निसर्गाच्या गप्पा (भाग १७)

व्वा! साधने धागा अगदी हिर्वागार केलास! मस्त फोटो.
ती शाळा, न.म.वि. आहे का?

सुदुपार!!!

सगळ्यांचे फोटो मस्त!!! माहीतीचा खजाना!!!!!

साधना, पिंपळाच्या पानांसारखा दिसणारा वृक्ष क्लाईनहॉव्हिया हॉस्पिटा असणार Kleinhovia hospita आणि दुसरं वडासारखं पण वड नाही असं झाड Ficus drupacea असावं, तू गुगलून बघ.
गौरी, ही बटरफ्लाय फुलं खूपच सुंदर दिसतात. व्हर्बिनॅसी फॅमिली मधली ही फुलं असून ह्या फॅमिलीतली बहुतेक सगळी फुलं अशीच असतात. उदा. आपली घाणेरी किंवा टणटणी!
वर्षा, मराठी नावं बर्‍याचदा वेगवेगळी असू शकतात. पण बोटॅनिकल नावाने सर्च केलं तर मात्र त्याच फुलांची किंवा वनस्पतींची आपल्याला माहिती मिळू शकते.

हा आहे आफ्रिकन ट्युलिप चा वृक्ष !! एकाच वेळी हिरवीगार पानं आणि शेंदरी रंगाच्या फुलांचा साज अंगावर मिरवणारा !! फुलण्यासाठी याला पानगळीला सामोरं नाही जावं लागतं. हा फोटो आहे केरळ ला काढलेला पण परवा ठाण्याला गावदेवी मैदाना जवळ अचानक हा फुललेला दिसला आणि खूप दिवसानी जूना जिवलग भेटल्यावर होतो तसा आनंद झाला.
From mayboli

आणि हा आहे जवळून काढलेला

From mayboli

हेमा, मस्तच आहे हा आफ्रिकन ट्युलिप.

अरे वा, नवे भिडू मस्त खेळताहेत.
ते ओले पिस्ते नक्कीच नाहीत. ओले पिस्ते तूर्‍यानी येतात आणि त्याचे फळ वगैरे नसते. आपण पिस्ता खातो त्यावर एक जांभळट लालसर साल असते. ती सहज सोलता येते. पण ती खाण्याजोगी नसते.
मुंबईत ओले बदाम मिळतात पण ओले पिस्ते नाहीत. मी मात्र भाग्यवान. खास इराणी ओले पिस्ते खाल्ले आहेत मी.

सीतेवर रामायणात जितका अन्याय झाला तेवढाच मान तिला लोकसाहित्यात आहे.
सीतेच्या नावानेच अनेक फुले ओळखली जातात ( सीतेची वेणी, तिची आसवं, तिचा अशोक, तिचे रंजन, तिचे फळ.. ) जनमानसात तिचे स्थान रामाच्याची वरचढ आहे. ( ललिता पंचमी हा सण पण तिचाच.)

वा दिनेशदा मस्त माहिती. ललितापंचमी सीतेचा सण आहे मला खरंच माहिती नव्हतं.

गौरीने मागच्या पानावर जांभळ्या फुलांचा फोटो टाकलाय त्यात पक्ष्याचा आकार दिसला का ? का मी बालितल्या पक्ष्य्तांचे फोटो एडीट करत बसलोय म्हणुन मला भास होतोय ?

रामायणातले युद्ध संपल्यावर राम आणि हनुमान आराम करत होते. त्यावेळी दशमुखी रावणाचा सिनियर ( भाऊ किंवा वडील ) शतमुखी रावण हल्ला करायला येत आहे अशी बातमी आली. त्याचा वध करायचे सामर्थ्य केवळ सीतेमधेच आहे हे रामाला माहीत होते. त्याने हनुमानाला तिला घेऊन यायला सांगितले. त्यावेळी ती निद्रा घेत होती म्हणून हनुमान तिला मंचकासकटच घेऊन आला. झोपमोड झाल्याने ते क्रुद्ध झाली होती. तिने शतमुखी रावणाचा एकटीने वध केला आणि त्या बेभान अवस्थेत ती त्याची मुंडकी हातात घेऊन नर्तन करू लागली.. तिच्या या रुपाचे ललिता पंचमीला पूजन करायचे असते.

व्वा.... दिनेशदा! ही माहिती नविनच आहे मला!

शांकली.. पटलं तुझं म्हणणं... आता मराठी/ इंग्लिश नावाबरोबर बोटेनिकल नावांकडेही लक्ष देईन

गाजरा.. सो क्यूट नाव..

ती बटरफ्लाय फुलं कसली सुंदर दिस्ताहेत.. दिनेश मलाही ती पक्ष्याच्या आकारातच दिसली....

ललितापंचमी ची गोष्ट पहिल्यांदाच समजली.. आणी रावणाचा सिनियर ही होता ही गोष्ट पण...

हेमाचा आफ्रिकन ट्युलिप खूप मस्त आहे...

या धाग्याशी संबंधीत थोडेफार ज्ञानकण माझ्याकडुनही.

