निसर्गाच्या गप्पा-१

ए जागू ,मी किंवा बाऊल ने तुझी पोस्ट खाऊन टाकली नाहि.ती तशीच आहे टाय्मिंग बघ.२१.०१.

अमि, उन जास्त हवे. शिवाय माती पण जरा मोकळी करावी लागेल. नवीन लावायचे तर आता पावसाळ्याची वाट बघावी लागेल. पॅशनफ्रुटचे एखादे रोप हवे असेल, तर माझ्या घरुन नेता येईल. (साधनाचा क्लेम आहे.)

दिनेशदा आमच्याकडे जिबुडाची एक लहान जात असते त्याला पण जाम म्हणतात.>>>>>
जागू, जिबूड कि चिबूड.?

दिनेश पॅशनफ्रूट पाहिजे मला. मी मुंबईला गेले की फेरी मारते तुमच्या घरी,.

वृक्ष निरीक्षण शिबीर (लोकसत्ता मधून)
बॉम्बे नॅचरल हिस्ट्री सोसायटीच्या संवर्धन शिक्षण केंद्रातर्फे रविवार, २० फेब्रुवारी रोजी बेलापूरच्या आर्टिस्ट व्हिलेजमध्ये वृक्ष निरीक्षण शिबीर आयोजित करण्यात आले आहे. याअंतर्गत सकाळी साडेसात ते साडेदहा या वेळात त्या परिसरातील वृक्ष-वनस्पती, फुलोरा जाणून घेता येईल. यावेळी वृक्षांची शास्त्रीय माहिती ज्युलिअस रेगो या तज्ज्ञांतर्फे देण्यात येईल. अधिक माहितीसाठी राहुल कोळेकर- ९५९४९२९१०७, ९५९४९५३४२५, सचिन चोरगे - ९३२३७३८६२२, ९२२३५१३४२५ या दूरध्वनी क्रमांकावर स. १० ते सा. ५ वाजेपर्यंत संपर्क साधावा.

साधना नक्की. जायच्या आधी मला एक मेसेज टाकला तर आईला सांगून ठेवेन.

मी मांसाहारी वनस्पतीवर एक लेख लिहिलाय. त्याच्या पुढच्या भागासाठी मला उंबराच्या पानाचा फोटो हवाय. उंबराच्या पानांवर गाठी असतात, त्या गाठींचा फोटो हवाय.
साधना, जागू, विजय, योगेश.. कूणाच्याही बघण्यात असे झाड असेल, तर..
साधारण श्री दत्तगुरुंच्या देवळाजवळ हे झाड सापडेलच.

धन्यवाद दिनेशदा.
मी लावलेले बटाट्याचे रोप कसलं जोरात वाढतय! त्याची काही मुळे प्लॅस्टीकमधुन दिसायला लागली होती त्याच्या लांबीची तीन वेळा खुणा करून रिडींग घेतली. तर जवळ पास एक मुळ तासाला १ मिमि किंवा जास्त या वेगाने वाढता आहेत! आणि अशी अनेक मुळे आहेत.

सावली, लवकरच त्याला अशी फूले येतील

किंवा कदाचित अशीही येतील (दोन्ही बटाट्याचीच आहेत )

आल्या आल्या मागच्या ३-४ दिवसाच्या सगळ्या पोष्टी अगोदर वाचुन काढल्या !
सर्व निसर्गप्रेमींना धन्यवाद !

दिनेशदा,
कणेरीची झाडं लहानपणी खुप दिसायची, ती देखील दुर्मिळ होत चाललीत असं वाटतं
त्याची फुले हाताला खुप मऊ लागायची, फुलाच्या पाकळ्यांची चव (आणि वास) देखील थोडीफार गोड लागायची ...

आणि माझी ही १०६० वी पोस्ट !

