लहान मुलांना आस्तिक बनवावे की नास्तिक?

तुमच्या देवाबद्दलच्या ज्या संकल्पना आहेत त्या मुला/मुलीला समजावून सांगा व त्या का तश्या आहेत तेही समजावून सांगा. पुढे मुले स्वतःहून जे करायचे आहे ते करतील.

इच्छा असेल तर तुम्ही रिचर्ड डोकिन्स यांचे गॉड डिल्युजन व डेविल्स चॅपलेन ही दोन पुस्तके वाचा. या दोन्ही पुस्तकात मुलांना कसे वाढवावे यावर स्वतंत्र चॅप्टर्स आहेत.

मुलांना काहीही बनवायची गरज नाही
आस्तिक नास्तिक ते स्वतः आपोआप बनतील

घरात देव आहेत पण त्यांची पूजा कोणी करत नाही. घर बदललं की पुढच्या सणापर्यंत देव खोक्यात बंद असतात. मग दसरा, दिवाळी, पाडवा अशा मराठी सणांना हुक्की आली तर गंध वगैरे लावुन पूजा करायला ते बाहेर निघतात. एकदा बाहेर आले की बाहेरच असतात. पुजेनंतर कधी आरती केली तर झांजा, घंटा वाजवायला लागलं की मुलं येतात. त्यांना त्याच्या मनाला येईल तेव्हा घंटा घेऊन वाजवायला बंदी नसते. आंघोळ कर इ. उपचार सांगितले तरी अगदी जेवताना घंटा बडवायची लहर आली तर बडवा. त्यावर बंधन घालत नाही. प्रसाद म्हणून दिलेली साखर ते परत परत मागून खातात.
देव, पूजा हे उपचार देवापेक्षा मला पूर्वीच्या आठवणीत घेऊन जातात, तो नॉस्टेल्जिआ वर्षातून एखाददा छान वाटतो. मुलं मोठी झाली की त्यांचा नॉस्टेल्जिआ वेगळा असेल.
टूथ फेरी, सँटा जसा खरा आहे मानून वर्तन करतो तसाच गणपती बाप्पा ही आपल्याला सगळं देतो असंच सांगतो. देव काही देत नाहीये हे त्यांना ही दिसतच असेल. त्यांना आणखी अक्कल आली की कळेलच.
भारतात असताना कुठे आरती चालू झाली की ठार अश्रद्ध असलो तरी पावलं तिकडे वळतात आणि हाताने टाळ्या वाजवल्या जातात. धुपाचा वास, कापूर, आरतीचे सूर, लय, ठेका ह्याचं ती तसंच. शुभंकरोती च्या वेळी मुलं शांत मनाने बसत असतील आणि ते शांत बसणं तुम्हाला हवं असेल तर तुम्हीही ते करायला लागा. मुलांनी पुस्तक वाचायला सांगण्यापेक्षा आपण वाचून दाखवली आणि मग वाचत बसलो की जशी आवड निर्माण होते तसंच. देव का आणखी काही... ती एक संधी (अपॉर्चुनिटी) मानून त्यांच्या जवळ त्या विषयावर बोलून हळूच एक विचाराचं पिलू डोक्यात सोडता येतं.

आमचे यनावाला काय म्हणताहेत पहा.https://www.facebook.com/yeshwant.walavalkar/posts/3789989354350503

तसेच जेव्हा मलाही प्रगल्भता आली >> हसून हसून डोळ्यात पाणी आल्याने पुढचे वाचवलेच नाही.

तसेच जेव्हा मलाही प्रगल्भता आली >> Lol Rofl हसून हसून डोळ्यात पाणी आल्याने पुढचे वाचवलेच नाही. Lol
>>>>

