द्वेष : एक भय गूढकथा, भाग १०

हलकेच दरवाजा पुढे लोटून राजाभाऊंनी घरात प्रवेश केला. त्यांच्या मागून जरा दबकतच सोनाली व प्रिया आत आल्या. हॉलच्या मध्यभागी श्री मघाशी प्रमाणेच पद्मासन घालून डोळे मिटून बसला होता ; पण आता उलट्या बाजूने. मघाशी प्रवेशद्वाराच्या बाजूने पाठ करून बसलेला तो आता दरवाजाकडे, म्हणजे पूर्व दिशेला तोंड करून बसला होता. पुढे जमिनीवर मेणबत्ती मंदपणे, स्थिरपणे तेवत होती. तिच्या पलीकडे भस्माने बऱ्यापैकी मोठ्या आकाराचे रिंगण केले होते.
कुणी काही बोलण्याच्या आधी श्रीने स्वतःहूनच हळूवारपणे डोळे उघडले. प्रियाकडे नजर वळवून तो शांतपणे म्हणाला -

"प्रिया, ये बस या रिंगणात. सोनाली, राजाभाऊ तुम्हीही इथे शेजारी बसा."

प्रियाने एकवार सोनाली कडे, राजाभाऊ कडे पाहिलं. आणि ती त्याच्या समोर त्या रिंगणात येऊन बसली. तिच्या हालचालीत, नजरेत अगदी सहजता, मोकळेपणा होता. श्रीने क्षणभर तिच्यावर खिळून राहिले. आपली नजर स्थिर, निर्विकार ठेवण्यात तो आज पहिल्यांदाच जरासा असफल झाला होता. राजाभाऊंनी दरवाजा कडी लावून बंद केला, मग ते व सोनाली ही त्यांच्या पलिकडून एका हाताला बसले.

" सुरूवात करण्याच्या आधी एक महत्त्वाची गोष्ट." श्रीने हळूवार आवाजात बोलायला सुरुवात केली. प्रत्येक क्षणी सावध रहा. काय होईल, काय जाणवेल, काय ऐकू येईल, किंवा काय दिसेल हे पक्क सांगता येत नाही." त्याचे शब्द ऐकूनच सोनालीच्या अंगावर हलकासा शहारा उमटला. आपसूक तिची मान राजाभाऊंकडे वळाली. त्यांनी नजरेनेच तिला धीर दिला. काही वेळापूर्वीचा अनुभव आठवून क्षणभर त्यांनाही कसंसं झालं होतं ; पण त्यांनी स्वतःला सांभाळलं. प्रिया मात्र प्रश्नार्थक मुद्रेने श्री कडे पाहत होती. हा असा काय बोलत आहे, असं तिला वाटत होतं. नजरेत किंचितशी नापसंती होती.
श्री बोलत होता. " मात्र काहीतरी किंवा खूप काही होऊ शकेल एवढं खरं. तेव्हा कोणत्याही अनुभवासाठी मन, मेंदू, सेन्सेस तयार असू द्या. काहीही झालं तरी मनाची स्थिरता ढळू देऊ नका. धैर्य डळमळीत होऊ देऊ नका. प्रत्यक्ष कसलाही शारीरिक धोका नाही ; पण जागा बिलकूल सोडू नका. खासकरून प्रिया, तू या रिंगणाबाहेर पडू नकोस. अगदी काहीही झालं तरी." शेवटच्या वाक्याला त्या आवाजात धार होती. सोनाली आणि राजाभाऊंनी यावर कुठल्याही विचारांचा उहापोह करत न बसता त्याचं ऐकायचं ठरवलं होतं ; पण प्रियाच्या मनात मात्र विचार आला -

' या दीर्घ आणि खरंतर निरर्थक प्रास्ताविकाची खरंच काही गरज होती का ? इथे माझे पपा आहेत. त्यांच्यापासून कसला आलाय धोका ? '