तुम्हा सर्व लोकांच्या चर्चांमधून खूप काही माहिती मिळतेय.आणि खूप मज्जा पण येते त्या वाचतना.दिनेशदा,माझ्या कडे जी फुलझाडे आहेत त्याना फार फुले येत नाहीत. सुफला-युरिया घातले,नैसर्गिक खते पण काही घातली. पण फुलझाडे फुलांनी बहरलेली काही नसतात. आणि इतरांची बाग बघून मला माझ्या बागेत काय कमी पडतय? असा प्रश्न पडतो. कुठले खत घातले की फुले येतील? ऊन व्यवस्थित मिळते. खुरपणी पण ठराविक काळाने होते. पाणी आवश्यकतेनुसार घालते.पण फुले येत नाहीत.काय करता येईल? पान नं ८ वर हाशाळ्यांचा फोटो दिला आहे तो बघून मस्त वाटले.त्याचा उल्लेख डहाणूकरांच्या व्रुक्शगान मधे आहे.त्या फळाचा फोटो पहायला मिळेल असे कधी वाटले नव्हते.तसेच brownia चा पण फोटो साधनाच्या एका लेखात बघितला.दुर्मिळ फुलांचे फोटो इथे बघायला मिळताहेत.असेच फोटो बघायला मिळोत.धन्स.

राणी बागेत बहरलेला "निसर्ग खजिना

शांकली, उन व्यवस्थित मिळते ना ? कुठली झाडे आहेत. मोगर्‍यासारख्या काही झाडांची पाने काढून टाकली तर बहर येतो. डाळींबासारखी झाडे असतील तर पाणी तोडावे लागते. गुलाब असतील तर छाटणी करावी लागते. आणि फूले आली नसली तरी झाडे तर टवटवीत आहेत ना ? झालं कि.

जास्वंदी आहेत.त्यांनाच फार फुले येत नाहीत.आणि माव्यासारखी कीड पण पडते. कीडनाशक मी मारत नाही.कारण ती आपोआप जाते. कुन्दाचे पण २ वेल आहेत.त्यांनापण फार फुले येत नाहीत.सर्व रोपे टवटवीत आहेत पण मला आपले वाटते की खूप फुले यावीत.

शांकली, जास्वंदीची छाटणी करत रहा. नंतर ज्या फांद्या जोमदार वाढतील त्याच ठेवायच्या. झाडाची पूर्ण वाढ झाल्याशिवाय फूले येणार नाहीत.

>> अमि, उन जास्त हवे. शिवाय माती पण जरा मोकळी करावी लागेल. नवीन लावायचे तर आता पावसाळ्याची वाट बघावी लागेल. पॅशनफ्रुटचे एखादे रोप हवे असेल, तर माझ्या घरुन नेता येईल. (साधनाचा क्लेम आहे.)>>>

धन्यवाद. मुंबईतल्या घरीसुद्दा खुप झाडे लावली आहेत तर..... बघायला गेलेच पाहिजे

नाही अमि, ३० वर्षांपूर्वी लावली ती मोठी झालीत, पण आता लावण्यासाठी जमिनच उरली नाही, सगळीकडे कॉक्रिट टाकलेय. आहेत ती, मोठ्या झाडांच्या सावलीमूळे नीट वाढणार नाहीत, म्हणून तर मी घेऊन जा म्हणून सांगतोय. (तसे तूमच्या दोघींबद्दल आई आणि वहिनीशी बोललो आज.)
पण आमच्या शिवसृष्टीत तशी बरीच झाडे आहे. तामण, सीताअशोक, करमळ, सप्तपर्णी, जंगली बदाम, जाम, आवळा, नारळ, वड, पिंपळ, जांभूळ, बकुळ अशी बरीच आहेत.

इथे नैरोबीमधे मात्र आता काही झाडे मस्त बहरली आहेत. मी आधी पण देल्ही सावरचा फोटो टाकला होता, तरीही..

हे पूर्ण बहरलेले झाड ..

हि एक फांदी, नुसती

आणि माझ्या नेहमीच्या खोडीप्रमाणे अंतरंग, पु़केसराच्या टोकावरची कलाकुसर बघा तरी..

