खास बहाणा (कातीलच्या गज़लेचा भावानुवाद)

Submitted by राजेश घासकडवी on 25 November, 2011 - 11:47

कातीलच्या एका फारसी गज़लेचा भावानुवाद सादर करतो आहे. मूळ संकल्पना मराठी संस्कृतीला साजेशा करताना भावार्थ जपण्याचा प्रयत्न आहे. तसंच कातीलच्या गजलेत जे आशयघनता असलेले शब्द आहेत तेच मराठीत आणण्याचा प्रयत्न कृत्रिम झाला असता. म्हणून शब्दसंख्या भरमसाठ वाढवण्यापेक्षा काही शब्द अध्याहृत ठेवलेले आहेत. मूळ गज़ल, भावानुवाद करण्याची प्रेरणा व त्यासाठीचा अर्थ जयंत कुलर्णींच्या या लेखातून मिळाले.

खास बहाणा

नजरशरांनी मारुन, म्हणशी "दोष यमाचा", खास बहाणा!
दुर्लक्षाने मारुन करशी जनलज्जेचा खास बहाणा

ज्या देवीचा वेडा झालो, तिच्या दर्शनाच्या आशेने
देवळि जाता आड येतसे नमनाचा तो खास बहाणा

चुकवित नजरा विसावली ती खांद्यावर कोणा अन्याच्या
भिडता नजरा, चाचपून का आधाराचा खास बहाणा?

अशी अप्सरा आसपास या पुजेत बाधा तरी कशी ना?
किलकिल डोळे तिला पहाती, मंत्रपाठ हो खास बहाणा!

मला मारुनी, रक्तच माझे शरिरावर ती माखे अपुल्या
रक्तचंदनी लेप लावुनी, शृंगाराचा; खास बहाणा

मूळ गजल

मा रा ब-घम्ज़ा् कुश्त्-ओ-कज़ा रा बहान साख़्त्
खुद सू-ए-मा ना दीद्‍-ओ-हया रा बहान साख्त्

रफ्तम् ब मस्जिदे के ब-बीनम् ज़माल-ए-दोस्त्
द्स्ते ब-रूख् कशीद-ओ-दुआ रा बहान साख़्त्

द्स्ते ब दोश्-ए-गैर निहाद अ़ज् सर्-ए-करम्
मा रा चूं दिद् ओ लघ्ज़िश्-ए-पा रा बहान साख़्त्

जाहद् न दाश्त् ताब्-ए-जमाल्-ए-परी रूखान्
कुन्जे गिरफ्त्-ओ-याद-ए-ख़ुदा रा बहान साख़्त्

ख़ून-ए-कातील-ए-बे सर्-ओ-पा रा बहा-ए-खीश
मलेदान-ए-निगार-हिना रा बहाना साख़्त्

गुलमोहर: 

शब्दशः भाषांतरामुळे बोजड झालेय. त्या पेक्षा मूळ शेरांचा फक्त खयाल घेउन तुमच्या शब्द्/वृत्तात गझल केली तर अधिक प्रभावी होईल असे वाटते. अर्थात हे झाले माझे मत.