आयुर्वेद

मायबोली डॉट कॉम च्या २००६ च्या दिवाळीअंकात आशिष महाबळ ह्यांनी लिहीलेल्या खालील लेखात योगाभ्यासाच्या पार्श्वभूमी विषयी चर्चा केलेली आहे. लेख वाचण्यासारखा आहे. भारतीय तत्वचिंतनाचा वेध : http://www.maayboli.com/hitguj/messages/118369/118185.html?1161387673 वेद ते वेड? पतंजलींच्या महाभाष्याची प्रस्तावना मराठीत आणण्याचा प्रयत्न मिस्टर उपक्रम डॉट ऑर्ग वर धनंजय यांनी केलेला आहे. ती मालिकाही वाचनीय आहे. http://mr.upakram.org/node/747 तिचे शीर्षक आहे: व्याकरण महाभाष्याची प्रस्तावना - एक मराठीकरण. आता योगसूत्रांकडे वळू या.

॥ द्वितीयः साधनपादः ॥

दुसरा चतकोर. साधनपाद.

पतंजली ऋषींनी मनोकायिक मनुष्यव्यवहारांचा सखोल अभ्यास करून, सर्वप्राणीमात्रांच्या हितास पोषक मानवी व्यवहार कोणता (मनुष्याने कसे वागावे) हे सूत्रबद्ध रीतीने वर्णन केलेले आहे. तीच १९५ सूत्रे पातंजल योगसूत्रे म्हणून ओळखली जातात. ती चार भागांत विभागलेली आहेत. (पाद: म्हणजे पाव हिस्सा. प्राण्यास चार पाय अथवा पाद असतात. त्यापैकी एक म्हणजे पाद. पाव हिस्सा. अशाचप्रकारे शफ म्हणजे आठवा हिस्सा असतो.) समाधीपाद(५१), साधनपाद(५५), विभुतीपाद(५५) आणि कैवल्यपाद(३४). ज्या काळात हे घडून आले, तेव्हा ज्ञानसंकलन आणि प्रसाराचे काम पारंपारिक मौखिक पाठांतराद्वारेच होत असे.

हृदयोपचार घेत असताना मी वाचलेली पुस्तके

१. हृदयविकार निवारण, शुभदा गोगटे, मेहता प्रकाशन गृह, रू.१८०/-, प्रथमावृत्ती फेब्रुवारी १९९९, सदर पुनर्मुद्रण डिसेंबर २००४.
२. हृदयविकार आणि आपण, एस. पदमावती, मराठी अनुवाद: जयंत करंडे, नॅशनल बुक ट्रस्ट, किंमत:रू.२६/- फक्त, मूळ १९९०, मराठी अनुवाद २०००.
३. माझा साक्षात्कारी हृदयरोग, अभय बंग, राजहंस प्रकाशन, किंमत:रू.१२५/- फक्त, पहिली आवृत्ती: जानेवारी २०००, सदर अकरावी आवृत्ती: डिसेंबर २००४.
४. गीता प्रवचने, विनोबा, परंधाम प्रकाशन,रू.२५/- फक्त, सदर एकेचाळीसवी आवृत्ती: सप्टेंबर २००४.

दिवसभर वातानूकुलित ऑफीसात बसल्यामुळे शरिराची हाडे अगदी गारठून जातात. घरी जाउन मी किंचित गरम पाण्यानी स्नान करतो मग जरा सैल वाटायला लागतं. त्यानंतर मी योगाही करतो मग तर अजूनच छान वाटतं. मी असे ऐकले आहे की तेल जर शरिराला चोळले तर म्हातारपणातली अंगदुखी टाळता येते. मी माझ्या म्हातारपणाचा विचार नक्कीच करतो. कधीतरी ते येईलच. म्हणून अशी काही तेलं सुचवा जी शरिराची दुखणी जशी की सांधेदुखी, पायाच्या पोटर्‍या, गुडघा, कंबरदुखी टाळू शकतात. माझा विश्वास आहे आयुर्वेदावर. नारायण तेल खरचं शरिराला उत्तम का? की फक्त पायांसाठी हे तेल उत्तम? मला माझ्या आईकरिता पण हे तेल एकदा तिच्यावर प्रयोग करुन पहायचे आहे.

माझी स्किन हिवाळ्यात कोरडी होते. पण जर moisturiser वापरले तर चेहरा तेलकट होतो. घरगुती उपायांनी त्वचेचा कोरडेपणा जाऊन चेहरा तेलकट दिसणार नाही, असा काही लेप इ. कुणाला माहित आहे का?

बाळगुटी आणि इतर माहीती.

विशेष सूचना: हे फक्त मायबोलीकरांना आलेल्या अनुभवावर आधारीत सल्ले आहेत. कोणताही उपचार तज्ज्ञ डॉक्टरांच्या देखरेखीखालीच करावा.

या अगोदरचे हितगुज इथे पहाता येईल
http://www.maayboli.com/hitguj/messages/103387/54450.html

पित्तावरचे आयुर्वेदिक उपायः
१. रोज सकाळी उठल्यावर मोरावळा खाणे. मोरावळा नसल्यास, आवळ्याच्या रसात (सरबतात), जिर्‍याची पूड व खडीसाखर घालून घेणे.
२. उलटी थांबण्यासाठी १ ग्रम आल्याचा रस, ५ ग्रॅम खडीसाखर घालून घेणे.
३. भूक लागण्यासाठी जेवायला बसण्यापूर्वी थोडे आले मीठ लावून खाणे.

पित्तासाठी calciprite गोळ्यांचा खूप सुंदर उपयोग होतो. नाव जरी इंग्रजी असले तरी गोळ्या आयुर्वेदिक आहेत. दोन गोळ्या चावून खायच्या आणि त्यावर लगेच पाणी प्यायचे.
असे दिवसातून २ वेळा घ्यावे.

गर्भारपणातल्या तक्रारी, मळमळ, कोरड्या ओकार्‍या, डोहाळे, घरगुती उपाय, आयुर्वेदिक औषधे इत्यादी