"भारतीय सिनेमातील स्टार सिस्टीम"
.
धुंडिराज गोविंद फाळके ऊर्फ दादासाहेब फाळके यांनी (हिंदुस्थान फिल्म कंपनी च्या माध्यमातून) निर्मिलेला हा मराठी व भारतीय चित्रपटसृष्टीच्या इतिहासातील आद्य चित्रपट, पहिला भारतीय मूक चित्रपट , राजा हरिश्र्चंद्र हा ०३ मे १९१३ रोजी मुंबई येथील कॉरोनेशन चित्रपटगृहात प्रदर्शित झाला, आणि भारतीय चित्रपट सृष्टीचा पाया घातला गेला.
भारतीय इतिहासातील ही एक महत्वाची घटना, म्हणावी लागेल.
मुळात चित्रपट कला , तिची विविध अंगे ही भारतीयांना नवीन होती.
कभी खुशी कभी गम या अजरामर चित्रपटाबद्दल आपली मते येथे लिहा. हा "माझा" धागा नाही. सर्वांनी लिहा. "तुम्ही जर या काळात हे विकत घेतले असेल तर या क्लास अ‍ॅक्शन सूट मधे तुम्हाला सामील होता येईल" अशी आवाहने असलेली मेल येते तसे समजा. ज्यांनी हा पिक्चर कधी पाहिलेला आहे त्यांना त्यांचा वैताग चॅनेल करायला चांगली संधी आहे. गेल्या २-३ दिवसांत चित्रपट बाफ वर अनेकांनी तुकड्या तुकड्यांत या चित्रपटातील सीन्स बद्दल लिहीले आहे. त्यांनी ते इथे परत लिहा, आणि इतरांनाही त्यात भर घालता यावे म्हणून असा बाफ उघडत आहे.
इतर चित्रपटांबद्दल स्वतंत्र बाफ आहेत तेव्हा त्याबद्दल इथे लिहून हे डायल्यूट करू नका
प्रेम’ ही संकल्पना आणि मलयाळम भाषा यांचा ‘मलरे’ हे गाणे ‘साकव’ आहे.
२०१५ पासून गेली ९ वर्षे हे मनामध्ये भरून राहिलेलं आज तुम्हा सर्वांसोबत वाटून घेताना खूप सुंदर , तरल भावना मनात आहे.
{अनुवादाच्या शेवटी या गाण्यातील मलर-जॉर्जच्या ओणम भेटीचा मला भावलेला अर्थ उलगडला आहे, त्यावर आपल्या सर्वांची प्रतिक्रिया टिप्पणी (comment) मध्ये जरूर दर्शवा.}
मलयालम उच्चारातील देवनागरी लिपीत ‘मलरे…’ हे गाणे आणि खाली त्याचा मराठी अर्थ :
अंतरा
‘तेलीमानम मळ्यविल्लीन निरमनियुम नेरम
इंद्रधनुंनी जेव्हा आकाश सज-धजते
आज ‘पिकू'(२०१५) पहिला. तो पाहत असताना अमिताभ बच्चन यांनी साकारलेली ‘भाष्कोर बॅनर्जी’ या अतरंगी व्यक्तिरेखेची तुलना, सुरज वेन्जारमुडू (वासुदेवन) यांच्या ‘एन्द्रोइड कुन्यप्पन 5.25′(२०१९) या चित्रपटातील ‘भास्कर पोडूवल’ या मल्याळी, बाहेरून तिरसट पण आतून गोड असणाऱ्या म्हाताऱ्याशी करण्याचा मोह आवरला नाही.
ही कल्पना करताच माझं मलाच आश्चर्य वाटलं. इतकी समान सिनेमाची रचना across culture कशी मस्त आपलं ‘भारतीयपण’ दाखवते, नाही का?
प्रसंग व निरीक्षणे :
१. मंडेला मागचे दार post ऑफिस साठी शोधतो.
२. post ऑफिसची दयनीय बिल्डींग व वाईट अवस्था
३.आधार – मतदान कार्ड – रेशन कार्ड मिळवण्यासाठी मंडेलाला गोल फिरावे लागणे
४. हागण्यापेक्षा मान महत्त्वाचा !
५. त्याचे (मंडेलाचे) गावाने केलेले नामाभिधान – smile /इरच्च/Bushy Hair/Dung Picker/Rice Sack. मात्र यातील एकही नाव पोस्टात बचत खाते काढताना उपयोगी पडत नसल्याने त्याची ओळख/नाव अस्तित्वात नाही.
