सह्याद्रीनवल ..... सांदण दरी

दगडधोंड्यानी भरलेली अद्भुत अशी निसर्गनवल सांदण दरीत आम्ही पाऊल ठेवत होतो. उत्सुकता शिगेला पोहोचली होती.धरतीच्या पोटात आम्ही शिरकाव करणार होते.दरीत दोन्ही बाजुला पसरलेल्या कातळकडा आम्हाला भेटायला आतुर झाल्या होत्या.

माकडउड्या मारत आमचा प्रवास सुरु झाला.

या कातळकडा पाहुन अचंबा वाटत होता.

दरीतुन वरती दिसणारे हे आकाश .....

थोड्या वेळ चालल्यानंतर पहिला पुल लागला.नुकताच उन्हाळा संपुन पावसाळा सुरु झाला होता म्हणुन या पुलात पाणी खुप कमी होत.

तरीपण त्या पाण्यात पाय न भिजवता कातळाच्या कपारीला पकडुन कडेकडेने तो टप्पा आम्ही पार केला.

पुढे थोड चालल्यानंतर काही ढग आमची खोडी काढायला दरीत उतरले.
धुक्क्यात हरविलेली दरी....

मागे वळून बघितले तर ...

वरच आकाशसुद्धा दिसत नव्हत..
पण त्या धुक्यातल्या पावसाच्या स्पर्शाने अंगावर रोंमाच उभा राहिला.

धुक्यातुन चालत आता आम्ही दुसर्‍या पुलापाशी पोहोचलो.

दुसरा पुल कसोटी पाहणारा ....

खरच येथे पाणी किती असेल काही कल्पना नव्हती.पाण्याचा अंदाज घ्यायला बाजीराव अवि पुढे गेला अन त्याच्या मागोमाग मी त्या पाण्यात उतरलो.आपसुकच कॅमेरा बॅगरुपी पेटार्‍यात बंद झाला.पाणी चांगलच थंडगार होत.दोन्ही बाजुच्या कातळभिंतीत तीन ते चार फुट अंतर असलेली ही जागा थोडी खोलगट होती.पायाखाली दगडसुद्धा लागत होती.त्यामुळे अंदाज घेत आम्ही पुढे सरकत होते.आधी गुढघाभर.... पुढे कमरे एव्हढे .... अन एका ठिकाणी तर छातीएव्हढे पाणी लागले.मग दोरीच्या साहाय्याने एक-एक करत सगळ्यांनी तो पॅच पार केला.(याचे फोटो यो च्या वृतांतात पाहिले असतीलच)
हा पॅच पार करत असताना ठक्क करत दरीत आवाज झाला.धुक्यामुळे वरती काही दिसत नव्हत.त्यामुळे नक्की कशाचा आवाज झाला कळले नाही.

कातळातुन पावसाचे थेंब नितळत होते.पावसाचे ते तुषार पिऊन मन तृप्त झाल.
दगडाळ वाटेवरुन पुढे कुच केले.

सह्याद्रीच्या या रुपापुढे फक्त नतमस्तक व्हायच....

ढग बाजुला सरले अन धुक कमी झाल.दरीच्या सुरुवातीला दिसणारे मोठे आकाश
नंतर निमुळत झाल..

जिथे नजर जाईल तेथे कातळच...

शेवटी एकदाचे आम्ही दरीच्या दुसर्‍या टोकापाशी पोहोचलो.
मायोबोलीकर दिसतात का बघा ?

नाही दिसले ... जरा जवळुन बघा..
त्या दगडावरती कसे पहुडलेत...

येथे थोड खाली एक छोटासा रॉक पॅच उतरुन जाव लागत.

सांदण दरीपर्यंतचा ट्रेक हा येथेच संपतो.येथुन खाली उतरायला तीन मोठे रॉक पॅचेस पार करुन खाली उतराव लागत.५०,७ अन १५ फुटाचे अवघड रॉक पॅचेस रॅपलिंग करुन उतरावे लागतात.ही वाट हरिश्चंद्रगडाच्या नळीच्या वाटेसारखी आहे.

