लेकुरवाळा फणस

नेहेमीसारखेच अप्रतीम लिहीलेस.:स्मित: आम्हा देशावरच्या माणसाना फणस पुण्यात आल्यावरच खायला मिळायचा आणी मिळतो. अहाहा! अतीशय रोचक वर्णन आहे. पिकलेल्या फणसाचे गरे आता मिळतीलच, पण त्या आधी नीर फणसाचे कापं आणी फणसाची भाजी हा पण आवडता प्रकार. हायला, कोकणी लोकांचा मला जाम हेवा वाटु लागलाय आता.:फिदी::दिवा: ( चांगल्या पद्धतीने हेवा बरकां)

ममो वेलकम.:स्मित: कोकणाबद्दल अजून वाचायला आवडेल.

आहाहा, परत एकदा मस्त आठवणी.

सुरेख लेख.तुमच्या लेखाने लहानपणच्या आठवणी जाग्या झाल्या.
लहानपणी फणस खूप खाल्ले.कुयरीची भाजी इतकी आवडत नाही,पण गर्‍यागोट्यांची भाजी एकदम आवडती.
इथे मुंबईत आमच्या बाजूला मिळतात ते दक्षिणेकडून येणारे फणस!

खुप सुंदर लेख. फणस माझ्याही आवडता. भारताबाहेरही जिथे जिथे आणि जेव्हा संधी मिळाली, तेव्हा मी खाल्लाय तो.

.. या इंदिरा संतांच्या ओळी मी पण एका लेखासाठी वापरल्या होत्या. फणसासारखीच इतर लेकुरवाळी झाडे म्हणजे आवळा, करमळं, कोको वगैरे.

फणसाचाच एक प्रकार अक्की असा असतो. तो केरळ मधे होतो. मी कधी खाल्ला नाही तो.

आणि फणसाचा एक भाऊबंद म्हणजे बदनाम दूरियान. हे फळही भारतात नाही. पण मी मात्र परदेशात जिथे जिथे मिळाले, तिथे खाल्लेय. ही दोन्ही फळे कोकणात यायला हवीत.

नेहमीप्रमाणे मस्तच..

नेहेमीप्रमाणेच मस्त. फणसाचे तळलेले गरे एकदम तोंपासु!

फणसमहात्म्य ! छानच !!
<< पण फणसाची चव मात्र झाडागणीक बदलते. >> हेंही वैशिष्ठ्यपूर्ण.
घराजवळच जर गोठा असेल, तर फणस कापल्याबरोबर तिथून गुरांचा थयथयाट सुरू झाल्याचं लक्षांत येतंच. पिक्या फणसांची सालं म्हणजे गुरांसाठीही मेजवानीच असते !

मस्त लिहिलतं मनिमोहोर. फार आवडलं.
तुमचे लेख मी नेहमी माझ्या आजीकडच्या आमच्या मुख्य घराला पॅरलल ठेवून वाचते. तुम्ही मागच्या लेखात गोठ्याबद्दल लिहिलत मला संध्याकाळी घाईने कुठही गेली तरी पळतं येणारी आज्जी दिसते. एक म्हैस कुठल्याच गड्याला दुध द्यायची नाही. आज्जीच लागायची.
म्हणजे तुम्ही कोकणाबद्दल लिहिता मी ते सांगली/कोल्हापुरातील सुपीक गावातल वर्णना बरोबर ताडून बघत असते. माहित नाही मला नीट सांगता येतय कि नाही. पण तुम्ही फणस भाजायच लिहिलतं, मला आमच्या घरची कणसं भाजलेले पावसाळ्यातले दिवस आठवतात. तुम्ही आठळ्यांच लिहिलतं कि मला उकडलेल्या फुलेप्रगती शेंगा आठवतात.
एकुनच गावाकडचे दिवस सेम असतात किंवा आपल्या भावना तरी सेम असाव्यात.

दिनेश, अक्की नसाव ते. वरिक्क माझ्या माहितीप्रमाणे. पण मी विचारून एकदा खात्री करेन. वरिक्का जॅम, वरिक्का पिकल वगैरे पदार्थ मल्याळी मैत्रिणीकडे असतात . त्याची एक स्वीट करी भरपूर खोबरं घालून करी करतात. मला फणस नाही आवडत त्यामूळ नाही कधी अपील झाले ते पदार्थ.

