शहर मुंबई, काळ नव्वदीचा.
उपनगरात विक्रोळी इथे राहणारा एक लहान मुलगा त्यादिवशी फार खुश होता. कारणही तसेच होते. परीक्षा झाल्यावर त्याला त्याच्या आईवडिलांनी एक गाडी गिफ्ट केली होती. गाडीचा फोटो गूगलवरून शेअर करतो. कारण ती बघितल्याशिवाय किस्स्याची मजा नाही.
फार पूर्वी कधीतरी लहान मुलांचा रियालिटी शो बघत होतो. निकालाचा दिवस होता. तीन-चार मुलांपैकी ज्याला कमी मते मिळणार तो मुलगा बाहेर पडणार होता. निकाल जाहीर झाला. एक मुलगा बाहेर पडला. सोबत त्याला किती मते मिळाली ते सुद्धा सांगितले गेले. त्यावर त्याचे आई-वडील तावातावाने भांडायला आले. आमच्या मुलाला इतकी कमी मते मिळणे शक्यच नाही. तुम्ही फसवणूक करत आहात.
त्या दिवशी परतीचा पाऊस होता. संध्याकाळी ऑफिस मधून परतायची वेळ झाली होती. पण अंधारून इतके आले होते की नाईट शिफ्ट करून बाहेर पडलो की काय असे क्षणभर वाटून गेले. रात्री अंधाराची भीती वाटत नाही. कारण मुळात तो नसतोच. रस्त्यावरचे दिवे परिसर उजळवत असतात. पण अकाली अंधारून आले की त्या दिव्यांची सुद्धा सोबत नसते. पक्षी सुद्धा बावरून जातात आणि वेगळाच किलकिलाट करू लागतात. काळजात थोडेसे धस्स व्हावे असे वातावरण. बस याच वातावरणात मी ऑफिसमधून बाहेर पडलो.
"भारतीय सिनेमातील स्टार सिस्टीम"
.
धुंडिराज गोविंद फाळके ऊर्फ दादासाहेब फाळके यांनी (हिंदुस्थान फिल्म कंपनी च्या माध्यमातून) निर्मिलेला हा मराठी व भारतीय चित्रपटसृष्टीच्या इतिहासातील आद्य चित्रपट, पहिला भारतीय मूक चित्रपट , राजा हरिश्र्चंद्र हा ०३ मे १९१३ रोजी मुंबई येथील कॉरोनेशन चित्रपटगृहात प्रदर्शित झाला, आणि भारतीय चित्रपट सृष्टीचा पाया घातला गेला.
भारतीय इतिहासातील ही एक महत्वाची घटना, म्हणावी लागेल.
मुळात चित्रपट कला , तिची विविध अंगे ही भारतीयांना नवीन होती.
भा. रा. तांबेंजींचे 'नववधु प्रिया' गाणे (कविता) ऐकत होतो की ज्याचा सरळ अर्थ अगदी साधा वाटला तरी त्याचा खरा अर्थ वेगळाच व उच्च पातळीचा आहे.
त्याचळेस कुमारजींच्या निर्गुणी भजनातील ' कौन ठगवा नगरिया...' ह्याच्या दिव्यार्थात आणी वरच्या गीत / कवितेतला अर्थ जवळपास सारखा आहे असे मला वाटले.
अशी अजून काही उदहरणे असल्यास जाणून घ्यायला आवडेल.
धन्यवाद!
असेच एक कबिराचे माझे आवडते भजन
https://www.youtube.com/watch?v=0vzS1Sdwccs
माझे स्थित्यंतर... केवढा व्यापक विषय आहे हा.. माझ्यासाठीच कशाला, तुम्हा आम्हा सर्वांसाठीच हा व्यापक विषय असेल. लिहायला घेतले तर जवळपास आत्मचरीत्र तयार होईल. कारण बदल हेच तर आयुष्य आहे. माणूस बदलायचा थांबला तर तो तिथेच थिजला आणि संपला. तसेही कोणीतरी म्हटलेच आहे (बहुतेक संयोजकांनीच) की जगात सगळ्यात काही शाश्वत, कायमस्वरुपी असेल तर तो म्हणजे बदल!
मागे वळून पाहताना दोनचार चांगले बदल जाणवतात ज्यांनी माझ्या व्यक्तीमत्वात उल्लेखनीय बदल घडवला आणि आयुष्यावर फार मोठा फरक पाडला आहे.
-------------------------------------------
संध्याकाळचे ६ वाजत आले होते. पावसाचा जोर ओसरलेला होता. दिवसभर माळरानावर चारा चरून गुरे ढोरे आपल्या गोठ्यांकडे शांतपणे जात होती, त्यांचा मागे गुराखी सुद्धा त्यांचावर न ओरडता शांतपणे हातात काठी घेऊन चालत होता. वडाच्या पारावर काही रिकामटेकडी म्हातारी उगाचच सुतकी चेहरा करत समोरच्या कच्च्या रस्त्याकडे पाहत बसलेली होती. त्या वडाच्या पाराजवळच पारगावचं छोटस सरकारी कार्यालय होतं. त्या कार्यालयाच्या दरवाजावर तशी पाटी सुद्धा लटकत होती, जवळपास मोडकळीला आलेल्या त्या कार्यालयात गणपत चोरगे हा सरकारी खात्यातील माणूस गावातील २-३ ग्रामपंचायत सदस्यांसोबत कसलीतरी चर्चा करत बसलेला होता.
पहिल्याच दिवशी बघितल रस्त्याला केव्हढ्या गाड्या होत्या,पण सगळ्या ठराविक गतीने, एकच लेन मधून चाललेल्या, व्यवस्थित सिग्नलला थांबत होत्या, कोणीही हॉर्न वाजवत नव्हतं, एव्हढ्या गाड्या असून डोळ्यांना अजिबात धूर दिसत नव्हता. इतकं आश्चर्य वाटलं.
दुसऱ्या दिवशी चालतच बाहेर पडले, मला आधीच सांगून ठेवलेलं की पादचाऱ्यांसाठी वेगळा सिग्नल असतो, ते बटण दाबून उभ राहायचं आणि आपल्यासाठी वॉकिंग सिग्नल आला की मगच रस्ता क्रॉस करायचा. अगदी पोरटोरांपासून वृद्धांपर्यंत सगळे असेच रस्ता क्रॉस करताना दिसले. आता ह्या लोकांच्या वाहन शिस्तीचे कौतुक वाढतच चालले.
लग्नाच्या नवलाईत होरपळणारी वर्षा आतुरतेनं मान्सूनची वाट पहात होती. वाटायचं, ऋतू बदलला की माणसं बदलतील! पावसानं मात्र वर्दी दिली ती सरत्या आषाढात! आठवड्यातभरात हिरवाई लेऊन सृष्टी सुखावली.