अमेरिकन कवी थॉमस एस. जोन्स यांची "Sometimes" ही एक अल्पाक्षरी कविता.
लहानपणी ध्यानी, मनी, स्वप्नी उराशी बाळगलेल्या व पुढे जगण्याच्या धडपडीत नामशेष होऊन स्मरणमात्र उरलेल्या आपल्या महत्वाकांक्षांबद्दलचं हृदयस्पर्शी भाष्य म्हणजे ही कविता.
ही मूळ कविता व तिच्या भावानुवादाचा माझा प्रयत्नः
ACROSS the fields of yesterday
He sometimes comes to me,
A little lad just back from play—
The lad I used to be.
काय मंडळी,
शीर्षक वाचून शाळेतले दिवस आठवले ना? पण घाबरू नका आम्ही काही तुम्हाला परत धडे वाचणे, पाठांतर करणे असे काही करायला लावणार नाही.
आपण शाळेत हे प्रश्न सोडवायचो त्याच स्वरुपाचा हा गंमतखेळ आहे.
खेळ एकदम साधा व सोप्पा आहे.
मराठी चित्रपट, कथा, कादंबर्या, प्रसिद्ध व्यक्ती यांच्या तोंडी आलेला संवाद अथवा त्यांचे प्रसिद्ध वक्तव्य दिले जाईल व ते वक्तव्य कोणी केले हे ओळखायचे आहे.
उदाहरणार्थ.
१. "अरे, पुराव्याने शाबित करेन!" :- हरितात्या,
२. "तुमचे सत्तर रुपये वारले" :- धनंजय माने
३. " काय हॉटेल! काय झाडी! काय डोंगर!":- शहाजीबापू पाटील
नमस्कार मंडळी,
कसे काय? मजेत आहात ना सगळे?

या 15 ऑगस्टला भारतीय स्वातंत्र्याची 77 वर्षं पूर्ण होत असतानाच आणखी एका ऐतिहासिक घटनेला 170 वर्षं पूर्ण होत आहेत. ती ऐतिहासिक घटना म्हणजे हावडा रेल्वे स्थानकाची 170 वर्षपूर्ती. कोलकाता ही ब्रिटिश भारताची राजधानी असताना 15 ऑगस्ट 1854 ला हावडा ते हुगळी या 37 किलोमीटर लांबीच्या लोहमार्गावरून पहिली प्रवासी गाडी धावली होती. त्यानंतरच्या काळात हावड्याहून देशाच्या विविध भागांना जोडणारे लोहमार्ग झपाट्यानं उभारले गेले.
शंभर वर्षं झाली असतील. म्हादू गुरवाच्या अडचणीत आज्यानं त्याची मदत केली. त्यानं माळावरली जागा लिहून दिली. गावामागचा डोंगर चढायचा, कातळ पार करायचा. जमीन खडकाळ. पुढे सगळी गुरवांचीच जागा. पण पडीक. पावसाळ्यात गवत वाढायचं, गुरं यायची. इतर वेळी पिवळा जर्द पडलेला आसमंत, कुठे थेंबभर पाणी नाही. माझ्या आठवणीत सळसळणाऱ्या वाऱ्याखेरीज इथे आवाज दुसरा नाही. हां, पल्याडच्या गावात कातळापासून फाडे पाडणारी फॅक्टरी बनली होती पंधरावीस वर्षांखाली. त्याचा सदाचा आवाज. आणि तिथले ट्रक.
चित्रावर आधारीत सुचलेल्या ह्या तीन लघुकथा.
खरंतर आपण सर्वच कधीना कधी कोणता न कोणता मुखवटा चढवत असतो. त्या मुखवट्या आड लपवू पाहणार असतं कधी हळवं, हळुवार तर कधी क्रूर, गडद.. !
मुखवटे
============
दरवर्षी येणारी शाळेची पिकनिक. जिची वर्षभर आतुरतेने वाट बघितली जाते. कारण माहोलच तसा असतो. त्या दिवशी सुद्धा तसाच होता. गप्पा टप्पा धमाल मस्ती करत सारे जण स्विमिंग पूलच्या पाण्यात डुंबत होते. मी मात्र डोक्यावर कसलेसे टेन्शन घेऊन, त्यातून बाहेर पडायला हातात मद्याचा प्याला घेऊन, एकटाच कुठेतरी आपल्याच विश्वात रममाण होतो.