कुठेतरी वाचलेला हा लेख छान वाटला म्हणून येथे प्रकाशित करत आहे.. चूकभूल देणे घेणे..
▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁▁
गोयाची कोंकणी नि आमची मालवणी, दोघीव सख्ख्यो भैणी.. दोघीव प्रेमळ..!
विश्वंभर उजगांवकार कोकणीतसून बातम्यो दिताना म्हणता, "दाण्या-गोट्याच्या मंत्र्यान राखणी खात्याच्या मंत्र्याक् उलयल्यान..." दाण्या-गोट्याचो मंत्री म्हणजे अन्न खात्याचो मंत्री.. आणि राखण खात्याचो मंत्री म्हणजे संरक्षण मंत्री... दोनव शब्दांका त्या मातयेचो गंध आसा. आमची मालवणीव तशीच... अगदी फणसाच्या गऱ्यासारकी.. वरसून खडबडीत पण भुतूरसून अमृतासारकी..! आमची मालवणी.. शिव्या नि ओव्यानी ठासून भरलंली..!
झील जर सकाळी उसरापरयात् न्हिजलंलो आसलो तर त्येचो बापूस त्येका उठयताना म्हंता, "मायझंया, ही काय झोपाची येळ झाली रे..? अक्करमाशा, गारपावयले आंबे कोण काडतलो हा, तुजो बापूस..?"
ह्येच्यार त्येची घरकारीन (बाय्ल) घोवावर (न्हवऱ्यावर) डाफरत म्हंता, "उजवाडाक उठान बाबल्याक गाळी घालूक काय तुमचा डोक्या-बिक्या फिरला हा की काय..? काल आंबे उतरयताना खांदली मोडान पडलो मां तो..! त्येची ढोपरां फुटली हंत.. त्येची काळजी नाय तुमका..."
ह्या आयकान झीलाचो बापूस बायलेक काळजेच्या सूरात म्हंता, "अगो रांडेच्या, ह्या तीयां माका पयला सांगाक नाय कित्याक्? गारपावरसून पडलो म्हंजे नक्कीच कोणीतरी माज्या झीलार देवस्की केल्लंली आसतली.. मीया पयल्यांदा देवचाराक नारळ देव्न गाराणा घालून येतंय..."
घटकेआदी उसरापरयात् न्हिजलंल्या झीलाक 'अक्करमाशी' म्हणान गाळयो घालणारो बापूस, झीलाक बरा वाटांदे म्हणान खंयच्यातरी देवळात घेव्न जाता आणि गुरवाक् गाराणा घालूक सांगता... आणि मग तो गुरव समोरच्या दगडातलो देव ह्यो आपलो घरातलोच माणूस आसा, असा समजान त्येका गाराणा घालता... आजूबाजूक देवाक कौल लाव्क इल्लंली माण्सां 'व्हंय म्हाराजा' म्हणान गुरवाक साथ देतंत...
गुरव - बा देवा म्हाराजा, बारा-पाचाच्या, बारा व्हैवाटीच्या म्हाराजा...
मागसून - व्हंय म्हाराजा...
गुरव - आज तुका सांगणा देण्याक काराण म्हाराजा...
मागसून - व्हंय म्हाराजा...
गुरव - आमचो वयल्या वाडयेतलो पलतडचो तुको मयेकार म्हाराजा...
मागसून - व्हंय म्हाराजा...
गुरव - त्येचो झील गारपावरसून पडलंलो हा म्हाराजा...
मागसून - व्हंय म्हाराजा...
गुरव - त्येची ढोपरां-कोपरां फुटलंली आसंत म्हाराजा...
मागसून - व्हंय म्हाराजा...
गुरव - जर कोणी जकीण, अळवट, वायंग्याभूत, खवीस, मांग, मानमोडो, मानकापो उठव्न त्येच्यावर करणी
केल्लंली आसली म्हाराजा.. तर तीया वडाची साल पिंपळाक आणि पिंपळाची साल वडाक लाव्न त्येचे दात
त्येच्याच घशात घाल रे म्हाराजा...
मागसून - व्हंय म्हाराजा...
गुरव - आणि ह्या तुज्या लेकरान तुज्या चरणांर श्रीफळ ठेयलंला आसा म्हाराजा.. तां पावन करून घे रे म्हाराजा... आणि बरां कर...
मागसून - व्हंय रे म्हाराजा...
गाराणा घालून झाल्यार गुरव मयेकराच्या हातात आंगाऱ्याची येक पुडी दीता आणि तो आंगारो घेव्न मयेकार घराक येता...
इल्या इल्या बायलेक साद घालीत म्हंता, "हंयसर ये गो रांडेच्या.. ह्यो झीलू मसुरकारान आंगारो दिल्लंलो आसा... बाबलो न्हिजेतसून उठल्याबरोबर त्येच्या ढोपराक लाव्क इसरा नोको... नायतर जाशीत आपला साळकाय-म्हाळकायांवांगडा मुरडाक..! मीया आंबे उतरव्न येतंय.. तंवसर पेज करून त्येच्यावांगडा सूकाट भाजून ठेय.. आणि त्या अक्करमाशाक (झीलाक) बेगीना उठव नोको..! न्हिजांदे वाय्च आजून..."
तर अशी ही आमची रांगडी मायाळू मालवणी जशी देवाची करणी आणि नारळात पाणी..!
- गंगाराम गवाणकर
गंगाराम गवाणकर .. मस्त लेखक..
गंगाराम गवाणकर .. मस्त लेखक.. तेंचा 'वस्त्रहरण व्हाया लंडन' वाचूकच होया एकदातरी..