आस्तिक म्हणजे नेमके काय व नास्तिक म्हणजे नेमके काय ?
स्वतःहून देवपूजा, आरती किंवा इतर काहीही करायचा कंटाळा पण कोणी दुसरे करत असेल तर प्रसादाला हात पुढे, वाटेत प्रसिद्ध मंदिर अनायासे दिसले तर आत जाऊन डोके टेकवणे याला आस्तिक म्हणत नाहीत. आस्तिक बनणे किंवा त्या वाटेवर साधे पाऊलही उचलणे हे अतिशय कठीण आहे. कारण जन्माला आल्यापासून पदोपदी संस्कार, आचरण, उच्चार या सर्व गोष्टीतुन एक कंडिशनिंग मुलावर घडत असते. हे कंडिशनिंग ओळखणे ही महाकर्मकठीण गोष्ट आहे. त्यातून बाहेर पडणे हे त्याहीपेक्षा कठीण. त्यामुळे आपण आस्तिक आहोत असे समजत असू तरी तसे प्रत्यक्ष असूच असे नाही, किंबहुना नसतोच. बहुतेक आस्तिक प्रखर बुद्धी असलेले असतात असे पाहिलंय आणि त्यांच्या बोलण्यालिखाणातून त्याचा प्रत्यय येतो. मायबोलीवरील अश्चिग हे मला मायबोलीवर माहित असलेले एक आस्तिक आहेत.

मुलांना आस्तिक की नास्तिक बनवणे पालकांच्या फारसे हातात नाही असे आस्तिकांचे अनुभव वाचून वाटते. आस्तिकांनाही तेच कंडिशनिंग मिळते जे नास्तिकांना. पण स्वबुद्धीच्या बळावर आस्तिक कंडिशनिंग ओळखून ते नाकारतात. नाकारण्याची हिम्मत ठेवतात कारण हे कंडिशनिंग नाकारणे प्रचंड कठीण आहे.

अर्थात वर जे लिहिलेय ते माझे मत आहे, तेच वैश्विक सत्य आहे असा माझा दावा नाही, त्यामुळे उगीच वाद घालण्यात रस नाही.

घाटपांडे, लिंकबद्दल आभार. खूप छान विचार मांडलेत. पण वाचताना कुठेतरी वाटून गेलं की हे विचार असलेला माणूस सुसंस्कृत जगात श्वास घेऊ शकेल. सध्याचे जग इतके बार्बारीक होत चाललेय की त्यात अशा माणसाची घुसमट होणार. तो शांतपणे जगू शकणार नाही.

>>लहान मुलांना आस्तिक बनवावे की नास्तिक?<<
नास्तिक, विथ ऑल कॅपिटल लेटर्स. लहान मुलं हि मातीच्या गोळ्या सारखी असतात. विनाकारण त्यांच्या मनांत भंपक/भ्रामक संकल्पना घुसडुन त्यांची कोरी पाटि कलुषित करु नकोस. हे माझं, स्वानुभावाने दृढ झालेलं मत. (बाकि सण/उत्सव साजरे करणं यात धार्मिक पेक्षा सामाजिक अँगल महत्वाचा आहे) माझ्या व्याख्येनुसार नास्तिक माणुस नेहेमी वास्तवात जगतो, रॅशनली विचार करतो. हजारो वर्षांपुर्वि आदिमानवाने देवावर भरोसा ठेवला असता (देवाक काळजी रे, म्हणंत) तर आज तु हा धागा काढला नसतास, आणि मी त्यावर प्रतिसाद दिला नसता...

मुलांना स्वतःहुन काहीही सांगू नये. म्हणजे रामकृष्णाच्या गोष्टी, महाभारत, हे सांगावे, किंवा वाचू द्यावे, पण त्यानंतर ते खरेच आहे किंवा खोटेच आहे हे बिंबवायला जाऊ नये, फक्त नास्तिक मत सुद्धा असते इतके त्यांना समजले तरी पुरे आहे. त्यांनी आपापल्या तर्कबुद्धिप्रामाणे योग्य त्या निष्कर्षापर्यंत (म्हणजे नास्तिक हा. :D) पोहोचावे. मला लहानपणी जेव्हा शंका यायची, तेव्हा मी ५-६वीत असताना, "रामसेतू अस्तित्वात असल्याने राम खरोखरीच अस्तित्वात होता पण कृष्ण नव्हता" असा निष्कर्ष काढला होता. यावर कोणीही काहीसुद्धा प्रतिक्रिया दिली नव्हती. आणि आता मागं बघून, हा एक 'कोप' करायचा प्रयत्न होता असं कळतं.

पण एक आहे. देवावर विश्वास न ठेवणे हे बऱ्याच लोकांसाठी अकल्पनिय असते, तसे कधीही होऊ देऊ नये.

