सध्या नाना पाटेकरांचा एक विडीओ सोमीवर फिरतोय. त्यात त्यांनी सेल्फी घेण्यासाठी आलेल्या एका चाहत्याला सानकन लगावून हाकलून लावलेय, ऐवी मायबाप प्रेक्षक म्हणणारे, साधाभोळा नाना ,आपला माणूस, जमीनीवरील माणूस वगैरे असल्या प्रतिमा ह्या विडीओने क्षणात गळून पडल्या. सोमीवर बोंबाबोंब झाल्यावर नानांचा स्पष्टीकरणयुक्त माफीनामा आला पण जे व्हायचं ते होऊन गेलं होतं.
मोठे लोकही माणसेच असतात त्यांच्यातही गुणदोष असनारच. ऐरवी आपण त्यांचे फक्त गुण पाहतो. पण दोषांसहीत माणूस स्विकारला तर मग तक्रार राहत नाही. अश्याच मोठ्या लोकांच्या दोषांवीषयी चर्चेसाठी हा धागा.
बस्तर दशहरा
मध्य भारतातला एक प्रमुख सण आणि जगातील सर्वात जास्त दिवस सातत्याने चालणारा उत्सव म्हणजे बस्तरचा दसरा उत्सव उर्फ 'बस्तर दशहरा'. छत्तीसगडच्या बस्तरमध्ये साजरा होणाऱ्या दसरा उत्सव म्हणजे शक्तीचा जागर. बस्तरच्या कुलदेवीची 'आई दंतेश्वरीची' शक्तीस्वरूपात पूजा केली जाते. पारंपारिक रीतिरिवाजानुसार आणि अनोख्या शैलीत साजरा होत असल्याने, देशातील इतर ठिकाणी साजऱ्या होणाऱ्या दसरा उत्सवापेक्षा हा उत्सव अनोखा आहे.
ह्यावर खुप काही ऑलरेडी बऱ्याच जणांचे सांगून / लिहून झालंय तरीही नव्याने आता काय असा प्रश्न सुद्धा मनात न डोकावण्या इतपत - स्त्री असणं म्हणजे.... ह्या एका अर्ध्यवाक्याचं पोटेंशिअल आहे. स्त्री म्हणजे काय हा मुळात प्रश्न न बनता कायम कौतुकाने उद्गार वाचक वाक्य बनेल तेव्हा खऱ्या अर्थाने समानता आली असे मी म्हणेन. स्त्री पुरुष भेदभाव शास्त्रीय विचारसरणीच्या लोकांसाठी निसर्गाने आणि श्रद्धाळू लोकांसाठी देवाने केलेला असताना आपण त्यात हे असेच का वगैरे उहापोह करत खांद्याला खांदा लावण्याची शर्यत करण्याचा अट्टाहास का करायचा.
'स्त्री हे काय रसायन आहे' याचा भल्याभल्यांना अगदी देवांनाही थांग लागलेला नाही असे म्हणतात. तेव्हा हा तर भलताच अवघड विषय आहे. अश्या अवघड, आव्हानात्मक विषयांनी कवि, साँग रायटर, लेखक यांना भुरळ घातली नाही तरच नवल. मी प्रयत्न तर करुच शकते आणि कॅलिडोस्कोपमधील एखाद-दुसरं रुप दाखविण्याचा प्रयत्नही करते. आता आमचा किप मुरच घ्याना. हा माझा सर्वात आवडता कंट्री सिंगर. केनी रॉजर्स, जॉनी कॅश, जॉर्ज जोनस हे झाले जुन्या पीढीतील गायक, नवीन पिढीतले - ल्युक ब्रायन, स्कॉट मकरीरी, ब्रॅड पास्लेय, आणि कित्येक जण आहेत. पण नव्या पिढीत, किप मुर माझा सर्वात आवडता. त्याचा आवाज सिम्प्ली ऑस्सम!!!
कुमारी चैककन्या च किशोरी युवती यतिः|
अप्रौढा चैव प्रौढा च वृद्धमाता बलप्रदा ।
महोदरी मुक्तकेशी घोररुपा महाबला ॥
.
ज्या गावात बालपण, तरूणपणाचा जास्तीत जास्त काळ गेला, त्याच्याशी खास आठवणी निगडीत असतात. काही कारणाने गाव सोडून जावे लागले तरी त्या गावाचे आपल्या जीवनातील स्थान कधीच ढळत नाही. अशी खास गावे जन्मगाव किंवा भावकी / गावकी असलेलीच असतील असे नाही. आमचे गाव दुष्काळी असल्याने मागच्या कुठल्यातरी पिढीत जवळच्या पाण्याशेजारी गावच्या गाव स्थलांतरीत झाले. पुढे शहरातल्या संधी बघून दोन तीन पिढ्यांच्या मागे आम्ही पुण्यात येऊन स्थायिक झालो. पुण्यातही आधी रामवाडीच्या पुढे, मग थोडे सरकत कल्याणीनगर आणि आता मध्यवर्ती ठिकाण ते नवे वास्तव्य वारजेच्या अलिकडे.
पुर्वी एकदा विवाहेच्छुक तरुण तरुणींच्या मार्गदर्शनपर कार्यक्रमाला श्रोता म्हणुन गेलो होतो. एका समुपदेशिकेने उत्तम मार्गदर्शन केले. आपल्या मार्गदर्शनात तिने सांगितले कि लग्न जमवताना या सर्व गोष्टींचा विचार तर कराच पण घटस्फोट झाला तर काय? या गोष्टीचाही आत्ताच विचार करुन ठेवा. इथे आपण लग्न जमवायला आलो आहोत की घटस्फोटाचा विचार करायला आलो आहोत असा प्रश्न काही लोकांना पडेल. पण विवाह संस्थेच्या वेगाने ढासाळत्या परिस्थितीचा विचार केला तर या प्रश्नाचा विचार आत्ताच करावा लागेल.
------------------- अन्यत्र पूर्वप्रकाशित---------------------
शामभट्ट (एक नामांकित जोशी) आणि त्याचा शिष्य बटो यांचा वृत्तांत