मागे वळून पाहताना , मी चाफा आधी पाहिलाय की नर्मदा आत्या ते नेमकं आठवणार नाही. कारण आई म्हणते नर्मदा आत्याने तुला पाळण्यात घातलं. आणि काकू सांगते ..असा धो धो पाऊस तुझ्या बारशात.. कसली फुले आणि कसली सजावट..आणि या गावंढ्या गावात कुठून आल्यात झिरमिळ्या आणि क्रेप पेपरच्या पट्ट्या.. मग चाफाच मदतीला आला. दत्तूने ढीगभर फुले गोळा केली आणि पाळणा सजवला. माळा, फिरकी सगळं चाफ्याचं! तेव्हापासून चाफ्याशी नातं जुळलं असावं.
वनस्पती आणि ओषधे भाग २
वनस्पती निरनिराळी रसायने बनवतात. त्यातील बरीच वनस्पती स्वसंरक्षण, बीज प्रसार किंवा परागीभवन ह्या साठी कार्य करतात.
ह्या active मुळे मनुष्य, इतर प्राणिमात्र किंवा सूक्ष्मजीवांवर निरनिराळे परिणाम होतात. जर ह्या वनस्पती खाण्यात आल्या, (कधी कधी डोळ्यात नाकात गेल्या किंवा त्यांचा स्पर्श जरी झाला तरी) तर त्या परिणाम दाखवतात.
मी इथे काही उदाहरणे देत आहे. (ह्या विषयाची व्याप्ती खूप मोठी आहे म्हणून मी थोडीच उदाहरणे देत आहे.)
सिंकोना ह्या वृक्षाची साल पाण्यात उकळून प्याली तर तापावर उपयोगी आहे (ताप कमी करते).
वनस्पती आणि औषधे हा एक मोठा व्यापक विषय आहे. त्यातील सर्वच बाबी वर लिहिणे केवळ अशक्य आहे.
कुतूहल शमन आणि ह्या विषय वरील विचारांचे आदान प्रदान हाच निव्वळ ह्या लेखनाचा हेतू आहे.
औषधे हि माणसाचे आरोग्य राखणे तसेच सुधारणे ह्या करिता वापरली जातात. जनावरां साठीही माणूस औषधे बनवितो. ह्या खेरीज अंतर्गत प्रेरणेने जनावरे मनाने च कधी कधी गवत, वनस्पती वगैरे खातात.
ह्या लेखात मी वनस्पती जन्य औषधाची केवळ तोंड ओळख करून देत आहे.
आम्ही फार्मासिस्ट, औषधे हि दोन ढोबळ भागात विभागतो.
