छतशेती - सुभाष पाळेकर नैसर्गिक शेती तन्त्राने.

गांडूळ खतशेती व कंपोस्टिंग याला का विरोध ते आज सविस्तर लिहिते.

त्यांचा बनणाऱ्या खताला विरोध नाही, करण नैसर्गिक शेतीत ह्या दोन्ही प्रकारची खते नैसर्गिकरित्या बनतात, त्यांचा विरोध आहे कसे बनते याला. आज लिहिते.

हो, आधी केले मग सांगितले. मी आता करत आहे, अनुभव तर इथे मांडणारच.

ते वापरून केलेली शेती विषमुक्त का नसते हे सविस्तर सांगितले तर मुद्दा समजायला सोपे होईल>>>

या संदर्भात मी वर लिहिलेय त्याव्यतिरिक्त गुरुजींनी अजून एक मुद्दा मांडलाय. फिटीडा गांडूळ हेवी मेटल्स खातात. यासाठीच industrial वेस्ट मॅनेजमेंट मध्ये त्यांना वापरतात.

गुरुजींचा मुद्दा हा आहे की हे गांडूळ हेवी मेटल्स खोल जमिनीतून खातात व वर पृष्ठभागावर ती विष्ठेतून आणून टाकतात यामुळे जमिनीत नको असलेली घातक रसायने येतात.

हे कारण मला फारसे पटले नाही. फितीडा गांडूळे खोल जातच नाहीत, त्यामुळे वरचा 30 सेमीचा थर सोडला तर खाली हेवी मेटल्स असली तरी ती या गांडुळांपर्यंत पोचणार नाही.

आपण घरात वर्मीकंपोस्ट करतो त्यात फक्त घरातले ऑरगॅनिक वेस्ट म्हणजे भाजीपाला वापरतो. त्यामुळे घरातील वर्मीकंपोस्ट मला धोकादायक वाटत नाही. मूळ भाजीपाल्यात हेवी मेटल्स असतील तर ते मात्र धोकादायक ठरेल.

दुआयडु, तुमच्या प्रतिसादाबद्दल अनेकानेक धन्यवाद. तुम्ही लक्ष ठेवून वाचता आहात बघून खूप बरे वाटले. मूळ धागा काही दिवसानंतर संपादनासाठी उपलब्ध राहत नाही. त्यामुळे माझें छतशेतीचे अनुभव मी वेगळा धागा काढून टाकेन. इथे लिंक देइन.

रश्मी, देशी गाई मध्ये नक्कीच काहीतरी आहे जे बाकीच्या गाईमध्ये नाही. गोहत्याबंदी कायदासंदर्भात खटला सुप्रीम कोर्टापुढे आला असता राजीव दिक्षितांनी देशी गायीचे फायदे नमूद केले व त्यामुळे सुप्रीम कोर्टाने गोहत्या बंदी च्या बाजूने निर्णय दिला. त्यामुळे मला तरी वाटते की नीट नियोजन करून वापरली तर देशी गाय खूप फायद्याची आहे. अर्थात हा माझा विषय नाही त्यामुळे मी यात फारच खोलात गेले नाही.

हरपेन, मनापासून आभार.

इतर प्रतिसादकांचेही मनापासून आभार. हा विषय लोकांना इंटरेस्टिंग वाटतो याचा आनंद आहे.

आजपासून गुरुजींचे 2 दिवसांचे शिबिर नव्या मुंबईत, आगरी कोळी संस्कृती भवन, नेरुळ पश्चिमेला भरत आहे. इच्छुकांनी अवश्य लाभ घ्यावा.

आवर्जून धागा वाचून प्रतिसाद देणाऱ्या सगळ्या प्रतिसादकांचे आभार.

