निसर्गाच्या गप्पा (भाग -२४)

Submitted by जागू-प्राजक्ता-... on 27 December, 2014 - 06:09

निसर्गाच्या गप्पांचा धागा २४ व्या भागामध्ये पदार्पण करत आहे. सगळ्या निसर्गाच्या गप्पांच्या सदस्यांचे हार्दिक अभिनंदन.

डिसेंबर .. म्हणजे वर्षाचा शेवट! निरोप!! गुड-बाय!!! असं म्हणताना खूप वाईट वाटतं पण नाही त्याचबरोबर डिसेंबर म्हणजे लखलखता-झगमगता नाताळ, नवीन वर्षाचे धुमधडाक्याने होणारे आगमन, नाच गाणी आणि पार्ट्या, थोडे जुने.. थोडे नवीन संकल्प, नवीन स्वप्न रंगवायला.. पाहिलेल्या स्वप्नांना खरे रुप द्यायला
मिळालेले आणखी एक करकरीत वर्ष!

मायबोलिवरील समस्त सभासदांना आणि ह्या चराचर सृष्टीतील प्रत्येक जिवाला २०१५ च्या अनेक अनेक शुभेच्छा. हे वर्ष तुम्हाला गोड जावो!

कसा असतो डिसेंबरचा निसर्ग?! निरभ्र आकाशाचे.. निरभ्र हसू, कुडकुडणारे अंग..हुडहुडणारे दात, अंगावर येणारी
शिरशिरी..ओठावर चरचरणार्‍या फुल्या, कुठे थंडीची लाट... तर कुठे भुरभुर कोसळत राहणारा बर्फ, कुणाला प्रिय असतो बुवा हिवाळ्यातील पहाटेचा वाफाळता चहा... तर कुणाला प्रिय असते बाई दुलईतील ती झोप!!!! बाहेर फक्त दिवसाचे पाच वाजलेले असतात आणि काळोख घरात शिरलेला असतो. पहाटे जागे येते तर पहावं दुरदुरवर काहीच दिसत नाही.. दुपारपर्यंत धुकं ओसरतच नाही! असं हे धुकं फक्त पाहून मन भरत
नाही.. ते आपल्या कॅमेरात उतरवल्या शिवाय चैन पडतं नाही!

धुक्याची गोधडी पांघरुन निसर्ग अजून झोपलेलाच असतो. झाडांच्या कळ्या अजून मिटलेल्याच असतात. दिवसा ढवळ्या वाहनांचे आणि रस्त्यावरचे दिवे लागलेले असतात. अंघोळ नकोशी वाटते. शेकोटीभोवती कोंडाळा करुन गावकरी बसलेले असतात. देशसेवा करणारे सैनिक मात्र येवढ्या थंडीतही परेड करायला सज्ज
असतात. एखादे गाव, एखादे शेत अजून शांत झोप घेत असते. डोक्यावर गवताचे भारे घेऊन बायका शेतावर निघालेल्या असतात. नखशिखांत कपडे चढवून कुणी बाहेर पडायच्या तयारीत असतं:

ग्लोबलायझेशनच्या ह्या युगात आपले भारतीय कुठे कुठे जाऊन पोचलेत! युरप-अमेरिका ह्या सारख्या देशात टोकाचा हिवाळा असतो. कुठे आपल्याकडील हवीहवीशी गुलाबी थंडी आणि कुठे तिथला चार-पाच
महिन्यांचा गोठलेला हिवाळा. बाकी इतर झाडे जरी आपला विरक्त काळ कंठत असली तरी ख्रिसमस-ट्री मात्र आपल्या तारुण्यात असते. संपूर्ण बर्फानी झाकलेले ख्रिसमस-ट्री असो की लाल-गुलाबी दिव्यांनी मढवलेले ख्रिसमस-ट्री असो दोन्ही शोभूनच दिसतात. एखादा दिवस बर्फ पडून निरभ्र निघाला तर बाहेर जरी कडाक्याची थंडी असली तरी कोवळ्या स्वच्छ हसर्‍या उन्हात सोनसळलेली ती सृष्टी बघायची मौज असते.

