साहित्य

काही लोक 'वय काय? नुसता एक आकडा तर आहे' असं एखाद्या तत्वज्ञान्याचा आव आणून म्हणतात.. किंबहुना, असं म्हणायची एक फॅशनच झाली आहे. याच लोकांना वाढदिवसाच्या शुभेच्छा आल्या की त्यांचा आकडा वाढल्याची जाणीव अस्वस्थ करून जाते. लग्न जमवायच्या वेळेला तर या आकड्याला अअसामान्य महत्व येतं. वयाला एक आकडा म्हणणं म्हणजे सजीवाला एक हाडाचा सापळा किंवा अणुंचा ढिगारा म्हणण्याइतकं अरसिकपणाचं आहे. वय एक आकडा असला तरी तो आपल्याला लावता येत नाही. खरं म्हटलं तर वयाला एका आकड्यापेक्षा इतरही काही वैशिष्ट्यपूर्ण गुणधर्म आहेत.

प्रतिबिंब

कितीदा तुज पाहुनी मन माझे झुरावे
कधी तुला गुज माझ्या मनीचे कळावे
का तु समोर येता ओठ माझे मिटावे
का मुखातून माझ्या शब्द ही न फुटावे
का प्रितीच्या फुलाने आपल्या न फुलावे
का फुलण्या आधीच ते कोमेजून जावे
स्वप्नांत अलगद जशी येतेस तू अवचित
आयुष्यात ही माझ्या तू का न तसेच यावे
कितीदा तुझ्या आठवांचे क्षण येता
का डोळ्यांतून माझ्या आसवांनी झरावे
प्रेमात तुझ्या मिळाले फक्त दुःख पदरी
का तरीही मी वेदनेस या बिलगून राहावे

गुरुवार १८/७/२०२४ , ११:०६ PM
अजय सरदेसाई (मेघ)

प्याले से जो जाम छलक जाए,तो छलकने दो।
जब आंखों से छलक रही थी,तब किसने रोका था।।

गम अपना है,न दामन छुडाओ इससे।
खुशी जब दामन छोड़ गयी ,तब किसने रोका था ।

सच कहता हूँ यारों,पिई नहीं है मैंने, मुझे पिलाई गई है।
उन हाथों को,जो पिला रहे थे,उनको,तब किसने रोका था।।

झूमने दो मुझे आज यारों ,अगर नशे में ही सही ।
जब मै होश में था जनाब,तब ग़म ने रोका था।।

खुशी मिली तो जिन्दगी में,ऐसा नही के मिली नहीं ।
क्या बताऊं यारों,तब मैं झुमा नहीं,किसी नजर की शरम ने रोका था।।

सोमवार, ७/८/२४ ०२:३८ PM
अजय सरदेसाई (मेघ)

https://cdn.bmm2024.org/wp-content/uploads/2024/06/BMM-Ebook-25.06.2024.pdf

गेल्या दोन तीन वर्षांपासून मला एका गोष्टीचं अत्यंत कुतूहल वाटतंयं. काळा जाड्या फ्रेमचा चष्मा आणि अर्थात त्यामागील ते मिश्किल, प्रेमळ, आणि हसरे डोळे.. म्हणजे इतकं की तुम्हाला काय व्हायला आवडेल असा एखादा निबंधाचा विषय दिला तर माझा विषय अगदी पक्का- तो जाडा काळा चौकोनी चष्मा किंवा त्यापलीकडची ती दृष्टी.. ती जादुई नजर.. .

क्वांटम फिजिक्समध्ये श्रोडिंगरची मांजर हा एक अतिशय प्रसिद्ध असा वैचारिक प्रयोग आहे. तुम्ही समजा एखाद्या मांजरीला एका बॉक्समध्ये बंद केले आणि त्यामध्ये जहाल विष यादृच्छिकपणे (randomly) सोडले जाईल अशी व्यवस्था केली तर बॉक्स उघडे पर्यंत ती मांजर जिवंत आहे की मृत हे कळणार नाही. म्हणजे जोपर्यंत आपण बॉक्स उघडत नाही आणि मांजरीचे निरीक्षण करत नाही तोपर्यंत मांजर एकाच वेळी मृत आणि जिवंत आहे. क्वांटम फिजिक्समध्ये ह्या अवस्थेला सुपर पोझिशन असे म्हणतात. (Superposition is the ability of a quantum system to be in multiple states at the same time until it is measured)

"विंडमिल्स ऑफ गॉड्स" (देवतांच्या पवनचक्क्या) ही एक गुंतागुंतीची आंतरराष्ट्रीय राजकीय कथा आहे ज्यामध्ये अनेक पात्रे आहेत. यात सिडनी शेल्डनच्या इतर कादंबरीप्रमाणेच सस्पेन्स, थरार, ट्विस्ट आणि टर्न आहेत. मूळ इंग्रजीतील कादंबरी वाचून 1 जून 2021 रोजी मी या पुस्तकाचे परीक्षण इंग्रजीतून लिहिले होते. त्याचा मराठीत अनुवाद आता चोखंदळ वाचकांसाठी प्रस्तुत करत आहे. ही कादंबरी सिडनी शेल्डन यांनी 1987 साली लिहिली. या पुस्तकावर नंतर अमेरिकेत टीव्ही सिरियल बनली. भारतात "मिशन भारत" नावाचे प्रदीप पंड्या या लेखकाचे हिन्दी पुस्तक आहे ज्याचा अनुवाद डायमंड पब्लिकेशनद्वारे सुषमा लेले यांनी मराठीत केला आहे.

गोष्ट असेल दहा बारा वर्षांपूर्वीची. मी नवी गाडी घेतली त्यावेळची. आधीच्या हॉंडा अकॉर्ड वर दीडशे हजार मैल झालेलेच होते. आता रोजच्या शंभर मैल ऑफिसच्या जा ये साठी ती वापरणं मला थोडं रिस्की वाटायला लागलं होतं. तशा अकॉर्ड अगदी भरवशाच्या गाड्या; दोनशे हजारांपर्यंत सहज जातात. माझ्या मनातली रिस्कची भावना कशामुळे बळावली सांगितलं, तर हसाल तुम्ही! नसतो खरा बऱ्याच जणांचा विश्वास असल्या गोष्टींवर. माझाही नव्हता.

“आत खूप उकडत आहे कुलसुम, ये आपण व्हरांड्यात बसू या”, असे म्हणत लुंगीवर फॉर्मल शर्ट घातलेले रहिमन काका येऊन खुर्चीवर बसले. एका हातात धरलेली वही फिरवत दुसऱ्या हाताने कपाळावरचा घाम पुसत होते. कुलसुम काकू ही बाहेर येऊन बसल्या. मांडीवर असलेल्या सुपात ठेवलेले लसूण निस्ता त्यांचा संताप व्यक्त केला, “काय ओ ह्या लाईट वाल्यांना बोलायचे, एवढ्या गरम्यागदीत लाईट घालवतात."
“चालायचंच गं."