वरच्या फॉरवर्डमध्ये उल्लेखलेल्या व्यसक्तीबद्दल चर्चा मी ज्या spnf ग्रुपवर आहे तिथे चर्चिला गेला, ज्याने ती चर्चा सुरू केली तो स्वतः अयशस्वी spnf शेतकरी आहे म्हणून सांगत होता. त्याचे प्रश्न व शंका मला जेनुईन वाटल्या, त्या प्रश्नांची कुणीही कार्यकर्ते उत्तरे देत नाहियेत म्हणून मी अस्वस्थ झाले व शेवटी एका कार्यकर्त्याला फोन करून विचारले. तेव्हा कळले की जो स्वतःला शेतकरी म्हणवत प्रश्न मांडत होता तो पूर्णवेळ शेतकरी नसून संडे फार्मर होता. त्याला स्वतः गुरुजींनी मार्गदर्शन केले होते व तो नीट लक्ष देऊन शेती करत नाही म्हणून झापले होते. धरसोड वृत्तीने शेती करणे spnf मध्ये अपेक्षित नाही.

कुठलीही शेती सोपी नाही. रासायनिक शेतीमूळे जमिन पंगू झालेली आहे, त्या जमिनीत बाह्य टॉनिक म्हणजे खते टाकली नाहीत तर खाण्यालायक काहीही उगवून येणार नाही.

अशा जमिनीत तुम्ही एकदा जीवामृत टाकले आणि आता भरपूर पीक येईल ही अपेक्षा ठेवली तर निराशाच होणार.

Spnf शेतीचे चार स्तंभ आहेत : बीजामृत, जीवामृत, आच्छादन व वाफसा. यातले एक जरी नसले किंवा कमी पडले तरी अपेक्षित परिणाम दिसणार नाहीत. आणि हे चारही तुमच्या शेतीत अस्तित्वात असावे यासाठी गरज आहे शेती spnf प्रणालीकडे नेण्याच्या प्रयत्नात सातत्य राखण्याची.

वर्षानुवर्षे पडीक असलेली किंवा रासायनिक शेतीखाली असलेली जमीन नैसर्गिक शेतीसाठी एका वर्षात तयार होईल ही अपेक्षा चूक आहे. गुरुजी म्हणतात आधी जमीन पैलवान करा, त्यातून आपोआप पैलवान पिके येतील. गुरुजींनी दिलेले वेळापत्रक व लिहिलेल्या सूचना जशाच्या तशा पाळल्या तर जमीन सहा महिन्यातसुद्धा पैलवान करणे शक्य आहे पण गुरुजींचे वेळापत्रक पाळणे कित्येकांना शक्य होत नाही. प्रत्यक्ष शेतावर मनुष्यबळ, पाणी, देशी गाय वगैरे आवश्यक घटकांची अनुपलब्धता वगैरे कुठलेही संकट उद्भवू शकते. मनुष्याचा आळस हेही एक मोठे संकट आहे. प्रत्यक्ष शेतावर 24 तास हजर असलेला शेतकरी एकवेळ वेळापत्रकानुसार काम करेल पण शहरात नोकरी सांभाळून वेळ मिळेल तशी शेती करणार्यांना हे वेळापत्रक कितपत पाळता येणार? आणि असे अर्धवट प्रयत्न करून स्वतःचे अपयश spnf व गुरुजींच्या माथी मारून काय साध्य होणार? गुरुजींचे काहीही नुकसान नाही, ते तुमच्या शेतीतील spnf रॉयल्टी मागत नाहीयेत. फायदा झाला तर तुमचाच आहे.

गुरुजींचे तंत्र गेली काही वर्षे वापरून यशस्वी शेती करणारे शेतकरी spnf कडे वळू इच्छिणाऱ्या नव्या शेतकऱ्यांना टप्प्याटप्प्याने नैसर्गिक शेतीकडे वळायचा सल्ला देतात. एकदम पूर्ण शेत spnf प्रणालीखाली आणण्याऐवजी थोडी थोडी जमीन spnf खाली आणा. ज्यांचे पोट शेतीवर अवलंबून आहे त्यांनी नवे तंत्र छोट्या तुकड्यावर आत्मसात करून त्यात यश आले की मग त्याचा मोठ्या तुकड्यावर वापर करा हाच सल्ला ते देतात.

