(आफ्रिकन सफारी) मसाईमारा - भाग ०४ : उरले सुरले इतुके सुंदर आणि नैरोबी शहर

(आफ्रिकन सफारी) मसाईमारा - भाग ०४ : उरले सुरले इतुके सुंदर
मसाईमारा : उरले सुरले इतुके सुंदर
(Masaimara – Part 04 : Urale Surle Ituke Sunder)

त्या आधीचे भाग :
मसाईमारा - भाग ०१ : मसाई मारा- भाग 01 : जंगल लॉज आणि लॉग हट : एक आनंदनिधान
मसाईमारा - भाग ०२ : मसाई मारा- भाग 02 : बिग फाइव आणि मसाई गांव

मुखपृष्ठ :

सन २०१० च्या मे महिन्यातील एक आळसावलेली दुपार होती. बायकोने त्या दिवशी डबा न दिल्याने ऑफीस समोरच्या हॉटेलमधे आनंदाने पोटपूजा करून ऑफिस बिल्डिंगजवळ आलो तर फुटपाथवरून माझा एक वकील मित्र माझ्याच दिशेने चालत येत होता. त्याला विचारलं , काय इकडे कुठे….? तर वकील असल्याने "तुझ्याचकडे" असे हजरजबाबी पण असत्य उत्तर देऊन मोकळा झाला. (खरं तर कोर्टाच्या सुट्ट्यांमुळे तो घरीच होता आणि त्याच्या बायकोने आमच्या खाऊ गल्लीत त्याला आइसक्रीम आणायला पिटाळले होते).
म्हटले चल ऑफिसला. ऑफिसमध्ये गेल्यावर गप्पा झाल्या त्यात सध्या दोघांनाही बऱ्यापैकी मोकळा वेळ असल्याचं एकमेकांना कळलं. मग विषय निघाला कुठेतरी फिरायला जायचा. आणि ठरवलं यावेळी परदेशी कुठेतरी जाऊ. पण नेहमीची घिसीपिटी ठिकाणं नको असंही ठरलं. मग आम्ही स्वतःलाच आणि एकमेकांना विचारलं , " कुठे जावंसं वाटतंय.....?"

मी म्हणालो, अरे नेहमी मी Animal Planet पहातो, तर तसे प्राणी पक्षी दिसतील अशा एखाद्या ठिकाणी जाऊ या का ? say मसाईमारा…?

झालं, एकमताने ठिकाण ठरलं. मग आमच्या इतरही २ समव्यसनी मित्रांना कल्पना दिली. ती आवडून मान्य झाली. मग मसाईमाराला जायचा योग्य सीझन वगैरे माहिती तपासणे सुरु झालं. हवामान गुगलवर तपासलं. जुलै मध्ये जगातील नैसर्गिक नविन ७ आश्चर्यापैकी एक म्हणजे मसाईमाराचे सुप्रसिद्ध स्थलांतर (Migration) असतं आणि या सीझनमध्ये हवाही छान असते आणि पाऊसही कमी असतो, असही कळलं. आणि एक केनियन शिलिंग फक्त ८० पैशात मिळत होता ही तर फारच छान बाब होती.

वकील मित्राचे एक अशील काही कामानिमित्त गेली ३ वर्षे नैरोबीला स्थायिक होते, त्यांची बुकिंग आणि इतर माहितीसाठी मदत घ्यायचे ठरलं. त्यांनीही खुशीने आणि तत्परतेने होकार दिला. त्यांच्या सल्ल्यानुसार एकाच देशातल्या किंवा वेगवेगळ्या जवळच्या देशातल्या सारख्याच ३, ४ अभयारण्यात फिरण्यापेक्षा मसाईमारातच संपूर्ण काळ काढायचे ठरलं.
त्यामुळे अंतर्गत प्रवास, परत परत पॅकिंग- अनपॅकिंगचे उपद्व्याप वाचले आणि एकाच हॉटेलमध्ये मुक्काम वाढल्यामुळे डीलही चांगलं मिळालं.

