क्लिक क्लिक... क्लिक क्लिक... टिण्ण...
पोटावर चित्रविचित्र आवाज झाल्यामुळे दचकलेल्या गोपने पाहिले तर 'दुसर्याच्या मनातील वेव्ह्जचा अर्थ सांगणारी' चीप जोरात आवाज करत होती. त्याचक्षणी गोपच्या मनात आपोआप तो विचारही आला.
'विश्वाच्या अंतापर्यंत ४६३४४ ची साथ मला मिळाली तर????"
दचकून गोपने १६९९ कडे पाहिले.
"ओ... ओ १६९९... वाट्टेल ते विचार करू नका.. कालपासून मला काही खायलाही मिळालेले नाहीये... इथे काही खायला मिळेल का??"
"यू मीन... यू आर हन्ग्री??? "
"अं??... येस हन्ग्री मी"
"काय खाणाSSSSSSSSर???"
"ओ.. अहो अश्या लाडात नका ना बोलू... "
"आणि बोल्लेत्तर???"
धडधडधड... फडाड... सुर्र र्र र्र र्र ..... धड... झूSSSSSSSम....
दचकून गोप उठला. आपल्याला १६९९ आत्ताच इथे सोडून बाहेर गेली आणि अचानक बाहेर कसले इतके आवाज झाले??? धडपडत उठून तो खिडकीपाशी जायच्या विचारात होता तेव्हा त्याला समजले की येथे खिडक्या वगैरेसारख्या बिनडोक गोष्टीच नसतात. हे लोक भिंतीतूनच आत बाहेर करतात आणि हे मानव आणि भूत या दोन पातळ्यांच्या मधोमध कुठेतरी पोचलेले असावेत.
काय झाले असावे हे समजून घेण्यासाठी त्याने बेल दाबली. 'बेल दाबलीस की एक माणूस येईल तुला हवं नको बघायला' असे १६९९ म्हणाली होती.
कुणीही आले नाही.
गोप भडकला.
"हे माझे घर आहे असे काही सांगता येत नाही, पण तुम्ही प्रश्न विचारून हैराण करत आहात मला, म्हणून जितके मला माहीत आहे, आठवत आहे तेवढे मी सांगतो"
गलबल कमी झाली. ४६३४४ उर्फ गोप याचे म्हणणे सगळ्यांनाच पटले. त्याला त्याच्या घराच्या जागी झालेला मातीचा ढिगारा आणि त्यावर उगवलेली रोपे आणि नंतर खोदकाम झाल्यानंतर मिळालेले अनाकलनीय अवशेष व त्यांचे आकार दाखवून काहीच समजणार नव्हते. मुख्य म्हणजे ८००० वर्षांपुर्वीचा माणूस म्हणजे आपल्यापेक्षा अप्रगत, अविकसित असणार हे सगळ्यांना आता मनोमन पटले. शांतता पसरली तसा गोप बोलू लागला.
आजूबाजूला बसलेले प्रवासी नेमके काय करत आहेत हेच गोपला समजत नव्हते. बसमधील एका स्पॉटपाशी रांग लागली होती आतल्याआत! तेथे प्रत्येकजण जाऊन कार्ड स्वॅप करत होता. येताना खिशातून एक वस्तू काढून तोंडावर बसवत होता.
छाती धपापू लागली तसा गोप हादरला. त्याच्या डोक्यातच नव्हते की आपण वातावरणाच्या बाहेर जाणार आहोत. आधी आपण या काळात अजूनही जिवंत आहोत आणि भलतेच्या भलतेच प्रकार बघायला मिळत आहेत याचे आश्चर्य व्यक्त करण्यातच त्याचा वेळ जात होता. पण बसचा वेग इतका अफाट होता की केवळ बाराव्या मिनिटाला ती पृथ्वीपासून इतक्या दूर पोचली होती की आता प्राणवायू मिळणेच दुरापास्त झाले होते.
आणि गोप किंचाळला.
गोपचे डोळे उघडले.
काही विचित्र चीत्कार ऐकू आले त्याला! ज्या अर्थी ऐकू आले त्या अर्थी डोळे आणि कान ही इंद्रिये नक्कीच काम देत असावीत. हळूहळू धूसर दृष्य स्पष्ट होत गेले.
गोरीपान आणि एकदम धडधाकट सहा माणसे! त्यात दोन स्त्रिया! सगळेच्या सगळे एकजात देखणे! आणि त्याच्याकडे पाहून सगळ्यांचे डोळे विस्फारलेले, स्तब्ध, पापण्या लवणे विसरलेल्या!
"आशा कुठंय???"
गोपला प्रश्न विचारता आला. तेव्हा त्याला आणखीनच आनंद झाला. आपण बोलूही शकतो आहोतच! काय झालंय कुणास ठाऊक नक्की! हे सगळे डॉक्टर्स बहुधा आपल्या शुद्धीत येण्याचीच वाट पाहात असावेत.
