माझा अविस्मरणीय ट्रक प्रवास

भाई ये अलग था..
तुमचे आजवर बहुतांश लेख रिलेट झाले कारण कोकणाशी नाळ जोडली गेली आहे. पण कोकणात जायच्या अश्या प्रवासाबद्दल कल्पना सुद्धा नव्हती. काय काय कोट करावे.. बरेच वाक्यांना हायला हाईला झाले.

कॉलेजला असताना एक मित्र ज्याच्या वडिलांचा ट्रान्सपोर्ट व्यवसाय होता तो म्हणाला, टेम्पो आहे आपला, सगळे मित्र शिर्डीला जाऊया..
घरच्यांनी नकार दिला. बाबा रे ट्रक टेम्पोचा भरवसा नाही. गाडी करत असाल तर पाठवतो.. आणि ते राहिलेच.

मस्त आठवणी.

आई तिच्या लहानपणीच्या आठवणी सांगते त्यात ते सगळे दर मे महिन्याच्या सुट्टीत दापोलीला बोटीनं जात. भाऊच्या धक्क्यावरून बोटी सुटायच्या. आपापली सतरंजी अंथरून जागा पकडायची. बोट सुरू झाली की ती बर्याचजणांना लागायची. ते सर्व जंगी कार्यक्रम आजूबाजूलाच घडत असायचे. पण कोकणात जायचं म्हटल्यावर असल्या किरकोळ गोष्टींकडे कोण लक्ष देतंय! येताना त्याच मार्गे कोकणचा मेवा including मोठे मोठे फणसही घेऊन येत असत.

मस्त लिहिलंस गं….

ट्रक मधुन कधी प्रवास केलेला नाही त्यामुळे ती गंमत माहित नाही.. पण सोबत मजा करणारी चिल्लर कंपनी असेल तर गंमत येईल.. तरी कोकणात रस्त्यापेक्षा रेल्वे प्रवास बरा.

नेहमी प्रमाणे छान लिहिले आहे.
ट्रकने काही वेळा प्रवास केला आहे पण चार किंवा पाच तास फार तर. बहुत करून दोन तासच. पण ते केबिनचे वर्णन, इंजिन गरम झाले की आत येणाऱ्या झळा, मांडी बदलत बसणे इत्यादिला अगदी अगदी झाले.

----
अरे हो, गावावरून हैद्राबादला घर शिफ्ट करताना ओळखीतला ट्रक ठरवुन मी ट्रकनेच आलो होतो. पहाटे निघुन रात्री नऊ साडे नऊला पोचलो. मागच्या बाकावर स्पंजची गादी होती आणि छोट्या उशा मी घेतल्या होत्या. त्याने बऱ्यापैकी कम्फर्टेबल वाटले होते.

छान आठवणी.
खूप वर्षांपूर्वी उसाच्या ट्रकने असाच प्रवास केला आहे . त्यामुळे रिलेट झाले. गरम इंजिन, फळी इत्यादी . जुन्या ट्रकमध्ये चढणे खरंच कठीण होते . मला खालून वर ढकलले होते व वरून ओढून घेतले तेंव्हा कुठे मी ट्रकच्या केबिनमध्ये जाऊ शकलो . साडी नेसलेल्या स्त्रियांसाठी हे एक दिव्यच होते . त्या काळी ट्रकवाले सर्रास अशी भाडी न्यायचे . ती त्या ड्राइवर ची वरकमाई असायची.
हा विडिओ आठवला.
https://youtu.be/fggSXgprsyw?si=z8TTMQKpM6kwb9_t

मस्त लिहिलंय! मुंबई ते देवगड तालुका हा प्रवास ट्रकमधून असा सर्रास कुणी करत असेल ही कल्पनाच मी कधी केली नव्हती! मला तर आता दिल चाहता है मधला जवळजवळ हाच प्रवास उलट्या दिशेने ट्रकमधून करून नंतर ' तुम्हें क्या लगता है मैं रोज इस तकिये पे बैठता हूं?' म्हणणारा सैफ अली आठवतोय
आमच्या गावात पूर्वी लग्नाचं वऱ्हाड ट्रकमधून जायचं. आमच्या घरासमोर होळीचं मैदान असल्यामुळे मोठी जागा आहे. तिथे ट्रक येऊन उभा रहायचा आणि मग नटून थटून जाणाऱ्या बायका, मुलं, पुरुष असे सगळे ट्रकमध्ये (हौद्यात) चढायला लागायचे. ते दृश्य बघायला गंमत वाटायची. मला खूप इच्छा होती ट्रकने प्रवास करण्याची. एकदा जांभूळपाडा ते पाली हा प्रवास टेम्पोने करून ती थोडी पूर्ण झाली.

