मसान: एक आधुनिक शोकात्मिका

छान आहे परीक्षण. बघायचाच आहे.

सुरेख लिहिता तुम्ही.
एकदा बघायला हवा हा चित्रपट असे वाटले.

ट्रेलर पाहून माझे मत फारसे अनुकुल झाले नव्हते. पण आता नक्की पाहणार.

सुंदर परीक्षण. चित्रपटही परीक्षणात नोंदवल्याप्रमाणे अफाटच आहे. अश्या वेगळ्या धाटणीचे, वेगळ्या पद्धतीचे चित्रपट नव्या दिग्दर्शकांना बनवावेसे वाटणे हीच मुळात नव्या पिढीच्या वैचारिक प्रगल्भतेला आणि प्रश्नांची उत्तरे स्वत:च्या बौद्धिक आणि मानसिक पातळीवर आत्मविश्वासाने शोधू पाहणार्या समंजस वृत्तीला दिलेली आश्वासक पावती असते असे मला बरेचदा वाटते. असे चित्रपट बनणे (ते व्यावसायिक रीत्या यशस्वी होवोत न होवोत) एका समाजाची मानसिक सुदृढता दर्शवते.

तुम्ही जर अतिआशावादी मनोवृत्तीचे असाल; जग फारच छान आहे; आयुष्य फारच सुंदर आहे; अंतिमत: सगळ्यांचं सगळं चांगलंच होणार आहे असं तुम्हाला वाटत असेल किंवा तुम्ही सोशल मीडीयावर फिरणारे ‘गुडी गुडी’ संदेश ‘संपूर्ण’ वाचून फॉरवर्ड करणारे असाल तर कदाचित ‘मसान’ हा चित्रपट तुम्हाला न आवडण्याची शक्यता आहे. ‘मसान’ ही तुमच्याआमच्या आजच्या आधुनिक पण सर्वसामान्य आयुष्यात कधीही येऊ शकणार्‍या दु:खाची वास्तववादी कहाणी आहे.>>>> हे अगदीच पटले.

समाजातल्या एका वर्गाचे, दुसर्या एका मोठ्या वर्गाला अजूनही अनाकलनीय असलेले अत्यंत बोचरे वास्तव कुठेही अतिरंजित आक्रस्ताळेपणा न करता, मनोवृत्तीचे, विचारांचे सरसकटीकरण न करता, अत्यंत संयमित रीत्या तेवढ्याच प्रभावीपणे मांडता येऊ शकते आणि कुठलाही 'उपदेशात्मक' डोस प्रेक्षकांच्या घशाखाली थेट उतरवण्याचा भंपक उपद्व्याप न करताही प्रेक्षकाला विचार करायला भाग पाडता येते याचे एक छोटेसे उदाहरण या चित्रपटाच्या निमित्ताने नक्कीच मिळते.

अत्यंत सुंदर परीक्षण !

चित्रपट पाहिल्यानंतर तो 'डायजेस्ट' करून मत बनवायला मला अर्धा तास लागला. हा संपूर्ण अर्धा तास मी चित्रपटाचाच विचार करत होतो.
तुमच्या परीक्षणातील प्रत्येक शब्दाशी सहमत.

तुमची शैलीही आवडते आणि अभ्यासपूर्ण लिखाणही.

धन्यवाद !

सुंदर परिक्षण.

हे ही परिक्षण आवडलं.
रसप यांच्या या सिनेमाच्या धाग्यावर अशोकमामांच्या प्रतिक्रिया पण वाचण्यासारख्या आहेत.

उत्तम परिक्षण..

परिक्षण खुप छान लिहिलेय. आवडले.

अप्रतिम

काय सुंदर परीक्षण केलंय. चित्रपट पाहिला आहे त्यामुळे ज्या सुंदर पध्दतीने परीक्षण केलय, ते लगेच जाणवते. हॅट्स ऑफ टु यु!

<समाजातल्या एका वर्गाचे, दुसर्या एका मोठ्या वर्गाला अजूनही अनाकलनीय असलेले अत्यंत बोचरे वास्तव कुठेही अतिरंजित आक्रस्ताळेपणा न करता, मनोवृत्तीचे, विचारांचे सरसकटीकरण न करता, अत्यंत संयमित रीत्या तेवढ्याच प्रभावीपणे मांडता येऊ शकते आणि कुठलाही 'उपदेशात्मक' डोस प्रेक्षकांच्या घशाखाली थेट उतरवण्याचा भंपक उपद्व्याप न करताही प्रेक्षकाला विचार करायला भाग पाडता येते याचे एक छोटेसे उदाहरण या चित्रपटाच्या निमित्ताने नक्कीच मिळते.> +१

हा चित्रपट रिलीज झाला का? बघायचाच आहे. नेटफ्लिक्स इ वर येण्याची वाट बघणार.

