क्रीडा

भाग पहिला - पार्श्वभूमी

मी भारतातल्या सर्वात उत्तरेकडील लडाख भागात होणाऱ्या, जगाच्या पाठीवरील सर्वात उंच अशा, ‘खारदुंगला चॅलेंज’ नावाने ओळखल्या जाणार्‍या ७२ किमी अंतराच्या अल्ट्रामॅरेथॉन मधे भाग घेतला होता आणि ती स्पर्धा ९ सप्टेंबर २०१७ रोजी निर्धारित वेळेत पूर्ण केली.

स्पर्धा पूर्ण केल्यावर अनेकजण माझे अभिनंदन करताना म्हणत होते; ‘स्वप्न पूर्ण झाल्यावर कसे वाटते आहे’ पण खरे सांगायचे झाले तर ‘खारदुंग ला चॅलेंज’ हे माझे स्वप्न वगैरे नव्हते. खरोखरच 'खारदुंग ला' बाबतीत एकामागोमाग एक गोष्टी घडत गेल्या आणि मग ते आपलं ‘असंच झालं’.

नमस्कार. योग- ध्यान ही थीम घेऊन एक सायकल मोहीम करणार आहे. सायकलिंगचा योगाशी व ध्यानाशीही जवळचा संबंध आहे. किंबहुना सायकलिंग, रनिंग, वेगवेगळे क्रीडा प्रकार किंवा नृत्य ह्या सगळ्यांचा संबंध योग व ध्यानाशी आहे. पश्चिमोत्तानासनासारखी काही आसन करणं कठीण असतं. किंवा सूर्य नमस्काराच्या तिस-या स्थितीत काही जणांचे हात जमिनीला स्पर्श करू शकत नाही. पण सायकलिंग- रनिंगमुळे अशी आसनं करता येतात. शिवाय एंड्युरन्सच्या एक्टिव्हिटीमध्ये हृदय जास्त हवा पंप करतं, त्यामुळे सायकलिंगसारख्या व्यायामानंतर भस्त्रिकासारखं प्राणायामसुद्धा जास्त तीव्रतेने करता येतं.

सरकार ऑनलाईन बेटींग अधिकृत करणार !

हे योग्य आहे की अयोग्य?

यातून सरकारला उत्पन्न नक्कीच मिळेल. मात्र लोकं जुगाराच्या आहारी जातील का?
यातून काळ्या धण्द्याला चाप बसेल की आणखी राजरोसपणे गैर धंदे होतील?
दारूने जशी कुटुंब उध्वस्त केली तशी भिती यात नाही का?
ईतर देशांत हे चालतही असेल पण भारताचे समाजजीवन पाहता हे ईथे योग्य ठरेल की अयोग्य?

माणूस जुगारात कसा वाहावत जातो याचा अनुभव मी स्वत: घेतला आहे. जर हे अधिकृत झाले तर आजवर ज्या कॉलेजच्या पोरांचा हे आवाक्यात नव्हते ते देखील याच्या नादी लागू शकतात का?

लोकांच्या मते एक वय असतं उत्साहाचं, उमेदीचं, काहीतरी शिकण्याचं, करून दाखवण्याचं........ त्या मताला कधीही काडीमात्र सुद्धा किंमत देऊ नये.

पण कॉलेज संपलं, नोकरी लागली, लग्न संसार यात अडकलं की नवीन काहीतरी शिकण्याचा, करण्याचा उत्साह कमी होत जातो. वय, वेळ, affordability, संकोच, संसाराच्या जबाबदाऱ्या, लोकांच्या नजरा/टोमणे.... एक ना अनेक कारणं....

अरे आता या वयात कुठं जाऊ गाडी शिकायला?

अरे पण वेळ कुठंय? मुलांच्या शाळा, माझा जॉब, घराची कामं, जाणार कधी?