मंडळी, काल पुण्यात पाऊस झाला. पहिल्या पावसानंतर येणारा जमिनीचा जो विशिष्ट वास आपल्याला भरभरुन घ्यावासा वाटतो ना त्या वासाला कारणीभुत जमिनीतील 'अ‍ॅक्टीनोमायसीट्स' नावाचे जिवाणु असतात.
हे जिवाणु फिलॅमेंट्स म्हणजे धाग्याच्या स्वरुपाचे असतात. त्यामुळे बुरशीसारखे दिसतात. जमिनीतील किटकांच्या अवशेषात असणारी कायटीन, सेल्युलोज सारखी काही गुंतागुंतीची किचकट कार्बनी संयुगे आणि क्लिष्ट शर्करा यांचं अपघटन करायचं कार्य हे जिवाणु करतात. जमिनीत उबदार जागी त्यांची वाढ होते. उन्हाळ्यातल्या कडक उष्णतेतही ते जगतात. त्या काळात त्यांचे प्रजनन होउन स्पोअर्स(बीज्)तयार होतात. आणि पहिला पाऊस आला की त्या पावसाच्या थेंबांना चिटकुन ते स्पोअर्स वातावरणात उधळले जातात. त्यामुळे तो विशिष्ट वास येतो.
औषधांमधील उपलब्ध अँटीबायोटीक्सपैकी ऑरीयोमायसीन, टेरामायसीन, स्ट्रेप्टोमायसीन, क्लोरोमायसीन, निओमायसीन, कॅनामायसीन यासारखी जवळजवळ निम्मी अँटीबायोटीक्स हे अ‍ॅक्टीनोमायसीट्स च्या अनेक जाती तयार करतात.
आम्ही प्रयोगशाळेत पेट्रीप्लेट्समधे एका विशिष्ट मेडीयमवर अँटीबायोटीक्स कल्चर तयार करायचो. त्यांची वाढं इतर जिवाणुंपेक्षा हळु असते. २-३ दिवस रुममधल्या तापमानालाच किंवा इन्क्युबेटरमधे प्लेट्स ठेवल्या की नंतर जेव्हा प्लेट उघडायचो तेव्हा तसाच 'मातीचा वास' यायचा.

आर्या गजब ची माहिती सांगितलीस गा ,मस्तच् वाटलं वाचून !!!!!

'मातीचा वास' ! मस्त. मला फार आवडतो. मोनाली आहे का ? तिची फार आठवण झाली.

आर्या मला हे माहितच नव्हते ... मातीचा वास खूप आवडतो...
धन्यवाद सगळ्याना शांकली, दिनेशदा, शशांक , आर्या... ज्ञानात भर पडत आहे ....

घरची भाजी...:)

अरेच्चा! इतकी छोटी केळी? आणि झाडावरच पिकलीत की! ती वसईची केळी म्हणतात तशीच असतात ना?

जागु, त्या गुलाबात काहीतरी म्युटेशनल चेंजेस झाले असावेत. मधल्या स्टेप्स गाळुन त्यांनी डायरेक्ट 'फुलमें फुल' तयार केलं असावं.

मी वाचलेले कुठेतरी मातीच्या वासाबद्दल.. पण असे प्रयोगशाळेत म्हणजे... मज्जाच्..

हेमाने टाकलेले खरे पिस्ते नाहीय. जंगली बदामाची फळे विकुन तिथे कोणी हातगाडीवाला आपली उपजिविका करतोय...

मागे अवलनेही जंगली बदामाबद्दल लिहिलेले http://www.maayboli.com/node/31551. तिच्या मावशीला जुनागडलाच मिळालेले हे.

(अजुन मुंबईतल्या हातगाडीवाल्यांना हे माहित नहीय नाहीतर इथल्या झाडांवर एकही फळ राहणार नाही शिल्लक)

@ प्राची , तो टमाटु मावळतीच्या सुर्या सारखाच दिसतोय.
@जागुताई पिकलेल्या केळ्यांचा रंग सुंदर आहे कधी तरी चिप्स करुन बघा आणि ईथे पाक्रु टाका

कोणी तरी वेटोळीवाल्या शेंगांचे नाव ही सांगा ना...

मी मार्खामिया चेक केले नेटवर पण त्याच्या शेंगा चपटय आहेत. आणि पाने खुप वेगळी. फॅमिली कदाचित तीच असेल पण थोडा फरक असेल असे वाटतेय.

आणि तो दुसरा फोटो डोम थेटरासमोरच्य झाडाचा, तयचेही नाव सांगा ना................

आर्या मस्त माहिती. जागू आणि प्राचीचे फोटोपण मस्तच.

जागू केळीच्या झाडावरून मला आठवले, मी नालासोपारा येथे आमच्या सोसायटीत केळी लावली त्यालापण अशीच केळी यायची आणि खूप फुलझाडे लावली होती आणि माडाचे झाडपण, त्याला नारळ यायला लागले आणि आम्ही नालासोपारा सोडले अर्थात सोसायटीच्या आवारात म्हणजे मालकी सोसायटीची पण आपल्या खिडकीतून बघायला छान वाटायचे.

प्राची , तो टमाटु मावळतीच्या सुर्या सारखाच दिसतोय. +१
वेलणकर - गुलमोहोर मस्तच आहे !

अरेच्चा! इतकी छोटी केळी? आणि झाडावरच पिकलीत की! स्मित ती वसईची केळी म्हणतात तशीच असतात ना?>> अशी केळी द़क्शीन भारतात आढळतात.
हैद्राबादला जाताना गाडीत विकायला खुप जन घड च्या घड आणत असत.