सुंदर परीक्षण.. बघायचा आहे हा चित्रपट

सुंदर परीक्षण.

हे भारीच लिहिलेय.

चित्रपट छानच आहे. मला तर दुकानात काम करणारा छोटू पण लक्षात राहीला. छोटू पाण्यात जाऊन बेशुद्ध पडतो तेव्हा हृदयाचा ठोका चुकतो. आणि तो शुद्धीवर येइपर्यंत जीवात जीव येत नाही अजिबात.

चित्रपटाइतकंच ताकदीचं परीक्षण.

कुठे बघायला मिळेल.

हाॅटस्टारवर आहे.

बऱयाच दिवसापासून पहायचा होता पण राहून गेलं. गेल्या आठवड्यात मुद्दाम पाहिला. निशब्द हाच एक शब्द आहे, चित्रपट पाहिल्यानंतर वाटलेल्या भावनेला.

परीक्षण सुंदर लिहिलेत. विकी कौशलचे काम आवडतेच. चित्रपटातली पात्रे तिथलीच वाटतात, अभिनित चित्रपट पाहतोय असे अजिबात वाटत नाही, हे सगळ्यांचेच यश आहे.

चित्रपट शोकांतिका नाही तर शोकात्मिक आहे हे वाक्य आवडले. मला शोकात्मिक तरी आशावादी वाटला, फक्त शेवटच नाही तर सुरवतीपासूनच. परिस्थिती कंबर मोडते तरी पात्रे परत उठून उभी राहतात, कोणाविरुद्ध कसलीही तक्रार न करता आपले आयुष्य बदलायचा प्रयत्न करत राहतात हे खूप खूप आवडले. हल्ली विशी तिशीतली मुले क्षुल्लक कारणांवरून आत्महत्या करून मोकळी होतात. त्यांनी हा निर्णय घ्यायच्या आधी एकदा हा चित्रपट पहावा व गेलेले आयुष्य मागे टाकून परत नव्याने उभे राहायची उमेद यापासून घ्यावी.

ला तर दुकानात काम करणारा छोटू पण लक्षात राहीला. छोटू पाण्यात जाऊन बेशुद्ध पडतो तेव्हा हृदयाचा ठोका चुकतो. आणि तो शुद्धीवर येइपर्यंत जीवात जीव येत नाही अजिबात>>>

तो वर येत नाही तेव्हा मलाही भीती वाटली क्षणभर. त्या इवल्याश्या मुलाने कसले जबरदस्त काम केलंय. 'अपने पैसेसे मजा कर रहे है, 'तेरी क्यू जल रही' संवाद सॉलिड घेतलाय त्याने. चेहरा व देहबोली किती बोलते त्या प्रसंगात.

विकी कौशलनेही छोट्या छोट्या प्रसंगात कमाल केलीय. त्यामानाने रिचाला तितकासा वाव नाही.

ये दुःख काहे खतम नहीं होता! एक सुंदर दृश्य आहे यात. वरुण ग्रोवर ची स्क्रिप्ट आणि लिरिक्स आहेत. दुष्यंन्त ची तू किसीं रेल सी गुजरती थी चे इम्प्रोव आणि मन कस्तुरी रे अप्रतिम आहे.

काल बघितला आणि आज परत हे परीक्षण वाचलं. चित्रपट सुंदर आहे. देवी कधीच खचून जात नाही आणि तिने जे केलं त्याबद्दल तिचे विचार स्पष्ट असतात हे फार आवडलं. "जो भी किया हम दोनो ने किया" हे ती ज्या ठसक्यात ऐकवते ते लाजवाब आहे. बाईच्या शरीरावर फक्त तिचा स्वतःचा अधिकार आहे हेच ती सांगतेय असं मला वाटलं, ऐकायला आलं. तिचे पुढचे प्लॅन तयार असतात आणि जे झालं तेच कवटाळून ती स्वतःला सहानुभूती देत बसत नाही हे प्रशंसनीय आहे. तिच्या मानाने दिपकचा संघर्ष मला कमी वाटला कारण तो खऱ्या संघर्षाला तोंड द्यायच्या आधीच सगळं संपलेलं असतं. प्रेक्षक म्हणून हा धक्का होता कारण मी मनातल्या मनात पुढच्या सरधोपट जात संघर्षाची तयारी केलेली होती. शालूशी बोलल्यानंतर त्याला नोकरी मिळवण्यासाठी एक नवीन उभारी मिळते आणि तो बोटीला यू टर्न घ्यायला सांगतो तो प्रसंग छान चित्रित केलाय.
मुख्य पात्र तर आवडलीच पण शालूही फार आवडली, निरागस तितकीच खंबीर. गाणी फार सुरेल आहेत. साधना यांनी वर म्हटल्याप्रमाणे दोन्ही पात्र परत उठून उभी राहतात, निराशेच्या गर्तेत जात नाहीत. शेवटी दोघं फक्त भेटतात, आपण काहीच अंदाज बांधू शकत नाही कारण दोघे स्वतंत्र व्यक्तिमत्व आहेत हे आधीच आपल्या मनावर ठसवण्यात चित्रपट यशस्वी झालाय.

