स्वयंपाकघरातील सोनं… हळद
भारतीय स्वयंपाकात हळदीचा वापर खुप पूर्वीपासून आणि अगदी मुबलक प्रमाणात होतो. हा एक अत्यावश्यक मसाला आहे. मिसळणाच्या डब्यातील मोहरी संपली असली तर त्या ऐवजी जिरं घालून वेळ भागवून नेता येते पण हळद नसली तर ठेवणीतल्या बरणीतील हळद काढावीच लागते, त्या शिवाय स्वयंपाक होऊच शकत नाही.
लाव हात गं जात्याला.. सये हळद दळाया
बैस आज माज्यासंगं.. माजं दुखणं कळाया
माजी लेक मोठी झाली.. माला दिसलीच न्हाई
आता सोडून जाईल ..पुन्हा दिसायाची न्हाई
साडीचोळीमंधी पहा.. कशी गुणाची दिसंती
डोळं पाणावलं तिचं ..तरी माज्याशी हासंती
नगं लागाया नजर ..लावा काजळ गं तिला
उद्या हळद लागल ..माज्या लेकीच्या अंगाला
माजी लेकरं वाढली.. सावलीत पदराच्या
न्हाई नांदली खेळली.. कधी बाह्यर घराच्या
हातावरच्या मेंदींचं.. कसं चित्तर रंगलं
लावा साखरीचं पाणी.. मेंदी पांगंल पांगंल
बोलायाचं कोणासंगं ..पडवीत चुलीवर
कसं व्हईल गं माझं.. माझी लेक गेल्यावर
लेक सासराला जाय़ा.. न्हाई न्हाई म्हण जाई
मेतकूट – एक झटपट तोंडी लावणे
साहित्य : चार चमचे मेतकूट पावडर,ताक,चवीनुसार लाल तिखट,साखर व मीठ, फोडणीसाठी तेल,मोहरी,हळद व हिंग.
कृती: एका चीनी मातीच्या सटात (काचेचा बाउल किंवा स्टीलचे छोटे पातेलेही चालेल)चार चमचे मेटकूटाची पावडर घ्या,त्यात ताक घाला(हवे तसे पातळ करून घेऊन) व कालवून थोडावेळ मुरत ठेवा. थोड्या वेळाने त्यात चवीनुसार साखर,मीठ,लाल तिखट घाला व त्याचेवर तेलाची फोडणी घालून ढवळून घा.
चटकदार डांगर
साहित्य : एक वाटी उडदाची डाळ,अर्धी वाटी चणा (हरभरा) डाळ,अर्धी वाटी धने,दोन चमचे जिरे,८ – १० सुक्या लाल मिरच्या, चवीनुसार मीठ व छोटा चमचा हळद व हिंग.
कृती : प्रथम गॅसवर एका कढईत उडदाची डाळ,चणा डाळ ,धने व जिरे स्वतंत्रपणे खरपूस भानून घ्या,थोड्या तेलावर सुक्या लाल मिरच्याही भाजून घ्या व हे सर्व भाजकलेले पदार्थ हळद,हिंग व मीठ घालून मिक्सरमधून बारीक दळून घेऊन थंड झाल्यावर चालून घ्यावे व एका घट्ट झाकणाच्या काचेच्या बरणीत अथवा स्टीलच्या डब्यात भरून ठेवा.
गवार लाल भोपळा भाजी