या नळीच्या वाटेने खाली उतरुन तुम्ही कोकणात उतरु शकता.ही वाट पुढे आजोबा गडाच्या पायथ्याशी असलेल्या डेहणे गावापाशी घेऊन जाते.तेथुन आसनगावला जाता येते.नाहीतर पुन्हा सांदण दरीच्या पायथ्यापासुन करोली घाटातुन ट्रेक करत साम्रद गावापाशी येता येत.अट्टल ट्रेकर्स सांदण दरी - करोली घाट असा ट्रेक करतात.

आम्ही आणलेल्या शिदोरीतला खाऊ पोटात सरकविला.अन या रांगड्या निसर्गाच्या सानिध्यात थोडा वेळ हरवुन गेलो.
परतीचा प्रवास सुरु झाला.
याच छोटा रॉक पॅचने आम्ही खाली उतरलो.
खुप छोटी-छोटी दगड आहेत ना....

परतत असताना एक फुटलेला दगड वाटेवर दिसला.त्याच्या अक्षरशः ठिकर्‍या उडाल्या होत्या.जो आवाज आम्ही दुसरा पुल पार करत असताना ऐकला होता.त्यामुळे शक्यतो पावसात येथे येणे टाळा असच हा रांगडा निसर्ग आम्हाला सांगु पाहत होता.

हिच ती जागा जिथे ऊन-सावल्यांचा खेळ रंगतो.पण सुर्य माथ्यावर आला नव्हता.अन थोडेसे ढगाळ वातावरण होते.

फक्त कात़ळकडा,दगडधोंड्याच अस्तित्व असलेल्या दरीत काही सजीवसुद्धा दिसले.

कातळामध्ये लपलेला हा कोळी ....

दरीत यांचेसुद्धा दर्शन झाले. हि छोटी-छोटी खेकड्याची पिल्ले एका कातळावर खेळत होती.

आता ओळखीची झालेली ही पाण्याची वाट दोरीशिवाय पार केली.

निखळ आनंद देणारी ही खडकाळ वाट,दरीतील अनोखी शांतता,त्या शांतलेला आव्हान देत कातळातुन टिप-टिप झिरपणारे पाणी ,उंचच उंच धडकी भरवणारे कातळकडा.... दरीत वावरताना अनामिक भिती मनात दाटुन येते.पण या रांगड्या निसर्गाच्या प्रेमात आपण कधी पडतो ते कळत नाही.

खरच अद्भुत अशी निसर्गनवल सांदण दरी अनुभवने म्हणजे एखादे शिखर पादाक्रांत केल्यासारखेच आहे.

दरीतुन बाहेर परत आलेल्या वाटेने निघालो.त्या वाटेवर दरीच्या आसपास पसरलेल्या झाडीतला करवंद अन जांभळाचा रानमेवा चाखला.
माळरानावर पोहोचलो.मागे वळुन बघितले तर रतनगडाचा खुटा,रतनगड अन आजोबागडाची शिखरे ढगांच्या राशीत हरवुन गेलेली होती.

याच वाटेने रतनगडाला कल्याण दरवाजामार्गे पोहोचता येते.सकाळी या डोंगरात चरायला गेलेली गुरढोर एखाद्या ठिपक्यासारखी दिसत होती.

पावसाचे ढग आकाशात हळुहळू जमायला लागले होते तसे गावातल्या लोकांची घर शाकरायची काम सुरु झाली होती.
साम्रद गाव....

भिजलेले कपडे बदलुन आम्ही पुन्हा पोटाची खळगी भरण्यासाठी दत्ताच्या घराकडे धुम ठोकली.मस्तपैकी भाकरी-भाजी ,डाळ-भात ओरपला.थोडा वेळ निद्रादेवीला शरण गेलो.

