बेधुंद
खुला खुला आसमंत
गार गार वारा हा मंद
रोम रोमात उसळे आनंद
मन मन उडे बेधुंद
सांगे काही अंतरंग
चल भिजू चिंब चिंब
नको चोरूस तू अंग
चल पाहू प्रेम सप्तरंग
लव लवते वृक्ष पाती
भिर भिरतोय वारा
हळू हळू स्पर्श करता
येतो अंगास शहारा
नको करूस विलंब
चल जाऊ संग संग
घे भरारी उंच उंच
तोडून सारे बंध
# विशाल लांडगे
कोऽहं
मी सुरुप मी कुरुप
दयावान हिंस्त्र मीच
रुपवर्णा पलिकडिल
मीच तो जनावनात
तप्त शीत मीच एक
सुखदु:खातीत मीच
भव्य दिव्य मीच एक
क्षुद्र भासतो क्षणात
मी वसंत मी शिशिर
वाळवंटी मी अथांग
सागर अन् अंतराळ
भरुन सर्व निस्तरंग
मी प्रकाश मूर्तिमंत
तमातूनि मी वहात
गतिमान मीच एक
अचल शांत निर्विकल्प
ना तनात ना जगात
ना मनात ना क्षणात
भासमात्र सर्व येथ
मीपणही भास फक्त .....
---------------------------------------------------------
बाहेर पडतेय
त्या शब्दांच्या आराशीतून
शोधण्यासाठी एक निवांत कोपरा
जिथे फिरकत नाहीत पुन्हा
भुतकाळाचे कवडसे
ओरखडायला वर्तमानाचा
काळोखथंड अंतर्गाभा…
विकलेयत कवडीमोल भावात
कवितांचे कागद की काळजाचे तुकडे
ज्यांच्या सावल्या
पेट घेतात विव्हळ अश्रुंनी
रात्र उत्तरोत्तर गडद होताना,
आता पडत नाही फरक फारसा
मेणबत्ती अर्ध्यातच विझताना...
घरंगळतेय शिशीरस्नात अरण्यात
पाचोळा होऊन
की यायला नकोत दुरुनही वेढायला
तो दरवळ मायावी शब्दांचा ,
मी ठेवलंय पुरून श्वासांना
थडग्याखाली निर्माल्याच्या ….
चाललेय तरळत
पाणकणसाच्या मुठीतून निसटत्या
शांत-अशांत
घुसमटता अवघे रान
अवघडली पाने सारी
गोठला श्वास वार्याचा
त्या कलत्या सांजकिनारी
निश्चळता निथळत होती
झाडीत गर्द विणलेली
पक्ष्यांच्या पंखांमधूनी
थरथरता हिरावलेली
पायवाट एकुटवाणी
डोहाशी स्थिरावलेली
जललहरी विरामलेल्या
काठावर रेती ओली
किरकिरते रानही स्तब्ध
निस्तरंग सारी पाती
कोल्हाळ निमाला वरचा
अंतरात खळबळ होती .....
तुझी कविता .. तुझ्यासारखीच
अगदी आठवणीनं जपून ठेवलेली.
पण कितीही शोधली
आत - बाहेर,
तरी नाहीच हाती लागत शेवटी
तुझ्यावरची कविता ...
ती ही अगदी तुझ्यासारखीच !
अखंड शोध; आत - बाहेर
नुसतेच भास; आत - बाहेर
नाहीच सापडत शब्दांत शेवटी ..
शब्दांचे मात्र बघवत नाहीत हाल;
ते अगदी माझ्या वळणावर.
आत - बाहेर घुटमळतात
घुसमटतात;
कधी हुरहुरत
कधी हुळहुळत ...
*****कविता*****
कविता म्हणजे कवीजीवनाचे पहिले पान
कविता म्हणजे कल्पनांचे सोनेरी रान
कविता म्हणजे मनःचक्षूंचे प्रतिबींब
कविता म्हणजे उगवणारे सूर्यबिंंब
कविता म्हणजे हरवत जाणारी वाट
कविता म्हणजे सुविचारांची पहाट
कविता म्हणजे तृणातील इवले फूल
कविता म्हणजे शब्दांची सोनेरी झूल
कविता म्हणजे प्रतिभेचा मधुर मेवा
कविता म्हणजे कवीचा अनमोल ठेवा...
- निलम बुचडे.
**तुझ्याशिवाय **
तुझ्याशिवाय ,
मन वेडे होऊनी झुलते,
उगीच का भरकटते!
स्वप्न-कळ्यांच्या उमलण्याची,
वाट पाहत बसते!!
सागरतीरी एकाकी,
का उदास होऊनी बसते!
खळखळणार्या लाटांच्या,
नादामध्ये विरते!!
स्वप्न असो वा सत्य,
मन तुजपाशीच रमते!
त्या ईश्वरचरणी रात्रंदिनी,
तुझी कामना करते!!
- निलम बुचडे.
रात्री मुलांना झोपवताना मी एक गाणं बरेचदा म्हणते - 'गोजिरवाणी खार पहा ही, गोजिरवाणी खार!' पूर्वी मुलांना आवडायचं गाणी ऐकणं...आता ती माझीच गरज म्हणून मी घसा साफ करून घेते. हिचं गाणं ऐकण्यापेक्षा पटकन झोपलेलं बरं...असा विचार करून ते लवकर झोपतात हा एक मोठा फायदा! असो!
एखाद्या कवीने कविता लिहिताना त्याच्या मनात काही अर्थ अभिप्रेत असतो. समोरचा श्रोता जेन्व्हा ही कविता वाचतो तेंव्हा त्याचा आर्थ आपल्या द्रुष्टीने लावतो. बायोस्कोप हा सिनेमा अशाच चार सिनेमांचे एकत्रीकरण आहे. गुलजार साहेबांची प्रस्तावना ह्या सिनेमाला मिळाली आहे. एक अप्रतिम अनुभव असेच मी ह्या प्रयोगाबद्दल म्हणेन. बायोस्कोप मधे जशी वेगवेगळी चित्र असतात. तसेच ह्या सिनेमात चार शॉर्ट फिल्म्स आहेत. निर्माते अभय शेवडे हा सिनेमा घेवुन सध्या अमेरिकेत आहेत.
पहिली शॉर्ट फिल्म= "दिल-ए-नादान"
कवी = गालिब
दिग्दर्शक = गजेंद्र अहिरे
कलाकार = नीना कुलकर्णी, सुहास पळशिकर
कुसमग्रजांची "कणा" हिंदीत भावांतरित करायचा एक प्रयत्न केलाय, कसा वाटतो नक्की सांगा
पहचाने क्या गुरूजी हमको?’
भिगत आये कोय,
कपडे उसके कसमसायें,
बालों में था तोय.
एक क्षण बैठा फिर वो हँसता
बोलत ऊपर देख,
‘गंगामैय्या आवत घरपे,
अतिथी बने रहैक’.
मैहर उसका पाते ही वो
चहार दिवार में नाची,
खाली हात जाती कैसे,
गृहलक्ष्मी बस बची.
दीवार टूटी, चूल्हा बुझा,
ले गई चल अचल,
प्रसादरूप अब तो है बस
नैनन में थोडा जल.
गृहलक्ष्मी को लेकर संग
सर अब हम लढे है
टूटी दिवार बांध रहे है,
कीचड़ मिट्टी फांद रहे है.
जेब में हात जाते देख
हसतां हुआ सीधा खड़ा