मग जरा सरसावून बसत म्हणाला -

" वाटल्यास एकमेकांचा हात धरून बसा." एवढं बोलून श्रीने बोलणं थांबवलं, आणि डोळे मिटले. मग खालच्या, खर्जातल्या, धीरगंभीर आवाजात त्याने कसलासा मंत्र एका विशिष्ट लयीत म्हणायला सुरुवात केली. शब्द नीट ऐकू येत होते ; पण त्या दुर्बोध, क्लिष्ट शब्दोच्चारांचा अर्थ उमगत नव्हता. मात्र एक गोष्ट मात्र त्या तिघांनाही‌ थोड्याच वेळात जाणवली. त्या मंत्रात खरोखरच एक सुप्त अशी मोठी शक्ती होती. अर्थ अजिबात लागत नसूनही कसे कोण जाणे ते शब्द कानावर पडताच अंगावर रोमांच उभे राहत होते. शरीरात सूक्ष्मशी ; पण स्पष्ट कंपने उठू लागली होती. राजाभाऊंनी हा अनुभव फार क्वचित वेळा घेतला होता ; पण त्यांना ठाऊक होतं. त्या विशिष्ट जागेत जी कुणी अत्यंत शक्तिशाली अशी शक्ती असेल तिला समोर आणण्यासाठीच तो मंत्र होता. या मंत्राचे सामर्थ्य निर्गुण होते. त्यात सकारात्मकता वा नकारात्मकता नव्हती.

वेळ मिनीटा मिनिटाने शांतपणे पुढे सरकत होता. रात्र चढत चालली होती. प्रिया, राजाभाऊ, सोनाली शांत, स्तब्ध होऊन बसले होते. गंभीर शांततेत फक्त श्रीच्या पुटपुटण्याचा खूप बारीकसा आवाज येत होता. बाकी कसलाही आवाज नाही. हालचाल नाही. काही नाही.

राजाभाऊंना विचारांचा गोंधळ होऊ न देता, कंटाळा वैगेरे येऊ न देता जरा शांत राहाणं सरावाने शक्य होतं. निदान प्रत्यक्षात काही वेडंवाकडं घडत नसताना तरी. सोनालीच्या मनात मात्र शंका व जराशी भीती होती. पुढे काय काय घडेल हे सांगता येत नव्हतं. आणि प्रिया... तिचा आनंद, उत्सुकता लपत नव्हती. एव्हाना तसा बऱ्यापैकी वेळ उलटला होता ; पण ती बिलकूल कंटाळलेली नव्हती. तिला तिच्या वडलांना भेटायचं होतं. त्यासाठी कितीही वाट पहावी लागली तरी तिची तयारी होती.

मात्र फार वेळ वाट बघावी लागली नाही. एकदमच श्रीच्या सगळं शरीर किंचित थरथरलं. चेहऱ्यावर कडवट भाव आले. मग त्याचं शरीर ताठ झालं. हातांच्या मुठी आवळल्या गेल्या. दातावर दात रोवले गेले. मानेची वेडीवाकडी हालचाल होऊ लागली. मिनीटभराने हे सगळं थांबलं. त्याचं शरीर एकदम शिथिल, स्थिर झालं. चेहऱ्यावरचे कडवट भाव नाहीसे झाले. त्याच्या दाट भुऱ्या केसातून घामाचा एक टपोरा थेंब कपाळावर ओघळला.

तिघेही त्याच्याकडे बघत होते. सोनालीच्या नजरेत भीती आणि काळजी होती. प्रिया व राजाभाऊंनाही अशा आकस्मित घडलेल्या गोष्टीमुळे त्याची जरा काळजी वाटली ; पण भीती नाही. प्रियाच्या मते ही आत्म्याला बोलविण्याची क्रियाच कठीण असावी. घाबरायची गरज नव्हती. आणि या क्रियेत साधकाला कष्ट पडतात हे राजाभाऊंना ठाऊक होतं.