आम्ही ५ दिवस मसाईमारा आणि २ दिवस नैरोबीला रहाणार होतो. त्या हिशोबाने हॉटेल बुकिंग, जंगल लॉज बुकिंग, जंगल सफारी बुकिंग आणि फ्लाईट बुकिंग करून झाली.
सगळ्यात महत्त्वाचे म्हणजे केनयात जाण्यापूर्वी किमान १० दिवस आधी पिवळ्या तापाची (Yellow Fever) लस टोचून घ्यावी लागते. कारण बऱ्याच जणांना लस टोचल्यावर अंग दुखणारा बारीक ताप येतो. आमच्यापैकी एक सोडून बाकी कोणाला ताप मात्र आला नाही. ही लस त्याकाळी मुंबईत २/३ च ठिकाणी टोचून मिळत असे आणि अत्यंत मर्यादित उत्पादन / आवक यामुळे त्यासाठी नंबर लागणं हाही एक अवघड, वेळखाऊ आणि नशिबाचा भाग असे.
सुदैवाने हे सर्व सोपस्कार वेळेत पार पाडून आम्ही बाकी तयारी केली आणि जुलै मधल्या एका रात्री आम्ही केनयाला जाण्यासाठी मुंबई एअरपोर्ट कडे घरातून प्रस्थान केले.

मुंबई एअरपोर्टवरून केनिया एअरवेजने ६ तासांचा प्रवास करून आम्ही जोमो केन्याटा एअरपोर्टवर उतरलो. केनया टाईम भारतीय वेळेपेक्षा २.५० तासांनी मागे आहे.
केनयामध्ये व्हिसा ON ARRIVAL मिळतो. ते सोपस्कार पार पाडून आम्ही एअरपोर्टच्या बाहेर आलो.
तिथे आमचा काळा कुळकुळीत, धिप्पाड पण हसतमुख, हसऱ्या चेहऱ्याचा स्थानिक गाईड व्हॅन घेऊन उभा होता. आमचे सर्व सामान व्हॅनच्या मागच्या डिकीत टाकून (ज्यात दुर्दैवाने आमच्या कॅमेऱ्याच्या बॅग्ज सर्वात खाली गेल्या) प्रवासाला सुरुवात केली. गरज म्हणून एका दुकानातून ४ सिम कार्ड्स घेतली आणि पुढे निघालो.

नैरोबी (Also called as "Green City in the Sun") हे तसे खूप छान , स्वच्छ नीटनेटके शहर आहे. ह्याची समुद्रसपाटीपासूनची उंची ६००० फूट आहे. त्यामुळे Hill Station च म्हणायला हवे.
हवा अतिशय सुंदर आणि वर्षभर तापमान जास्तीत जास्त average २४ ° त कमीत कमी average ११ ° या रेंजमध्ये.
सुन्दर रस्ते, रस्त्याच्या कडेला उंच झाडे, फुटपाथचा त्या त्या बंगल्याच्या, घराच्या, इमारतीच्या पुढचा भाग त्यांना हिरवाई राखण्यासाठी (Greenary maintain) आंदण दिलेला. आणि प्रत्येकाचे अतिशय प्रामाणिक, सुन्दर आणि हरित प्रयत्न....
म्हणूनच नैरोबी शहर दिसायला अतिशय छान दिसते. शहरभर कायम हिरवाई, रंगीबेरंगी फुललेली फुले आणि चहा, कॉफीचे मळे.

नैरोबी एअरपोर्ट ते मारा सिंबा लॉज, मसाईमारा रिझर्व्ह हे साधारण २६५ किमी चे अंतर आहे. त्यापैकी एअरपोर्ट ते माई महिऊ नाका (Mai Mahiu Junction) हे अंतर साधारण ७५ किमी आहे आणि रस्ता अत्यंत सुरेख आहे.
इथून एक रस्ता नारोक (Narok) कडे वळतो. नाक्यापासून नारोक पर्यंतचे अंतर ९० किमी आहे आणि रस्ता बरा आहे. पण नारोक पासून मारा सिंबा लॉज पर्यंतचा १०० किमीचा रस्ता अत्यंत खराब खड्डयांनी भरलेला, हाडं खिळखिळी करणारा आणि ब्रह्मांड आठवायला लावणारा आहे.
त्यामुळे सकाळी उत्साहात निघालेले आम्ही वीर जे सुरुवातीला खूप खुशीत होतो, वाटेतल्या सुग्रास जेवणानंतर ती खुशी अधिकच वाढली होती आणि नंतर जरा वेळातच लागलेल्या खड्डयांनंतर आपण कुठल्या जन्मीची पापं फेडतोय ह्या विचाराप्रत आलो होतो.
सुदैवाने आम्ही ५.३०/६.०० तासाच्या प्रवासानंतर आमच्या लॉजच्या बाहेर पोहचलो, पण आमच्या गाईडच्या म्हणण्यानुसार जर आता check in केलं तर त्यात वाया जाणाऱ्या वेळामुळे संध्याकाळची पार्क राऊंड शक्य होणार नाही तर आपण डायरेक्ट पार्क राऊंडला जाणं योग्य ठरेल. आम्ही त्याचे ऐकले आणि ती पहिली पार्क राऊंड पूर्ण करून लॉजवर आलो .

