उंबरठा
कृष्णधवल स्वरूपात हा चित्रपट मी पहिल्यांदा ल्हानपणी पाहिला, तो सह्याद्री वर शनिवार / रविवार मराठी चित्रपट दाखवत असत, त्या काळात. अर्थातच काही समजला नव्हता, पण तेव्हा माझ्या आईचा एक उद्गार मात्र लक्षात राहिला, "बाईनं घराचा उंबरठा ओलांडला, की घरात पुन्हा प्रवेश नसतो." याचाही अर्थ तेव्हा समजला नाही. नंतर बऱ्याच वर्षांनी ऊनपावसाच्या क्षणांच्या गाठीभेटी झाल्या, तेव्हा चित्रपट पुन्हा पाहिल्यावर त्यातले संदर्भ काहीसे उमगले. पूर्णपणे समजले असा दावा करणं शक्य नाही.
ब्रम्हास्त्र (पार्ट 1: शिवा) ह्या 9 सप्टेंबर 22 ला रिलीज झालेल्या चित्रपटाचे हे परीक्षण आहे. मी हा चित्रपट 3D मध्ये बघितला. हा चित्रपट ट्रायोलॉजी असणार आहे म्हणजे या चित्रपटाचे अजून दोन भाग येतील. पहिल्या भागाच्या शेवटी दुसऱ्या भागाचे नाव अनाउन्स देखील झाले आहे, त्याचे नाव असणार आहे ब्रह्मास्त्र (पार्ट 2: देव). हा चित्रपट थिएटरमध्ये जाऊन थ्रीडीमध्येच बघणे योग्य आहे. हा लेख लांबणार आहे पण माझी विनंती आहे की हा लेख शेवटपर्यंत पूर्ण वाचावा कारण यात फक्त परीक्षणच नाही तर या चित्रपटाच्या निमित्ताने अनेक मुद्द्यांचा उहापोह केला आहे त्यातून तुम्हाला अनेक गोष्टींची माहिती मिळेल.
श्री छत्रपती शिवाजी महाराजांनी साम्राज्य उभे केले ते चतुराई, कर्तबगारी, खंबीर नेतृत्व, विचाराची कल्पकता, लढाऊपणा, गनिमी कावा, पराकोटीचा पराक्रम, आणि सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे लाख मोलाची स्वराज्या साठी घाम गाळणारी, पराक्रम आणि बलिदान देणारी माणसं त्यांनी जमा केली. त्यापैकी एक होते “नरवीर तानाजी मालुसरे”. हे नाव उच्चारताच फक्त एक नाव आठवते ते म्हणजे सिंहगड. त्यासोबत महाराजांचे प्रसिद्ध विधान आठवते “गड आला पण सिंह गेला”.
शशी कपूर----एक अभिनेता म्हणून हे नाव कधी मला लक्ष द्यावसं वाटलच नव्हतं. लहानपणी कधीतरी टीवी वर ना ना करते प्यार तुम्हिसे कर बैठे म्हणणारा एक छान चॉकलेट हीरो म्हणून इतकीच यांची ओळख. जास्तीत जास्तं दीवार, त्रिशूल मधे अमिताभचा भाऊ किंवा मित्र म्हणून. बस, त्यापुढे या शशी कपूर या हिरोची ची ओळख असली तरीही शशी कपूर ह्या अभिनेत्याची कधीच ओळख नव्हती.
काही दिवसांपूर्वी एक झालं की एक गोड गाणं ऐकायला मिळालं. हे गाणं कशातलं असेल म्हणून शोधत होते तर एक फार छान चित्रपट हाती लागला. हा चित्रपट होता जुनून. दिग्दर्शक श्याम बेनेगल आणि निर्माता शशी कपूर.
एक पे एक फ्री ही मार्केटिंग मधली हमखास यशस्वी होणारी युक्ती आहे. चित्रपटाच्या रंगीत दुनियेतही ती वापरली जाते पण नेहमी यशस्वी होईलच असे नाही. असं बघा पहिले फरहा आली दोन चार चित्रपट करून विंदू कुमार बरोबर लग्न करून स्थिरावली. पण तिच्या पावलावर पाउल टाकून तब्बू आली. आणि पहिला प्रेम सोडा,( पहिला डाव भुताच असतो ना... ) पण प्रत्येक चित्रपटाद्वारे उत्तम काम करून तिने आपला असा क्लास निर्माण केला. सनी देवलच्याच घरातून बॉबी आला. तो बेताब आम्ही थेटरात जाउन बघितला होता हे कबूल करणे ही आता तरुणपणी केलेली एंबरासिन्ग कामे ह्या फोल्डर मध्ये टाकून डिलीट करायची बाब झाली.
आज कोण वार? शुक्रवार हे स्पिरिट काल जरा जास्तच झाले. त्यात पॉप टेट ने भर टाकली. परमिटचे पाच रुपये जास्त गेले. पण चालतंय. सव्वा सहाला तिकीट काढले अमेझिंग स्पायडरमॅन चित्रपटाचे अन सव्वा सातला तो सुरू. अगदी पहिला दिवस अन दुसरा शो. तास भर काय करणार? महिना अखेर! त्यामुळे खरेदी प्रकरणात रस नव्हता.
दर आठवड्याला बिग सिनेमात सिनेमा बघून ती जनगणमनची फिल्म पाठ झाली आहे. तरी दर वेळेस गळ्यात आवंढा येतोच. त्यापासून लक्ष विचलित करायला ती मुले करतात तसे हातवारे करायचा प्रयत्न केला. पण आजूबाजूच्या लोकांनी बघितल्यावर गप्प. मनाच्या अश्या कातर अवस्थेत स्पाइडी सुरू झाला.
तुमचं कधी असं होतं का? झोपेतनं उठता तरीही झोपेत बघितलेल्या स्वप्नाचा परिणाम जाणवत राहतो. स्वप्नात भेटलेली लोकं, त्यांनी आग्रहाने सांगितलेलं काहितरी, कसलं तरी विचित्र वातावरण, हे लगेच मनावेगळं करून आपण नव्या दिवसाला लगेच सामोरं जाउ शकतोच असे नाही. जागेपणीच्या वातावरणाशी जुळवून घ्यायला थोडा वेळ नक्की लागतो. स्वप्न होतं पण त्यात पाहिलेलं सारं किती खरं होतं नाही का? ह्या संभ्रमित अवस्थेत आपण काही क्षण घालवितो. २०१० साली आलेला इन्सेप्शन हा इंग्रजी सिनेमा ह्या भावनेलाच दिलेले एक पूर्ण रूप आहे. चित्रपट बघितल्यावर काही दिवस तरी तुम्ही निर्धास्तपणे झोपायला जरा बिचकालंच.