क्या बात है

दिनेशदा, खुजलीच्या शेंगांचा खुजली सोडून काही उपयोग आहे का हो? घराच्या बाजुला खुप झालेत (आजुबाजुला दुष्मनपण नाहीत)

जागू शेवटी पळस दिसला तर ! (या होळीला त्याचा रंग करायचा ) उंबराची पाने श्रावणीला अवश्य दाखव. त्यातली गाठ अलगद फोडून, आतमधे काय आहे, ते पण बघा !

खाजखुजलीची कुसे औषधी असतात, पण ती काढायची एक रित आहे. (मधात वगैरे काढावी लागतात)
तसेच तिच्या बिया अत्यंत पौष्टिक असतात. त्याला कवचबीज किंवा कौचा म्हणतात. थंडीच्या दिवसात गुजराथी लोक, कौचापाक नावाची मिठाई करतात ती यापासून. खाजखुजलीची फूले पण सुंदर दिसतात. गुलबट जांभळ्या रंगाची असतत.

जागू,
बटाटे, वांगी, टोमॅटो, मिरची हे सगळे एकाच कूळातले. म्हणून त्यांची फूलेही सारखी. इतकेच नव्हे तर. अशीच फूले येणार्‍या एका मोठ्या झाडाला वांगीवृक्ष असे नाव आहे. त्याला वांगी वगैरे लागत नाहीत. आणि झाड व फूल दोन्ही मोठे असते.

जास्वंदी आहेत.त्यांनाच फार फुले येत नाहीत.
शांकली,दिनेशदा,
आमच्या शेजार्‍यांच्या घराजवळ एक पांढर्‍या जास्वंदीचे झाड आहे, गेल्या काही महिन्यांपासुन मी बघतोय ,झाडाला पाने अगदीच कमी आणि लहान आहेत, पण फुले मात्र रोज भरपुर लागतात, त्यामुळे लांबुन झाड पाहिलं कि फक्त फुले आणि लहान-लहान (काड्यावजा) फांद्या (आणि मागे पुर्ण रात्रीचा चंद्रही !).

दिनेशदा,
काल मी ते पाहुन माझ्या मनात असा विचार आला कि इतकी सुंदर फुले, रोज नविन कुठुन ,कशी आणि का बरं उमलत असतील ?
झाडाला कधी कंटाळा, राग, वैताग येऊन फुल उमलवणं कधीही थांबवत कस नाही ?

आपल्यापेक्षा त्यांच्या जीवननिष्ठा वेगळ्या असतात. आणि त्यांचे फूलणे हे केवळ त्यांचा वंश वाढावा म्हणून असते. ती असते जाहिरात. आणि जाहिरात केली नाही तर माल खपेल कसा ?

दिनेशदा

तुमच्या पैकी कोणाला उप्परसाळ म्हणुन एक वनस्पती माहीत आहे का? छोटी वेल असते. पाने गडद हिरवी आणि अगदी छोटी निमुळती बदामी आकाराची असतात. कोकणात आणि लाल मातीत सर्वत्र दिसते. याची मुळं उगाळुन लावली कि चेहेर्‍यावरचे मुरुम नाहीसे होऊन एकदम गुळगुळीत चेहेरा होतो याची मुळे खोलवर साधारण एका फुटापेक्षा जास्त खोल असतात. तो खणुन काढावी लागतात. त्याचा वासही सुरेख असतो. याला दुसरं काही नाव असण्याची दाट शक्यता आहे. असेल कुणाकडे तर फोटो टाका प्लिज.

जागू,दिनेशदा आणि अनिल ७६ खूप खूप धन्स. जागू मी गांडूळ खत नक्की टाकीन.आणि अनिल तुम्ही जे वर्णन केले आहे - तुमच्या शेजारच्यांच्या जास्वंदीला खूप फुले येतात - त्यामुळे माझ्या पोटात दुखायला लागले त्याचे काय?