जे एफडी ठेऊन शेती करताहेत ते कसलीही रिस्क घेऊ शकतात. त्यांनी खुशाल पूर्ण शेती spnf खाली आणावी, अर्थात शहरात राहून नव्हे तर जिथे शेत आहे तिथे राहून.

वर मी विकेंड फार्मर बद्दल लिहिले आहे. एका कार्यकर्त्याने वरील फॉरवर्डच्या संदर्भात एक किस्सा मला सांगितला. गुरुजींच्या शिबिराला आलेल्या एका जोडप्याच्या तो संपर्कात होता. त्या जोडप्याची मुंबईनजीक पडीक शेतजमीन होती व खिशात पैसा मुबलक होता. शिबिर झाल्यावर त्यांनी उत्साहाने spnf प्रणालीने शेत कसायचे ठरवले. देशी गायीची सोय झाली, शेतावर कायमस्वरूपी गडी जोडपे ठेवले, जिवामृताला आवश्यक बेसन, गुळ वगैरेचा स्टॉक केला. आणि सुरवात केली. सहा सात महिन्यांनी त्यांनी कार्यकर्त्याला फोन केला. म्हणाले सगळे वेळापत्रक नीट पाळतोय पण अपेक्षित परिणाम मिळत नाही. कार्यकर्त्याने विचारल्यावर म्हणाले आम्ही नियमित महिन्यात एका वीकेंडला शेतात जातो, गड्याला आधी कळवतो, तो सगळी तयारी व व्यवस्था बघतो. आता एकदा न कळवता मध्येच जा व बघा असे कार्यकर्त्याने सांगितले. 15 दिवसांनी परत फोन. एका सकाळी अकस्मात शेतावर गेले तर जिवामृतासाठी दिलेल्या बेसनाची भजी तळताना गडी सापडला. गुळ पण असेच वापरात आणले जात होते, ना शेण गोळा करून ठेवले होते, ना गोमूत्र. जिवामृताच्या नावाखाली गडी मालक यायच्या दिवशी शेणाचे पाणी तयार ठेवायचा. कसे मिळणार अपेक्षित परिणाम?

तात्पर्य हेच की तुम्हाला spnf च काय, कुठल्याही प्रकारच्या शेतीतून फायदा करून घायचा असेल तर तुम्ही 24 तास शेतकरी असायला हवे. पिकांच्या वाढीच्या अवस्था माहीत असायला हव्या, रोगांची लक्षणे ओळखता यायला हवी.

Spnf मध्ये तर हे अजून जास्त महत्वाचे ठरते. पिकांच्या वेगवेगळ्या अवस्थांच्या वेळी वेगवेगळ्या फवारण्या कराव्या लागतात. आणि ज्यांच्या फवारण्या करायच्या ते सप्तधान्यांकुरअर्क, आंबट ताक वगैरे आधी तयार करून ठेवावे लागते. रोग पडतोय अशी शंका आली की निमास्त्र, दशपर्णी अर्क वगैरे फवारायचे असते तेही आधी करून ठेवावे लागते.

कीटकनाशके बाजारातुन हवी तेव्हा आणून फवारता येतात. Spnf मध्ये सगळे आपले आपण बनवायचे व वापरायचे. म्हणून गुरुजी सांगतात की शेतात सतत पिकावर लक्ष ठेवा. किडी, कीटक ओळखायला शिका, कारण सगळेच कीटक पिकांचे शत्रू नसतात. किडींचे हल्ले ओळखायला शिका, रोगांची सुरवात ओळखायला शिका. तुमची वेगवेगळी अस्त्रे तयार असायला हवीत किडी, कीटक, रोगांचा नाश करायला. आणि हे वेळीच केले नाही तर परिस्थिती हाताबाहेर जाणार.

