शेती

आधीचा भाग : https://www.maayboli.com/node/85042

मागचा भाग : https://www.maayboli.com/node/84992

गावी आल्यावर मी लगेच शेतात धाव घेतली. आधी उस पाहिला. काही ठिकाणी ऊसरोपे मरुन गेली होती पण त्या गॅप पडलेल्या जागी नविन ऊसरोपे लावली गेली नव्हती. जवळपास हजारभर उसरोपे तरी ऊरलेली जी मी जाताना सावलीत ठेवली होती. त्यांना १५ दिवस पाणी मारले नव्हते त्यामुळे ती सगळी रोपे सुकून गेली होती. आता ती लावता येणे शक्य नव्हते.

मागचा भागः https://www.maayboli.com/node/84965

शेताची पुजा करून १५ जानेवारी २०२१ ला रोप लावणीचा कार्यक्रम सुरू केला. गावठाण वाडीतल्या म्हणजे आमच्याच वाडीतल्या बायका सगळ्या मावशीच्या मैत्रिणी. केवळ मावशीमुळे त्या माझ्या शेतावर कामाला यायला तयार झाल्या. या बायका नियमीत मजुरीवर जाणार्‍या नव्हत्या. गावी वनखात्याची नर्सरी आहे, त्यात अधुन मधुन कामाला जाणार्‍या या बायका. त्यांना शेतातल्या कामाचा तितकासा अनुभव नव्हता. पण तरीही त्या प्रेमाने यायच्या. अर्थात मी मजुरी देत होते.

डिस्क्लेमर :

डिस्क्लेमर :

ज्याचा गेलंसाली हिरवा मळा होता,
त्याचा आज फासावर लटकून गळा होता..

कोणी दिली त्याच्या खुनाची सुपारी,
हे निकामी सरकार का बिटातले व्यापारी..

कोरडं पडलं ओंदा तो करील तरी काय,
मागच्या साली रानात घुसत होते पाय.

ओलं कोरडं करीत गेले उपासी दोन साल,
गोंडस त्याच्या पोरीचे यंदा बसलेत गाल..

निघलं कधी चांगल पिक तर पडल्या कधी गारा,
कुणबी रं गड्या तो त्याला नाही कसला थारा..

एकदा काळे माई हिरवा शालु नेसावा,
तुच आता या जगाचा पोशिंदा पोसावा..

लेखक - जगदीश ढोरे पाटील
रा. आसेगाव मो. 9370346450

दिनांक ०३ नोव्हेंबर २०२३

आता दिवाळी अगदी जवळ आली. पुण्यातले रस्ते आकाशकंदील, रांगोळ्या-रंगाची दुकानं आणि खरेदीसाठी बाहेर पडलेल्या लोकांनी अगदी फुलून गेले आहेत. अशी उत्सवी गर्दी छान वाटते. पण त्यामुळे जिथेतिथे अडकायला होतंय. चौकाचौकात थांबत शेतापर्यंत जायचं म्हणजे संयमाची कसोटी. पुण्यात राहून शेतावर ये-जा करायची, तर ह्या प्रश्नातून सुटका नाही. पण थोडं लवकर निघालं तर ट्रॅफिकचा रेटा थोडा कमी असतो. म्हणून प्रवासाला जाण्याआधी प्लॅनिंग करावं, तसं प्लॅनिंग करून भल्या सकाळी डबा, पाण्याची बाटली वगैरे घेऊन निघालो.

इथून मागे कदाचित प्रत्येक दहा दहा वर्षांच्या टप्प्यावर उभे राहून बघितले तर शेतीतल्या अनेक कामांचे स्वरूप पूर्णपणे बदलून गेलेले आढळेल. शेतीतल्या अनेक आधुनिक स्वयंचलीत अवजारांनी आधीच्या अवजारांची जागा घेतल्याने, नवनव्या लागवडीच्या पद्धती आल्याने, त्या त्या कामांचे स्वरूप ओघातच बदलून जाते. या नवीन कार्यपद्धतींत नवीन संज्ञा जन्म घेतात आणि त्या यथावकाश रूळतात. यात काही पारंपारीक संज्ञा मागे पडतात. शेतीतल्या अशा नव्या-जुन्या संज्ञांचे संकलन करण्यासाठी हा धागा.
माहिती विचारण्यासाठी / शेअर करण्यासाठी / पडताळून पाहण्यासाठी.

अवकाळी आला पाऊस त्यानं सारं रानं धुतलं
हाती आलेलं पीक गेलं ते डोळ्यासमूर घडलं

काय सांगावी दैना चहूबाजूनी तो आला
ढगफुटी झाली जणू एकाजागी बरसला

किती निगूतीनं केलं व्हतं शेत आवंदा
बैलं नव्हते मदतीला औताला लावी खांदा

खतं बियाणं आणूनीया येळेवर केला पेरा
पाण्यासारखा पैसा पाण्यातच वाया गेला

पाऊस आला घेवून पाण्याचा मोठा लोंढा
न उरली बांधबंदिस्ती न उरला माती भेंडा

दु:ख सारं गेलं वाहून आलेल्या पाण्यात
उभारीनं करू पुन्हा तेच आपल्या हातात

- पाषाणभेद
२४/१०/२०२१

नमस्कार!

दिनांक एक जुलै २०२१ पासुन माझ्या मुळ गावी म्हणजे करडकवाडी अर्थात मुकिंदपुर, ता. नेवासा, जि , अहमदनगर येथे शेती संबंधित व्यवसाय सुरु केला आहे.

सर्व प्रकाराची शेती अर्थात भाजीपाला, फळबाग, ऊस, मत्स्यशेती तसेच गावाकडील शेती, कुंडीतील शेती, टेरेस गार्डन, किचन गार्डन, इत्यादी सर्व प्रकाराच्या शेतीला लागणारे जीवाणु समृद्ध बायोस्लरी आणि फॉस्फेट रिच ऑर्गनिक मॅन्युअर (प्रोम) तयार करणे आणि विक्री करणे हा मुख्य उद्योग आहे.