प्रचि ०१ : मारा सिंबा लॉजच्या प्रवेश द्वारापाशीचा माहिती फलक...

आमच्या त्या सुंदर मारा सिंबा लॉजचे वर्णन
" मसाईमारा - भाग ०१ : जंगल लॉज आणि लॉग हट : एक आनंदनिधान " यामध्ये आलेलं आहे.
आणि मसाईमाराची एक खासियत म्हणजे बिग ५ ह्याचे वर्णन
" मसाईमारा - भाग ०२ : बिग फाईव्ह आणि मसाई गांव " यामध्ये आलेलं आहे.

भाग ०३ रा लिहिण्याच्या प्रतिक्षेत आहे.

पण हे सर्व बिग फाईव्ह, स्थलांतर (Migration), मारा नदीच्या वाटेवरचे प्राणी, जंगल लॉज परिसरातील प्राणी ,पक्षी या व्यतिरिक्त मसाईमाराला काय बघितल ह्यांची यादी काढली तर ती ही भली मोठी निघाली.
बिग फाईव्ह, मायग्रेशन ही मुख्य आकर्षणे सोडली तरी उरले सुरले मसाईमारा किती सुंदर आहे याची कल्पना तुम्हांला पुढील प्रचिंवरून येऊ शकेल.

प्रचि २ : मसाईमारातील एक ढगाळ सूर्योदय...

प्रचि ३ : सूर्योदय...

प्रचि ४: Rupell's Vulture : गृध दंपती...

पहिल्या सकाळी जीप मधून निघाल्यावर कुरणामधल्या वाटेवरच्या एका मध्यम उंचीच्या झाडावर Rupell's Vulture चे जोडपे दिसले.

नंतर कळलं, फक्त जोडपच नाही, एक पिल्लू पण आहे.

प्रचि ५: Rupell's Vulture : आई बाबा आणि पिल्लू...

आई आणि बाबा स्वस्थचित्त होते तर पिल्लू अतिशय चौकस...
डोळे कुतुहलाने भरलेले आणि नुकतचं जन्माला आल्यामुळे जे काही जग त्याच्या आजूबाजूला पसरलं होतं त्याचा वेध घेणारी उत्सुक नजर आणि त्यासाठी मानेच्या चपळ आणि थोड्याश्या वेंधळ्या आणि म्हणूनच मजेदार हालचाली.

या जगातील वाईटाचा अनुभव नाही, दुष्टाव्याची जाण नाही आणि म्हणूनच भयभीतीचा लवलेश नाही.
आणि असेलच कसा, कारण त्याच्या साठी (दृष्टिने) एका अंगाला अख्ख्या जगातलं सारं वात्सल्यं एकवटलेली आई आणि दुस-य्या बाजूला जगातील सर्वात सामर्थ्यवान गोष्ट म्हणजे त्याचे बाबा.....

पिल्लाच्या कुतुहलापोटीच्या सतत हालचालीमुळे काढ़ायला अतिशय अवघड गेलेला हा फोटो..

प्रचि ६ : Common or Burchell's Zebra (Also Called : Plains Zebra)

कोवळ्या उन्हात अंग शेकणारा Common Zebra . मसाईमारात झेब्र्यांचे दोन प्रकार असतात. एक हा, जो संख्येने जास्त प्रमाणात असतो. तर दुसरा Gravy's Zebra.

प्रचि ७ : पाठमोरे झेब्रे...

प्रचि ८ : उन्हं खाणारा अजून एक पाठमोरा झेब्रा...

अतिशय तुकतुकीत त्वचा हे यांच वैशिष्ट्य उन्हात अजूनच खुलून आलेलं.

केनयामध्ये Masai Giraffe , Reticulated Giraffe आणि Rothschild Giraffe असे ३ प्रकारचे जिराफ आढळत असले तरी मसाई माराला प्राबल्य मात्र मसाई जिराफांचेच.

प्रचि ९ : मसाईमारा जिराफ : ०१

मसाईमाराला जिराफाचं पहिलं दर्शन झालं ते पाठमोऱ्या स्वरूपात.
तेही एकाएकी एका झाडामागून वर केलेल्या पाठमोऱ्या मानेचं...

