तत्त्वज्ञान

सर्वसामन्य माणसाला, अश्या काही गोष्टींचा जाज्वल्य अभिमान असतो, ज्यांची निवड तो स्वतः कधीच करत नाही. त्याउलट, ज्या घटकांची निवड तो स्वतः करतो, त्यांच्याविषयी, त्याला फारसा अभिमान राहिलेला दिसत नाही; किंवा अगदी अभिमान असलाच, तरी तो फार टेम्भा मिरवत नाही ..

खानदान, संस्कृति, जात, धर्म, राष्ट्रियत्व, वर्ण, कूळ, इतिहास यातलं काहीच आपल्या नियंत्रणात अगर निवाडीत नसतं. हा फ़क्त एक योगयोग असतो. लहान मूल जन्माला आलं, की या गोष्टी त्याला आपोआपच चिकटतात !! त्यामधे त्या लाहान मुलाला, कुठलाही पर्याय दिला गेलेला नसतो.

माव्याची पुडी अशीच पडून राहिली

विजारीच्या खिशात तिला सापडली

पतिपरमेश्वर कर्माने मेला

भर ग्रीष्मात वर्षाव जो झाला

वर्षावासंगे आगडोंब उसळला

सिंव्हाचा छावा धुळीस मिळाला II

रक्तावरुनी धडे गिरवले

अब्रूचे धिंडवडे काढले

लग्नाचे दागिने निघाले

सासरचे चौघडे वाजले II

पोरें गुपचूप खेळ मोडिती

हातपाय धुवूनी स्तोत्रे म्हणती

ग्रूहलक्ष्मी ती चाल करोनी

सर्वशक्ती प्राणाशी लढती II

थेट भेटुनी विक्रेत्याला

नाव गाव अन ठिकाण विचारी

लागणारे सामान विचारी

रामभाऊनि ठरवलं एकदा

बदलून पाहूया नाव

करून टाकूया इंग्लिश बारसे

बघू काय बोलतंय ते गाव

काय ठेवूया , खलबते झाली

भरपूर नावे समोर आली

रजनीकांत आवडत असूनही

"रॅम्बो" चा झाला लिलाव

रामभाऊ आता रॅम्बो झाले ,

रॅम्बोबरोबर धोतरहि सुटले

टोपीसंगे सदरेपण विकले

जीन्स घालुनी उघडबंब ते

सांजसकाळी फिरू लागले

झटावून त्या गावगुंडांशी

दशावतार ते समजू लागले

खिशात पिस्तुल अन बनुनी धनुर्धर

नीट वागा नाहीतर करेन मर्डर

अंग देखण्यालायक त्यांचे

हाडांची काडं अन पातळ "ब" ओचे

एक वेळ अशी येते कि

तुम्हाला झाडं जवळची वाटू लागतात

तुमच्याशी फुलं बोलू लागतात

सारे पक्षी तुमच्याकडेच बघून उडतायत

असं वाटू लागलं

कि समजा तुमची प्रेमळ पहाट झालीय

दूर मनाच्या आकाशात

एक प्रेमाची चांदणी उगवलीय

ती जशी टीम टीम करू लागेल

तसं प्रेम पसरेल चराचरी

नखशिखांत बनवेल प्रेम पुजारी

सुचतील रात्रीबेरात्री नवीन उखाणे

भल्या पहाटे द्याल कबुतरांस दाणे

गप्प घालाल विवेकानंदांची घडी

तोंडाचा होईल चंबू अन नजर सताड उघडी

मायबापास वाटेल जेव्हा

तुमचा काहीतरी बिघाड झालायं

दवा दारु देऊनही

रात्रीला पंख फुटले

अन ती गेली उडून

दिवस बिचारा काम करून

गेला थकून भागून

शोधू कुठं अन जाऊ तरी कसं ?

हि अर्धवट नोकरी सोडून

विचार करुनी वेडा झाला

मग्न गेला बुडून

वैनतेया सांगे विनवून

कामिनीस आण शोधून

खगराज चहू भ्रमण करुनि

आला निरोप घेऊन

गरोदर आहे यामिनी

सांगे तात बनलात आपण

गळून पार अर्धा झाला

जमीन गेली सरकून

कोण देईल सुट्टी मजला ?

कोण ठेवेल धरती झाकून ?