'गेल्या एका वर्षात तुम्ही काय केलंत????'

श्री अजय यांचा हा धागा पाहून मी जरा अवलोकन वगैरेच केलं माझ्या सदस्यत्वाचं! अजून एक वर्ष पूर्ण व्हायला बहुधा २ आठवडे असावेत. या अवधीत नऊ कादंबर्या 'ओतल्या'. (हा अंतिम भाग धरून! बना आणि कला मात्र बिचारे अर्धवट राहिले, नाहीतर अर्धा डझन कादंबरीबाह्य संबंध तरी झाले असते). ५९ स्वतःच्या अन सहा तरही गझला 'पाडल्या'! आमच्याकडे मशीन आहे गझलांचं! घेतले यमक की पाडली गझल! १८ कविता, सात विडंबनं, तीन विनोदी (?) लेखनं, नऊ लेख, चार लळितं आणि बोक्याच्या धरून अकरा कथा!
तरीच, हल्ली घरातही कुणी विचारत नाही अन मायबोलीवरही! 
असो!
'गेल्या एका वर्षात तुम्ही काय केलंत????'

श्री अजय यांचा हा धागा पाहून मी दचकून जरा अवलोकन वगैरेच केलं माझ्या सदस्यत्वाचं! अजून एक वर्ष पूर्ण व्हायला बहुधा २ आठवडे असावेत. या अवधीत नऊ कादंबर्या 'ओतल्या'. (हा अंतिम भाग धरून! बना आणि कला मात्र बिचारे अर्धवट राहिले, नाहीतर अर्धा डझन कादंबरीबाह्य संबंध तरी झाले असते). ५९ स्वतःच्या अन सहा तरही गझला 'पाडल्या'! आमच्याकडे मशीन आहे गझलांचं! घेतले यमक की पाडली गझल! १८ कविता, सात विडंबनं, तीन विनोदी (?) लेखनं, नऊ लेख, चार लळितं आणि बोक्याच्या धरून अकरा कथा!
तरीच, हल्ली घरातही कुणी विचारत नाही अन मायबोलीवरही! 
असो!
हल्लकल्लोळ!
एकाच शब्दात त्या परिस्थितीचे वर्णन होऊ शकत होते.
मिनीने नवलेवर केलेली तक्रार तिच्यावरच उलटली होती. अर्थात, तेच होणार होते. कारण ज्या वेळेस ती जेलमध्ये आली आणि नवलेविरुद्ध तिने तक्रार केली त्याचवेळेस तिचा पती सजयबाबू आणि त्याच्या बरॅकमधील चार कैदी पळून गेले होते. त्यात एक कैदी तर फाशीचा कैदी होता. हा घटनाक्रम कुठल्याच मुर्खाने दुर्लक्षित ठेवला नसता. आजच कशी काय आली ही तक्रार करायला?
'घर' या कादंबरीचा हा अंतिम भाग आहे.
या कादंबरीचे वाचक, प्रतिसादक, प्रोत्साहक आणि स्पष्टपणे टीका करणारे... ह्या सर्वांनी वेळोवेळी ही कादंबरी पूर्ण करण्यात सहभाग घेतला.
ही कादंबरी संपवताना माझ्या मनात एक वेदनांनी युक्त अशी रिकामेपणाची भावना आहे.
मायबोली प्रशासनाचा व सर्व प्रोत्साहकांचा मी मनापासून आभारी आहे.
-'बेफिकीर'!
=========================================
"भेल और पानीपुरी जैसी चीजे खाकर जो है... पेट पूरा खराब होता है..."
"होने दो.. "
गगनने अगदी मोठ्या माणसाच्या आवेशात टाकलेल्या या सल्लावजा वाक्याचा बिगुलने पार कचरा केला. "होने दो"!
आत्ता कुणी 'मारू का' असे विचारले असते तरीही पाचही जणांनी होकारार्थी मुंड्या हालवल्या असत्या अशी परिस्थिती झालेली होती.
ट्रकमधल्या त्या ब्लॅन्केट्समध्ये एकतर गुदमरत होतेच! पण एक हवालदार चक्क ट्रकच्या आसपास नुसता उभाच राहिलेला होता. तो हालतच नव्हता. अर्थात ट्रककडे एक दोनदा पाहून त्याने पाठ केलेली होती. त्याला इन्स्ट्रक्शन बहुधा अशी होती की लाँड्रीच्या बाजूला कुणी येत नाही ना हे तपास!
करायचे काय? अख्ख्या जेलमध्ये आवाजाचे थैमान चालू झालेले होते. शिट्या, भोंगे, केन्स, स्पीकरवरून सूचना आणि त्यातच तो मोठा अलार्म!