शिवाजी महाराजांनी नोव्हेंबर १६६४ कोकण स्वारीत मालवण बंदराच्या समुद्रात कुरटे बेट हेरले आणि इथली जागा हेरून त्यांनी इथे जलदुर्ग उभारण्याची योजना केली. मोरयाचा धोंड्यावर भुमिपुजन करुन जलदुर्गाची उभारणी सुरु झाली. दरम्यान शिवाजी महाराज औरंगजेबाच्या भेटीला आग्र्याला जाउन कैदेत अडकले, मात्र सिंधुदुर्गाच्या उभारणीचे काम थांबले नाही. पुढे सिंधुदुर्ग पुर्ण झाला. इतक्या महत्वाच्या पाणकोटाचे संरक्षण म्हणून त्याचे उपदुर्ग म्हणून राजकोट, सर्जेकोट आणि पद्मगड असे तीन जलदुर्ग उभारले. यापैकी एक राजकोट मालवण किनार्यावर आहे.
माबोकरांनो, कथा चालू करण्याआधी थोडं लिहीते.
कथा वाचायला लागल्यावर तुम्हाला कळेलंच की शिवाजी महाराजांच्या जीवनावर बेतलेली ही एक काल्पनिक कथा आहे. माझ्या मनातल्या एका केवळ कल्पनेचा केलेला हा विस्तार आहे. त्यामुळे यात खूप तर्क शोधायला जाण्यात फार अर्थ नाही. कदाचित ही कल्पना वेडगळ वाटू शकेल...नव्हे आहेच. पण माझ्या मनात ही कल्पना आल्यावर ती उतरवणे भाग होते...त्याचे फलित ही कथा आहे. एक कल्पनाविलास यापेक्षा जास्त याचे महत्व नाही!
तीन भागांची ही छोटेखानी कथा मी पुढल्या काही दिवसांत क्रमशः प्रसिद्ध करेन.
रायगडावर जेंव्हा पहाट उजाडते ....
अनेक वेळा बाजीप्रभू कोण होते आणि त्यांचे कार्य काय असे अनेक प्रश्न 'इतिहासाचे पुनर्लेखन’ करणारी अनेक मंडळी करत असतात. अर्थात हे सर्व प्रश्न निराधार आहेत हे उपलब्ध पुराव्यानिशी सिद्ध झाले आहेच परंतु ही समाजकंटक मंडळीं या पुर्याव्याना जुमानत नाहीत! असो काही का असेना परंतु बाजीप्रभू हे नाव इतिहासात मात्र प्रचंड गाजले आणि एखाद्या नरव्याघ्र्याप्रमाणे या मावळ्याने पराक्रम करून आपला देह ठेवला! याच शूर सेनानीला नमन करण्यासाठी हा लेखप्रपंच!!
हे माझ्या शिवछत्रपती राजा
जेव्हा ते तुमचं नाव घेवून
आमच्या समोर येतात तेव्हा..
त्यांची कार्यशैली
पाहिल्या वाचून
नीट जाणल्या वाचून
आम्ही त्यांना आपला मानतो
कदाचित त्यांना
काही सोयर सुतकही नसत
तुमच्या गौरवशाली नावचं
श्रेयाच पराक्रमाचं
त्यांना हवं असतं एक नाव
आपल्यावर शुचिर्भूतेचा शिक्का मारायला
अन त्याचं ते उदिष्ट पूर्णही होतं
कारण तुमचे नाव ऐकताच
आमचा हात थबकतो
श्वास थांबतो
कणकण नम्र होतो.
आम्ही तुम्हाला विकले गेलेलो आहोत
तुमच्या नावावरच मोठे झालेलो आहोत
आमच्या रक्तातील तुमचे असण
हे आमचे बलस्थान आहे अन
एक मर्मस्पर्शी कमजोरीही
विक्रांत प्रभाकर
लेखन काढले आहे. लेखन काढले आहे. लेखन काढले आहे. लेखन काढले आहे. लेखन काढले आहे.
होता बाहुबली विराट जगती राजा शिवाजी असा,
ज्याने गाजविला विशाल भगवा राष्ट्रात चोहीकडे....
सीमापार कुठे टपून बसले होते फ़िरंगी जरी,
कोणाचीच नसे बिशाद बघण्या एकत्र राज्याकडे....
जातीभेद मुळी पसंत नव्हता कोणासही थोडका,
गावोगाव सुखी तमाम जनता नांदायची चांगली..
मो्ठी आक्रमणे करुन जितले साम्राज्य जे जे नवे,
किल्लेकोट तळी नवीन सगळी त्यांनी तिथे बांधली.....
कोळी चर्मकरी सुतार कुणबी युद्धावरी धावले,
न्हावी ब्राम्हण आणखी मरहटे सारे उभे ठाकले......
झाले कैक लढे जिथे यवनही हारविला फ़ारदा,
योद्धे वीर असे तुटून पडता शत्रू रडू लागले.....
तानाजी तगडा मुरार खपला शेलार बाजी प्रभू ,
मी प्रयत्न केला होता शिवाजीमहाराजांची छबी रांगोळीत उतरवायचा.
सकाळचे ९ - ९.३० वाजले आहेत. मी बेडरूम मधून डोळे चोळत चोळत बाहेर येतो. आईने 'तोंड धु' असा आदेश दिलेला आहे. परंतु मी जातो हॉल मध्ये. हॉल सुरु होतो तिथल्या भिंतीआड उभा राहून मी कोपऱ्यातल्या सोफ्याकडे बघतो. सोफ्यावर पायांचा त्रिकोण करून पेपर वाचत एक व्यक्ती बसलेली आहे. पेपर इतका पसरलेला आहे की कंबरेपासून डोक्यापर्यंत सारे काही त्याच्या आड गेले आहे. मी गालातल्या गालात हसतो....हळूच तिकडे जातो...आणि पेपरवर हात मारून तो उस्कडून टाकतो. आपल्या वाचनात विघ्न आणू पाहणाऱ्या ह्या राक्षसाला शिक्षा न करता ती व्यक्ती त्याला उलट प्रश्न विचारते, " काय!