छान लेख...
माझा पहिला ट्रक प्रवास लोनंदला कांदे विकायला मोठा भाऊ निघाला तेव्हा मीही हट्ट केला म्हणून झाला. तदनंतर लग्नाच्या व-हाडाबरोबर दोन तीनदा.
रत्नागिरी जिल्ह्यात कार्यालयीन कामासाठी एक महिणा फिरलो. ठाण्यावरुन रातराणीने गेलो. सगळी हाडं खिळखिळी झाली होती. मुंबई -हैदराबाद हा एसटी प्रवास. विशेष लक्षणीय होता. प्रवास रात्रीचा आणि मागची सीट . दुस-या दिवशी काय हाल विचारता. खरंतर मला पुढची सीट होती पण एक नवदाम्पत्याला एक नंबर मागे एक पुढे आल्याने उदार अंतःकरणाने दिली .

छान लिहिले आहे.

Not so common experience !

एकदा परगावी जातांना ट्रेनला अपघात झाल्याने भर रात्री एका उघड्या ट्रकमधून प्रवास करायचा अनुभव घेतलाय. म्हणून तुमच्या ट्रक प्रवासातले थ्रिल नीट समजले

छान लिहिलंय .
ट्रक मधून नसला तरी दुधाच्या टँकर मधून प्रवास केला आहे. त्यामुळे थोडीफार कल्पना आहे .लहानपणी एसटीचे रिझर्व्हेशन एप्रिल मे च्या दरम्यान मिळायचे नाही ,काका डेरीत असल्याने टँकर च्या केबिनमध्ये सिटा मिळायच्या, तसे ते पैसे घेऊन लोकं बसवायचे पण क्वचितच आम्हाला ओळखीचे म्हणून नको म्हणायचे ,तरी पण पैसे द्यायचो . टँकर ट्रक अश्या वाहनात चढणे उतरणे दिव्य असते .आम्हाला ड्राइव्हरने चढवलंय उतरवलय पण आईला उंचउडी मारावी लागायची ,तीही साडीत ,तसे पप्पा हात द्यायचे. रात्री टँकर मध्ये बसलो की सकाळी खोडशी पर्यंत पोचे पर्यंत हवेने धुळीने मळून केस माथाडी कामगार सारखे व्हायचे.

खूपच रोचक प्रवासवर्णन. मस्त अनुभव एकदम.
>>>>>>ट्रक ड्रायवहर किंवा क्लिनर होण्याचं स्वप्न उराशी बाळगून होते. असो.
हाहाहा

ममो, वेगळच प्रवास वर्णन…छान!

ममो, एकदम वेगळाच अनुभव!

ममो, एकदम वेगळाच अनुभव! >>> +999

लेख आवडला. अगदीच वेगळे अनुभव आहेत.
मला ठळक आठवणारा ट्रकचा एकच प्रवास - माझं बी एस आर बी तर्फे सिलेक्शन होऊन बँक ऑफ महाराष्ट्रची दापचरी ब्रँच मिळाली. तोवर हे नावही कधी ऐकलं नव्हतं. मग नक्की कुठे काय आहे ते पाहावं म्हणून गेलो. डहाणूपर्यंत पॅसेंजर ट्रेनने आणि तिथून एस टीने एक तास. दिवसाला एक की दोनच एष्ट्या असायच्या. मग मुंबईला जायचं तर काय करायचं हे तिथल्या स्टाफने सांगितलं. हायवेवर उभं राहून ट्रकला लिफ्ट मागायची. तर येताना ट्रकने आलो. कुठवर ते आठवत नाही. पण पुढे एस टीने आलो आणि वाटेत भिवंडी लागलं होतं हे आठवतंय.

