वाळवी, वेड सिनेमे का उतरवले ? त्यांचे आर्थिक नुकसान कोण भरून देणार ?

पिक्चर तुम्ही काढला तर पब्लिसीटी तुम्हीच करणार ना? की असेल माझा हरी तर देईल .. >>> मी नाही काढला पिक्चर. तुम्हाला चर्चा झाली नाही म्हणायचे आहे कि पब्लिसिटी ? पिक्चरची पब्लिसिटी हा वेगळा विषय.
पिक्चर काढण्यावरून चर्चा होणे हा वेगळा. पिक्चर उतरवला हे सर्वांना माहिती आहे. तुम्हाला नेमके काय म्हणायचे आहे ?

चितळेंच्या दुकानाबाहेर, बेडेकर मिसळीला तुम्ही रांगा लावून जाता ना ? कि ते तुमच्या घरी येतात सांगायला??

ज्या वेबसाईटचे नाव मायबोली आहे आणि जिथे मराठी भाषा दिवस साजरा करण्यासाठी स्वयंसेवक हवेत म्हणून विनंती केली जात आहे अशा ठिकाणी तुम्ही सांगताय मराठी पिक्चर बघू नका, मराठी भाषेव्यतिरिक्त दुसरी भाषा बोलणार्‍याला परभाषिक म्हणू नका, मराठी भाषा बोलल्याने इतर भाषेचा अपमान होतो. तर त्या मराठी दिवस साजरा करण्याला काय अर्थ आहे ? सरळ हिंदी दिवस, तेलगू दिवस, कन्नड दिवस करा साजरे. उद्या ही मागणी पण नक्कीच होईल.

सर मला पब्लीसिटीच म्हणायचे आहे. >>> पब्लिसिटी करू नका असे मी म्हटलेय का ?

म्हणून प्रसिध्दी महत्त्वाची आहे की नाही सांगा बरे तुम्ही. आपण सैराटचे उदाहरण घेतो, सैराटची प्रदर्शनापूर्वी प्रसिद्धी झाली होती की नाही? >>> मास्तर , तुमचा प्रॉब्लेम काय आहे ? मी कुठल्याही प्रतिसादात पब्लिसिटी करणे गरजेचे नाही असे म्हटलेय का ? मग मी जे म्हटलेले नाही त्यावर तसे समजून वाद का घालताय ?

मी फक्त मराठी पिक्चर्सचे शोज उतरवले असे म्हटले होते. हे कितव्यांदा सांगायचे ? त्यावर धंदा आहे असा युक्तीवाद केला. मी चाललेले पिक्चर जे धंदा करत होते ते उतरवले असे सांगताना दुनियादारीचे पण उदाहरण दिले त्यावेळी तेव्हां चर्चा झाली होती आता का नाही असा मुळ प्रश्न तुम्ही विचारला होता. त्याचं ऊपांतर पब्लिसिटी करू नये मधे कसे काय झाले ? हे भारी आहे राव तुमचं. दाखवा बरं तशा अर्थाचं माझं वाक्यं.

कुणी पण नवीन खेळाडू येतो आणि लागू नसलेला मुद्दा घेऊन तावातावाने वा? तुम्हाला त्यावर चर्चा करायची असेल तर वेगळा धागा काढा. इथेच चालू असेल तर स्वतंत्र मुद्दा आहे असे म्हणा. मी तसे म्हटलो आहे असे भासवून माझ्यावर आळ का घेताय ?

आपण सैराटचे उदाहरण घेतो, सैराटची प्रदर्शनापूर्वी प्रसिद्धी झाली होती की नाही? अर्थात कथानकात/ अभिनयात/ दिग्दर्शनात दम होता सिनेमा धोधो चालला. >>> सैराट रिलीज होण्याआधी सोमि वर सैराट आणि दक्षिणेकडच्या एका पिक्चरचे पोस्टर एकत्र टाकून हे लोक बघा कशी पब्लिसिटी करतात. आपला सैराट रिलीज व्हायची वेळ आली तरी हवा केली नाही अशा अर्थाच्या पोस्टवर तुफान चर्चा झाली होती. सैराट रिलीज होण्याच्या थोडे दिवस आधी गाणे आले. मग ट्रेलर आला. ट्रेलर आल्यावर झी स्टुडीओवाल्यांकडून सोमित काही लोकांना हाताशी धरून जातीय तेढ वाढवणार्‍या चर्चा सुरू झाल्या. मग टीव्ही मीडीयात अजय अतुल यांच्या मुलाखती आल्या आणि नागराजच्या मुलाखती शेवटी आल्या. या क्रमाने पब्लिसिटी झाली. त्या मागे झी स्टुडीओ असल्याने शेवटच्या टप्प्यात ती झाली. तरी पण ती साऊथ किंवा हिंदीच्या तुलनेत काहीच नाही. तरीही सैराटने काय रेकॉर्ड केलं हे तुम्हीच सांगितलं. आता यावर जास्त बोलण्याची आवश्यकता आहे का ?