हे वाटते तितके सोपे नाही. आणि विकेंड शेतकऱ्याला हे शक्य नाही. कारण तो शेती गडी-नोकरांवर अवलंबून राहून करत असतो. गडी-नोकर कितपत रस घेऊन हे करणार?

म्हणून गुरुजी म्हणतात की विकेंड शेतकरी spnf चे मारेकरी आहेत.

Spnf पद्धतीने जी शेती केली जाते त्या शेतांवर जवळ जवळ दर महिन्याला शिवारफेऱ्या आयोजित केल्या जातात. शेती करू इच्छिणाऱ्या नव्या शेतकऱ्यांना याचा खूप फायदा होतो.

एप्रिल 27-28 ला सोलापूर भागात एक शिवारफेरी आयोजित केली आहे. शनिवारी 2 शेतांना भेटी द्यायच्या आहेत, रविवार पूर्ण दिवस एक शेत पहायचे आहे. बहुतेक शिवारफेऱ्यांना गुरुजी स्वतःही हजर राहून मार्गदर्शन करतात. यामुळे ज्याचे शेत आहे त्याला तो जे करतोय ते गुरुजींच्या नजरेखालून घालून घ्यायची संधी मिळते व इच्छुकांना spnf शेती कशी होते, कशी दिसते याचे जिवंत प्रात्यक्षिक घडते.

खालील माहिती माझ्यापर्यंत हिंदीत पोचली. मी ती परत मराठीत लिहायचा कंटाळा केला.

खाली प्रत्येक शेतकऱ्याचा फोन नंबर आहे. वर ज्यांना वेगवेगळ्या शंका पडलेल्या आहेत त्यांनी या फोन नंबरवर फोन करून शंका निरसन करून घ्यावे. हे शेतकरी किती वर्षे spnf करताहेत, किती एकर जमिनीवर करताहेत, सुरवात कशी केली वगैरे सर्व प्रश्न तुम्ही त्यांना विचारा.

मी या शिवारफेरीला जातेय, ज्यांना यायचंय त्यांचे स्वागत आहे.

पद्मश्री डाॅ.सुभाष पालेकर गुरुजीके सान्निध्यमे उनके साथ दो दिनकी सर्वोत्तम प्राकृतिक खेती दर्शन यात्रा.........

सुभाष पालेकर प्राकृतिक कृषीसे आठ फीटपर लिया गन्ना फसल साथमे उसमे टरबुज खरबुज खीरा टमाटर गेंदा पालक मेथी धनिया प्याज जैसी दस प्रकारकी सहफसले,और साथमे दुसरी फसल गन्ना कटनेकेबाद उसका बीना नया गन्ना लगाये आगे सौ सालतक वही पॅन्डी ratoon बहुवार्षिक गन्नेमे रुपांतरण और उसमेभी आच्छादन mulching को छेद करके उन छेदोंमे सब्जीयोंकी और टरबुज खरबुज ककडी टमाटर हरी सब्जियोंकी अनेक मोसमी सहफसले आप सामने देखेंगे...

प्राकृतिक गन्नेसे प्राकृतिक गूड बनानेका परिवारके तीन सदस्यके हाथो चलनेवाला सिर्फ एक लाख पचास हजार रुपये लागतपर खडा छोटासा पारीवारिक कारखाना देखोगे और कैसे खडा करना है यहभी समझोगे....गूड बनानेकी विधी आपके सामने दिखायी जायेगी... जीवामृत बनानेकेलिये और घरमे खानेकेलिये आवश्यक प्राकृतिक गूड घरमे कैसे निर्माण करे ईसकी वीधीभी सामने दिखायी और बताई जायेगी....

साथमे प्राकृतिक तेल्या रोगमुक्त अनारकी रोगमुक्त प्रति अनार पेड 100 से 200 सुंदर निर्यातक्षम फलोसे लदी हुई बहोतही सुंदर फसल और उसमे सहफसले जैसे फल्लीयोंसे लदा सहजन drumstick, पपीता, बैंगन मिर्च लोबीया साक्षात खडी देखेंगे...