प्रेम!
विशुद्ध प्रेम! विरहातले प्रेम!! पावसातलं प्रेम!!!
प्रेमाच्या अनेक छटा,एका आयुष्यात न समजणाऱ्या.
७०च्या दशकात अशीच एक प्रेमकथा देशाच्या 'देवभूमी'त, केरळमध्ये फुलली आणि त्यांच्या विरहाने आणि प्रेमकथेच्या दुर्दैवी अंताने अजरामर केली.
एस. विमल यांच्या 'एन्नु निंटे मोइदीन' (तुझाच फक्त, मोईदीन) या २०१७च्या मल्याळम चित्रपटाने भाषा, प्रांताच्या भिंती कधीच न मानणाऱ्या या 'प्रेमाची गोष्ट' चंदेरी पडदयावर आणली आणि जगभरातील लोकांचे डोळे त्या प्रेमवीरांसाठी पाणावले.
सापळा - प्राईम व्हिडीओ
दिग्दर्शक - निखिल लांजेकर
निर्माते - शिवकाल से दिग्पाल लांजेकर, चिन्मय मंडलेकर और उनके बहोत सारे साथी.
कलाकार - समीर धर्माधिकारी, नेहा जोशी, दीप्ती केतकर आणि चिन्मय मंडलेकर ( कळलं ना ?)
चित्रपटाचा प्लॉट चार ओळींचा आहे. पण त्याची ट्रीटमेंट हिचकॉकच्या रहस्यपटांची आहे असा दिग्दर्शकाचा आणि लेखकाचा (श्रीनिवास भणगे) समज आहे. तसा संवाद एका पात्राच्या तोंडी आहे. पात्राच्या तोंडून लेखकच बोलतो किंवा नाही बोलत. " इंग्रज गेला तो कंटाळून" हे वाक्य पुलं च्या मनातले नसून पात्राच्या तोंडचे आहे. इथे मात्र संशयाला जागाच नाही.
स्वातंत्र्यवीर सावरकर चित्रपट - रणदीपनं यशस्वीरीत्या पेललेलं आव्हान.
मी स्वातंत्र्योत्तर काळात जन्माला आल्यामुळे पारतंत्र्याच्या अनुभवातून होरपळून निघालेले नाही. तरीही बालभारतीच्या पुस्तकात वा इतिहासविषयक ग्रंथांत तत्कालीन भारताबद्दल वाचनात आलेलं. त्यामुळे स्वा. सावरकर हे नाव तेव्हापासून परिचित. मराठीच्या पुस्तकात 'माझी जन्मठेप' मधले एक- दोन प्रसंग होते. त्या संदर्भात पुढे मूळ पुस्तक वाचलं. 'काळे पाणी' व '१८५७ चे स्वातंत्र्यसमर' अशी पुस्तकं वाचल्यानंतर मग वीर सावरकरांची लेखनशैली व एकंदर देशकार्य व तत्संबंधी लेखनाचा सूर आणखीन थोडा उमगत गेला.
आधीचा धागा भरला म्हणून हा नवीन धागा.
नवीन प्रदर्शित होणार्‍या चित्रपटांच्या ट्रेलरवर चर्चा करायला हा धागा.
मराठी, हिंदी, ईंग्लिश तिन्ही भाषेतील चित्रपट याच धाग्यात चालतील.
चित्रपट प्रदर्शित झाल्यावर आणि बघितल्यावर मात्र चित्रपट कसा वाटला हा धागा वापरा 
जुना धागा ईथे - https://www.maayboli.com/node/61689
(फोटो असाच उदाहरण म्हणून)
आधीच्या धाग्यावर प्रतिसाद मर्यादा उलटल्याने हा नवा धागा काढत आहे.
होऊन जाऊद्या सुरू!! लोकांना आपली अलौकिक प्रतिभा ओळखण्याची संधी द्या.जमिनीवरील माती, चेहरा झाकलेल्या दृश्यातील केसांचे वळण,मागची झाडे, समुद्रात जहाज,पडलेली अंगठी,नातेवाईकांवरून दिलेले क्लू यावरून गाणी ओळखण्याचा आत्मविश्वास आणि बुद्धीला धार करण्याची संधी द्या.
आधीचा भाग इथे आहे:
https://www.maayboli.com/node/77818