परदेशात राहून खूप काही 'मिस' होते! अहो आजकाल काय नाही मिळत असे जरी म्हंटले तरी प्रत्येकाची मागणी वेगळी असते. ती दरवेळी आयात-निर्यात करता येत नाही. आपल्याकडील वाटाण्याच्या शेंगाचे ढीग, एकावर एक रचलेली गाजरे, हातगाडीवरील हरभर्‍याचे गाठे, जांभळ्या उसाचे करवे, गव्हाच्या ओंब्या, रसरशीत पेरू, निबर बोरं! हे सगळं असून बनवलेल्या अनेक पाककृती. हे सारं काही मिस होतं! इतकंच नाही तर वेगवेगळ्या रंगातली शेवंतीची फुले, मधुमालतीचे गुलाबी रुपडे, बुचाच्या फुलांचा सडा, गावठी गुलाबाचा गंध!!!

गडचिरोली जिल्ह्यात खोल जंगलात आदिवासींसाठी काम करताना डॉ. प्रकाश आमटे व विलास मनोहर यांनी विरंगुळा म्हणून वन्य प्राणी बाळगले-वाढवले. सृष्टीतील रूप, रस, रंगगंधांच्या लावण्य विभ्रमांचे प्रत्ययकारी
चित्ररूप दुर्गाबाईंनी 'ऋतुचक्र'मध्ये रेखाटले आहे. मारुती चितमपल्ली ह्यांचा उभा जन्म गेलाय तो खर्‍याखुर्‍या जंगलात. त्यांना माणसांपेक्षा पशुपक्ष्यांचा सहवास अधिक मिळालाय. माणसांच्या भाषेपेक्षाही अरण्यातली हिरवी अक्षरं त्यांना अधिक चांगली कळत असणार. या जिवंत, रसरशीत हिरव्या अक्षरांची काळ्या शाईतली प्रतिबिंबं म्हणजे चितमपल्लींचं लेखन. रुढार्थाने लेखिका नसून निसर्गावर प्रेम करणार्‍या शरदिनी डहाणूकर ह्यांचे लेखन काही और! चित्रपटांमधे काम करणारे मिलिंद गुणाजी ह्यांची भटकंती.. वाचाल तेवढे
कमी आहे!!!

..पुन्हा एकदा नवीन वर्षाच्या
शुभेच्छा!

(वरील लेखन व फोटो मायबोलीकर बी यांच्यातर्फे.)

नि.ग. च्या धाग्याची सुरुवात झाली आहे ५ डिसेंबर २०१० रोजी पासून.

निसर्गाच्या गप्पांचे मागील धागे.

(भाग १) http://www.maayboli.com/node/21676 (भाग २) http://www.maayboli.com/node/24242
(भाग ३) http://www.maayboli.com/node/27162 (भाग ४) http://www.maayboli.com/node/29995
(भाग ५) http://www.maayboli.com/node/30981 (भाग ६) http://www.maayboli.com/node/32748
(भाग ७) http://www.maayboli.com/node/34014 (भाग ८) http://www.maayboli.com/node/34852
(भाग९) http://www.maayboli.com/node/35557 (भाग१०) http://www.maayboli.com/node/36675
(भाग ११) http://www.maayboli.com/node/38565 (भाग १२) http://www.maayboli.com/node/40660
(भाग १३) http://www.maayboli.com/node/41996 (भाग १४) http://www.maayboli.com/node/43114
(भाग १५) http://www.maayboli.com/node/43773 (भाग १६) http://www.maayboli.com/node/45755
(भाग १७) http://www.maayboli.com/node/47785 (भाग १८) http://www.maayboli.com/node/48236
(भाग १९) http://www.maayboli.com/node/48774 (भाग २०) http://www.maayboli.com/node/49280
(भाग २१) http://www.maayboli.com/node/49967 (भाग २२) http://www.maayboli.com/node/50615
(भाग २३) http://www.maayboli.com/node/51518