ऍथलेटिक्सच्या मैदानात नुसतेच विक्रम घडत नसतात. नुसत्याच गोष्टी नुसतेच प्रसंग घडत नसतात. त्यात एक संगती असते. एक घटनाक्रम असतो. घटनाक्रमातला एक धागा दुसऱ्या धाग्यात गुंफता आला,मागच्या पुढच्या घटनांची संगती लावता आली की एक आकृतिबंध उभा रहातो.

१९८० सालच्या मॉस्को ऑलिम्पिकमध्ये भाग घेताना आदिल सुमारीवाला, पी टी उषा, सॅबेस्टियन को यांना आणखीन ३७ वर्षांनी आपण एकमेकांना भुवनेश्वरला भेटू याची कल्पनादेखील नसेल.

इतना सन्नाटा क्यू है भाई?

विलक्षण गाजलेल्या सुपरहिट चित्रपटातला हा 'डायलॉग' समस्त भारतीयांना सुपरिचित आहे. चित्रपटात डायलॉग बोलणाऱ्या अंध व्यक्तीला समोर काय चाललंय ते दिसत नसतं. वादळापूर्वीची शांतता दाखवणारं हे नाट्यमय दृश्य त्यावेळी (म्हणजे ४२ वर्षांपूर्वी) खूप गाजलं होतं.वरील दृश्यातील केवळ वरील संवाद आजच्या भारतीय ऍथलेटिक्स क्षेत्रातील आजच्या उदासीनतेच्या वर्णनासाठी वापरला तर तो आजही सध्याच्या भारतीय ऍथलेटिक्स मधील वातावरणाचं यथार्थ वर्णन करायला अगदी योग्य म्हणावा असा आहे. भारतीय ऍथलेटिक्स में इतना सन्नाटा क्यू है भाई?

यौवनात पदार्पण करणाऱ्या तरुण केनियन ऍथलीट रूथ जिबेट बनायचा ध्यास घेतायत. रूथ जिबेटसारखं व्हायचं आणि आयुष्य जगायचं स्वप्न पाहतायत हे ऐकून कानांना काही वेगळं ऐकतोय असं वाटेल, वाचताना काही वेगळंच वाचतोय असं वाटेल; परंतु त्यात अतिशयोक्ती नाही हे मात्र अगदी खरं!

ा
२२ व्या आशियाई अॅथलेटिक्स स्पर्धाशर्यती.
भुवनेश्वर-२०१७.

दुर्मिळ असलेल्या परंतु नष्ट होत चाललेल्या ओरिसातील ऑलिव्ह रिडली कासवांचंच 'योद्धा-ऑलि' असं समर्पक आणि सूचक बोधचिन्ह वापरून कलिंग स्टेडिअमवरील नव्या सिंथेटिक ट्रॅकवर २२ व्या खुल्या आशियाई अॅथलेटिक्स स्पर्धाशर्यती पार पडणार आहेत.

आज ऑफिसमध्ये.. ऑफिसहून सुटल्यावर ट्रेनमध्ये.. घरी पोहोचल्यावर शेजारीपाजारी मित्रांमध्ये.. मोबाईलवर व्हॉटसप उघडून पाहिले तर प्रत्येक ग्रूपमध्ये .. हेच चालू होते.. जितेगा भाई जितेगा.. पाकिस्तान जितेगा!

जे जसे सुचलेय तसे लिहिलेय. या चित्रपटाबद्दल असेच लिहिणे शक्य होते.

सचिन बिलिअन ड्रीम्स !

चित्रपटात असे फारसे काही नाही जे एखाद्या क्रिकेटप्रेमीला नव्याने समजते. तरीही जर तुम्ही क्रिकेटप्रेमी असाल तर तुमची नजर क्षणभरासाठीही पडद्यावरून हटणार नाही.

ज्यांना क्रिकेटची आवड नाही त्यांना अध्येमध्ये बोर होऊ शकते. माझी गर्लफ्रेंड अध्येमध्ये झाली. मात्र चित्रपटावर चर्चा करताना तिने तो पुर्ण व्यवस्थित पाहिलाय हे जाणवले.