खेड्यामध्ये खरंच एक अनोखं वातावरण अनुभवाला यायचं. बाबा सारखे अनेक शेतकरी लोकं उन्हाळ्यात आग ओगणार्या सुर्याच्या किरणाने बायका-पोरांसोबत भाजून निघत असतांना, त्याची तमा न बाळगता उन्हाळवाही करायचे. चोपुन-चापून शेतीची मशागत करुन येणार्या पावसाच्या आगमनाचं उत्सुकतेने वाट पाहत राहायचे.
आमच्या गांवातील खूप लोकं १४ एप्रिलला दरवर्षी आंबेडकर जयंतीचा कार्यक्रम पाहण्यासाठी यवतमाळ शहरात जात असत. तेथे पाटीपूरा या ठिकाणी मिरवणूक, भजन, कव्वाली, भाषणे इत्यादी भरगच्च कार्यक्रम रात्रभर चालत असे. तेथील रोषणाई पाहून आमचे डोळे अक्षरश: दिपून जायचे. त्या सोहळ्याचा झगमगाट व भारावलेलं वातावरण पाहून आमचं मन उचंबळून यायचं. लोकांचा उत्साह ओसंडून वाहत असे.
आजुबाजुच्या खेड्यापाड्यातील लोक बैलबंडी, रेंग्या, दमण्या जुतून किंवा पायीपायी व्यक्तीश: किंवा सहकुटूंब त्या कार्यक्रमाला न चुकता हजर राहत असत. या कार्यक्रमाचे लहानापासून तर मोठ्यांपर्यंत सर्वांनाच जबरदस्त आकर्षण होते.
दिनांक १३ आणि १४ औगस्ट २०११ रोजी सिंगापुरात तिसरे विश्व मराठी साहित्य संमेलन संपन्न झाले. त्या संमेलनात सादर केलेली ही माझी कथा.
मोलकरीण- ही एक मोठ्ठी समस्या आहे असे जगातल्या सगळ्याच गृहिणींचे मत असते. समस्येचे नाव जरी तेच असले तरी, प्रत्येक ठिकाणची डोकेदुखी मात्र वेगवेगळी असते. सिंगापूरला मोलकरीणीला ’मेड’ म्हणतात. भारतातल्या सारख्या ह्या मेड्स दोन चार तासापुरत्या येऊन आपापली कामे करून जात नाहीत. तुमची मेड ही कुटुंबातलाच एक मेंबर होऊन तुमच्या घरात रहाते. ही गुणी-अवगुणी मेड मिळविणे जेवढे कठीण, तेवढेच झेपणे आणि संभाळणे देखील. जाऊ द्या झाले! जास्त काय बोलायचे?....जळे त्याला कळे....
- कथेचा दुसरा भाग इथे आहे...
- कथेचा अंतिम भाग इथे आहे...
----------------------------------------------------------------------------------
.....आणि तिने तानपुरा खाली ठेवला... ठेवताना झालेला झंकार, खोलीच्या चारही भिंतीना धडकून परतला...
आजही तिची माळावरची खोली सुरांनी न्हाऊन निघाली....
सकाळचे सव्वा सात ते साडे सात वाजले असतील, मी दात घासून, तोंड धुवून दुध वाल्याची वाट
पाहत टीव्ही समोर बसले होते. आता टीव्ही वर कुठल्या तरी बाबाची योगासने चालू होती.
त्यातील एखादे आपण हि करून बघावे म्हटले पण बसल्या जागचे उठ्नेच अवघड होवू लागले.का कुणास ठावूक शरीरात संचयनी सारखा चरबीचा साठा दिवसेंदिवस वाढतच चालला होता. वजन जेम तेम ऐंशी किलोच होते पण पोटाचा घेर मात्र अठेचाळीस तो पन्नास इंच पेक्षा कमी व्हायचे नावच घेत नव्हता.
कर्रर्र
जोसेफविलामधिल घराची बेल वाजली. "शेखर आजगावकर" अशी पाटी लावल्येल्या घराचा दरवाजा उघडला.
''काय आज उशीर?" अंजलीने शेखरच्या हातातील बॅग घेत विचारले.