ये दुःख काहे खतम नहीं होता! >>>>
हा सिन बघताना मीही खूप दुःखी झाले. आधीच्या प्रसंगात विकीने कमाल केलीय. अचानक बसलेल्या धक्क्याने कोलमडलेला पण त्याच वेळी हातातील कामाचे भान असलेला दीपक. हा कथेचा भाग माहीत नव्हता आधी, त्यामुळे आपल्यालाही धक्का बसतो.

देवी एकाच वेळी घरात व बाहेर अवहेलना आणि वैयक्तिक दुःख झेलते. अव्हेलनेमुळे वैयक्तिक दुःख आतल्या आत गिळावे लागते, क्लोजर मिळत नाही. म्हणून बहुतेक ती पियुषच्या घरी जाते. निदान तिथेतरी पियुषबद्दल बोलले जाईल ही आशा असावी.

पियुष नक्की कसा मरतो ते दाखवलं नाहीए. तसेच तात्पुरत्या नोकरीच्या ठिकाणी देवी त्या सहकाऱ्याचा लग्नाचा प्रस्ताव का नाकारते तेही नाही दाखवलं.

ये दुःख काहे खतम नहीं होता बे.....
कोणीतरी यावर मिम बनवलेला परवा बघितला आणि थोडे वाईट वाटले, मूळ प्रसंग अतिशय गंभीर पण मीम अगदी विनोदी होता...

बाथरूमच्या खिडकीची काच तोडून तिने नस कापून घेऊन पियुष मरतो.

आपल्याला कितीही वाटले तरी भौतिक आयुष्यात कोणासाठी थांबता येत नाही, आयुष्य संपवता येत नाही हे स्वतःला समजावून देवी व दीपक पुढे जातात. पण मनातून काही जात नाहीच ना? हॉटेलात सहकाऱ्यासोबत चहा घेत असताना शेजारी काही तरुण तरुणी वाढदिवस साजरा करताना बघून देवीला भावना अनावर होतात त्यात तो सहकारी लग्नाचा प्रस्ताव मांडतो. तिला त्या प्रसंगी कळतही नाही तो असा काही प्रस्ताव मांडतोय हे. तो किती स्लो दाखवलाय. त्या प्रसंगात मला देवीचे दुःख जाणवत होते आणि पंकज त्रिपाठीचे हसायलाही येत होते

देवी तिच्या दुःखाबद्दल कोणाशी बोलुही शकत नाही, दीपकला मित्रांचा तरी आधार असतो.

सुरवातीला दीपक सिव्हिल इंजि. शिकताना दाखवलाय, नोकरी मिळते ती मात्र मेकॅनिकल क्षेत्रात. याची गम्मत वाटली.

शेवटी दोघं फक्त भेटतात, आपण काहीच अंदाज बांधू शकत नाही कारण दोघे स्वतंत्र व्यक्तिमत्व आहेत हे आधीच आपल्या मनावर ठसवण्यात चित्रपट यशस्वी झालाय

हो. ती फक्त दोन अनोळखी लोकांची भेट आहे. कदाचित पुढे दोन समदु:खी मित्रही होतील. 'कहते है संगमपे दो बार आना चाहीये, एकबार किसिके साथ और एकबार अकेले' यावर देवीचे काहीही भाष्य नाही.

पियुष नस कापून मरतो हे मी नाही बघितलं, तसा सीन नव्हता, मी हॉटस्टार वर बघितला.

तो कापताना दाखवला नाही. बाथरूममध्ये तो ती आडव्या काचा लावलेली खिडकी उघडायचा प्रयत्न करतो , पुढच्या दृश्यात पोलीस त्याला बाहेर आणतात तेव्हा त्याच्या हातातून रक्त वाहात असते व तो बेशुद्ध/मृत असतो.