ता.27 और 28 एप्रील 2019 चवथा शनिचर और रविवार दोनो दिन छुट्टी

सुबह 9.00 से शाम 7.00 तक...

महाराष्ट्रके सोलापूर जिल्हेके माढा तालुकामे टेंभुर्णी शहरके ईर्दगिर्द......

खुद श्री.पालेकर गुरुजी आपको मराठीसे सिधा हिंदी और अंग्रेजीमे भाषांतर करके बतायेंगे । भाषाकी समस्या नही आयेगी।

प्रवेश निःशूल्क, दोनो दिनका सुबहका नाश्ता दोपहर और रातका भोजन और निवासकी साधारण व्यवस्था माॅडेल किसान और बेंबळे ग्रामवासी आपको निःशूल्क उपलब्ध कर रहे है, आपको पैसे देना नही है! सिर्फ दो दिन वाहनमे घुमनेका दो दिनका शूल्क किराया प्रति व्यक्ती 300 रु. देना पडेगा । अगर कोई अपना खुदका या किरायाका वाहन लेकर आता है तब उनको वाहन शुल्क देना नही पडेगा ।

संपर्क करे...श्री.समाधान सलगर पाटील 9730111501, श्री.विलास भोंसले पाटील 9763002071, श्री.धनंजय पाटील 9975085932

आपको ता.27 एप्रील 2019 को सुबह 8.00 बजेतक रोटरी हाॅल, सरकारी विश्रामगृहकेपास, टेंभूर्णी शहर ,ता.माढा जिं सोलापूर महाराष्ट्र पहुंचना है ।यह टेंभुर्णी शहर पुणे..सोलापूर ..हैदराबाद हायवेपर खडा है ।

टेंभुर्णी शहर ईस हाय वे पर पुणेसे 160 किमी, सोलापुरसे 85 किमी., पंढरपूरसे 45 किमी अंतरपर है । रेल्वेसे आनेकेलिये मुंबई..पुणे...से आगे सोलापुर हैदराबाद बंगलोर रेल्वे मार्गपर कुर्डुवाडी जंक्शनपर उतरना पडता है, कुर्डुवाडीसे टेंभूर्णी सिर्फ 25 किमी पर है, आनेकेलिये निरंतर बसेस और रिक्शा चलती है ।

अगर किसीको टेंभूर्णीमे खुदके खर्चेपर लाॅजमे रहना है तब रह सकते है ! सत्कार लाॅज मो.नं.9881261555, जगदंबा लाॅज 7774057368, साई लाॅज 9975056655 ईन नंबरपर संपर्क करे । ईन तीनो लाॅजमे एसी रुम दो बेड प्रतिदिन 600 से 800 रु.किराया और अतिरिक्त बेडका प्रति बेड प्रति दिन 150 रु. होगा । जीनको लाॅज सुविधा चाहिये उन्होने अपना शूल्क पहले भेजना है या खुद रुम आॅनलाईन बुक करना है ।

राजस्थान गुजरातसे आनेवाले पहले मुंबई यां पुणे पहुंचना है और बादमे बस ट्रेनसे टेंभुर्णी या कुर्डुवाडी आना है । उत्तर भारत और मध्य भारतसे आनेवाले खंडवा मनमाड शिर्डी अहमदनगर होकर आ सकते है । दक्षिणी भारतसे आनेवाले बंगलोर ..धारवाड..बीजापूर... सोलापूर करते हुये आ सकते है यां हैदराबाद सोलापूर होते हुये आ सकते है

आगे पढनेकेलिये Read more पर दबाके स्पर्ष करे..