प्रचि १० : मसाईमारा जिराफ : ०२

नंतर कुरणात चरणारे, फिरणारे खूप जिराफ पाहिले, हा त्यापैकीच एक...

प्रचि ११ : मसाईमारा जिराफ : ०३

हा मात्र झुडुपाआडून कुतूहलाने आमच्याकडे बघणारा जिराफ...

प्रचि १२ : अकॅशिआ झाड...

ही झाडं म्हणजे मसाईमाराच्या कुरणातलं एक वैशिष्ट्य. सर्वसाधारणपणे ही झाडं सुटया सुटया स्वरूपात बऱ्यापैकी अंतर राखून दृष्टीपथास पडतात. ह्या झाडांचा हा छत्रीसारखा वैशिट्यपूर्ण आकार मात्र हत्ती आणि जिराफांनी त्यांच्या उंचीनुसार खाल्लेल्या फांद्या, पानांमुळे झालेला आहे.

प्रचि १३ : कोणत्या वाटेने जाऊ….? जाऊ कि नको…..?

हे संभ्रमात पडलेले हरीण म्हणजे Thomson's Gazell. ह्याला पळताना उंच उडया मारायची सवय असते.

प्रचि १४ : कारुण्यमय डोळे. . . .

तीन-चार Thomson's Gazells चरत असताना आमची जीप त्यांच्या जवळून गेली. बाकीची Gazells पळून गेली. पण हे बिचारं मात्र आम्हाला दर्शनसुख देत थांबले. स्तब्ध. त्यालाही हे कोण प्राणी आहेत ते बघायची उत्सुकता असेल. अतिशय सुंदर प्राणी असला तरी पहिल्यांदा लक्ष वेधून घेतात ते त्याचे पाणीदार करुणामय डोळे.

प्रचि १५ : टोपी : ०१ (Topi)
हरणाचा एक प्रकार.

ह्यातील नराला आपले अस्तित्व दाखवण्यासाठी एखाद्या उंच खडकावर किंवा मुंग्याच्या / वाळव्यांच्या वारुळावर उभी रहायची सवय असते.

प्रचि १६ : टोपी : ०२ (Topi)...

प्रचि १७ : शहामृग :०१
नर शहामृग

प्रचि १८ : शहामृग :०२
हाही नर..

प्रचि १९ : शहामृग : ०३

हाही नरच पण विनोदी आणि विनम्र भावमुद्रेत...

प्रचि २० : तरस : ०१ (Spotted Hyaena)

सकाळच्या पार्क राऊंडला आमची जीप निघाली तेव्हा एका धूळ भरल्या पायवाटेवर हे महाशय फतकल मारून बसले होते. ड्राइव्हरने जीप थांबवली, इग्निशन पण बंद केली. तेव्हा हे हळूहळू सरळ रेषेत चालत आमच्या जीपजवळ आले.

प्रचि २१ : तरस : ०२

जीपपासून तीन-चार फुटांवरून त्यांनी एक नजर टाकली आणि एखाद क्षण थबकून दुसऱ्या क्षणाला डावीकडच्या गवतात चपळाईने गडप झाले.

मसाईमाराला Spotted Hyaena आणि Stripped Hyaena असे दोन प्रकारचे त्रास दिसतात. पण आम्हाला दुसरी व्हरायटी काही दिसली नाही.

प्रचि २२ : तरस : ०३

हा मात्र त्यांचा वेगळ्या दिवशी, वेगळ्या भागात दिसलेला भाऊबंद. अंगापिंडाने जरा बऱ्यापैकी खात्यापित्या घरचा असावा असे दिसणारा . . . .

प्रचि २३ : रानडुक्कर (Warthog)

हे रानडुक्कर खरंतर आमच्या फक्त ड्राइव्हर कम गाईडला दिसलं. कुठे आहे, कुठे आहे असं आम्ही करत असेपर्यंत ते लपलं. मग ड्राइव्हरने गाडी रिव्हर्समध्ये घेऊन बंद केली. त्यानंतर हे महाशय बाहेर आले आणि गवतामधून इथे तिथे कानोसा घ्यायला लागले.

प्रचि २४ : मसाई गवताळ माळ - ०१

खूप कमी झाड असलेला गवताचा माळ उन्ह -सावलीच्या पट्ट्यांमध्ये...

प्रचि २५ : मसाई गवताळ माळ - ०२

प्रचि २६ : मसाई गवताळ माळ - ०३

ढगाळ सकाळ आणि त्यातून नजर चुकवून पडलेले चुकार उन्ह...

