ज्ञानेश्वर

सखा ज्ञानेश्वर
**********
सखा ज्ञानेश्वर
शब्दांचा सागर
तया वाणीवर
जीव माझा ॥१
एक एक ओळ
प्रबंध काव्याचा
बोध अध्यात्माचा
काठोकाठ ॥२
ग्रंथा ग्रंथातून
प्रेम ओसंडते
लाडक्यास घेते
कडेवर ॥३
अपार करुणा
जगत कारणा
माऊलीचे मना
ओघळते ॥४
विक्रांत करुणा
लहरीत ओला
जन्म फळा आला
कृपे तया ॥५

डॉ.विक्रांत प्रभाकर तिकोने
http://kavitesathikavita.blogspot.com

‍ॐ नमो ज्ञानेश्वराय ।
दिव्य स्वयंप्रकाशाय।
महानंदस्वरुपाय।
चिद्घनमुर्ते॥

मी बालक तुझा नेणता ।
ना कळे मार्ग चालता।
धरुनिया तू हाता ।
ने ई गे माय॥

घोर या संसार वनी ।
पडलो मी येऊनी ।
कडेवर घेऊनी ।
नेई गे माये ॥

कर्म काही कळेना ।
स्वधर्म हाती येईना ।
अंधकार मिटेना ।
सांभाळ गे माय ॥

भक्तीचीया वाटा।
नेई मज आता ।
पांगुळ मी पडता ।
चालवी गे माये ॥

विक्रांत हा भ्रमाला।
मायेत या अडकला ।
तव प्रेमा आसावला।
धाव गे माये ॥

धन्य माय ज्ञानदेवी

नित्य चैतन्य वहाते
ज्ञानदेवी ओवीतूनी
नाद कैवल्याचा गोड
घुमे शब्दाशब्दातूनी

फुले मोगरीचा मळा
ज्ञानदेवी ओवीतूनी
परिमळ प्रतिभेचा
आसमंत सुखावूनी

समईची शांत ज्योत
तेवतसे ओवीतूनी
फिटे अंधार जुनाट
मन प्रकाशी न्हाऊनी

ज्ञानदेवी ओवीओवी
अमृताच्या धारावाणी
लाभे तापल्या जीवाला
अवचित संजीवनी

ज्ञानदेवी माय माझी
कशी कृपावंत भली
तिच्या कुशीत रिघता
तृप्तताही विसावली....

कार्तिक वद्य त्रयोदशी, माऊली संजीवन समाधी सोहळा
माऊलीचरणकमली समर्पित...

संतसाहित्य वाचत आहे सध्या. आपल्याच संस्कृती बद्दल बऱ्याच गोष्टी नव्याने कळत आहेत विशेषतः ज्ञानेश्वर महाराजांबद्दल वाचतांना विश्वास बसू नये अश्या काही बाबी वाचनात आल्यात. त्यांच्या ज्ञानेश्वरी बद्दलही अनेक वादंग आहेत त्यावर सांगोपांग चर्चा झाल्या आहेत आणि संशोधन सुद्धा सुरु आहे. काही शंका आणि तर्कांचे प्रमाण मिळालेत काहींचे नाही पण धूर उठलाय तर कुठेतरी काहीतरी आहे हे नक्की … त्यातले काही मुद्दे खाली मांडते … जाणकारांनी कृपया माहिती द्यावी.

ज्ञानेश्वरी. मराठी साहित्यातला सर्वोच्च मानदंड! अगदी आबालवृद्धांना माहित असलेली त्यातील असंख्य उद्धरणे, साहित्यात परत परत वापरले गेलेले त्यातले दृष्टांत, त्यातलं पसायदान, लहानपणी डोळ्यात पाणी आणून ऐकलेली ज्ञानेश्वरांची आणि त्यांच्या भावंडांची गोष्ट आणि शाळेत-कॉलेजमधे अभ्यासाच्या पुस्तकात उल्लेखलेली ज्ञानेश्वरीच्या रचनेने केलेली सामाजिक क्रांती. फारतर आळंदीला जाऊन समाधीचे आणि नेवाशाला जाऊन घेतलेले पैसाच्या खांबाचे दर्शन आणि त्याने मनात उठलेले अननूभूत भावतरंग. आपल्या सर्वसामान्यांना ज्ञानेश्वर-ज्ञानेश्वरीबद्दल असलेल्या माहितीचा हा ढोबळमानाने लसावि!