रानभाज्या

जागु,
इथे तर काहीच दिसत नाही !
अश्वगंधा कशी असते ?

जागु, अरबकंदाची भाजी कशी करतात?

प्रिय जागु,
मनापासुन धन्यवाद, मि द्खुप दिवस रानभाज्या चा शोध घेत होते. महित आहेन पन ओल्खु शकत नव्हते.
तु दिलेल्य महिति मुले मला खुपच मद्त झलि. मि जरुर बनवुन बघेन . Thank you for the pictures of vegetables. Now i can identify and try to prepare them.

megh

जागू, तूमच्याकडे आघाडा असतो का ? त्यांच्या कोवळ्या पानांची भाजी करतात. आदीवासींना तो माहीत असतोच. दात घासायला त्यांच्या काड्या वापरतात. त्याला जे तूरे येतात, त्यातले दाणे, पण खातात.
श्रावणात, मंगळागौर, जिवती आणि मग हरितालिका, गणपती च्या पूजेत आघाडा लागतो.

आज भाजीवालीकडून मी 'घोळू' ची भाजी आणलीय.

अगदी बारीक हिरवी पानं आहेत नाजूक नाजूक. आणि देठ लाल रंगाचे.

याची भाजी कशी करायची ?

ही भाजी स्वच्छ करून, शक्य तितकी बारीक चिरायची. मग मुगडाळ किंवा तूरडाळी बरोबर हळद हिंग मीठ घालून शिजवायची. मग लाल मिरची आणि लसूण यांची फोडणी द्यायची. हि भाजी थोडी चिकट आणि आंबट असते. बेसन पेरुन पण करता येते. बाकीच्या कृति पण आहेत इथे. (घोळ, राजघोळ या नावाने असतील.)

ज्याला तुम्ही घोळू म्हणत आहात त्याला आम्ही चिवळी म्हणतो, सासुबाई त्याचे मेथीच्या पिठल्यासारखे मोकळे पिठले करतात.. घोळ नावाची आणखी एक भाजी आहे..

बी ने चिवळीबद्दल लिहिले होते मागे. आज लोकप्रभा त दोन लेख आहेत, रानभाज्यांबद्दल.

दिनेशदा पुस्तक असेल यावर तस सांगा ना...

धूळ्याला एका ठिकाणी कुळधर्माच्या जेवणात एक वेगळीच रानभाजी खाण्यात आली- "शिन्दडी".
ही साधारणतः तोंडल्या सारखी दिसणरी फळभाजी असते आणि पावसाळ्यातच मिळते. धूळ्याकडचे लोक शिन्दडीची फळे फोडी करून दही-मीठ लावून ऊन्हात कडक वाळवून ठेवतात आणि वर्षभर तळून खातात. विशेषतः कुळधर्माच्या जेवणात अगदी मस्ट असते.
धूळ्याकडचे लोक कुणी माबो वर "शिन्दडी" ची माहिती पोस्ट करा...प्रकाशचित्रांसहित....!

माठ, तांदूळका, करडी, अंबाडी अश्या भाज्या आमच्या लहानपणी मुबलक असत, पण कुठे दिसतच नाही आताशा...

घोळ आणि चिवळ या दोन वेगळ्या भाज्या आहेत. चिवळ खुप बारीक असते, त्यामानाने घोळीची पान मोठी असतात.

इथे उत्तर द्यायचे राहिलेच. आघाड्याच्या पानांची भाजी इतर भाज्यांसारखीच म्हणजे फ़क्त
कांदा मिरची घालूनच करायची.
आणि रानभाज्या हे छोटेसे पुस्तक मला दादरला मिळाले होते, पण त्यातही सर्व भाज्या
नाहीतच. गोइण मधे, अनेक भाज्यांचा उल्लेख आहे पण त्याचा फ़ोटो आणि कृती नाही.

स्वामि. घोळीत पण साधी घोळ आणि राज घोळ असे दोन प्रकार आहेत.

जागु आज उरणच्या एस्टीमधुन ऑफिसला येत होते. एक बाई भाजीचे टोपले घेऊन पुढेच बसलेली एस्टीत. मोठ्या शेंगा बघितल्यावर तिला विचारले, कसल्या बाई शेंगा. ती म्हणाली अबईच्या. मी घेणार होते पण नेमके माझा थांबा येतायेताच माझी नजर गेली होती त्या बाईच्या शेंगांवर. डरायवर काका थोडेच थांबणार माझ्यासाठी

चिवळी ही वेल वर्गिय भाजी आहे, पाने अगदी छोटी छोटी असतात आणि देठांचे जाळे, त्यामुळे ही भाजी स्वच्छ करणं आणि निवडणं महाकठीण काम ! खान्देशात तूरीच्या वाटल्या डाळीत चिवळी घालून "फुनकें" करतात. त्याची पाकृ कोणी पोस्टेल का?

चिवळी मुंबईमधे कधी नाही मिळाली पण पुण्यात मात्र मिळते. खास करुन उन्हाळ्यात ही भाजी खातात, थंड असते म्हणुन. आम्ही पिठ पेरुन करतो.
पुण्यात अजुन तरी घोळ भाजी मिळाली नाही.

नक्की टाकेन.

पुणे जिल्ह्यात डोंगरात पावसाळ्यात चाईत नावाची भाजी सापडते
एकदा खाऊन बघाच

चाईत हि भाजी फक्त डोंगरातच मिळते मुळशी,मावळ,भोर या डोंगर रांगांत हमखास मिळते,
ओळखन्याची सोपी पध्दत, चाईतचे वेल फक्त डावीकडुन ऊजवीकडे झाडावर गेलेले असतात,
बाकी कोनतेच वेल डावीकडुन ऊजवीकडे जात नाहीत.

हे घ्या आमच्या नंदुरबार ला ६९ प्रकारच्या रानभाज्या बनवल्या गेल्या , आता शोधा त्याची रेसिपी .

हे पहा रानभाज्याच पान. टाकळा आहेच , अजूनही बरेच काही.