बालगंधर्व, कट्यारची जाहीरात एव्हढीही नव्हती.

वेडची काय पब्लिसिटी केली ? खूप कमी होती.

वाळवीची तर अजिबातच नव्हती.

या पिक्चर्सला मिळणारे कमी शो हे त्याचे कारण आहे. माऊलीच्या वेळी दणक्यात पब्लिसिटी झालेली. पण पिक्चर उतरवला. कमी शोज मुळे कमी प्रेक्षक बघतात. मग माऊथ पब्लिसिटी सुरू होते. हळूहळू शोज वाढवावे लागतात. याला खूप काळ जावा लागतो. तितका काळ पिक्चरने तग धरला की तो चालायला लागतो. एखादा बडा पिक्चर ओसरला कि शोज मिळायला लागतात. इथे वेडच्या वेळी अवतार चालू होता. अवतार गेला की पठाण आला. त्यामुळं माऊथ पब्लिसिटीचा फायदा होऊन थेटर मिळून १०० कोटीत जायला अडथळा झाला. आता पठाण कमवून जाईल तेव्हां नव्या मराठी पिचरसाठी वेडला थेटर मिळणार नाही.

हा मुद्दा आहे साहेब माझा. तुम्ही कुठे नेऊन ठेवताय.

कपिल शर्मा शो मधे एका निर्मात्याने पोस्ट प्रोडक्शन १५% बजेट हे पब्लिसिटीसाठी राखून ठेवावे लागते असे सांगितले होते. म्हणजे १०० कोटी बजेट असेल तर त्यातले १५ कोटी पब्लिसिटीचे असतात. वेडचं संपूर्ण बजेटच १८ कोटी आहे. त्याची व्याप्ती फक्त एका राज्यापुरती आहे. कशी काय तुलना करता येईल ? मराठी पिक्चरच्या पब्लिसिटीला मर्यादा आहे. आता हे समजूनच घ्यायचं नस्सेल, आपल्याच पिक्र्सना नुसतं झोड झोड झोडायचं असेल तर तुमचा प्रॉब्लेम आहे तो. मराठी प्रेक्षक म्हणून कुणीतरी आपल्या भाषेत मेहनत घेतंय याचा कळवळा नसेल तर काय करू शकतो ?
हल्लीच्या जमान्यात पब्लिसिटी म्हणजे आणखी काय करतात ? मल्टीप्लेक्सला गेलं तरी कोणकोणते पिक्चर चालू आहेत हे कळतं. सोमिवर ट्रेलर आलेले असतात. आपल्यापर्यंत पोह्चेल एव्हढी काळजी घेतलेलीच असते. बुक माय शो वर जरी गेलं तरी कोनकोणते पिक्चर चालू आहेत हे समजतं. क्लिक केलं की पिक्चर बद्दल जुजबी माहिती मिळते. त्यावरून ठरवता येतंच की.

पठाण काय आख्खा दाखवला होता का तिकीटं काढण्याआधी ? कि शमशेरा, ब्रह्मास्त्र बघून हा पिक्चर बघायचा निर्णय घेतला ? कि झिरो, फॅन पाहून निर्णय घेतला ?

सैराट पब्लिसिटीच्या वेळची नागराज मंजुळेची पोस्ट.
https://www.facebook.com/photo/?fbid=10201727225578111&set=a.1182367735078

वेडच्या वेळी रीतेश, जेनेलिया हे इंडीयन आयडॉल, कपिल शर्मा शो मधे गेले होते हे बरोबर आहे. पण जे जात नाहीत त्यामुळे त्यांचे पिक्चर्स पडतात हे म्हणणे बरोबर नाही. या शोज मधे जाऊन पण बहुतेक पिक्चर्स आपटतात. अक्षयकुमारचे ओळीने चार पिक्चर आपटलेत.

मराठी पिक्चरवाले चल हवा येऊ द्या मधे जातात. तो शो महाराष्ट्रात बघितला जातो. तितके प्रमोशन पुरेसे असते.
पण या शो मधे गेलेले सुद्धा सगळेच पिक्चर हिट होतात असेही नाही.