नास्तिक बनवा... देव नास्तिक लोकांना जास्त प्रसन्न होतो

आजच्या जगात आस्तिक ची नक्की व्याख्या काय आहे?? मूर्तीपूजा करा..मंदिरात करतात तसे दुध टाकणे,तूप टाकणे,दही टाकणे तासंतास मूर्तीसमोर उभे राहणे/बसणे..मंदिरात दर्शनासाठी रांगेत तासंतास उभे राहणे..
कि
मनातून देवावर विश्वास ठेवणे/पुजणे?
कुठल्याही देवाने सांगितले नाहीये कि माझ्या मागे पळा..तासंतास माझी आरती करा..माझी स्वच्छता करा..मिरवणुकीत फिरवा...
मानव सेवा माधव सेवा, माणुसकी ची जपवणूक शिकवली पाहिजे.
वेदांमध्ये लिहिले आहे कि, एक्कमेवादित्यम (देव एकच आहे).. नातेस्या प्रतिमास्ती(देवाचा कुठलाही आकार नाहीये)....
तर आधी मला सांगा कि नक्की आस्तिक म्हणजे काय मग ठरवता येईल मुलांना आस्तिक बनवायचे कि नास्तिक....

स्वतःच्या कष्टाच्या एका पैलाही खर्चु न देता मुलांना आस्तिक बनवावे. आपल्या अस्तिकतेचा भामट्यांनी कोणताही फायदा उठवु नये अन आपल्या कष्टाच्या पैशांनी भामट्यांच्या कायेखाली मांदं चढु नये यासाठी आस्तिकतेतील मुर्खपणा, भोंदुपणा आत्तापासुनच अधोरेखित करुन आपल्या मुलांना डोळस बनवणे खूप गरजेचे आहे.

मला तरी वाटतं कि मुलांना काही "बनवण्याची" गरजच नाहीये. सुदैवाने घरातच आस्तिक आणि नास्तिक दोघे असल्याने त्यांना निर्णय घेणे किंवा स्वतःचे आ/नास्तिकत्व ठरवणे आणि आचरणे सोपे जाईल.
लेखात विचारलेल्या प्रश्नाला "मला आवडत/ पटत/वेळ/ विश्वास नाही." यापैकी एक उत्तर मुलीच्या वयाचा आणि maturityचा विचार करून देता येईल. ह्या धाग्यावरून एक विनोद पुसटसा आठवतोय, कुणाला पूर्ण माहित असेल तर इथे पोस्ट करा.. एका प्रगल्भ जोडप्याला त्यांचं ५-७ वर्षाचं मूल विचारतं कि "मी कसा आलो?" प्रगल्भ जोडपं एकमेकांकडे बघून त्या मुलाला लगेच सेक्स एजुकेशन देऊन मोकळं होतं, नंतर मूल स्पष्ट करतं कि त्याचा काहीतरी सोपा साधा प्रश्न होता असं काहीतरी..

मुलांना तुम्ही ना आस्तिक बनवू शकत नाही नास्तिक.
सर्वच पालक मुलांनी उत्तम नागरिक बनाव
असेच समजून संस्कार करत असतात पण तसे घडते का.
काही गुंड होतात,काही चोर होतात काही लबाड होतात तर काहीच चांगले नागरिक होतात.
मुल मोठी झाली की स्वतःची बुध्दी वापरतात त्यांना पण प्रश्न पडतात.
त्यांना पण systmetic पद्धतीने चालले ल्या विश्वाचे गूढ वाटते.
आणि आपोआप ते आस्तिक बनतात.
जो पर्यंत विश्वातील सर्व प्रश्नांची उत्तरं मिळत नाहीत तो पर्यंत आस्तिक हे असणारच.

आस्तिक म्हणजे काय- देव असतो असे मानणे.
देव- a creator and controller entity.

नास्तिक म्हणजे काय- वरील गोष्ट मानण्यास काही कारण नाही असे मत असणे.

अजिंक्य... सेक्स म्हणजे काय असा प्रश्न असतो...
सगळे समजवल्यानंतर तो म्हणतो इथे फक्त दोन ऑप्शन दिलेयत. मेल आणि फिमेल.

चांगला विषय. पण भरकटला धागा.

ह्या सर्व भानगडीत पडण्या पेक्षा.
घरातील कामात आई वडिलांची जमेल तेवढी मदत करायला शिकवा.
बाहेर जावून शॉपिंग कसे करायचे ते शिकवा.
पैसे चे महत्व शिकवा.
घरात आणि समाजात काय जबाबदारी घ्यावी लागते ते शिकवा.
माणसं ओळखायला शिकवा.
व्यायाम करायला शिकवा.
आनंदी राहायला शिकवा.
ध्येय च पाठलाग कसा करावा ते शिकवा.
लोकांचा आदर करायला शिकवा.
उत्तम आहार कशाला म्हणतात ते शिकवा त्याचे महत्व शिकवा.
स्वतःची काम स्वतः करायला शिकवा

हे सर्व शिकवा त्यांना हेच आयुष्यात उपयोगी पडेल.

