कलिंगडाची गारेगार कुल्फी

कलिंगडाची गारेगार कुल्फी

अगदीच मिडलक्लास शीर्षक वाटत असेल तर आपण याला वॉटरमेलन पॉपसिकल्स असेही वाचू शकता.

----------

घरात पहिला फ्रिज किती साली आला आता नेमके आठवत नाही. पण माझे शालेय शिक्षण तेव्हा आटोपले होते एवढे आठवतेय. आमच्या लहानपणी खेळायला मोबाईल नव्हते, असे हल्लीच्या पोरांना आपण बरेचदा कौतुकाने सांगतो. माझे बालपण फ्रिजशिवाय गेले आहे. त्यामुळे थंड पाण्याचेही एक कौतुक होते. नुसता बर्फ चोखण्यातही एक नशा होती. किसलेल्या बर्फाच्या गोळ्यावर सरबत शिंपडले की त्या वयातला जगातला सर्वात भारी पदार्थ तयार व्हायचा. जो जवळपास तितक्याच चवीने रोजच खाल्ला जायचा. त्या गोळ्यावर बाटलीतले सरबत, जे दहापैकी नऊ वेळा कालाखट्टाच असायचे, ते शिंपडताना जेव्हा तो बर्फ संपृक्त अवस्थेत यायचा, तोपर्यंत आपल्या तोंडातले पाणीही त्या अवस्थेला पोहोचले असायचे. आणि मग तो थबथबणारा गोळा हातात घेत आता अजून एकही थेंब गळून वाया जाऊ नये म्हणून पहिलीच जोरदार घेतलेली चुसकी.. आहाहा!.. मित्रांच्या गप्पा त्या चुसकीनंतरच सुरू व्हायच्या.

मग एक तो चम्मच मिळायचा. कुस्करलेला बर्फ ग्लासात टाकून त्यात वरून ओतलेले सरबत. हे गोळ्यासारखे ओठांनी चोखून चोखून खायचे नसून चमचा चमचा तो सरबतमिश्रित बर्फ तोंडात ढकलून चावत चघळत खायचा असतो. म्हणून याचे नाव चम्मच.

पन्नास पैश्याला गोळा मिळायचा. एक रुपयाला चम्मच. एक रुपयाला सरबत देखील मिळायचे. आम्ही आठ आण्याचा गोळा घेऊन एक रुपयाचे सरबत घ्यायचो. आणि तो गोळा त्यात बुडवून बुडवून खायचो. लवकरच हा प्रकार ईतका हिट झाला की त्या भैय्याने स्वत:च गोळासरबत असा स्पेशल आयटम दोन रुपये लाऊन विकायला सुरुवात केली.

असो, विषयावर येऊया... तर कलिंगडाची गारेगार कुल्फी

उन्हाळा सुरु झाला की रोज रात्री बिल्डींगमध्ये कुल्फीवाला यायचा. पोराथोरांना सगळ्यांनाच हि कुल्फी आवडायची. ऐय कुल्फीssssय्य... अशी आरोळी ऐकली की बासरीवाल्याच्या मागे उंदरे जमावीत तसे लोकं घरातून बाहेर पडायचे आणि बघता बघता दादरावर कट्टा जमायचा. दक्षिण मुंबईतील जुन्या बिल्डींगमध्ये राहण्याची हिच मजा होती.

ईतरवेळी गोळ्याच्या नावाने नाक मुरडणारे घरचे मोठे लोक्स, हि कुल्फी दूधाची असते म्हणून स्वत:हून खाऊ घालायचे. हा दूधाचा फंडा पेप्सीकोल्यालाही लागू व्हायचा. पेप्सीकोला हे समजावे म्हणून लिहिले अन्यथा पेप्सीच म्हटले जायचे. हल्ली पेप्सी म्हटले की ते डब्बा बाटलीतले फसफसणारे पेय आठवते. तेव्हा पेप्सी म्हटले की विषय संपला. क्रिकेट खेळून झाल्यावर पेप्सी खाऊनच घरी जायचे हे कंपलसरी होते. तर आपल्या पोराने दूधाची पेप्सीच खावी असे घरच्यांना वाटायचे. पण कुठल्याही पोराला विचाराल तर त्याला त्याच्या निम्म्या किंमतीत मिळणारी सरबताची पेप्सीच चोखायला आवडायची. काल जेव्हा घरी कलिंगडाची कुल्फी बनवली तेव्हा सर्वात पहिले आठवली ती हिच पेप्सी. या पेप्सी आणि पॉपसिकल्स शब्दांचा आपसात काही संबंध असल्यास कल्पना नाही.