या परिसरात दोन कोकणकडे बघायला मिळतात एक साम्रद गावातुन (दरीच्या उजव्या बाजुला) अन
दुसरा घाटगर डॅमच्या बाजुला...
खर म्हणजे पश्चिम घाटात जवळपास सर्वच ठिकणी अशा कोकणकडा पहावयास मिळतात.त्यातल्या त्यात हरिश्चंद्रगडाचा कोकणकडा सरस आहे.वार्‍याच्या घर्षणातुन निर्माण झालेले,जणू काय ...तासलेले कोकणकडे उंचावरुन बघण्यात मजा येते.

वामकुक्षी झाल्यानंतर कोकणकड्याकडे मोर्चा वळवला.सांदन दरी कडे जाणार्‍या वाटेच्या उजव्या बाजुने माळरानातुन ढोरवाटेने आम्ही प्रयाण केले.याच वाटेने जात असताना हे एक रानातल मंदिर दिसले.

कोकणकडा....

येथुन एका बाजुला रतनगड आणि आजोबागडाचे जवळुन दर्शन होते.तर एका बाजुला करोली घाट नजरेस पडतो.

लांब दुरवर एका ढगातुन पाऊस कोसळत असताना दिसला.त्या बरसणार्‍या वरुनराजाला पाहुन आमच्यातल्या इंद्रदेवाला घरी जायची घाई लागली.

मग काय .. तेथुन आम्ही मागे फिरलो.
परतत असताना अलंग-मदन-कुलंग अन कळसुबाई रांग स्पष्ट दिसत होती.दिवसभर ढगांच्या आड लपलेली हि रांग पाहुन डोळे तृप्त झाले.

पॅनोरामा...

दत्ता भांगरे अन त्याच घर ...

साम्रद गावाच्या उजव्या बाजुला जाणारा रस्ता रतनवाडीला जातो.तेथे शंकराचे (अमृतेश्वर )एक पुरातन मंदिर आहे.तेथुनसुद्धा रतनगडला जाता येते.
दत्ताचा निरोप घेऊन आम्ही दुसर्‍या कोकणकड्याकडे म्हणजे घाटगर डॅमच्या दिशेने वळलो.
रस्त्याच्या एका वळणावर अलंग-मदन-कुलंग हे त्रिकुट सामोरी आले.

भंडारदरा बॅकवॉटर वर बांधलेल्या घाटगर डॅमचे दोन भाग आहेत.वरच्या डॅममधील पाणी खालच्या डॅम मध्ये सोडुन वीज निर्मिती केली जाते.

घाटगर डॅमचा कोकणकडा .....

घाटगर डॅमच्या पुढे कॅनॉलमध्ये सोडलेल्या पाण्यात मस्तपैकी पोहायचा (डुंबायचा) कार्यक्रम उरकुन घेतला.

जुनच्या सुरुवातीला पडणारा वळवाचा पाऊस साधारणतः संध्याकाळच्या सुमारास सक्रिय होतो.त्यामुळे आम्ही लवकरात लवकर गाशा गुंडाळुन घराकडे निघालो.
जसजस आम्ही पुढे जात होतो .. तसतसे ढग आमचा पाठलाग करत होते.

शेवटी पावसाने कसारा घाटात आम्हाला गाठलच.

कसारा घाट उतरल्यानंतर चिंब पावसात मस्तपैकी गरमा-गरम चाय अन कांदाभज्जीचा आस्वाद घेतला.

सह्याद्रीच्या कुशीत वसलेल साम्रद गाव.... निसर्गनवल सांदण दरी ... अलंग-मदन-कुलंग अन कळसुबाई रांगेच भव्य दर्शन... रतनगड .... कोकणकडा ... अन मायबोलीकर.

सह्याद्री आपल्याला साद देतच राहणार अन आपण त्याच्या हाकेला ओ द्यायला जातच राहनार... काय बरोबर ना..

पुन्हा भेटुया...

------ रोहित ..एक मावळा