याउलट या शोज मधे न जाता सुद्धा पठाण हिट झाला.
पठाण हिट झाला कारण वादग्रस्त वक्तव्ये, धमक्या यामुळे न्यूजपेपर पासून ते न्यूज चॅनेल्स मधे त्याचे जे प्रमोशन झाले त्याला तोडच नाही. या प्रमोशनला सपोर्टिंग जास्तीत जास्त खेळ बुक झाल्यामुळे पठाण हिट झाला. तुम्ही थिएटरला जाता आणि तुम्हाला हवा तो पिक्चर उपलब्ध नसेल तर तुम्ही पठाणच्या तिकिटा काढता हे नेहमी घडते. थेटरमधून परत येऊन अडचणीच्या वेळेचा आपला पिक्चर बघायला मुद्दाम कुणीच जाणार नाही. हा मुद्दा आहे.

पूर्वी मराठी पिक्चर्सला डेडीकेटेड अशी थिएटर्स मुंबई पुण्यात असायची. इतर शहरात तर मराठी पिक्चर रिलीज व्हायला अडचण नसायची. ही एकपडदा थिएटर्स आर्थिक तंगी मुळे बंद आहेत. याउलट मल्टीप्लेक्सला पहिली पाच वर्षे करमाफी, ती नंतर वाढवून दिली. या थिएटर्सनी करमाफी असताना मनोरंजन टॅक्स गोळा करून फायदा कमावला. एकपडदा थिएटर्सवाल्यांना भाडे घेता येत होतं. मल्टीप्लेक्स वाले चेनने चालवतात आणि त्यांची असोसिएशन असल्याने ते स्वतःच प्रॉडक्शन हाऊसला अटी घालतात.

त्यांना पिक्चरचा धंदा झाला तर शेअर हवा असतो. हा शेअर द्यायचा तर तिकीटाचे दर वाढवावे लागतात. ते हिंदीतले काही प्रॉडक्शनवाले वाढवून द्यायला तयार असतात. एव्हढी महाग तिकीटे खरेदी करण्यासाठी काहीतरी कॉन्ट्र्व्हर्सी घडवून आणावी लागते. ब्रह्मास्त्रच्या वेळीही आलिया भट्टवरून बॉयकॉट ग्यांगने वक्तव्ये केली. नंतर ते थंड झाले. हा सुद्धा चोप्रांचा पिक्चर होता. त्याच्या आधी रणवीरा भरपूर प्रमोशन करून सुद्धा आपटला.

मराठी पिक्चरवाल्यांना जास्त तिकीट ठेवून चालत नाही. कारण आपली महाग तिकीटे कोण घेणार ही भीती मराठी इंडस्ट्रीत असते. पिक्चर चालला तरी तो उतरवला गेला तर चाळीस ते पंचेचाळीस कोटीपर्यंतच धंदा होतो. मग आपोआपच प्रॉडक्शन कॉस्ट २० कोटीच्या आत ठेवून पिक्चर बनवावा लागतो. इतक्या कमी बजेट मधे पिक्चर बनवला तर त्याची तिकीटे महागड्या दराने कशी विकणार ? त्यामुळे मल्टीप्लेक्स वाल्यांना हिस्सा देणे अवघड असते.

त्यामुळे मल्टीप्लेक्स वाले मराठी पिक्चर्सना चालत असले तरी थिएटर द्यायला टाळाटाळ करतात. उगीच मनसे वाल्यांनी खळ्ळं खट्याक करायला नको म्हणून आणि सरकारने डंडा उगारू नये म्हणून अडचणीचे शोज देतात.

माझा हा मुद्दा आहे. प्रमोशन करत नाहीत म्हणून मराठी पिक्चर आम्ही बघत नाही या म्हणण्यात दम नाही.

महाराष्ट्राची लोकसंख्या १२ कोटी आहे. यातल्या एक कोटी लोकसंख्येने दरवर्षी दोन मराठी सिनेमे पहायचे ठरवले तरी मराठी चित्रपटसृष्टीचे आर्थिक गणित बदलून जाईल. जर पैसा मिळू लागला तर मराठी पिक्चर्स पण मल्टीप्लेक्स वाल्यांना हिस्सा देऊ शकतात. लोकाश्रय मिळाला नाही तर कुठलीच इंडस्ट्री तग धरणार नाही.