प्रचि २७ : मसाई गवताळ माळ - ०४

हि मात्र ढगाळ सायंकाळ आणि आसमंत काळोखा होत असताना ढगातून डोकावणारी सूर्यकिरणे...

प्रचि २८ : मसाई गवताळ माळ - ०५

नभ मेघांनी आक्रमिले...

प्रचि २९: मसाईमारामधील सफारी वाहने -०१

हि सर्व वाहने प्राण्यांपासून संरक्षण मिळावे म्हणून बंदिस्त असतात. प्राणी पक्षी मनसोक्त बघता यावेत म्हणून मोठ्या मोठ्या सरकत्या काचा, प्रत्येक प्रवाशांसाठी स्वतंत्र विंडो सीट ची व्यवस्था आणि छप्पर उघडबंद करायची सोय, पाऊस आला कि छप्पर बंद, प्राणी दिसले कि छप्पर वर होणार.

नुसतं बघणं, दुर्बिणीतून पाहणं आणि Still Photography अथवा Video Shooting साठी अतिशय आदर्श व्यवस्था आणि ह्यासाठी मध्ये काचेचाही अडथळा नाही.
एखादा मोठा प्राणी किंवा त्याचा परिवार, कळप दिसला कि गाड्यांची अशी रांग लागायची, पण तीही शिस्तबद्ध.
प्रत्येक गाडीला वायरलेस अँटेना. त्यामुळे परस्पर संपर्क अतिशय छान. आणि प्रत्येक ड्राइव्हर कम गाईड अतिशय सुजाण आणि शिस्तबद्ध देशप्रेमी नागरिक. कुठल्याही नियमाचे उल्लंघन करणार नाही कि करूही देणार नाहीत.

प्रचि ३०: मसाईमारामधील सफारी वाहने -०२

सफारी वाहनाचा एक क्लोज अप. उंच प्राण्यांनाही योग्य अँगलने टिपणे या व्यवस्थेमुळे अतिशय सोयीस्कर.

प्रचि ३१ : (बहुतेक Red - Necked Spurfowl)
फोटो खास नाही पण व्हरायटी म्हणून ठेवलाय.
( दुर्मिळ, अस्तंगत होत जाणारी प्रजाती)

प्रचि ३२ : गाय बगळा (Cattle Egret)

हा तिथेही दिसतो

प्रचि ३३ : Coke's Harte Beest ची जोडी...

हरणाचा (Antelope) प्रकार. ह्यांची शिंग कंसाच्या आकाराची असतात (Bracket Shape)

प्रचि ३४ : Coke's Harte Beest प्रातर्विधी...
पत्नी संकोचून दूर गेलेली...

प्रचि ३५ : Thomson's gazelle – ०१

प्रचि ३६ : Thomson's gazelle – ०२

प्रचि ३७ : Thomson's gazelle – ०३

हा कळपातला नर पाठमोऱ्या स्थितीत चरत होता. त्याचे मागचे पाय, त्यावरचे छान काळे पट्टे, चरण्यासाठी उतरती होत गेलेली मान, त्याच्या वळणदार, पिळदार शिंगांचा अँगल आणि मधेच शिंगांच्याच दिशेने Point Out करणारा टोकेरी काळ्या टोकाचा डावा कान. . . . .

एखाद्या शिल्पाची आठवण यावी असे हे चित्रशिल्प टिपता आलं याचा आनंद आगळाच.

प्रचि ३८ : Marabu Stork - 01 In Flight

प्रचि ३९ : Marabu Stork - 02 In Flight

प्रचि ४० : Marabu Stork - 03 In Flight

प्रचि ४१ : Marabu Stork - 04 घरट्याकडे परतताना

प्रचि ४२ : Marabu Stork - 05
On Top of the House

Stork जमातीतला हा एक वैशिष्ट्यपूर्ण पक्षी. डोक्यावर तुरळक पांढरे केस, बाकी टक्कल आणि कधी कधी गळ्यात लटकणारी Pendulous Throat Sack हे ह्याचे वैशिष्ट्य. हा पृथ्वीतलावरच्या कुरूप प्राण्यांपैकी एक समजला जातो.

प्रचि ४३ : Marabu Stock - 06 : जमिनीवरून चालताना….