उडणारा बोजवारा आठवून

हात पाय गेले गळून

शिस्तीत नोकरी केली असती

ओंजळीत शब्द मोजकेच माझ्या
झोळीत भावना अनेक
शब्द कुठं अन कसं पेरू
याचीच पडलीय मला मेख II
शब्द तो परतुनी येता
भावना ती तीव्र होई
शब्द तो परतुनी येता
भावना ती तीव्र होई
उतरता दौतीतुनी ते
मन मात्र शांत होई
तृप्त होता मन
जणू शब्द होई नाहीसा
भावनांनी पुन्र्जन्मायचा
घेतला आहे वसा II
शब्द जोडे भावनेला
साद मन जे घालिती
सोडावी कोडे क्षणात
भावना ज्या मांडती
शब्द वाहे भावनांना
नित्य नव्याने जन्मती
शब्द माझा सोबती , गड्या
शब्द माझा सोबती अन
शब्द ती सरस्वती II

आजकालचे सौंदर्य डोळ्यात मावत नाही

कोण खरंच सुंदर मनाने, तेच तर कळत नाही

जी बघावी एकसारखीच दिसते

उगाच ओळखत नसली तरी , गालातल्या गालात हसते ॥

पूर्वी फार बरे होते , फक्त नजरेचे इशारे होते

ती पण बघायची दुरून चोरून चोरून

जवळ येता जरा तिच्या

निघून जायची पटकन , मान खाली घालून ॥

आमचा काळ बरा होता , साधे असलो तरी खरा होता

मी असं म्हणत नाही , कि आजच्या प्रेमात दमच नाही

जोड्या भरपूर जुळत असतात , पण खरी कुठली तीच मिळत नाही ॥

दूरचित्रवाणीवर चित्रपटात , पूर्वी फक्त दोन फुलं एकत्र यायची

असं किती दिवस अजून, फक्त बघायचं ,

म्हणून ठरवलं निदान डोळे तरी मारायचं

जाणूनबुजून एकदा गाठली तिला

चांगलाच मारला सणकून डोळा ॥

भडकून तिनं लाखोली वाहिली

चारचौघात बोलली " उंदीर साला "

पुढची शेपटी मागे नेली

मी पण बोललो मग " चिचुंद्री साली " ॥

प्रेमदूधात मिठाचा खडा पडला

दूध गेलं उडत , शिव्यांचा सडा पडला

वाग्युद्धध ते असेच चालले

पशूप्राण्यांचे दिले दाखले

नक्की कोण कुठल्या वंशाचा

कुत्रा मांजर डुक्करहि आले ॥

अशी भांडली,अशी भांडली

उभी आडवी तिनं चड्डी फाडली

निष्ठुर कली मन अन कीर्तन मायेचे

संसार निर्धार आधार बीजाचे II

बीज बोयी मानव , वात्सल्य केवळ त्या चौकटीत

घृणा वाढे ती सदैव, करी मंथन विद्येचे II

कल्लोळ माजे दुःख होता जीवाला

हर्षात जवळी तो मद्याचा प्याला II

कसा आलो जन्मी , ते अज्ञात सारे

प्रबळ झालो , त्याचे श्रेय लुटे रे II

जननि भासे पापी , जिने जन्म दिधला

तू बीज बोताक्षणी तिला विसरला II

कुठे फेडीशी हे पांग, सांग तू रे वैष्णवा

अनाथ होशी निर्गमनि नरकातसुद्धा II

{ सिद्धेश्वर विलास पाटणकर }

विचारांच्या गर्दीत शोधतोय मी कुणाला ?

तिला कि मला स्वतःला

ती पण आता पुसट वाटू लागलीय

अवती भवति तिच्या विचारांची गर्दी झालीय

स्वतः शोधतोयं त्या मनाला

ज्याने साद दिली होती पूर्वी तिच्या भावनांना

आढे वेढे घेवून लग्नाचे पेढे वाटले

कमी होते कि काय म्हणून

राहत्या घराचे दरवाजे पण छाटले

छाटून सर्व खिडक्या अन दारें

एक सुंदर घरकुल थाटले

टाकली भिंत मध्ये उभी

पल्याड ते सर्व नातलग

अल्याड माझे दोन छकुले जीवलग

त्यांनाच घेउनि पुढे जायचे

त्यांनाच बघुनी स्वतःशी लढायचे

अन लढता लढता कायमचे जायचे