साऊथ मधे, पश्चिम बंगाल मधे हिंदी लोकांना समजत नाही. बहुतेकांना बोलताही येत नाही. त्यामुळे तिथे प्रादेशिक पिक्चर्स चालतात. साऊथ मधे चार भाषेच्या इंडस्ट्रीने आपसात चांगले सामंजस्य ठेवून एका राज्यातले पिक्चर दुसर्‍या राज्यात ड्ब करून रिलीज करण्याची पद्धत आणली. त्यांचे आपसात रीमेक सुद्धा होतात. हिंदीतले डब हा अलिकडचा अ‍ॅडेड बिझिनेस आहे. त्या आधीच चार राज्यांच्या आपसातल्या व्यवहारामुळे त्यांना मोठी बाजारपेठ मिळाली. त्यामुळे तिथे पहिल्या आठवड्यात हजार हजार रूपयांना सुद्धा तिकीटं खपतात. त्या मानाने बंगाली इंडस्ट्री एकाच राज्यावर अवलंबून आहे. पण हिंदी मोठ्या संख्येने न समजणारे असल्याने बंगाली इंडस्ट्री पण टिकून आहे आणि बंगाल्यांचे बॉलीवूड मधे वर्चस्व सुद्धा आहे.

मराठीची बाजारपेठ हिंदी, इंग्रजी मधे विभागली गेली आहे. उरले तर मराठी असा क्रम आहे. मराठी पब्लिक उदासीन आहे. आणि मराठीत पिक्चर न बघण्याचे कारण देते.
मराठी लोक स्वतःहून हिंदी बोलतात, शिकतात. यामुळे फक्त मराठी पिक्चरच नाही तर हॉटेल व्यवसाय. टायर पंक्चरचा व्यवसाय हे सुद्धा इतर भाषिइक सहज करतात. भाषेची अडचण येत नसल्याने त्यांना इथे धंदा करणे सुलभ जाते. दक्षिणी मनुष्य इतर राज्यात गेल्यावरच हिंदी शिकतो. तो ही महाराष्ट्रात येऊन मराठीत न बोलता हिंदी शिकतो किंवा तोडके मोडके इंग्रजी बोलतो.

आपल्या भाषेला प्राधान्य देणे हा दुसर्‍या भाषेवर अन्याय आहे असे समजणे हा खुळचटपणा आहे. त्यामागे अर्थकारण आहे.

मल्टीप्लेक्सला रिलीज करणे म्हणजे सरकारी आहे असे मराठी वाले समजतात असे कोण तरी बोललंय >>> मल्टीप्लेक्स वाले सगळे अमराठी आहेत. सिटी प्राईड वाले सोडले तर. त्यांनी महाराष्ट्र शासनाकडून करसवलती उपटल्या आहेत. त्या बदल्यात मराठी पिक्चरला शो द्यायचे कबूल केलेले आहे. दुसर्‍या राज्यातून इथे येऊन धंदा करताना इथल्या राज्य सरकारकडून सवलतींची अपेक्षा ठेवणे हे चालते का ?
त्या बदल्यात इथल्या सरकारने घालून दिलेल्या अटींचे पालन नको का करायला ?

आधी माहिती करून घ्या हो मग बोला की. मराठी पिक्चर काढणारे बावळट आहेत म्हणून शोज मागतात का ? त्या पेक्षा एक पडदा वाले बरे होते. त्यांना या सवलती मिळत नाहीत त्यामुळे ते बंद पडले आहेत. मी शेवटचा पिक्चर एकपडदा थिएटरला पाहिला (नटरंग) त्या वेळी चाळीस रूपये तिकीट होते. नीलायम सारख्या थेटरवावाल्यांनी प्रयत्न करून ८० रूपये करून घेतले होते. त्याच वेळी मल्टीप्लेक्सला सरासरी तिकीट ३०० रूपये असायचे. त्यातला काही हिस्सा त्यांनाच मिळतो. मनोरंजन कर सुद्धा ते जमा करत नाहीत. सरकारने पहिल्या पाच वर्षासाठी दिलेल्या सुविधा नंतर पण वाढवल्या होत्या. असा असमान कारभार असल्यावर एकपडदा कसे टिकतील स्पर्धेत ?

मी बघायच्या आधी वा माझ्या धाग्याआधी चिकवावर देखील वाळवीची एकही पोस्ट नव्हती. >> हे साहेब अशी विधाने करत आहेत म्हणून मी फक्त सांगतोय कि ज्या पिक्चरचे धागे या साहेबांनी काढलेले नाहीत ते पण चालले होते. त्यामुळं मायबोलीवर धागे काढल्याने पिक्च्र चालले हे जादा आहे. मी तसे स्टेटमेण्ट केले की इतर कुणीतरी येऊन त्यावर भलतेच अर्थ काढून दोषारोप करत सुटतात. कमाल आहे मायबोलीकरांची. कुणाला उत्तर दिलेय, कॉन्टेस्ट काय हे न बघताच नुसते हुं !