निसर्ग आपल्याला जन्मताच एक अमूल्य शरीर देतो. अगदी जन्मापासून ते मृत्यूपर्यंत हे शरीर कधी ना कधी कुठल्या तरी रोगाची शिकार बनते. रोग म्हटला की उपचार करणे आले. उपचारांमध्ये घरगुती उपायांपासून अनेक प्रकारच्या औषधांचा समावेश होतो. आधुनिक वैद्यकात रुग्णास औषध देण्याचे अनेक मार्ग(routes)आहेत. त्यातले सर्वपरिचित मार्ग म्हणजे :
अनेक मानवी आजारांचा मुकाबला आपण औषधांच्या मदतीने करतो. आजच्या घडीला आधुनिक वैद्यकात हजारो औषधे वापरली जातात. एखाद्या आजारावर गुणकारी औषध शोधणे हे खूप कष्टाचे काम असते. त्यासाठी संशोधकांना जिवाचे रान करावे लागते; प्रसंगी तहानभूक विसरून अशा कामात झोकून द्यावे लागते. मात्र काही मोजक्या औषधांचे शोध ह्या अनुभवापासून काहीसे वेगळे पडतात. त्यापैकी काहींच्या बाबतीत त्यांचे शोध ध्यानीमनी नसताना किंवा अगदी योगायोगाने लागून गेलेत. अन्य काहींच्या बाबतीत शोधाची कथा अजून वेगळी आणि विस्मयकारक आहे. एखाद्या विशिष्ट आजारावर गुणकारी औषधाचा शोध चालू असायचा.
वनस्पती आणि ओषधे भाग २
वनस्पती निरनिराळी रसायने बनवतात. त्यातील बरीच वनस्पती स्वसंरक्षण, बीज प्रसार किंवा परागीभवन ह्या साठी कार्य करतात.
ह्या active मुळे मनुष्य, इतर प्राणिमात्र किंवा सूक्ष्मजीवांवर निरनिराळे परिणाम होतात. जर ह्या वनस्पती खाण्यात आल्या, (कधी कधी डोळ्यात नाकात गेल्या किंवा त्यांचा स्पर्श जरी झाला तरी) तर त्या परिणाम दाखवतात.
मी इथे काही उदाहरणे देत आहे. (ह्या विषयाची व्याप्ती खूप मोठी आहे म्हणून मी थोडीच उदाहरणे देत आहे.)
सिंकोना ह्या वृक्षाची साल पाण्यात उकळून प्याली तर तापावर उपयोगी आहे (ताप कमी करते).
वनस्पती आणि औषधे हा एक मोठा व्यापक विषय आहे. त्यातील सर्वच बाबी वर लिहिणे केवळ अशक्य आहे.
कुतूहल शमन आणि ह्या विषय वरील विचारांचे आदान प्रदान हाच निव्वळ ह्या लेखनाचा हेतू आहे.
औषधे हि माणसाचे आरोग्य राखणे तसेच सुधारणे ह्या करिता वापरली जातात. जनावरां साठीही माणूस औषधे बनवितो. ह्या खेरीज अंतर्गत प्रेरणेने जनावरे मनाने च कधी कधी गवत, वनस्पती वगैरे खातात.
ह्या लेखात मी वनस्पती जन्य औषधाची केवळ तोंड ओळख करून देत आहे.
आम्ही फार्मासिस्ट, औषधे हि दोन ढोबळ भागात विभागतो.
नमस्कार,
जी औषधे नेहमी थंड तपमानात ठेवावी लागतात अश्या औषधांकरता प्रवासात कोणती कूलर बॅग वापरावी? त्यात जास्तीत जास्त किती काळाकरता औषधे थंड राहू शकतात? आठ-दहा दिवसांच्या प्रवासाकरता जर मध्ये कुठेच फ्रिजची व्यवस्था नसेल तर कोणती कूलर बॅग वापरणे फायद्याचे आणि सोयीचे ठरेल? मी नेटवर शोधाशोध केली तर ३० तास कुलींगकरता आठ हजार रुपये वगैरे किंमतीच्या बॅगा उपलब्ध आहेत. तुम्हा कोणाला अश्या बॅगा वापरायचा अनुभव असेल तर तुमचे अनुभव जरूर मांडा.
अनेक धन्यवाद.
आयुर्वेदीक व होमियोपॅथीवर ओरड करणारे ठरावीक लोक नेहेमी सांगत असतात की अॅलोपॅथीचीच औषधे ही
प्रमाणित, संशोधित आणि खात्रीशीर असतात,
येथेच जर एखादा सदस्य भेंड्याच्या औषधी गुणाबद्दल सांगतो तेंव्हा काही डॉक्टर मंडळींना लोकांच्या आरोग्याचा उमाळा येतो आणी ते म्हणतात असे काही प्रयोग करु नका, कराल तर जिवाला मुकाल !!!
२४ सप्टेंबर हा डॉक्टर एडवर्ड बाख यांचा जन्मदिवस येऊ घातलेला आहे. बाख आणि त्यानी शोधुन काढलेली फ्लॉवर रेमेडी ही उपचार पद्धती याचा माझ्यावर खुप प्रभाव पडला. त्याच्या वापराने मी स्वतःच्या आणि इतरांच्याही जीवनात थोडाफार आनंद निर्माण करु शकले. बाखचे विचार पोचवून कृतज्ञता व्यक्त करण्यासाठी हा लेखन प्रपंच.