ऐका!
काल असाच मल्हारी मार्तंड शिनुमा आठवला.
काल असाच मल्हारी मार्तंड शिनुमा आठवला.
मायबोलीवर येऊन १३-१५ वर्शं झाली तरी माझा एकच आयडी कायम होता तो म्हणजे बस्के. लोकं ड्युआय का काढतात ह्याचे नवल मात्र कायम वाटायचे. एक म्हणजे गरज काय, अन दुसरे म्हणजे हे सर्व मॅनेज करणे किती अवघड जात असेल?
दोन्ही प्रश्नांची उत्तरं मला मिळाली यथावकाश. मला ड्यु आय घेऊन का होईना पण व्यक्त होण्याची गरज पडली. आणि ते सर्व, दोन दोन आयडेंटिट्या मॅनेज करणे किती अवघड जाते हे ही समजले.
एक पिपाणी द्या पप्पूस आणुनी
पिचकीन जी तो परप्राणाने
छेदुनी टान्गूनी सारी लक्तरे
दीर्घ तिच्या त्या किंकाळीने,
अशी पिपाणी द्या हीज आणुनी
मती जाऊ द्या मरणालागुनि
जाळूनी किंवा पुरुनी टाका
कुन्थत न एका ठायी ठाका
सावध ऐका पुढला धोका
खांद्यास चला खांदा देऊनी
एक 'कन्हैया' द्या हीज आणुनी
(वाजवील तो बासुरी सुन्दर)
प्राप्तकाल हा विशाल धूसर
सुंदर बेणी तयात खोदा
निजधामे त्या वरती नोंदा
बसुनी का गाढवीवर मेदा
विक्रम काही करा चला तर
हल्ला करण्या ह्या सि.न्हावर,ह्या वाघीणीवर
मुढानो या त्वरा करा रे
मूढते चा ध्वज उंच धरा रे
बेअकले ची द्वाही फिरवा रे
पिपाणीच्या या सुरा बरोबर
मूळ कविता :
(आपल्या मायबोलीवर चित्रपटान्चे आणिक तेही हिन्दी चित्रपटान्चे परीक्षण खुप होते पण दुर्दैवाने मराठी नाटकाचे परीक्षण समीक्षण होत नाही. वीर सावरकरान्च्या आयुष्यावर आधारीत " अनादि मी अनन्त मी " ह्या नाटकावर समीक्षण/ परीक्षण नोहे पण भाष्य करायचे भाग्य मला मिळाले हा मी माझा बहुमान समजतो. आणिक माझ्या तोकड्या लेखन शैलीला मायबोलीकर समजून घेतील ही अपेक्षा बाळगतो )
खर तर सदर विषय हा लेखनाचा स्वतन्त्र विषय होऊ शकतो का ? हा खरोखरच सन्शोधनाचा विषय आहे. मला खर तर ह्या विषयाचा स्वतन्त्र ध्हगाच काढायचा होता पण ते जमल नाही त्यामुळे हा लेखन प्रपन्च.
माझ्या अमराठी भाषान्च्या कुतुहला पोटी म्हणा किन्वा नको तीथे लुडबूड करण्याच्या खोडीमूळे म्हणा (कॉलेज शब्द किड्यान्मूळे) मी काही अमराठी शब्द आत्मसात करण्याचा प्रयत्न केला. माझ्या पर्देशातील काही काळाच्या वास्तव्यामधे मला काही अमराठी आणिक काही परकीय भाशीकान्शी सन्वाद साधण्याची सन्धी मिळाली. त्यातून हे जे काही शब्द आहे ते मी शिकलो.
हृदयाला घट्ट बिलगून आहे एक गाणं..
एका एका श्वासाने भरत जातो अंतरा,
थोडा चंद्र , थोडा सूर्य की चांदण्यांच्या मात्रा..
फुलपाखरी पंख घेऊन भुर्र फिरून येते,
मनातल्या चोराला मोकाट सोडून देते!
कुठंकुठं खण्ण वाजते अनुभूतीचे नाणं..
चढ्या लयीत गाऊन घेत्ये मिठीतलं गाणं!
खोल खोलश्या विहीरीतून आलेत सूरपक्षी
पाणी शिंपीत तुळशीपाशी तुझ्या रांगोळीची नक्षी..
एक सूर पारव्याचा, एक जीवनगाणं..
जुन्या गोधडीच्या मऊ पोतीचं आहे रेशीमगाणं...
रात्रीस भेळ चाले ही शेव कुरमुर्याची
संपेल ना कधीही ही भेळ पण्डीतान्ची
हा कन्द (बटाटा) ना दग्दभू, मिठा-तिखा (रस) वाहतो हा
मिश्रणात रगड्याच्या अभिशाप भोगतो (डास) हा
पुरीस होई साक्षी हा दूत चिलटान्चा
खाण्यास पाणीपुरी ही असते खरी चटक
जे सत्य भासती ते नसते खरे टोपात
पुसतात बुडवूनी ते बोट धोतराला
या साजिर्या भैयाला का गाठावे खिण्डीत
मिटतील सर्व शंका (पाहून ) न्हाऊन या मिठीत (मिठी नदी :फिदी:)
परतेल का तरीही आजार हा क्षणाचा
चु भू द्या घ्या
मूळ गीत
रात्रीस खेळ चाले या गूढ चांदण्यांचा
संपेल ना कधीही हा खेळ सावल्यांचा
हा चंद्र ना स्वयंभू, रवी-तेज वाहतो हा
अनेकदा टोकाची भांडणे झाली
महिनोंमहिने शीतयुद्धे चालली
रडूनपडून आदळआपट झाली
तुझी...माझी वाट वेगळी म्हणताना
निरोप-समारोप घेऊन झाले
केलेले उपकार.. राहीलेली परतफेड
ह्यावर अवमान-अपमान करुन झाले
सगळा गुंता नकोसा झाला
सोबत नकोशी झाली
एकमेकांच्या सावल्याही नकोशा झाल्या
आहे ते जगच नकोसे झाले
राष्ट्र म्हणजे व्यक्तींचा समूह नव्हे. व्यक्तिमत्त्व असलेल्यांचा समूह म्हणजे राष्ट्र. अखंड विचारप्रवाहानं हे व्यक्तिमत्त्व घडतं. म्हणून विचाराच्या अभिव्यक्तीवरची बंधनं रद्द होणं आवश्यक आहे. या मुक्त विचारासाठी आपण जर उभे राहिलो नाही, तर भीतीचं राज्य निर्माण होईल. - दुर्गा भागवत
आज १० फेब्रुवारी. आयुष्यभर विचारस्वातंत्र्याच्या, अभिव्यक्तिस्वातंत्र्याच्या बाजूनं लढणार्या दुर्गाबाईंची जयंती.
१९७५ साली जेव्हा या देशात मुक्त विचारांवर बंदी घालण्यात आली, तेव्हा दुर्गाबाई पेटून उठल्या. आपल्या प्रत्येक भाषणात, प्रत्येक लेखात त्यांनी विचारस्वातंत्र्यावरच्या बंदीचा निषेध केला.