खूप दिवसांनी आला लेख .. पण मजा आली.. या मे महिन्याच्या सुट्टीत अजून कोकणचा मेवा येऊद्या..

@ फणस तर काय, मला आंब्यापेक्षा जास्त आवडतो.. (याचे आंबा त्यामानाने कमीच आवडतो हे देखील एक कारण) .. फणसाची फक्त एक भाजी तेवढी नाही आवडत.. पण त्याच्या गोट्याही आवडीच्या.. कापा बरका दोन्ही मूडनुसार .. चावायची मजा घ्यायचीय की सूप सूप गिळायची त्यावर अवलंबून.. नुकतेच एका कोकण मेळाव्यातून फणसाची पोळी आणि चिप्स आणल्यात महिनाभर पुरतील ईतक्या.. अधून मधून ताव मारणे चालू असते.. हा लेख वाचून मूडही बनला.. आज वीकेंड आहेच, सॉफ्ट ड्रिंक आणि त्यासोबत हा चखणा

ममो.. बेस्ट एकदम.. !

सॉफ्ट ड्रिंक आणि त्यासोबत हा चखणा  >>

सई ताई बरोबर म्हणतात "बच्चु आहेस तु"

अप्रतीम. माझ्या आजीने कापा फणसाचं झाड लावलं होतं. त्याच्याइतक्या सुंरेख चवीचा करकरीत फणस कधीही मिळाला नाही नंतर. आता ते घरही गेलं आणि झाडही. पण या लेखामुळे ती चव परत आठवली.
तळलेले गरे पण काय मस्त दिसतायत!

मस्त लिहिता तुम्ही मनीमोहोर. कोकणात पोहोचवता.

सुरेख!

फणस तसा पॉप्युलर आवड असतेच असं नाही. मला स्वतःला बरका अजिबात आवडत नाही. कापा खाता यायचा पण आता तोही आवडेल की नाही शंका वाटते (मी मूळची कोकणातली नाही). पण कुयरी, त्याची भाजी, आठळ्या, गरे आणि क्वचित फणसाची पोळी हे खायला आवडतं.

लेख वाचून मात्र आपण थेट कोकणातल्या एका पारंपारीक वासे असलेल्या आणि आंबा, फणस, पोफळी इत्यादींनीं वेढलेल्या घरात आहोत असंच वाटायला लागतं एकदम

मस्त लिहिलंयत!

आमची पिताश्री तरूणपणी फणसाच्या झाडावर चढून तिथेच एक अख्खा फणस फस्त करू येत असं आजी सांगायची. आताही त्यांचं फणसप्रेम आहेच. उकडगरे मला भयंकर आवडत असल्यामुळे बाबा माझ्या नावाखाली एक महिन्यात ८ वेळा तरी उकडगर्‍यांचा वाटा आणायचे गेल्यावर्षी! आणि आई दरवर्षी फणसाचा रस आटवून डीप फ्रिजात ठेवते त्यामुळे मनसोक्त सांजण/ सांदण खायला मजा येते.

याही वर्षी मला हीच मज्जा करायला मिळो!

आहाहा हेमाताई काय लिहिलंत, नेहेमीप्रमाणे माहोल उभा केलात. फिरवून आणलंत तुमच्याबरोबर मलाही कोकणातून.

ह्यातलं बरंच अनुभवलंय. पण तरी काही माहिती मला नवीन आहे. मला कापा फणस आवडतो खायला. बरका नाही.

कोकणात पोहोचवलंत.काही नातेवाईकांमुळे कोकणात राहायला मिळालं आणि हे सर्व अनुभवता आलं.कोकण पर्यटन करणाय्रांना हे मिळत नसेल.फणसाचे सर्व पदार्थ आवडतात अगदी उकडलेल्या आठळ्याही.का कुणास ठावूक गुजराती समाजाने फणसाला टाळलंच आहे.त्यांना फणसाचा वास ( सुगंध नाही) नाही आवडत.केरळवाले फणसाला चक्का म्हणतात तिकडेही याचं फार अप्रुप कोकणासारखं नाही.कोइमतुर पालघाट ( पलक्कड ) चे तमिळ एक छान पदार्थ बनवतात.- केळीचं पान रेघेवर दुमडून छोटी पुस्तकं कापतात.मोदकाची उकड पसरवून आत खोबरं फणसाचं सारण घालून घड्या करून कुकरमध्ये एकावर एक रचून उकडतात.घडी तव्यावर गरम करतांना थोडं तुप सोडून खायचं.