Submitted by Hemant 33 on 1 December, 2020 - 23:52>> +++१११११

हेमंत +123

माझा लहानमुलांना सल्ला आहे. नास्तिक असाल M आणि घरातले आस्तिक असतील तर गप रहा, आपण नास्तिक नाही आहोत याचे नाटक करत रहा.
घरात आरती सुरू असेल तर आपण जाऊन उभं राहणं, एखाद दोन आरत्या तोंडपाठ येणं याने आपल्या नास्तिकतेवर काही गदा येत नाही.

पण जर का हा / ही नास्तिक आहे हे कळलं तर असा काही मनोछळ सोसावा लागतो की बस. घरात कुणी जेवढं कट्टर आस्तिक, तेवढा जास्त सोसावा लागतो. बौद्धिकं घेतली जातात. मागे लागून स्तोत्र वाचायला लावणे, नेमाने देवळात घेऊन जाणे देवाबद्दलच्या गोष्टी वाचायला देणे (यात भाकडकथाही0 असतात), ते बघ ते केवढे मोठे शिकलेले डॉकटर आहेत ते पण आस्तिक आहेत, उगीच आहे का? असले डोस, उदाहरणे देत रहाणे, एखादी चांगली घटना घडली की बघ, हे देवाचं केलंस ना त्याचं फळ आणि एखादी नाही घडली मनासारखी तर तिकडूनही तू स्वतःहून देवाचं काही करत नाहिस ना म्हणुन असं झालं, आता अमक्याची आरती / तमक्याचं स्त्रोत्र पाठ कर वगैरे वगैरे.

मोठे झालात की मग आपला कल उघड करा.

मला तर काही असा अनुभव आला नाही ब्वा. आमच्या घरात कट्टर कोण नव्हतं अर्थात.

आस्तिक,नास्तिक वर खूप वेळा वादळी चर्चा झाली आहे .
कोणीच आपली मतं बदलत नाहीत आपल्या मतावर ठाम असतात .
काहीच निष्कर्ष न निघता विषय मात्र भलती कडेच जातो.
त्या मुळे परत तो विषय चर्चेत घेण्यात काही अर्थ नाही.

त्या मुळे परत तो विषय चर्चेत घेण्यात काही अर्थ नाही > असे म्हणू नका. आस्तिक-नास्तिक, युपीए-नडीए, हिंदु-मुस्लिम हे टॉपिक बंद झाले तर मायबोली बंद पडेल.

मानव +123

पोथ्या पुराणे वाचायला द्या
आपोआपच नास्तिक होतील

जोक्स द अपार्ट हुमायून नेचर आहे हे

ज्याची जबरदस्ती होते त्याच्या विरुद्ध जाण्याकडे सहसा कल असतो

त्यात पुन्हा कर्मकांडात अडकलेले आस्तिक आणि यातलं काहीच न करता नुसती श्रद्धा असलेले अस्तिस्क
नास्तिक असूनही देव बसवणारे, कधी देऊळ दिसलेच तर नमस्कार करणारे आहेत तसेच कट्टर बुद्धिवादी आणि देवाला रिटायर करा म्हणणारेही आहेत
यातलं कशात बसवायचं आहे याचाही विचार व्हायला हवा

नास्तिकता हि माणसाला व्यसन,व्यभिचार,मानसिक आजार याकडे घेऊन जाते.देव आहे की नाही या फंदात पडण्यापेक्षा आस्तिक असण्याचे बरेच फायदे आहेत जे मुलांना मिळू शकतात त्यासाठी मुलांना आस्तिक बनवावे.
सर्वांचे भले करणारा देव आहे व तो माझ्यासोबत आहे ह्या विचाराने आयुष्यातील अनेक कठिण प्रसंग लिलया पार पाडता येतात. आस्तिक लोक जास्त आनंदी,सकारात्मक ,नैतिक असतात असा अनुभव आहे .
आस्तिकतेचा कर्मकांडीय अतिरेक मात्र नका शिकवू.