दुसरा मिनि टेंपोने केलेल्या प्रवासाचा अनुभव. ठाण्यात वागळे इंडस्ट्रियल इस्टेटमध्ये एका कंपनीत प्रि-ऑडिटला जायचो. स्टेशनवरून कंपनीची बस असे. सेना नगर सेवक श्रीधर खोपकर यांचा खून झाला आणि ठाणे बंद. आमच्या कंपनीतल्या लोकांना सोडून दिलं. पण बस नाही. मग
मी आणि एक सहकारी चालत निघालो. तो केरळी होता आणि अजिबात चालायला तयार नव्हता. मी त्या पी टी उषाची आठवण करून दिली आणि म्हटलं केरळचं नाव खराब करू नको. वाटेत एका मिनि टेंपोने लिफ्ट दिली. त्यात मागच्या बाजूला उभ्याने प्रवास करून स्टेशनच्या दिशेने आलो. स्टेशन पूर्ण सामसूम होते, पण लोकल्स चालू होत्या.

आता हे लिहिताना आठवतंय की आम्ही घाटकोपरचं घर सोडून बोरिवलीला आलो, तेव्हा बहुतेक सामानाच्या ट्रकनेच आलो होतो. माझं वय तेव्हा सहा वर्षे होतं , त्यामुळे नक्की आठवत नाही.

आई कोकणातलं तिचं गाव सोडून कायमची मुंबईला आली ती बोटीने. त्याची आठवण ती अनेकदा काढे.

एस टी आणि खासगी बसने असे लांबचे प्रवास खूप कमी केलेत. त्यावर कोणी लेख लिहिला, तर तिथे त्या आठवणी लिहेन.

फारच छान ! त्या काळातल्या ह्या आठवणी . एकदा शिवथरहून पुण्याला येताना आम्ही शिवथरच्या धबधब्याच्या मागच्या डोंगरावरून ट्रेक करत करत शिरडोशी गावापर्यंत आलो होतो , आणि तिथून पुण्याला येण्यासाठी कुठले वाहन मिळेना , तेव्हा कोळशाची वाहतूक करणाऱ्या ट्रकच्या मागच्या हाऊद्यात बसून आम्ही तास-दीड तासात पुण्लाया आलेलो आठवतोय. कपडे आणि अंग तर काळं झालंच, पण रिकामा ट्रक असल्यामुळे तो ड्रायव्हर सुसाट चालवत होता. त्यामुळे मागे वळणवळणावर ते सुद्धा वरंधा घाटाच्या.. अतिशय हेलपाटायला होत होतं. आणि आमच्याबरोबर त्या ट्रकमध्ये भरपूर उंदीरही होते . त्याच्यापासून बचाव करण्यात आमची चांगलीच भंबेरी उडाली होती. असा अविस्मरणीय प्रवास फार कुणी केला असेल असं वाटत नाही.

एकदम वेगळाच अनुभव. मस्तच लिहीलं आहेस.
पशुपत, तुमचा अनुभव तर फारच आहे.

ममो, वेगळीच आठवण! छान लिहिलंय. मी लहनपणी एकदाच बोटिने प्रवास करुन कोकणांत गेलो होतो.

ट्रकने प्रवास केला होता तो १९९६ च्या २६ जानेवारीला. कंपनीची पिकनिक गेली होती माहिम- केळवे ला आणि येताना केलेली बस विरारच्या आधी बिघडली. दुरुस्त होण्याचं नाव घेईना. मग एका तबेलावाल्याने मुंबईकडे जाणारा रिकामा ट्रक बघुन दिला. २५-३० माणसं, त्यात स्त्रीया- मुलं वगैरे मागे हौद्यात बसुन मुंबईत आलो, लांब ट्राफिक वाले किंवा पोलिस दिसले की क्लिनर आपल्या केबिन मधुन बाहेत येऊन हाळी द्ययचा , मग सगळे खाली आडवे व्हायचे. अजुन स्मरणात आहे तो प्रवास आणि त्यादिवशीचा अनुभव. एकदा त्याबद्दल लिहावं असं वाट्लं होतं पण राहुन गेलं.

