तुमचा कधी वर्तमानपत्रात फोटो आला आहे का?

नव्वदीच्या दशकातील घटना आहे. तेव्हा शैक्षणिक कारकिर्दीत चौथी आणि सातवीच्या स्कॉलरशिप परीक्षांना फार महत्व दिले जायचे. हल्ली त्या असतात की नाही याचीही कल्पना नाही. माझ्या वर्तनावरून मी वाटत नसलो तरी गणित आणि बुद्धीमत्ता चाचणी या विषयातील हुशार प्राणी होतो. स्कॉलरशिप परीक्षातील भाषा हा तिसरा विषयही कसाबसा जमवून न्यायचो. त्यामुळे चौथीमध्ये स्कॉलरशिपच्या परीक्षेत मी मेरीटमध्ये आलो होतो. ते देखील काठावर नाही तर मुंबईत चक्क चौथा आलो होतो.

निकाल घोषित झाला. दुसर्‍या दिवशी वर्तमानपत्रांची माणसे शाळेत आली. आम्हा गुणवान विद्यार्थ्यांचा शिक्षक आणि मुख्याध्यापकांसोबत फोटो काढून गेली. तिसर्‍या दिवशी तो फोटो पेपरात नावासह छापूनही आला. पण माझ्या घरात मात्र आपल्या पोराने असा काही तीर मारला आहे याची साधी कल्पनाही नव्हती. बहुधा तेव्हा आमच्याकडे रोज वर्तमानपत्र यायचे नाही. तर शेजारच्या घरातून कोणीतरी धावत आले. अहो तुमच्या ऋन्मेषचा फोटो आलाय बघा पेपरात, त्याला स्कॉलरशिप मिळालीय. तेव्हा घरच्यांना माझे हे प्रताप समजले. संध्याकाळी शाळेतून घरी आल्यावर त्यांनी मला आनंदाने झोडपलेच.

पुढे सातवीतही स्कॉलरशिप मिळाली. पुन्हा ते फोटो सोपस्कार झाले. विशेष कौतुक वाटले नाही. कारण आधी हे आयुष्यात एकदा घडून झालेले.

पण गेल्या आठवड्यात मात्र ईनकमटॅक्स संदर्भात जुनी कागदपत्रे शोधत असताना बरेच दिवसांनी त्या वर्तमानपत्राच्या कात्रणावर नजर पडली. सोबत पोरगी माझ्या कागदपत्रांच्या पसार्‍याशी खेळत होती. तिलाही मोठ्या हौशेने ते कात्रण दाखवले. तिनेही मोठ्या हौसेने ते बघितले. मात्र पेपरात फोटो येणे हे तेव्हा काय भारी फिल देणारे होते हे तिला शब्दात काय कुठल्याही प्रकारे समजावून सांगता येण्यासारखे नव्हते. किंबहुना आज फेसबूक इन्स्टाच्या जमान्यात जो तो आपली स्वत:ची हवी तशी मार्केटींग करतो तिथे असे पेपरात फोटो येण्याचे कोणाला किती कौतुक असेल हा प्रश्नच आहे. पण आजही आमच्या घरातील नातेवाईकांमधील सारेच आठवण काढतात, की हुशारीसाठी म्हणून पेपरात फोटो येणारा ऋन्मेष आपल्या घरातील पहिलाच पोरगा. आणि आताही आमच्या घरात या पिढीतले कित्येक जण शिक्षणासाठी परदेशी गेलेत, तिथेच स्थायिक झालेत, पण पेपरात फोटो येणारा अजूनही मी एकटाच आहे

माबोवर तर कैक मोठ्या हस्ती आहेत. काहीजण असेही असतील ज्यांच्यासाठी पेपरात फोटो येणे ही नित्याची बाब असेल. पण त्यातही पहिल्या फोटोची आठवण स्पेशल असेल. अनुभव वाचायला आवडतील