निसर्गमय झालेले आयडी
१) दिनेशदा, २) साधना, ३) जिप्सी, ४) शांकली, ५) जागू, ६) शोभा १२३, ७) अनिल ७६, ८) माधव,
९)चातक, १) प्रज्ञा १२३, ११) मामी, १२) अश्विनी के १३) पुरंदरे शशांक, १४) यो-रॉक्स, १५) उजू,
१६)मानुषी, १७) मी अमी, १८)सावली, १९) मोनलीप, २०) निराली, २१) शुगोल, २२) कळस,
२३) निकिता, २४) डॉ. कैलास गायकवाड, २५) मेधा, २६) श्रीकांत, २७)साक्षी १, २८) नादखुळा,
२९) चिंगी, ३०) गिरीकंद, ३१) जयू, ३२) सारीका ३३) स्_सा ३४) स्निग्धा ३५) जो_एस ३६) पद्मजा_जो ३७) मनिमाऊ ३८) रुणुझूणू ३९) मृदूला ४०) शुभांगी हेमंत ४१) अवनी, ४२) प्रिती १ ४३) शकुन ४४) आस ४५) मृण्मयी ४६) रावी ४७) इनमीन तीन ४८) रीमा ४९) आशुतोष ५०) वैजयन्ती ५१) सेनापती ५२) ज्ञानेश राऊत ५३) इन्डिगो ५४) गौरी ५५) चिमुरी ५६) शकुन ५७) बी ५८)वेका ५९) वर्षू नील ६०) बंडोपंत ६१) मुक्तेश्वर कुलकर्णी ६२) मधू-मकरंद ६३) सुर्यकिरण ६४) पिशी अबोली ६५) सुमंगल ६६) गमभन ६७) दक्षिणा ६८) आर्या ६९) येळेकर ७०) प्राची ७१) हेमा वेलणकर ७२) अन्जू ७३) झरबेरा ७४) चंद्रा ७५) Sayali Paturkar ७६) सामी ७८) anjalichitale@y ७९) वर्षा ८०) मृनिश ८१) सरिवा ८२) रिया ८३) नलिनी ८४) गौराम्मा ८५) पलक ८६) केशर ८७) कांचन कुलकर्णी

निसर्गाशी निगडीत काही पुस्तकांची यादी १५ व्या धाग्यापर्यंत पाहता येईल.

विषय: 
शब्दखुणा: 
Groups audience: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

वर्षा, पक्ष्यांच्या फोटोंनंतर फुलांचे फोटो काढणं, म्हणजे डॉक्टरेटच्या अभ्यासानंतर दहावीचा अभ्यास कसा वाटेल; तसं वाटत असेल ना? मस्त आलाय पॉवडर पफचा फोटो.
मानुषी, तू दिलेला रातराणीचा फोटो बघितल्यावर अजानवृक्षाच्या फुलांची आठवण झाली! रातराणीच्या फुलांना लांब दांडा असतो, तर अजानच्या फुलांना तो इतका लांब नसतो. मस्त आलाय फोटो. सगळा परिसर सुगंधी होत असेल ना रात्री? मज्जाय हं!! (मी ते हुरडापार्टीबद्द्ल काहीही वाचलेलं नाहीये बरंका!)
जागू, सुंदर आलाय फोटो पेंटेडस्टॉर्क्सचा! कसे अगदी शिस्तीत, सभेला आल्यासारखे उभे आहेत ना!
दूर्वांची फुलं मी पहिल्यांदाच बघतिये. गवतांमधे इतके अगणित प्रकार आहेत ना! आणि ते आपल्या पायांखाली रहाणं पसंत करत असल्याने, आपलं त्यांच्याकडे तितकं लक्ष जात नाही.

रिया, पॉवडर पफचं फूल आणि रेन ट्री चं फूल सारखी दिसतात. पण दोन्ही वेगळी आहेत. रेन ट्री हा वृक्ष आहे तर पॉवडर पफ हे झुडुप आहे. पण दोघांची फॅमिली सारखी आहे. मायमोसॅसी!! Happy

शांकलीतै, तूच गं तूच Happy
पावडर पफच आहेत वाटतं मग आमच्या ऑफिसात Happy आणि शाळेजवळ रेन ट्री होतं.
पण म्हणजे फुलांमधे फरक काहीच नाही का

वर्षाजी, ते पहिले आणि दुसरे फूल एकच आहे का? पहिले गुलाबी तर दुसरे गडद लाल दिसतेय आणि ते गडद लाल फूल पाव्डर पफ असावे असे वाटतेय. अर्थात शशांकजी म्हणताहेत तर ते पहिलेच पाव्डर पफ असावे. आमच्या आजूबाजूच्या परिसरात पाव्डर पफची तीन झाडे आहेत. याची पाने कडक, थोडी काटेरी असतात आणि अर्थात झाड लहानसे असते. पर्जन्य वृक्ष प्रचंड मोठा असतो.