हल्लीच बोरिवलीहून रत्नागिरी असा एसटी प्रवास झाला . संध्याकाळी ७ वाजता सुरु केलेला प्रवास दुसऱ्या दिवशी दुपारी बारा वाजता संपला . बोरिवली to रत्नागिरी + रत्नागिरी to गणपतीपुळे मिळून १७ तास लागले आम्हला. असे वाटले कि अनंत काळापासून प्रवास करतोय. बाकी कोकणात प्रवास करणे अजूनही by road फार खडतरच आहे.

भारी अनुभव आहे ट्रक प्रवासाचा! मला तर ते वाचतानाच इमॅजिन करून हसू येत होतं अधेमधे
बोटीच्या प्रवासाची वर्णनं नुसतीच ऐकली आहेत. आम्ही लहानपणी केलेला बोटीचा प्रवास म्हणजे पूर्णगडातल्या तरीचा (नावेचा), थोडाच वेळ असायचा. मी सातवीत असताना एका आत्तेभावाच्या भावाच्या मुंजीला गेले तेव्हा गावखडीत उतरून तरीने पलिकडे जाऊन मग पुढच्या गाडीने कशेळी. येताना उलट क्रमाने हाच प्रवास. काकू तर रत्नागिरीतून कशेळीत जाताना भाट्याच्या खाडीतूनसुद्धा तरीने प्रवास करायची. भाट्याचा पूल नंतर झाला म्हणायची. आणि तो पूल मॉडेल म्हणून डोळ्यासमोर ठेवून पुढे अनेक वर्षांनी गावखडीचा पूल झाला.

बाकी कोकणात प्रवास करणे अजूनही by road फार खडतरच आहे.>> सहमत, अगदी मी रत्नागिरीची असूनही माहेरचा प्रवास हा केवळ "माहेर" या एकाच ओढीने करते म्हणून निभतो. मधे पुणे-रत्नागिरी छान होता, समृद्धी महामार्गाचं काम सुरू झालं आणि सगळी वाट लागली.

मस्त लिहिलंय. ट्रक प्रवासाचा अजिबातच अनुभव नाही, पण हे लेखन आणि इतरांचे प्रतिसाद वाचायला मजा आली.

भन्नाट अनुभव आहे. एकदा दोनदाच ट्रकचा प्रवास केला असेल. रातराणी एस टी , खाजगी बस यांचा प्रवास बराच केला आहे. त्यामुळे ते समोरून चमकणारे दिवे, धाब्यावर थांबलेली गाडी असे सगळे अनुभव आहेत