''हो, अग त्या स्मिथ अॅन्ड असोसिएट्च्या अॅनालिसिसच काम आलं.ड्योक्याचा पार पिट्टा पडला.संपता संपतच नव्ह्त. त्यात या पावसाने वैताग आणलाय.लींक रोडवरुन यायच म्ह्नजे आणखि ताप.
"बरं! तू फ्रेश हो तेवढ्यात मी पानं घेतेच"
"ठिक आहे. यश कुठय?"
"उद्या ओबेरौयला जायचय ना? होमवर्क करतोय"
"एरवी कंटाळा अभ्यासाचा. पण आता ओबेरौय म्ह्ट्ल की लगेच तयार!"
"हो ना सगळ्या मित्राना सांगूनसुधा झालय"
"छान. पण आता उदयाच्या वेळेच काय?"
"का? ''
कथालेखनाचा पहिलाच प्रयत्न आहे...मनमोकळेपणाने तुमच्या सुचना येवू द्या..!
"हर्षा काल का नाही आलीस गं?" लॅपटॉप उघडून मी ऑफिसचे करतच बसले होते, तेव्हढ्यात दरवाज्यातून आत येणाऱ्या हर्षाला मी विचारलं.
"सॉरी गं ताई, खूप काम होतं घरी म्हणून येत आलं नाही." चेहऱ्यावर असलेली निराशा क्षणभर बाजूला सारत हर्षा बोलली खरी पण तिचा चेहराच इतका बोलका कि, काहीही न सांगता मला खूप काही बोलून जायचा.
मी त्यावेळी दहाव्या वर्गात शिकत होतो तर माझा लहान भाऊ अज्याप पांचवीला शिकत होता. मी म्युनीसिपल हायस्कुल मध्ये होतो तर अज्याप गव्हर्नमेंट हायस्कुल मध्ये होता.
मी आणि माझा लहान भाऊ अज्याप असे दोघेही यवतमाळ येथे वसंतराव नाईक होस्टेलमध्ये राहत होतो. हे होस्टेल बंजारा समाजाचे प्रतापसिंग आडे चालवित होते. त्यांनी त्याच वर्षी हे होस्टेल नव्याने ऊघडले होते. ते दिग्रस या तालुक्याच्या परिसरात राजकीय पुढारी होते. त्यांनी अनेक मोठमोठ्या गावात शाळा, होस्टेल काढल्या होत्या. त्यामुळे त्यांनी खेड्यातील मुलांच्या शिक्षणासाठी चांगला हातभार लावला होता.
"रोज केर काऽढूनच मग पोतेरं घ्यायचं. बाकिच्यांकडे चालतं तसलं एक दिवस केर आणि एक दिवस पोतेरं असला प्रकार माझ्याकडे नकोऽ. उशीऽर चालणाऽऽर नाही. आणि सारख्या दांड्या पण मारायच्या नाहीत. एखादवेळी लागलीच रजा घ्यायला तर आधी सांगून घेतली तर चालेल, अचानक घ्यावी लागली तर फोन नंबर दिलाय तुला, त्यावर एक फोन करुन तरी सांगायला हवं" मी आधीच्या सगळ्या कार्यानुभवातून शिकलेलं ग्यान पणाला लावत तिला ऐकवलं.
सगळ्या कामवाल्या बाया काम मिळेपर्यंत ज्या खालमानेने सगळ्या सुचनांना होकाराची मान हलवतात तसच तिनेही केलं.
"नाव काय म्हणालीस तुझं?"
"प्रगती" तिने माझ्याकडे न बघताच उत्तर दिलं.
मी माझ्या गावांतील एका मुलीवर निरागसपणे प्रेम करीत होतो. हो… अगदी निरागसपणे…!
असं म्हणतात की, प्रेमाची भावना प्रत्येकांच्या मनात सुप्तपणे वसत असते. ही निसर्गाची देण आहे. सुंदर फुलांकडे सर्वाचं लक्ष जात असतेच. सृष्टीतील जीवांनी आपल्याकडे आकर्षित व्हावे यासाठी फुलं सुध्दा सुंदर सुंदर रंगाचे, छटांचे पखरण करीत असते. मानवी जीवन या सत्याला अपवाद आहे असे वाटत नाही. कारण निसर्ग हा मानवी जीवनाचा अविभाज्य घटक आहे.