ता.27 एप्रील 2019 सुबह 9 बजे..
श्री.विनोद केलकर ग्राम डाक नीमगांव टेंभूर्णी, ता.माढा, जि.सोलापूर 9421040561, 9527820581

आठ फूटपर लगाया प्राकृतिक गन्ना कटनेकेबाद उसका पॅन्डी रटून लिया उसमे हर आठ फूटके पट्टेमे डाले हुये सुखे पत्तोंके आच्छादनमे छेद डालकर उन छेदोमे लियी सब्जीयाॅ टरबूज खरबूज टमाटर जैसी विविध सहफसले.. यह सब देखेंगे और एक बार गन्ना लेनेकेबाद दोबारा गन्ना लगानाही नही है, सौ सालतक वही गन्नेकी पॅन्डी लॅन्डी सॅन्डी फसल कैसे ले यह देखेंगे, सिखेंगे....20 देशी गौ पालन गोशाला गोमूत्र संकलनभी देखेंगे ।

उसी दिन दोपहर 2 बजे....
श्री.सोमनाथ मनोहर डोके ग्राम डाक कन्हेरगाव ता.माढा जि.सोलापूर 9049932848, 7507706923
प्राकृतिक गन्ना और उससे गूड बनानेका छोटासा परिवारके तीन सदस्योंके हाथो चलनेवाला सिर्फ एक लाख पचास हजार रुपयेके लागतपर खडा किया श्री.डोकेजीका छोटासा पारिवारिक खुदका कारखाना देखेंगे और उसे कैसे खडा करना है यहभी बताया जायेगा । ईस कारखानेमे प्राकृतिक गन्नेसे प्राकृतिक पौष्टीक औषधी गूड बनानेकी विधी आप खुद अपने आंखोसे लगातार चार घंटेतक देखोगे और समझेंगे और लीखकर लेंगे । श्री.सोमनाथ डोकेजी यह प्राकृतिक गूड प्रति किलो 100 रुपये दामोसे बेचते है, बहोत बडी मांग है । एक टन गन्नेसे 140 किलो गूड मिलता है और वह गूड बेंचकर एक टन गन्नेके 12000 से 14000 रुपये मिलते है । प्राकृतिक गन्नेकी रसवंती खडी करके गन्नेका रस बेंचकर एक एकड गन्नेसे बारा लाख रुपये आमदनी कैसे मिल सकती है यह गणितभी आपको श्री.पालेकर गुरुजी बतायेंगे,ताकि बुढे मांबापको गाॅवमे अकेले छोडकर युवा बच्चे गांव छोडकर शहर न भागे , खुदका गूडका या रसवंतीका छोटासा उद्योग खडा करके सन्मानसे जिये !

श्री.सोमनाथजीका नया गन्ना छे फूट अंतरालपर लिया हुआ जीसमे आप प्याज चना गेहु अलसी मूंगफल्ली गवार भिंडी सहफसलेभी खडी देखेंगे ।

ता.28 एप्रील 2019 सुबह 9 से शाम 5 बजेतक....,
श्री.समाधान पाटील सलगर , ग्राम डाक बेंबले ता.माढा जि.सोलापूर
9730111501

सुभाष पालेकर प्राकृतिक कृषी तकनिकसे लियी खडी प्राकृतिक अनारकी फसल एक एकड 12 बाय 8 फूट अंतरालपर लियी पांच सालकी फसल, तेल्या रोगमुक्त bacterial blight disease free फसल,प्रति पेड 100 से 200 रोगमुक्त सुंदर निर्यातक्षम फलोंसे लदी अनारकी फसल जिसमे आप सहफसलोंके रुपमे पपीता ( फूल लगे है)+ सहजन फल्लीयोंसे लदा + बैंगन + मिर्च + चंदन + लोबीया आपके सामने खडी देखेंगे..... और उसको खडी करनेकेलिये क्यां किया यह श्री.समाधान पाटीलजी आपको विस्तारसे बतायेंगे ।

साथमे उनकी गन्नेकी नई फसल 8 x 2 , 8 x 4, 6 x 2 फूट अंतरालपर लियी हुई जिसमे विविध सहफसले जैसे देशी ज्वार + मका + देशी खपली खीर बनानेका गेहूॅ + चना+ बैंगन + मिर्च + गवार + भिंडी + टींडा + टमाटर + ककडी + राजमाश + लहसून +चवळी + प्याज +मेथी + पालक +धनिया +शेपु आप खडी देखेंगे ।

