मित्र आणि मैत्रिणींनो,
सगळ्यांना होळीच्या शुभेच्छा :). काल होलिका दहन झाले आणि आज धुळवड. रस्त्यावर, सोसायटी, इत्यादी ठिकाणी रंगबिरंगी आणि प्रसन्न चेहरे दिसले. आमच्या सोसायटीमध्ये नेहमीप्रमाणे बालगोपाल मंडळीने पाणी, रंग, पिचकारी घेऊन धुळवडीच्या मनसोक्त आनंद घेतला तर मोठ्यांनी एकमेकांना रंग लावून शुभेच्छा दिल्या. बऱ्याच घरात आज पुरणपोळीचा बेत असतो पण आमच्याकडे मात्र आज श्रीखंड पुरीचा बेत असतो. श्रीखंडपुरी वर ताव मारून डोळे जड झाले आहेत आणि रणरणत्या उन्हात कूलर सुरू करून मस्त वामकुक्षी घेण्याचा बेत आहे.
ललित कला केंद्रातील विद्यार्थी सादर करत असलेलं एक नाटक हिंदू देवदेवतांचा अपमान करत असल्याचं कारण देऊन अभाविपच्या कार्यकर्त्यांनी बंद पाडलं. नाटकाशी संबंधित असलेल्या विद्यार्थी आणि शिक्षकांना अटक करण्यात आलं.
सोशल मीडिआवरच्या पोस्ट्स वाचून मला इतकंच कळलं.
मला खालील प्रश्न पडले, कोणाला यासंदर्भात माहिती असेल तर कृपया सांगा:
त्या नाटकात नक्की अपमानास्पद असं काय होतं?
या प्रसंगी मारहाण झाली का? कोणी सुरू केली?
अटक कोणत्या कायद्याखाली झाली?
२०२३ सरायला आता काहीच दिवस शिल्लक आहेत. यंदाच्या वर्षात बऱ्याच घडामोडी घडल्या जश्या
परवा शाळेमध्ये एक सहकारी प्लेट भरून घेऊन आली आणि म्हणाली, “त्या XYZ हॉल मध्ये स्टाफसाठी लंच आहे, तू पण घेऊन ये. “
मी नुकतीच substitute टीचिंग ( बदली शिक्षिका ) ची नोकरी सुरु केली होती त्यामुळे मला शाळेच्या रोजच्या ई-मेल येत नाहीत.
“दिवाळीची उशिराची पार्टी की थँक्स गिव्हिंगची पार्टी ? “ माझा प्रश्न.
आपली दिवाळी होते आणि इकडे वीकेंड्सना दिवाळी पार्टी चालू असतात तेव्हा साधारण मध्येच थँक्स गिव्हिंगची पण सुट्टी येते. गेल्या आठवड्यात १ ली ते पाचवी मधील साठ-सत्तर मुलांना टर्की बनवायला (कागदाची हो! ) मदत करून झाली आहे.
२०१५ ला अमेरिकेत आल्यावरची पहिलीच दिवाळी. गणपती होताच इंडिया बझार मध्ये रांगोळीचे रंग, पणत्या, फुलांच्या माळा छान मांडून ठेवायला सुरुवात झाली होती. तर Costco मध्ये Christmas सजावटीचे सामान आलेले त्यातून लाईटची माळ उचलली. आकाशकंदील काही कुठे दिसला नाही. हल्लीच म्हणजे गेल्या दोन तीन वर्षांतच इकडे पटेल ब्रदरस् मध्ये आकाशकंदील पण बघायला मिळू लागलेत.
असो! मी गिफ्ट wrapping चे पातळ paper आणले. आणि करांजांचे जसे जमतील तसे आकाशकंदील बनवले.
लांबलचक बाल्कनीमध्ये लाईटच्या माळा लावल्या आकाशकंदील लावले. पण बल्ब लावायला काही सोय नव्हती त्यामुळे मग ते तसेच टांगले.
३१ ऑक्टोबर म्हणजेच हॅलोविन दिवस मला नऊ वर्षांपूर्वी अजिबात माहित नव्हता. हळू हळू इतर पालकांबरोबर गप्पा मारताना हॉलोवीन चा पोशाख, ऑफिसमध्ये किंवा इतरत्र होणाऱ्या मोठ्यांच्या पार्ट्या ह्यांविषयी कळत गेले.
इतकी मोठी बाई, दोन मुलांची आई असूनही, निरनिराळे पोशाख करून संध्याकाळी भोपळ्याच्या आकाराच्या छोट्या बादल्या घेऊन “ट्रिक Or ट्रीट “ साठी फिरायचं, आणि कँडी गोळा करायच्या ह्या विचारांनी मी हरखून गेले. घरी पण मोठी चॉकलेटची बॅग आणली इतर मुलं आली तर त्यांना द्यायला.
मग कोरीव नक्षीदार केलेल्या लाल भोपळ्याविषयी ऐकलं, “जॅक ओ लँटर्न“.
दिवाळी
शब्दांकन : तुषार खांबल
१. धनत्रयोदशी
घरात अठराविश्वे दारिद्र्य असलेल्या रमेशला आज त्याच्या मुलांनी दिवाळीच्या खरेदीसाठी भंडावून सोडले होते. “संध्याकाळपर्यंत सर्व काही सुरळीत होईल” असे खोटे आश्वासन देऊन रमेश घराबाहेर पडला खरा; पण परत कधीही घरी न जाण्याचा निर्णय घेऊनच. आपल्या कुटुंबाच्या इच्छा आपण पूर्ण करू शकत नाही, काय करायचे असे जगणे, हा विचार आज सतत त्याच्या डोक्यात घोळत होता आणि तसाच तो मिळेल त्या मार्गाने पुढे जात होता.
आमची दिवाळी ३ plots वर होत असे.
एक गावाला, बिनाफटाके बिनारोषणाई बिनामित्रमंडळींची दिवाळी. आमची अगदी नावडतीच म्हणा ना! एखाद् दोन दिवळीचं तिकडे गेलो असू. म्हणजे आम्हाला ( मी आणि बहीण) गणपती गावाला अगदी साग्रसंगीत आवडे पण दिवाळीची मजा मात्र शहरातच येई, ठाण्याला आणि आजोळी पनवेलला.
बस्तर दशहरा
मध्य भारतातला एक प्रमुख सण आणि जगातील सर्वात जास्त दिवस सातत्याने चालणारा उत्सव म्हणजे बस्तरचा दसरा उत्सव उर्फ 'बस्तर दशहरा'. छत्तीसगडच्या बस्तरमध्ये साजरा होणाऱ्या दसरा उत्सव म्हणजे शक्तीचा जागर. बस्तरच्या कुलदेवीची 'आई दंतेश्वरीची' शक्तीस्वरूपात पूजा केली जाते. पारंपारिक रीतिरिवाजानुसार आणि अनोख्या शैलीत साजरा होत असल्याने, देशातील इतर ठिकाणी साजऱ्या होणाऱ्या दसरा उत्सवापेक्षा हा उत्सव अनोखा आहे.