तसा फरक नाहीये दोन्हीत. पण रस्त्याच्या कडेने जे अशा फुलांचे मोठेमोठे वृक्ष दिसतात ते रेन ट्री. हा आपला वृक्ष नाही. हा आहे परदेशी! याच्या पानांवर एकप्रकारचे रातकिडे (सिकॅडा) असतात. त्यांच्या उत्सर्जनामुळे त्या पानांच्या जाळीतून पाणी खाली गळतं. त्यामुळे याला रेन ट्री म्हणतात. सावलीसाठी म्हणून आपल्याकडे हे सर्रास लावले जातात. पॉवडर पफला म्हणजे याचं छोटं भावंड म्हणायला हरकत नाही. कारण फॅमिली एक आहेच शिवाय पानांची रचना, फुलांची रचनापण खूप सारखी आहे. Happy

calliandra emarginata आणि calliandra haematocephala अशी दोन वेगळी रोपं असावीत.

अnju ताई माफ कra उshira उttr देत आहे....
आता मी.तbbet आता बree आहे... आजुन सहा आठवडे पाय टेकवाय चा नाहीये...Ni ग खुप मिसते आहे...

सायली, वैशाली, अंजू, - सगळ्यांचे मनापासून आभार .... Happy तुम्हा सर्वांच्या शुभेच्छा अशाच पाठीशी असोत ....

आज इथे शांतता का? >>>> सगळे गुळाच्या पोळ्या खाऊन सुस्तावलेत Happy Wink

आर्या - मनापासून धन्स ....

शशांकजे एकदम सही.

तुम्ही तुकाराम महाराजांवर लिहिलेलं काल वाचलं थोडं, आज पुर्ण वाचेन. माझ्या एकदम लक्षात येत नाहीना म्हणून तसं करते.

चतुरांचे फोटो मस्त आलेत वर्षा!! (स्वगत: जिप्सी, दिनेशदा यांच्या प्रमाणेच हिच्याही फोटोंना प्रतिक्रिया द्यायला कोणते शब्द वापरावेत तेच समजत नाही... काही वेगळा शब्दकोष तयार करावा लागेल आता) Happy
सर्व नि ग करांना मकर संक्रांतीच्या शुभेच्छा!! Happy

वर्षा - चतुराचे फोटो खासच ... चतुर हा कीटकांमधील एक चमत्कारच मानला जातो - अनेक खासियत आहेत याच्यात - मागे 'दै. लोकमत'मधे एक खास लेख होता या चतुरावर ...

इतर वेळी अगदी लाजाळू वाटणाऱ्या, स्वतचे अन्न स्वत: तयार करणाऱ्या आणि माणसांना उपयोगी पडणारा ऑक्सिजन हवेत सोडणाऱ्या वनस्पती आपल्या नियमित परिचयाच्या आहेत. पण अन्नासाठी थेट प्राण्यांना गिळंकृत करणाऱ्या कीटकभक्षी वनस्पतीही जगाच्या पाठीवर आहेत. अगदी भारतात आणि पश्चिम घाटावरही आहेत. आतापर्यंत केवळ हॉलीवूडपटातून किंवा फार तर पाठय़पुस्तकातून दर्शन देणाऱ्या या वनस्पती मुंबईकरांना पाहता येणार आहेत. रोझ सोसायटी ऑफ इंडियाने आयोजित केलेल्या वनस्पती व गुलाब प्रदर्शनात पहिल्यांदाच तीन कीटकभक्षी वनस्पती पाहता येतील.

मुंबईत कीटकभक्षी वनस्पती

कुठे.. कधी..
इंटरनॅशनल एअरपोर्ट कॉर्पोरेशनच्या सहकार्याने हे प्रदर्शन १७ व १८ जानेवारी रोजी अंधेरी पूर्व येथील सहार रस्त्यावरील विमानतळ कॉलनीच्या पटांगणावर आयोजित करण्यात आले आहे. या वेळी होत असलेल्या सर्वोत्तम गुलाब स्पध्रेत भाग घेण्यासाठी देशातील २५ ठिकाणांहून स्पर्धक आले आहेत. याशिवाय फुलांची मांडणी, सजावट विविध प्रकारची रोपे यांची मांडणीही प्रदर्शनात पाहता येईल.

Pages