हे पक्षी पहिल्यांदा पाहिले ते नैरोबी मध्ये. . .
नैरोबी एअरपोर्टवर आम्हाला घ्यायला गाडी आली होती.. आता प्राणी पक्षी बघायचे ते जंगलात मसाई माराला म्हणून मी कॅमेर्‍याची बॅग डिकीत टाकली. मग सफारी वाल्याने 5 दिवसांच सामान त्याच्या पुढे टाकलं..
वाटेत सकाळचा ट्रॅफिक जॅम लागला..
आणि त्याच ट्रॅफिकमधे फिरत होते.... उंचेपुरे मराबू स्टाॅर्क..
रस्त्यावरुन, फुटपाथवरुन….एकदम बिनधास्तपणे..आणि आजूबाजूच्या लोकांनाही त्याच काही विशेष वाटत नव्हतं.
They Were Part and Parcel of the Traffic.

ईमारतींच्या Compound Wall वर पण होते..
कॅमेरा नव्हता म्हणून हळहळलो....
पण मनाची समजूतही घातली.
एवढे आहेत- परतताना भेटतीलच.... जातात कुठे.....
पण गेले.. नाही दिसले City मधे परतीच्या प्रवासात...
ती दवडलेली संधी आजही मनाला हुरहुर लावते..

जंगलातले प्राणी काय, सगळेच टिपतात...

पण रस्त्यावरुन, फुटपाथवरुन.. एकदम बिनधास्तपणे फिरणारे पक्षी That Was Really Unique..

आणि हे पक्षी चालताना मला आठवण करून देतात एखाद्या हात मागे बांधून, पुढे वाकून चाललेल्या पेन्शनर माणसाची...
R.K. लक्ष्मणचा Common Man च म्हणा ना..

प्रचि ४४ : Marabu Stock - 07 : before flight

प्रचि ४५ : लॉजच्या बाहेर पडल्यावर दिसलेली ऑलिव्ह बबून फॅमिली. (यात Yellow Baboon असा आणखी एक प्रकार येतो.)
प्रत्यक्ष टोळी मोठी होती, पण कॅमेरा सावधपणे सरसावल्यावर थोडी पळापळ झाली. एक मायलेक सुरक्षित अंतरावर जाताना.आणि एक सूटा बाल-बबून - हा मात्र पळत पळत.

प्रचि ४६ : बबून बाबा .

हे मात्र "किसमे कितना है दम"च्या पवित्र्यात.

प्रचि ४७ : चित्ता - ०१

प्रचि ४८ : चित्ता – ०२

प्रचि ४९ : चित्ता - ०३

प्रचि ५० : चित्ता - ०४

प्रचि ५१ : चित्ता - ०५

प्रचि ५२ : चित्ता - ०६

प्रचि ५३: उधळलेले झेब्रे...

एका संध्याकाळी परतताना आम्ही झेब्र्यांच्या एका कळपाजवळून जात होतो. आणि अचानक गवतामधून त्याच्या कळ पाच्या जवळ येऊन सरसरत आलेल्या दोन सिंहीणी ऊठल्या. झेब्रांची एकदम पळापळ झाली.
उधळलेच ते.
त्यावेळचा हा फोटो. फोटो अजिबात छान नाहीये.
पण त्या प्रसंगाची, त्यातील थराराची, उत्कटतेची याद आणून देणारा, ते उधळलेपण टिपणारा आणि गती/वेग दर्शविणारा फोटो खास नसला तरी इथे टाकल्यावाचून राहवलं नाही.

यानंतर सुरु झाला आमचा परतीचा प्रवास. मसाईमारा मधून निघताना, जंगल लॉजला अलविदा करताना आणि आमच्या लॉग हटचा निरोप घेताना खूप भरून आलं होतं .
ह्या ४-५ दिवसात खूप अनमोल, अद्भुत आणि पूर्वी कधीही न अनुभवलेले क्षण अनुभवायला मिळाले.
आलो त्याच खडबडीत रस्त्याने Mai Mahiu Junction पर्यंत पोहोचलो. नैरोबीपर्यंतचा पुढचा रस्ता तर छानच होता.

नैरोबीला पोहोचल्यावर माझ्या वकील मित्राचे परिचित आमची वाट पाहतच होते, त्यांनी आम्हाला ताब्यात घेतलं आणि पहिलं दर्शन घडवलं ते ह्या स्वामी नारायण मंदिराचं..

प्रचि ५४ : स्वामी नारायण मंदिर, नैरोबी...