तर ते श्रीकडे असे पाहात असतानाच, काहीतरी घडलं. मात्र ही घटना सुप्त पातळीवर होती. काय होतं आहे हे योग्य शब्दांत मांडताच आलं नसतं. पण तिथल्या अवकाशात काहीतरी बदल झाला होता. तो जाणवला अंगावर उठणाऱ्या हलक्याशा शहाऱ्याने. मनात खोलवरून एक अनामिक सूक्ष्मशी भीती डोकं वर काढत होती. तिथे काहीतरी प्रवेशले... नाही. ते पूर्वीपासून तिथेच होतं. मात्र आता त्यांच्या समोर खऱ्या रूपात साकार होत होतं. ही त्याचीच खूण. ' हा शहारा, ही भीती ? ' राजाभाऊंच्या मनात काहीतरी विचार आला. त्यांनी चमकून डोळे मिटून शांत बसलेल्या श्रीकडे पाहिलं. त्याच्या गंभीर मुद्रेत काही बदल जाणवला का ?

हळूवारपणे श्रीने आपले डोळे उघडले. बरोबर समोर बसलेल्या प्रियाकडे तो एकटक बघत होता. मग क्षणभराने त्याने विचारलं -

" प्रिया तुला त्यांना भेटायचच आहे ? "

" हो. ऑफकोर्स." प्रिया ताबडतोब उत्तरली.

" ठिक आहे." जरासा पॉज घेऊन तो म्हणाला - " आवाज दे.

प्रिया आजूबाजूला पसरलेल्या अंधारावरून नजर फिरवत हाक देऊ लागली.

" पपा... पपा.."

.. .. ..

" पपा... पपा कुठे आहात हो ? "

काहीच आवाज नाही. प्रतिसाद नाही.

" पपा बघा ना. मी आल्येय. तुमची प्रिया आलीये. पपा.."

शांतता... अंधार... त्या अंधारातून तिच्या हाकेला प्रतिसाद मिळेल अशी वेडी आशा तिला लागून राहिली होती ; पण त्या काळपट निळ्या अंधारातून उत्तर आलं नाही. त्या भयाण शांततेला किंचितही तडा गेला नाही. तो काळाकभिन्न, जडरूप अंधार, ती मख्ख शांतता एकसंध, निःशब्दच राहिली.

" पपा असं काय करताय हो ? मला भेटायचंय तुम्हाला. या ना हो..." ती काकुळतीला आली होती. तिचे भिरभिरते डोळे एकसारखे चहूबाजूच्या काळोखावरून फिरत होते. आणि एकदम तिची नजर स्थिरावली.

त्या कोपऱ्यातल्या अंधारात काहीतरी हालचाल झाल्यासारखी दिसली. होय. तिथे कुणीतरी होतं‌. धीम्या पावलांनी पुढे पुढे सरकत होतं. प्रियाच्या डोळ्यांतील चमक अजूनच वाढली. ओठांवरच स्मित अजून स्पष्ट झालं. आणि ती ताडकन उठून उभी राहिली. काही समजण्याच्या आत त्या रिंगणाच्या बाहेर पाऊल टाकून ती पुढे सरसावली होती.

" प्रिया..." श्रीचे शब्द ओठांवरच थांबले. सोनालीने तिला थांबवायला वर केलेला हात तसाच राहिला‌. प्रिया पुढे जात असतानाच ती आकृतीही जवळ येत होती. पुढे पुढे येत ती प्रकाशात आली. आणि प्रियाची पावलं थबकली. समोरच्या चेहऱ्यावर तिची नजर खिळून राहिली ; पण... हळूहळू त्या नजरेतली चमक पार थिजून गेली. ओठांवरचं हसू मावळलं होतं.

तो चेहरा तिच्या पपांचा नव्हता. एका स्त्रीचा होता. एका तरूण स्त्रीचा...

क्रमशः
© प्रथमेश काटे