मेतकूट

एखाद्या प्रदेशाचे भौगोलिक स्थान, तिथले हवामान, उपलब्ध असणारी साधन सामुग्री, तिथे पिकणारी अन्नधान्ये अशा अनेक गोष्टीनुरूप तिथली खाद्य संस्कृती फुलत असते, प्रांतीय वैशिष्ट्य जपत असते. जागतिकीकरणाच्या प्रचंड रेट्यात ही प्रांतीयता हरवत चालली आहे ह्याच कधी दुःख वाटत तर कधी हे अटळ आहे, हे होणारच असा विचार करून मनाची समजूत घातली जाते. कोकणात महिना महिना भातावर राहणाऱ्या आमचं ही हल्ली पोळी शिवाय पान हलत नाही ही वस्तुस्थिती आहे. तिन्ही त्रिकाळ पोळ्या लागतातच. अगदी नाग पंचमी ला ही खांडवी बरोबर पोळ्या केल्या जातातच.

मेतकूट – एक झटपट तोंडी लावणे

साहित्य : चार चमचे मेतकूट पावडर,ताक,चवीनुसार लाल तिखट,साखर व मीठ, फोडणीसाठी तेल,मोहरी,हळद व हिंग.
कृती: एका चीनी मातीच्या सटात (काचेचा बाउल किंवा स्टीलचे छोटे पातेलेही चालेल)चार चमचे मेटकूटाची पावडर घ्या,त्यात ताक घाला(हवे तसे पातळ करून घेऊन) व कालवून थोडावेळ मुरत ठेवा. थोड्या वेळाने त्यात चवीनुसार साखर,मीठ,लाल तिखट घाला व त्याचेवर तेलाची फोडणी घालून ढवळून घा.

मेतकूट (मी करतो तसे)

साहित्य : पाव किलो (हरभरा) चणाडाळ , अर्धी वाटी तांदूळ , पाव वाटी उडीद डाळ , पाव वाटी गहू , पाव वाटी मूग डाळ , एक चमचा मोहरी , एक चमचा जिरे , एक चमचा धणे , ८-१० लाल सुक्या मिरच्या (ब्याडगी) , एक मोठा सुंठेचा तुकडा , एक चमचा हळद , एक चमचा हिंग, एक चमचा मीठ.