श्री.समाधान पाटीलजीका खडा प्राकृतिक गन्ना कटनेकेबाद उसमे पांच फीटके एक पट्टेको छोडकर एक पट्टेमे ( गन्नेके दो कतारोंके बीचके खाली जगहको पट्टा कहते है ) गन्नेके पडे सुखे पत्तोंका आच्छादन माने बीछावन mulching करके उस आच्छादनमे छेद करके एक कतारमे उन छेदोंमे बीज डालकर या पौधे लगाकर निकली बढ रही और आच्ठादनपर फैली टरबुज Watermelon खरबुज चना की सहफसले और खाली पट्टोंमे लिये हुई प्याज मेथी पालक धनिया मका लोबीया ये विविध सहफसले आप सामने खडी देखेंगे ।

एक बार गन्ना लगानेकेबाद दोबारा गन्ना लगानाही नही है ,खडे गन्नेकी फसलकोही आप लगातार सौ सालतक पंन्डीके रटुनके रूपमे कैसे ले सकते हे और उनमे हरसाल हर मोसममे विविध मोसमी सहफसले कैसे ले सकते है यह विधी श्री.सुभाष पालेकर गुरुजी आपको आपकी भाषामे बतायेंगे ।

साथमे हमारे प्राकृतिक गन्नेसे जीवामृत निर्मितीकेलिये और घरमे खानेकेलिये आवश्यक प्राकृतिक पोषक औषधी गूड अपने घरमेही घरबैठे अपने घरके चुल्हेपर कैसे निर्माण करे ईसकी बहोतही सरल विधी आपको बताई जायेगी और आप उसे लिखेंगे ।

श्री.समाधान पाटीलजीकी गोशालामे महाराष्ट्रकी विख्यात देशी गायकी नसल खिल्लार दस गाय आप देखेंगे।

श्री.सुभाष पालेकर गुरुजी आपको जीवामृत घनजीवामृत बीजामृत कैसे निर्माण करे और उनका उपयोग कैसे करे यह जानकारी देंगे, साथमे विविध प्राकृतिक दवाएॅ घरमे कैसे निर्माण करे और उनका छिडकाॅव कैसे और कब करे यह जानकारी भी देंगे । यह सब जानकारी आपको लिखना है। ईसलिये आतेवक्त साथमे पॅड बही पेन और ओढनेकेलिये ब्लॅन्केट या शाॅल लानाही है, भुलना नही।

संपर्क करे.,श्री.समाधान सलगर पाटील 9730111501, श्री.विलास भोंसले पाटील 9763002071, , श्री.धनंजय पाटील 9975085932, श्री. मोहन भोंसले पाटील 9511951819, श्री.विश्वासराव लोंढे 9834512989, श्री. उमेश मिस्कीन 9860805350, श्री.शरद शिंदे 9028598955, श्री.विनोद केलकर 9421040561, श्री.सोमनाथ डोके 9049932848, श्री.अमोल पालेकर 9881646930, श्री,अमित पालेकर 9673162240

ग्राम बेंबलाके समस्त श्री.विठ्ठलभक्त वारकरी संप्रदायी ग्रामस्थ आपके यात्रा दिंडीका सहर्ष स्वागत करनेकेलिये आपकी प्रतिक्षामे है ।

बाकीचं वाचतो नन्तर, हे महाशय डॉक्टर कशाचे आहेत, कोणती डॉक्टरेट केली ह्यांनी? Zbnf चे spnf होण्याचे कारण काय?>>>>>

वरच्या प्रतिसादात गुरुजींच्या दोन्ही मुलांचे फोन नंबर दिले आहेत. त्यावर फोन करून व्यक्तिगत माहिती विचारता येईल.

