नमस्कार. ८ मार्चच्या शनिवारी लोणावळ्याच्या जवळ अंजनवेल ऍग्रो टूरीझम इथे मी व माझा मित्र गिरीश मांधळे- आम्ही आकाश दर्शनाचा कार्यक्रम घेतला. महिला दिनी अंतराळ यात्री सुनीता विल्यम्स असलेलं स्पेस स्टेशन बघण्याचा थरार सर्वांनी अनुभवला! त्याशिवाय शुक्राची कोर, गुरूच्या उपग्रहांचा लपंडाव, चंद्रावरचे कित्येक विवर, पहाटेच्या आकाशातले तारकागुच्छ, आकाशगंगेचा दुधाळ पट्टा, सकाळी ट्रेकिंग व ध्यान आणि समारोपाला सूर्य डागाचं निरीक्षण अशी खूप पंचपक्वान्नांची मेजवानी तिथे मिळाली. त्या अनुभवाचं हे शब्दचित्र आपल्यासोबत शेअर करत आहे.
२०२४चं वर्ष आमच्यासाठी भटकंतीच्या दृष्टीने फार चांगलं गेलं. नवीन देश पाहिले, नवीन शहरं पाहिली, काही आधी पाहिलेली शहरं, ठिकाणं, पुन्हा पाहिली, नवे अनुभव घेतले. घरची मंडळी, मित्र मैत्रिणी, नातेवाईक ह्यांच्याबरोबर भटकंती केली. आणि ह्या भटकंतीदरम्यान निसर्गाने काहीश्या अनपेक्षितपणे भरपूर गमती-जमती दाखवल्या.
तो माझ्या आयुष्यात अगदी लहानपणी आईचं बोट पकडून चालायचे तेव्हापासून आहे.
ऊन्ह कलायला लागली की आम्ही, आजूबाजूची मुलं, आया मंडळी, सगळं गावचं तिकडे लोटायचं म्हणा ना!
जाताना भातुकलीची खेळणी घेऊन जायचं, त्या काळी सँड किट नव्हते ना! ओल्या वाळूत खड्डे खणायचे, विहिरी खोदायच्या, डोंगर बनवायचे, कपात थोड पाणी आणून विहीर भरण्याचा निष्फळ प्रयत्न करायचा, काडीने त्या ओल्या वाळूवर नावे लिहायची, चित्र काढायची, ओल्या वाळूचे मस्त लाडू वळायचे, कधी ते एकमेकांच्या अंगावर फोडले जायचे, तर कधी ते एकमेकांवर रचून त्यांचं कासव बनवायचं..
मैलोन मैल भटकत शंख शिंपले गोळा करायचे.. अगदी पिशवी भरभरून…
कित्येक वर्षांपूर्वी अगदी ऐन पावसाळ्यात लोणावळा-खंडाळ्याला गेले होते. धुक्यात लपलेले ते हिरवेगार डोंगर, पावसात न्हाऊन पानोपानी प्रफुल्लीत झालेली ती झाडे, हिरव्यागार डोंगरामधून कोसळणारे ते पांढऱ्याशुभ्र पाण्याचे प्रपात. ह्या अशा स्वर्गीय म्हणावं अशा मनोरम निसर्गदृश्याकडे पाहतांना मला काही क्षण अक्षरश: असुरक्षित वाटलं. ह्या सगळ्या असीम सौंदर्याचा फक्त आस्वाद घेण्याची सुद्धा क्षमता आपल्याजवळ नाही. ह्या सौंदर्यांचा आस्वाद घेण्यासाठी आपली पंचेद्रियांची झोळी फाटकी आहे आहे, असे काहीसे विचार मनात येऊन गेले. आपल्या क्षुद्र असण्याची जाणीव नव्याने अस्वथ्य करुन गेली.
असोंड या दापोली जवळच्या माझ्या गावाला राहायला आले आहे. इथे असले की नेमाने रोज सकाळी फिरायला बाहेर जाते. काय करणार, व्यायाम आवडत नसला तरी गावाकडची हवा सकाळी घरी झोपून राहूच देत नाही. शहरातल्या हवेचे चटके खाल्लेले असले की मगच किंमत कळते या हवेची..! असो, तर सांगायचं म्हणजे या काही आठवड्यातले पहाटेचे क्षण "अ वि स्म र णी य" आहेत..! बा सी मर्ढेकरांची "माघामधली पहाट सुंदर" खऱ्या अर्थाने इथे जगायला मिळते. किती आनंददायी असतात आत्ता सगळ्या पहाटवेळा; प्रसन्न, विविधरंगी आणि मोहक गंधाच्या..!
सचेतनांचा हुरूप शीतल, अचेतनांचा वास कोवळा
हवेत जाती मिसळून दोन्ही, पितात सारे गोड हिवाळा
ऑलिंपिक नॅशनल पार्क मधी एक सुंदररम्य सकाळ!
अजस्त्र, कभिन्न तटबंदी सारखे
उंचच उंच सरळ उभे प्रचंड कडे
पुर्वी तिथे एक नदी होती…म्हणे.
तेंव्हा इथे विशालकाय डायनासोर ही रहायचे.
नीट बघितले तर एखाद्या कातळात
सापडतील त्यांच्या पायांचे ठसे.
निळे जांभळे
निळे जांभळे रेखिलेसे रुजामे
फुलांनी किती भव्य पायातळी
झर्‍यातून काही खळाळे खुळावे
कसे बिंबते दर्पणाचे मनी
फुले साजिरी सोनकीही भरारे
लकाके तरी कंच पाचूवरी
कुठे शीळ वृक्षावरी ही सुखावे
मना घेउनी जातसे अंबरी
निळे मोकळे थेट आभाळ जागे
जरा मेघ कोठे खुळावे वरी
कडा डोंगराच्या खूणावून जाती
दरी काजळीची विसावे उरी
निळे जांभळे
निळे जांभळे रेखिलेसे रुजामे
फुलांनी किती भव्य पायातळी
झर्‍यातून काही खळाळे खुळावे
कसे बिंबते दर्पणाचे मनी
फुले साजिरी सोनकीही भरारे
लकाके तरी कंच पाचूवरी
कुठे शीळ वृक्षावरी ही सुखावे
मना घेउनी जातसे अंबरी
निळे मोकळे थेट आभाळ जागे
जरा मेघ कोठे खुळावे वरी
कडा डोंगराच्या खूणावून जाती
दरी काजळीची विसावे उरी