असो, विषयावर येऊया... तर कलिंगडाची गारेगार कुल्फी

तर फ्रिज घरात नसला तरी काकामामांकडे होता. सुट्टी पडली की आळीपाळीने एकेकाच्या घरी जाणे व्हायचे. तेव्हा भावंडांना हाताशी धरून रोजचाच हा उपक्रम असायचा. पाण्यात वा दूधात विविध प्रकारचे सरबत, फळांचे रस वा खाऊच्या गोळ्या पाण्यात विरघळवून तो द्रव पदार्थ विविध आकारांच्या पात्रात फ्रिजरमध्ये ठेवायचा आणि सेल्फमेड आईसक्रीमचा लाभ घ्यायचा. रोज आईसक्रीम केले नाही तर फ्रिजचे पैसे वसूलच होणार नाहीत हि माझी तेव्हा ठाम धारणा होती. फ्रिजचे माझ्यामते तेव्हा दोन आणि दोनच उपयोग होते. एक म्हणजे थंड पाणी किंवा बर्फ मिळते आणि दुसरे आईसक्रीम.

पुढे फ्रिज घरी आला तेव्हा मी कॉलेजला जाऊ लागलो होतो. नव्याचे नऊ दिवस म्हणून हे आईसक्रीमचे खेळ केले. पण तेव्हा त्यात मजा घ्यायचे वय उरले नव्हते म्हणा की भावंडांची सोबत नव्हती म्हणा. तितकीशी मजा कधी आलीच नाही.

आता मात्र लॉकडाऊन काळात कुल्फीपात्रांचा खजिना हाती लागला. सोबत तितकीच उत्साही पोरंही होती. त्यामुळे पुन्हा एकदा या उपक्रमाचा श्रीगणेशा केला. सुरुवात आपल्या याच शीर्षकातील कलिंगडाच्या गारेगार कुल्फीने ...

पाकृ अगदी सोपी आहे. बहुतेकांना माहीत असेलच. तरीही औपचारीकता पुर्ण करतो -

१) कलिंगड छानपैकी कापायचा. मस्त छोटेमोठे तुकडे करून त्यातील बिया सुरीने अलगद काढून घ्यायच्या.
आमच्याकडे हे काम आईने केले.

२) मग ते तुकडे मिक्सर, ज्युसर आदि मशीनीत टाकून त्यांचा रस काढायचा. तो छानपैकी गाळून घ्यायचा आणि त्यात चवीनुसार मीठ, साखर टाकायचे.
आमच्याकडे हे काम बायकोने केले.

३) मग तो ज्यूस कुल्फीपात्रात भरायचा. संदर्भासाठी खालील फोटो बघू शकता. ते पात्र डीप फ्रिजरमध्ये ठेवायचे. एक बराच मोठा जीवघेणा काळ वाट पाहायची. सारखे फ्रिजचा दरवाजा उघडू नये हे सतत मनाला बजावत राहायचे. तरीही अधूनमधून उघडून चेक करत राहावे. त्याशिवाय मनाचे समाधान होत नाही. अखेर कुल्फी जमली असे वाटले की दांडीला पकडून खचकन खेचून बाहेर काढावी

आमच्याकडे हे काम पोरीने केले.

४) त्याचा छानपैकी फोटो काढून अपलोड करावा. माजघरातील पदार्थ जगभरात पोहोचवावा. आणि कुल्फी खाण्यातील आनंद द्विगुणित करावा.
आमच्याकडे हे काम.... अर्थात, मीच केले

५) मग काय, मस्त पेप्सीकोल्यासारखे चोखत चोखत खायची.

अरे हो,
आमच्याकडे हे काम सर्वांनी केले. पुन्हा पुन्हा केले. करतच आहेत. काय करणार, चव तोंडाला लागली की कंट्रोलच होत नाही

अवांतर - काकांनी काकूला कौतुकाने कवेत कोंडले कारण काकूंनी किचनमध्ये कलिंगड कापून कलिंगडाची कुल्फी केली

कु. ऋन्मेष