हॉटेलात तरुणतरुणींचा एकत्र दंगा पाहून देवी का इतकी रडायला लागते तेही दाखवलेले नाही. ती व पियुष कॉलेजातले मित्र नसतात तर कॉम्प्युटर इन्स्टिट्यूटमध्ये ती टाइपिस्ट म्हणून नोकरी करत असते तिथे ओळख झालेली असते. त्यामुळे अशा प्रकारचा एकत्रित प्रसंग याआधी तिच्या आयुष्यात त्याच्यासोबत यायची शक्यता कमी आहे. तरीही तिला ते पाहून भावना अनावर होतात. कदाचित या मुलांसारखे मोकळे आनंदी आयुष्य आपल्याला यापुढे मिळणार नाही हे वाटुनही ती रडलेली असू शकते.

देवी व दीपक बऱ्याच वेळा आपापल्या प्रिय लोकांचे फोटो त्यांच्या फेसबुकवर पाहताना दाखवलेत. त्यावरून त्या दोघांनाही खूप आठवणी येताहेत पण प्रत्यक्ष काहीच बोलता येत नाहीय, भावना दाबून ठेवाव्या लागताहेत हा निष्कर्ष आपण काढू शकतो.

तसे इतर बरेच आपल्यावर सोडलंय. दीपक आठवणी असह्य होऊन शालूची अंगठी गंगेत फेकतो आणि लगेच उडी घेऊन ती शोधायचा प्रयत्नही करतो. ती सापडत नाही तेव्हा किनाऱ्यावर येऊन कोसळतो. त्या रात्रीच तो निर्णय घेतो मागचे पुसून टाकायचा. हाही आपलाच निष्कर्ष... तो केवळ देहबोलीतून त्याचे दुःख दाखवत पुढचा मार्ग स्वीकारताना दाखवलाय. संवाद नाहीतच.

चित्रपटात असे अजून खूप प्रसंग आहेत जिथे कुठलेही भाष्य न करता केवळ 5-10 सेकंदाच्या दृश्यात परिस्थिती दाखवली जाते. वडिलांच्या सोबतीने घराचा भार उचलणारा दीपकचा थोरला भाऊ सगळे कुटुंब जेवत असताना रागाने स्वतःचे ताट पुढे ढकलून देतो, दीपक मात्र तरीही शांतपणे जेवत राहतो. ओढग्रस्त घरात पैसे कमावण्याची शक्यता असलेल्या मुलाला झुकते माप मिळते हे आपल्याला दिसते, संवाद काहीही नाही. असे होणे आपल्या मध्यमवर्गीय मानसिकतेला पटणार नाही पण त्या वर्गात आजही हे आहे हे दिग्दर्शक दाखवतो. जास्त मुले तर जास्त उत्पन्न हे गृहीतक मनाशी धरून 10 मुले जन्माला घालून त्यांचे कायमचे वाटोळे कसे होते हेही फक्त एका छोट्या संवादात येते. अजिबात फाफटपसारा न घालता कमी संवाद व जास्त दृश्ये अशी सांगड घालत लेखक, दिग्दर्शक व एडिटर यांनी चित्रपट कुशलतेने बनवला आहे. मी अजून एक दोनदा बघेन. आधी काही बघायचे राहून गेले असेल ते पाहण्यासाठी.

साधना,

चंपा प्रमाणे मीही सिनेमा hotstar वर बघितला. त्यात तुम्ही सांगताय त्यातल्या एक ताट रागाने सरकवण्याचा प्रसंग सोडल्यास इतर कोणताही सीन पाहिल्याचं अजिबात आठवत नाहीये. Hotstar वर भरपूर कापून टाकला असावा

धन्यवाद साधना सविस्तर प्रतिसादासाठी. हॉट स्टार वर चित्रपटाची सुरुवात देवीपासून होते आणि पियुष कुठेच दाखवला नाहीये. तो मला ती नंतर त्याचा फेसबुक प्रोफाइल बघत असते तेव्हा नीट दिसला आणि त्या आधी की नंतर त्याचा पेपरमध्ये फोटो असतो श्रद्धांजली वाहण्यासाठी. दिपकचा मोठा भाऊ शिकलेला नसतो कारण तो दीपक एवढा कदाचित हुशार नसतो हेही कारण असू शकेल त्याच्या रागाचं. बाकी जो जास्त कमावतो तो जास्त लाडका असतो किंवा त्याचं जास्त कौतुक केलं जातं चारचौघात हे सगळीकडे घडतं काही अपवाद सोडले तर असं मला वाटतं कारण तो स्वभाव आहे. खूप मुलं जन्माला घालायचा संवाद आठवत नाही. मलाही अजून एक दोनदा बघावा लागेल अजून नीट कळण्यासाठी.