बॉस म्हणे, ' मीं तुम्हाला ओरडलो तरी मीं फणसासारखा आहे !' ; उद्यां सगळ्यानी डब्यात
कुयरीचीच भाजी आणायची ठरलंय. कच्चाच खायचाय साल्याला !!

ममो.......... अगदी गोड गोड लिहितेस तू...... रसाळ!!!!!!!!!!! खूप छान फीलिंग येत असतं वाचताना..........

नेहमीप्रमाणेच सुंदर लिहिलंय. एकदम नॉस्टॅलजिक झालं !

खुपच सुंदर लिहलयं अगदी गर्‍यासारखे!

फणसा अंगी असाती काटे|
आत अमृताचे साठे||

फणसाचे गरे, तळलेले, अगदी बिया सुद्धा भाजून निखार्‍यावर सगळेच आवडते!

भाऊ,

ममो...अगं काय अगदी काळजाला हात घातलास".......
मस्त!
आणि तळलेले गरे कुडुम कुडुम खाणारं मांजर.....अगदी आमच्या घरातलाच फुटु डकवलास की!

भाऊ,

नेहमीप्रमाणेच सुंदर लिहिलंय. एकदम नॉस्टॅलजिक झालं ! +१

खुप छान

खुप सुंदर लिहिलंय ममो. लेकुरवाळ्या फणसाच्या झाडाकडे बघितलं तरी मन प्रसन्न होतं. एरवीचं नुसतं झाडही देखणंच वाटतं. फणसाचं सगळंच प्रिय आहे. गरे, साटं, पोळ्या, उकडलेल्या आठळ्या आणि भाजी तर खुपच. फणसासारखी माणसं पण सांदणं नुसतीच ऐकलीयेत, अजून खाल्ली नाहीत कधी.

तुमच्यामुळे खुप फणस आठवले. शिरोड्याजवळच्या आरवलीचा वेतोबा फणसाच्या थोराड बुंध्याचा असतो. साधारण तीन वर्षांनी नवा वेतोबा येतो, तेव्हा आधीचा वेतोबा जंगलात नेऊन ठेवतात, पुन्हा मातीत विरून जायला. ही पर्यावरणप्रेमी भक्ती फार अभिनव आहे. कोकणात ब-याच ठिकाणी असावा हा प्रघात. देवळातल्या वेतोबाचं दर्शन घेतल्यावर आम्ही आधीचा वेतोबा बघायला गेलो तेव्हा तो पहुडलेला रिटायर्ड वेतोबा बघताना त्या निरव शांततेत आणि गर्द सावलीत एकदम अद्भूत वाटलेलं.

पुण्यात सेनादत्त रस्त्यावर ट्रॅव्हल इंडिया क्लबसमोरच्या वळणावर एक छोटेखानी देखणा फणस आहे. पुष्पगुच्छासारखा आटोपशीर. सरळ खोड, त्यावर कोरीव खवले आहेत आणि टोकावर हिरव्यागार गोलसर पानांचा दाट संभार बारा महिने. त्याला कधीही फणस लागलेले पाहिले नाहीत. बहुतेक छाटून छाटून मेंटेंड ठेवलाय त्याला.

<< शिरोड्याजवळच्या आरवलीचा वेतोबा फणसाच्या थोराड बुंध्याचा असतो.... >> खूपच रंजक माहिती. बघूंकच होयो प्रत्यक्ष पुढच्या कोकण भेटीत !

फणस नुस्ता ऐकून, चित्र पाहून माहित आहे. मुंबईत कधीतरी पाहिला असेल. २ जाती अस्तेत वाचून माहित आहे. तळलेले गरे विकतचे खाल्लेत मागे एकदा. छानच लागतात.

लेख मस्त आहे. नवीन माहिती मिळाली.