त्यानंतर त्यांनी आम्हाला आमच्या नैरोबीतल्या अझी हाऊस या गेस्ट हाऊसमधे पोहोचवले.
नैरोबी हे जगामधले अतिशय असुरक्षित शहर आहे.
ह्याची कल्पना माझ्या मित्राच्या वडिलांनी ते काही कामानिमित्त नैरोबीला गेले होते त्या अनुभवानंतर दिलीच होती.
आमच्या यजमानांनीही एकटे दुकटे फिरू नका, Public Transport ने जाऊ नका ह्याही सूचना दिल्याचं होत्या.
हॉटेलमध्ये पहिल्यांदा शिरताना आणि नंतर दर वेळी त्याची प्रचिती आली.
हॉटेलला उंच दगडी कंपाऊंड वॉल.
त्यामध्ये तुरुंगाला असतो तसा संपूर्ण पोलादी दरवाजा.
त्यात छोटीशी सरक खिडकी.
हॉर्न दिल्यावर सरक खिडकी सरकवून आतले २ गार्डस गाडी आणि माणसांची खातरजमा करणार.
नंतर गाडीला हॉटेलच्या आवारात प्रवेश.
हॉटेलच्या इमारतीला २ जाळीचे दरवाजे. बेल वाजवल्यावर दोन माणसे येणार. आतला जाळीचा दरवाजा उघडून एक माणूस आतल्या आणि बाहेरच्या दरवाज्यामध्ये येणार. आतल्या दरवाज्याला आतला माणूस कुलूप लावणार.
नंतर दुसरा माणूस चावीने बाहेरचा दरवाजा उघडून आम्हाला आत घेणार, बाहेरचा दरवाजा लॉक करून आतल्या माणसाला आतले लॉक काढायला सांगणार आणि मग सगळी वरात आत जाणार.

स्थानिक असूनही ज्यांना एवढा कडेकोट बंदोबस्त करावा लागतो, त्या शहरामध्ये सुरक्षितता कितीशी असणार.

गाडीतूनही माझी फोटो काढण्याची आवड बघून आमच्या Host नी सांगितलं, Signal ला किंवा कुठेही कोणी गाडीच्या खिडकीतून हात घालून कॅमेरा मागितला तर चक्क देऊन टाकायचा.
हलकासा प्रतिकारही करायचा नाही.
मग काय.... मसाई माराचे फोटो जाऊ नयेत म्हणून शहरातल्या इमारतींची फोटोग्राफी बंद केली.

नैरोबी शहराचे अजून एक वैशिष्ट्य म्हणजे ह्या शहरात भटकी, रस्त्यावरची कुत्री जवळ जवळ नाहीतच.
कारण काही वर्षांपूर्वी शहरातील Infra- Structure कामाची कंत्राटे चिनी कंपन्यांनी घेतली आणि त्या देशातून आलेल्या कामगारांनी हे सर्व कुत्रे खाऊन संपवले, असं आमच्या होस्टनी आम्हाला सांगितलं.

आम्ही फ्रेश झाल्यावर होस्टनी आम्हाला नैरोबी दर्शन घडवले. पण त्यांची नैरोबी दर्शनाची व्याख्या म्हणजे "वेगवेगळे मॉल्स दाखवणे" इतकीच होती. त्यामुळे आम्ही दीड दिवस वेगवेगळे मॉल्सच पहिले. अर्थात प्रत्येक मॉलच्या Corridor च्या प्रत्येक वळणावर एकतरी रायफलधारी गार्ड असायचाच.
मग आम्ही त्यांना मॉल व्यतिरिक्त काही म्युझियम्स, मॉन्युमेंट वगैरे आहेत का अशी विचारणा केली.कुठून आलं ह्ये पावणं . . . . ?
असा एक तु.क. टाकून मग शेवटी नाईलाजाने त्यांनी आम्हाला नैरोबी नॅशनल म्युझियमला नेले.

प्रचि ५५: नैरोबी नॅशनल म्युझियम...

प्रचि ५६ : म्युझियमच्या आवारातील डायनोसॉरची प्रतिकृती..

प्रचि ५७: त्याच आवारातील हत्तीची प्रतिकृती...

प्रचि ५८: म्युझियमचा अंतर्भाग...

प्रचि ५९: म्युझियमच्या आवारातील ओपन अँफी थिएटर...

यजमानांकडे आम्ही, विशेषतः मी नैरोबी नॅशनल पार्क बघायचा हट्ट दर्शविला, पण त्यांनी, " अहो मसाईमारातून आलायत एवढे प्राणी बघून, आता परत तेच तेच प्राणी कशाला बघताय?" असे म्हणून तो हट्ट मोडून काढला.
त्या रात्री मग ते आम्हाला घेऊन नैरोबीच्या प्रसिद्ध CARNIVORE हॉटेल मध्ये जेवायला घेऊन गेले.