SPNF का: यावेळच्या शिबिरात गुरुजींनी याचे उत्तर दिले होते. माझे फारसे लक्ष नव्हते तरी जेवढे कानावर पडले ते असे की हल्ली गुरुजींचे तंत्रज्ञान तर लोक वापरतात पण त्याला zbnf म्हणणे त्यांच्या जीवावर येते, म्हणून ते स्वतःला वाटेल ती नावे देऊन तंत्रज्ञान वापरतात व पैसे कमवायला बघतात. त्यांचे उत्पादन चांगले नसेल तर उगीच सरसकट लोकांचे या प्रकारच्या शेतीबद्दल वाईट मत बनते.
SPNF हा ब्रँड जर तयार झाला तर त्याचा वापर करून SPNF उत्पादक शेतकरी त्या नावाखाली एकत्र येऊन स्वतःचे उत्पादन बाजारात योग्य भावाने विकू शकतील. काय प्रकारचे उत्पादन अपेक्षित आहे याचे स्टॅंडरडायझेशन होईल.

ZBNF चे SPNF करण्यामागे कारण हे की तांत्रिकदृष्ट्या ZBNF जरी शक्य असले तरी हे तंत्रज्ञान अजून लोकांनी इतकेही अंगिकारले नाही की ते पूर्ण झेरो बजेट व्हावे.

झेरो बजेट ची व्याख्या ही - मुख्य पिकात आंतरपिके घ्यायची. त्या आंतरपिकांच्या विक्रीतून त्यांचा खर्च जाऊन जो नफा उरेल त्या नफ्यातून मुख्य पिकाचा खर्च वळता करायचा. पूर्ण खर्च वळता झाला तर मुख्य पीक झेरो बजेटमध्ये तुम्हाला मिळते. आंतरपिकांचे नियोजन नीट केले तर पुरेसा नफा कमावता येतो.

पण आपल्याकडे शेतमालाला काय भाव मिळावा हे शेतकार्याच्या हातात नाही. उलट पीक चांगले आले तर भाव पूर्ण पडतो. या वर्षी कांद्याचे काय झाले हे सगळ्यांना माहीत आहे. शेतकऱ्यांचा माल कितीही चांगला असला तरी अपेक्षित किंमत मिळत नाही. त्यामुळे अपेक्षित नफा मिळत नाही.

लोक सोशल मीडियावर शेतकाऱ्यांबद्दल कितीही अश्रू ढाळते झाले तरी बाजारात गेल्यावर 10 रु ला मेथी जुडी मिळत असेल तर 15 ला दोन दे, नाहीतर राहूदे हीच भूमिका घेतो.

(ऑरगॅनिक हे नाव वापरून दुप्पट किंमतीत उत्पादने विकली जातात, तो ऑरगॅनिक स्टॅम्पही खरा नसतो हे मी ऐकिवात आहे ही वेगळी माहिती. या पार्श्वभूमीवर SPNF हा एक समर्थ ब्रँड व्हावा व उत्पादकांना एक खात्रीची बाजारपेठ मिळावी यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत)

अहो, त्यांच्या मुलांचे फोन नंबर वरती आहेत. फोन करा व थेट गुरुजींशी बोला.

श्री.अमोल पालेकर 9881646930, श्री,अमित पालेकर 9673162240

फोन वर बोलून पत्ता घ्या. अमरावतीला राहतात. तिथेच शेतीही असेल आसपास. जाऊन बघून या. इथे आम्हालाही सांगा.

मला अमरावतीला जाणे सध्या शक्य नाही. मी सोलापूरला जातेय. तिथे या. गुरुजी तिथेही भेटतील. तिथे घ्या शंका समाधान करून.

माझ्या कडे मोठी गॅलरी आहे, पण direct sunlight येत नाही कारण North East facing आहे. काही लागवड करू शकते का?>>>>

भाजीपाला वगैरे येण्याची शक्यता खूप कमी आहे.

तुम्ही शोभेची झाडे अर्थात इनडोअर प्लांटस लावू शकता. खूप अशीही रोपे आहेत जी सावलीत चांगली वाढतात.