ममो, खूप छान लिहिलं आहे. आवडला लेख.
मला ह्या लेखाने स्मरणरंजनात नेलं.
गावी, आधी लग्नाच वऱ्हाड न्यायला ट्रकच वापरत. किंबहुना लग्नाला किती माणसं होती याचा हिशेब एक ट्रक, दोन ट्रक तीन ट्रक असाच मांडला जाई.
गावावरून परत येताना एस्टी हुकली तर काही वेळा उसाच्या ट्रकमधून प्रवास केला आहे आणि तो संस्मरणीय आहे
आठवडी बाजारात भाजी विकायला तरकारी च्या ट्रकच्या टपावर बसून पण प्रवास केला आहे.
१९९० च्या आसपास खरंच एसटीला प्रचंड गर्दी असे. गावी जाणारी एसटी रात्री ९-९.३० असल्याने आम्हाला दहिसरहून ७ वाजता जेवण करून ट्रेनने मुंबई सेंट्रल साठी निघावे लागे. तुम्ही लिहिल्याप्रमाणे मुंबई सेंट्रलला जाऊन आधी आरक्षण करावे लागत असे. तरीही ते फुल्ल होऊन जाई. त्यात, त्या वेळी अगदी कमी गाड्या असत. गाडी बदलून जाणे सोयीचे आणि परवडणारे नव्हते. त्यात एप्रिल मे महिना म्हणजे शाळांना सुट्टी आणि लग्न आणि जत्रेचा मोसम. म्हणजे गावी जायलाच पाहिजे असा शिरस्ता. आई काकवांची माहेरं पण तिकडेच असल्याने त्यांनाही तिकडे गावच्या जत्रेला जाऊन भेटता येई. अशा वेळी मग आम्ही एक टेम्पो करायचो. ४०७. त्यात मागे हौद्यात आधी सगळ्यांचं सामान, सुटकेसा, खरेदीच्या पिशव्या (ज्यांना यायला जमायचं नाही ते त्यांचे सामान द्यायचे) ह्यानेच अर्धा हौदा भरून जायचा. मग आम्ही त्या अर्ध्या हौद्यात गाद्या टाकून बसायचो, पण खूप दाटीवाटी होई. चपला कादून बसावं लागे कधीतरी जरा पाय पसरायला जागा मिळायची.
टेम्पोत चढायला पण मजा येई. त्याचा मागचा फाळका पाडला जाई त्यावर पाय ठेवायचा आणि वर एक दोर बांधलेला असे त्याला धरून मग वर चढाव लागे. बायकांना साडीत हे करायचं म्हणजे एक मोठा टास्क. आम्हा मुलांना मात्र मजा वाटे. रात्रीचा प्रवास असल्याने मागच्या गाड्यांचा लाईट, हॉर्नचा आवाज (ट्रकच्या हॉर्न वर वेगळा लेख लिहिता येईल ). जाईपर्यंत हाडं खिळखिळी होत. त्यात एखादं आजारी व्यक्ती, गरोदर बाई असली तर मग ती टेम्पोच्या केबिन मध्ये बसे. एवढ्या धबडग्यात सुद्धा सगळ्यांच्या गप्पा रंगत असत.
त्यात त्या वेळी आम्ही सांगत असू कात्रजचा बोगदा आला की मला उठवा झोपेतून. कारण हा एकमेव बोगदा त्या काळी होता. घाटात ट्रॅफिक लागलं तर कधी कधी चार पाच तास सहज जात.
रस्त्यांची दशा सुद्धा फार चांगली नव्हती. त्यात ड्रायव्हरने जोरात गाडी हाकली की माणसं मागे गाडीचा पत्रा वाजवून म्हणायची, "अरे, गाडीत माणसं बसलियेत गुरं नाही, जरा हळू चालव"
कधी कधी ट्रॅफिक पोलिस अडवायचा. टेम्पोतून माणसं का नेतो म्हणून. तोडपाणी व्हायची. मग ट्रॅफिक पोलिस असणाऱ्या जागी मागचं शटर लावून घेतल जायचा. अंधार भूडूक्क. आत लाईट नसायची.
परत येताना तर खूप सामान असायचं. वानोळा, धान्याची पोती, अधिकची माणसं. पाऊस असला तर खूप दैना व्हायची
खूप मोठा आणि थकवणारा प्रवास असला तरी तो मनापासून आवडायचा.

ममो , छान लिहिले आहे . असा ट्रक ने प्रवास कधी केला नाही त्यामुळे त्यातली मजा अनुभवली नाही. एकदाच बाभळेश्वर ते श्रीरामपूर भयंकर भरलेल्या जीप ने प्रवास केला होता . त्यामुळे थोडेफार रीलेट करू शकले.

मी मालगाडीच्या रेल्वे इंजिनातूनही प्रवास केला आहे कॉलेज मध्ये असताना, अमरावरी (बडनेरा स्टेशन) वरून गावी जाताना. हॉस्टेल वरून बडनेरा स्टेशन प्रवास म्हणजे दोन बस बदलून किंवा शेअर ऑटो बदलुन. त्यामुळे कधी ट्रेन अगदी थोडक्यात मिस व्हायची. मग पुढली ट्रेन चार तासांनी.
तर एकदा कोणीतरी सुचवले म्हणुन गेलेल्या ट्रेनच्या पासिंग साठी थांबलेल्या मालगाडीच्या इंजिनकडे जाऊन विचारले. ड्रायव्हर ट्रेन तिकिटा पैसे घेऊन सोडायला तयार झाला. ( तासा भराचा प्रवास). इंजिनमध्ये बसुन गेलो. गाव आल्यावर थ्रू सिग्नल होता तर ड्रायव्हरने ट्रेन स्लो करून उतरायला सांगितले.
असे दोन तीन वेळा केलेय तेव्हा.