प्रचि ६०: Carnivore Hotel, Nairobi...

ह्या हॉटेलचे वैशिष्ट्य म्हणजे इथे असंख्य प्राण्यांपासून बनवलेले मांसाहारी जेवण मिळते.
त्यातले काही म्हणजे शहामृग, मगर, झेब्रा, जिराफ आणि हार्ट बिस्ट नावाचे हरीण.
हा मेन्यू "Game Menu" म्हणजे "शिकार केलेल्या प्राण्यांचे पदार्थ" ह्या नावाने प्रसिद्ध आहे,
तर " Beast of a Feast" हे त्यांचे ब्रीदवाक्य आहे.
आणि हे मांस दारापाशीच असलेल्या एका मोठ्या कोळशाच्या बार्बेक्यूवर मसाई तलवारीला लावून/लटकवून भाजले जात असते.

प्रचि ६१: Meat Roast ०१..
(आंतरजालावरून साभार) Courtesy Carnivore Hotel..

प्रचि ६२: Meat Roast ०२..
(आंतरजालावरून साभार) Courtesy Carnivore Hotel..

पुढचा दिवस नैरोबी मधला आणि एकंदरीतच Tour चा शेवटचा दिवस होता.
यजमान आम्हाला सकाळी सकाळी Nairobi Flea Market मधे घेऊन गेले. तिथे स्थानिक लोकांच्या कलाकुसरीच्या आणि ग्रामोद्योगाच्या (Handicrafts and Artifacts) वस्तूंची रेलचेलच होती.
भाव अतिशय चढे पण २०, ३० % पासूनही घासाघीस (Bargaining) शक्य होती.

प्रचि ६३ : तिथून घेतलेला हा दगडाचा पाणघोडा जो सध्या माझ्या ऑफिसमध्ये विराजमान आहे.

प्रचि ६४: पाणघोडा

प्रचि ६५ : हा दगडी बुद्धिबळाचा सेट...

प्रचि ६६: दगडी राजा ( Queen of Chess )

प्रचि ६७: हे स्थानिक मसाई लोकांनी बनवलेली CLOTH PAINTINGS...

प्रचि ६८ : ही CANVAS PAINTINGS...

अशी सर्व खरेदी करून आम्ही आता पॅकिंगच्या कामाला लागलो. कदाचित दगडी वस्तू खूप मिळत असल्यामुळे कि काय कोण जाणे, पण Kenya Airways ची सामान मर्यादा ४० किलो आहे.
पॅकिंग झालं, बॅगा गच्च भरल्या, जड झाल्या आणि मनही जड झालं.
नैरोबी तर ठीक आहे, तिथे आम्ही मनमोकळेपणाने फिरूही शकलो नव्हतो. पण मसाईमारा मात्र पाय मागे खेचतच राहिलं.
कधी आमची लॉग हट आठवली, कधी तालेक नदीमधले आणि काठावरचे प्राणी, पक्षी आठवले, कधी शिकारी आठवल्या तर कधी प्राण्यांचे कळप आणि त्याची क्युट क्युट बाळे आठवली.
बिग ५ तर विसरूच शकत नव्हतो. पण मद्दड दिसणाऱ्या Wilder Beast च्या कळपांनीही लळा लावला होता.

शेवटी आता आपली मुलंबाळं ह्या प्राण्यांना दाखवायची असा निर्णय घेऊन KENYA AIRWAYS च्या विमानात पाऊल ठेवले. परतीसाठी.
पण आजही जरी मसाई माराची मुख्य आकर्षणं बाजूला ठेवली तरी हे "उरले सुरले इतुके सुंदर" ही मनावर एवढं गारुड करतं कि पुन्हा एकदा कॅलेंडर कडे हात जातात, गुगल सर्च केले जाते आणि AIR FARES बघितली जातात...

आजही ते सर्व क्षण जसेच्या तसे ताजे आहेत आणि कुठल्याही क्षणी ताजेतवाने करण्याचे त्यांचे सामर्थ्यही तसेच टिकलेले आहे, अबाधित आहे.

असा हा महिमा आहे मसाई माराचा आणि त्या जंगल प्रदेशाने दिलेल्या विलक्षण आणि रोचक अनुभवाचा!!!!!
आणि जंगलापेक्षा शहरेच घातक असतात या शिकवलेल्या धड्याचा!!!!!!