निसर्ग

दगडधोंडे, डोंगरकपारी - ३

‘हर्मानसचं सरप्राइज पॅकेज’ असं मागच्या लेखात म्हटलं, कारण आमच्या Hermanus experience चा काही भाग दगडधोंडे कॅटेगरीत मोडणारा आहे. तर काही भाग nature trails कॅटेगरीत मोडणारा आहे. शिवाय ओंजळभर हर्मानस उरणारच आहे, जमलं तर त्यावरही लिहिणार आहे.

गार्डन रूट – दगडधोंडे, डोंगर-कपारी : २

टूरचा नववा दिवस. हर्मानसचं सरप्राइज पॅकेज बॅगेत बांधून आम्ही Knysna ला पोहोचलो होतो. (उच्चार : नाय्ज्ना, ‘ज’ जहाजातला).
हर्मानस ते नाय्ज्ना अंतर बरंच आहे. इतका कार प्रवास करण्याऐवजी आम्ही एक पर्याय शोधला. हर्मानसहून कॅबने उलटं केप टाऊनला आलो. (तास दीड तास प्रवास). केप टाऊनहून विमानाने George ला गेलो. (एक तास). जॉर्जहून कारने नाय्ज्नाला गेलो. (अर्धा तास). motion sickness वाल्यांना असे उलटे घास घ्यावे लागतात. असो.

इट्स टाइम फॉर आफ्रिका-१ : पूर्वतयारी

गार्डन रूट – दगडधोंडे, डोंगर-कपारी : १

पूर्वतयारी

दक्षिण आफ्रिकेला जाण्याचं अनेक वर्षांपासून मनात होतं. २०१७ साली न्यूझीलंडला गेलो तेव्हाही आधी द.आ.च मनात होतं. पण त्याच्या आदल्या वर्षीच केपटाऊनमधल्या पाण्याच्या दुर्भिक्षाच्या बातम्या वाचल्या होत्या. त्यामुळे तेव्हा ते लांबणीवर टाकलं गेलं, ते यंदा प्रत्यक्षात आलं.

डायरीतले एक पानः बोलणारी झाडे

रोज सकाळी, उन्या थंडीत बाहेर पडले की भेटतात झाडे. एखादे माणूस सायकल चालवताना दिसते. नाही असे नाही. पण पुरेसे ऊन नसेल तर पक्षी सुद्धा दिसत नाही. मग मोठी झाडे, छोटी झुडपे किंवा पहाटेच्या दवबिंदूंचे बर्फ पांघरलेले गवत- असे सगळे.

चाफा म्हटलं की आपल्याला सर्वप्रथम आठवते ती लतादीदींनी गायलेली कवी "बी" यांची रचना "चाफा बोलेना चाफा चालेना, चाफा खंत करी काही केल्या फुलेना". वर वर साधे वाटणारे हे काव्य जीवा-शिवाशी एकात्म साधणारे अद्वैत सांगून जाते.
तसे पाहता चाफा ह्या नावाने अनेक वनस्पती ओळखल्या जातात त्याची फुले सुद्धा वेगवेगळ्या रंगाची, आकाराची असतात पण सर्वात एक समानता आहे ती म्हणजे सर्व फुले अत्यंत सुवासिक असतात. त्यापैकी काही महत्वाच्या वनस्पतींचा घेतलेला हा एक आढावा.

आकाशातला प्रकाशाचा उत्सव!

✪ अखेर धुमकेतूने दर्शन दिलं!
✪ अंधार्‍या आकाशात तार्‍यांची उधळण
✪ गुरू ग्रहावर उपग्रहामुळे पडलेल्या सावलीचा थरार
✪ आकाशात तार्‍यांचा व जमिनीवर दवाचा पाऊस
✪ मोरगिरी किल्ला व घुसळखांब परिसरात भ्रमंती
✪ हजारो वर्षांपूर्वीच्या जगात नेणार्‍या बेडसा लेण्या!
✪ Anjanvel- the week-end spent well!

जिम कॉर्बेट या व्यक्तीविषयी माझ्या मनात आत्यंतिक आदर आहे. काही वर्षांपूर्वी त्याचं मॅन-ईटर्स ऑफ कुमाऊं हे पुस्तक पहिल्यांदा वाचलं आणि कॉर्बेटचं अफाट धैर्य, जंगल ’वाचण्याची’ त्याची असामान्य क्षमता, सर्वसामान्य माणसाबद्दल त्याला वाटणारी मनापासूनची कणव, लिखाणात मधूनच डोकावणारा खास ब्रिटिश मिश्किलपणा आणि या सगळ्याबरोबरच, आतून येणारा खराखुरा विनम्रपणा असे त्याच्या व्यक्तिमत्त्वाचे अनेक पैलू मला खूप प्रभावित करून गेले. मग त्याची ’माय इंडिया’, ’ट्री टॉप्स’ अशी अजूनही काही पुस्तकं वाचली आणि त्याच्याबद्दलचा आदर वृद्धिंगत होत गेला.

तेजोमय आकाशदीप हा
प्राचीवर लाविला कुणी
किरणांची आरासही पहा
रंगावली जणु नभांगणी

भल्या पहाटे गात भूपाळी
विहग विहरती वनोवनी
वृक्ष लेवुनी तिलक कपाळी
कृतार्थ होती मनोमनी

दाही दिशांना गुलाल उधळुनी
लीन मेघ शरदाच्या स्तवनी
पाही कौतुके दीप उजळुनी
सरिता ती जलदांची जननी

इच्छा धरिते एक इथेची
दिपावली ही सृष्टीची
कथा सरावी दुष्काळाची
व्यथा नको अतिवृष्टीची

शाश्वत करण्या मार्ग आपुला
साथ हवी ऋतुमानाची
तिमिर भेदण्या अज्ञानाचे
ज्योत हवी विज्ञानाची

कर्नाटकातल्या चिकमगळूर जिल्ह्यात कुद्रेमुख राष्ट्रीय उद्यान आहे. या परिसरात सहा-सात ट्रेक्स आहेत. त्यापैकी कुद्रेमुख शिखराचा ट्रेक सगळ्यात मोठा आहे. हे मलयनगिरीनंतर कर्नाटकातलं दुसर्‍या क्रमांकाचं सर्वात उंच शिखर आहे. आम्ही यावेळी कुद्रेमुखची चढाई न करता तिथल्याच दुसर्‍या ’कुरिंजल’ नावाच्या शिखराचा ट्रेक करायचं ठरवलं होतं. या ट्रेकचं हे थोडक्यात वर्णन!