संगीत - वैयक्तिक अनुभव

इथे जुन्या हिंदी गीत संगीतावर अनेक सुरेख लेख , चर्चा झाल्या आहेत .. त्यातलं थोडंफार वाचलं आहे ..

दुर्दैवाने असं म्हणण्याचं फारसं कारण नाही पण आमच्या घरात हिंदी संगीताची आवड कुणाला नव्हती त्यामुळे ते लहान वयात किंवा टीनेज मध्ये कानावर पडलं नाही .. टीव्हीवर जुने हिंदी सिनेमे लागत नव्हते असं नाही पण प्रमाण कमी असावं आणि फास्ट रंगीत सिनेमांच्या ऐवजी ते ब्लॅक अँड व्हाइट सिनेमे बघावेत , गाणी ऐकावीत अशी काही आवड नाही उपजली त्यावेळी ...

लहानपण राणी , शाहरुख , सलमान , अमीर , हृतिक , प्रीती , ऐश्वर्या , अनिल कपूर यांचे सिनेमे बघण्यात गेलं .. त्यातली गाणी आवर्जून लक्षात ठेवावीत अशीही गोडी लागली नाही ..

हिंदी संगीताच्या बाबतीत " फिअर ऑफ मिसिंग आउट / फोमो " म्हणतात तो मला बरीच वर्षं आहे . हे काहीतरी अतिशय दर्जेदार किंवा खूप छान काहीतरी आहे पण आपल्याला याचा आस्वाद घेता येणार नाही अशी एक पुसटशी भीती होती .

तसं पाहिलं तर युट्यूब 24 तास उपलब्ध आहे . गाणी ऐकायला कोणाचीही आडकाठी नाही . कुठल्याही क्षणी हवं ते गाणं ऐकायची सोय आहे .

पण वाचनाची भरपूर आवड आहे , समोर लायब्ररी सताड उघडी आहे पण पुस्तकं सगळी न समजणाऱ्या भाषेतली तशी अवस्था होती . ब्लॅक अँड व्हाइट च्या जमान्यातलं गाणं 2 मिनिटं ऐकायचाही पेशन्स नव्हता , कंटाळून बंद केलं जाई ... खजिन्याने भरलेली गुहा आहे पण आपल्याला आत जाता येत नाही असं वाटतं .

ह्याला करंटेपणा किंवा दैव देतं नि कर्म नेतं हेच शब्द लागू पडतील .

आता तिशी आली जवळजवळ तरी मला एखादं गाणं लागल्यावर गायक मुकेश आहे की रफी की किशोर कि आणखी कुणी काहीही सांगता येणार नाही इतके त्यांचे आवाज अनोळखी आहेत .

सुदैवाने मराठी गाण्यांची मात्र थोडीफार का होईना गोडी लागली ..

कदाचित नुसतं गाणं ऐकून संदर्भ लागत नसेल , कधीतरी वेळ काढून आपण जुने हिंदी पिक्चर बघू मग ती गाणी आवडू लागतील असं मनाशी म्हणत असे .. तो कधीतरी बहुतेक कधीच उजाडणार नव्हता . जिथे 2 मिनिटं गाणं ऐकायचा पेशन्स नाही तिथे ते स्लो स्टोरी असलेले चित्रपट बघणार ह्याची शक्यता कमीच आहे ... ह्यातही काही सुरेख चित्रपट मिस होत असतील यात शंका नाही .

तशी जुनी गाणी अजिबात ऐकली नव्हती असं नाही , त्यातली काही आवडली सुद्धा होती .. एक हजारों में मेरी बहना है , आपकी नजरों ने समझा प्यार के काबिल मुझे , मै शायर तो नहीं , दर्द ए दिल ( कर्झ मधलं ) .. एकूण संख्या हाताच्या बोटांवर मोजता येईल एवढीच होती .

पण बॅक ऑफ द माइंड कुठेतरी आपल्याला ह्या खजिन्याच्या गुहेत शिरकाव करायचा आहे ही इच्छा होतीच .. तो प्रवेश होत नाहीये याचीही चुटपूट चुटपूट होती .

काही दिवसांपूर्वी फेसबुकवर कुणाच्यातरी एका पोस्टमध्ये कवी शैलेंद्र यांचा फोटो पाहिला .. तो आवडला म्हणून गुगल सर्च करून पाहिलं तर एकूणच चेहरा आवडला .. 2 - 3 दिवसात स्तुतीचे अनेक लेख , कमेंट्स वाचल्या .. त्यांच्या मुलांचे वडलांच्या आठवणी सांगणारे व्हिडीओ पाहिले .... 1 - 2 गाण्यात त्यांनी अभिनय केला आहे ती गाणी पाहिली .. थोडक्यात साहेब क्रश झाले आहेत ... याचा उपयोग करून घेऊन आपल्याला हव्या त्या संगीत रत्नांच्या गुहेत प्रवेश करून घ्यायचा असं ठरवलं ... शैलेंद्र यांनी 800 गाणी लिहिली आहेत ... कदाचित त्यातली सगळी ऐकायला जमणार नाहीत पण सुरुवात तर केली आहे ... 20 - 25 त्यांची ऐकली आणि बाकी वेगळ्या गीतकारांचीही काही ऐकली ..

जुनं संगीत ऐकायचा पेशन्स डेव्हलप होतो आहे ... पण मुंगीच्या पावलाने . गाणं अर्ध्यावर आल्यावर बंद करून टाकावंसं वाटतं . पण शैलेंद्रचं आहे, पूर्ण ऐकायचंच असा नेट लावल्यावर पूर्ण ऐकते .. एकदा ऐकून पूर्ण झाल्यावर पुन्हा ऐकावसं वाटतं .. मग कितीही वेळा ऐकायलाही कंटाळा येत नाही ...

सगळ्याच ब्लॅक अँड व्हाइट गाण्यांच्या बाबतीत असंच होतं आहे .. पहिल्यांदा ऐकताना बोअर होतं . नंतर ती ट्यून मनात येऊ लागते थोड्या वेळाने आणि पुन्हा ऐकावसं वाटतं ... तरी नवीन गाणी ट्राय करण्याबाबत एक इनर्शिया आहेच .. तेव्हा शैलेंद्रांचं बोट घट्ट धरून ठेवलं आहे , एक एक गाणं चिकाटीने ऐकत आहे आणि आवडतही आहेत .. एकूण हिंदी संगीताची गोडी लागेल की नाही माहीत नाही पण ठीक आहे , निदान प्रवेश तरी झाला आहे , सगळा खजिना घेण्याएवढी झोळी मजबूत नसेल , मूठभर रत्नं मिळाली तरी काही हरकत नाही ...