पूर

पूर

सकाळची वेळ . संततधार पाऊस . पावसाला कंटाळलेलं धुरकट आकाश. उदास !
पण खाली नदीला पूर आला होता . धरणांमधून पाण्याचा विसर्ग खूप मोठ्या प्रमाणात होता . मुठेला उधाण आलं होतं .
पूर बघायला हे गर्दी !
शनिवारवाड्याच्या समोर कट्टयावर ओळीने बसलेली माणसं. अनेक प्रकारची अनेक ठिकाणची . भुकेलेली . काही कामाच्या शोधातली . काही थेट भिकारी . जगाने नाकारलेली सगळी फौजच जणू . त्यांचा तो रोजचाच अड्डा . कोरोना काळापासूनचा . पावसाने हवेत गारवा आणला असला तरी त्याने पोटातली आग काही विझत नाही . तीच आग विझवण्याच्या विवंचनेत असलेली ती गरीब बिचारी माणसं .
पाऊस चालूच होता . नशीब त्याने थोडा जोर कमी केला होता . त्यातले काही जण मोडक्या काड्यांच्या छत्र्या घेऊन होते . काही फाटके रेनकोट ; तर काही तसेच भिजत . मळकट कपड्यांमध्ये. हरवलेल्या नजरेने इकडे तिकडे पहात .
त्यांच्यामध्ये एक भिवा होता . तिशीतला असला तरी चाळिशीतला वाटणारा . तो खुरटी पांढरी दाढी खाजवत पाण्याकडे पहात होता . पुराच्या गढूळ पाण्याकडे पहात त्याच्या डोक्यात काहीतरी घोळत होतं .... शेजारी त्याचा मित्र होता . म्हातारा नाना .
' नाना , काय करायचं रे ? हे पोट कसं भरायचं ? ' भिवा त्याला म्हणाला .
त्याचा हा रोजचाच सवाल . नाना तरी काय करणार ? तो गप्प बघत बसला .
' चल - जरा पलीकडे जाऊ , ' नाना म्हणाला .
दोघे उठले आणि त्या दगडी, जुन्या पुलाच्या मध्यभागी पोचले .
भिवा म्हणाला , ' नाना , जीवच द्यावा रे . नाहीतरी नदीला पाणी आलंय . '
नानाचं त्याच्याकडे लक्ष नव्हतं. तो म्हणाला, ' हं ! खरंय . खायला आज हाय तर उद्या नाय. '
भिवा पण त्याच्याच नादात .‘ नाही रे नाना , आज मी खरंच उडी टाकणारे ! नदीत - पुराच्या पाण्यात . '
आता मात्र नाना चमकला .
'काहीतरी बोलू नगं भिवा ! '
त्याला एकदम कसंसंच झालं . भिकारी असला तरी त्यालाही मन होतंच की. त्यात त्याची ह्या भिव्याशी नुकतीच गट्टी जमलेली. .
त्यांचं तोंड ओंकारेश्वराच्या पुलाच्या दिशेने होतं . भिवाने एकदम हातातली प्लॅस्टिकची पिशवी खाली टाकली आणि तो पुलाच्या कठडयावर चढला .
कठडयावरून तो चालत पलीकडे जाऊ लागला . बस स्टँडच्या दिशेने . नाना ओरडला , ' ए , साल्या ! खाली उतर भोxxx !’
लोकांचं लक्ष एकदम तिकडे गेलं आणि -
भिवाने पाण्यात उडी टाकली की !
नाना ओरडला - ' भिवा ! .... अरे उडी टाकली उडी टाकली ! '
आणि तिथे गर्दी जमा झाली . त्या सगळ्या भिकाऱ्यांची . पुलावरून बस धरायला चाललेल्या माणसांची . आणि रस्त्यावरून बेभान चाललेल्या वाहतुकीचीही .
कोणीतरी पाण्यात उडी टाकली होती आणि - आणि अर्थातच जीवाला कंटाळून .
त्यात पुराचं पाणी . भिडे पूल पाण्यात गेला तरी लोकांसाठी बातमी होते ; तो जातोच . पण महापालिकेसमोरचा छोटा पूल तेव्हा पाण्यात जातो जेव्हा नदीला खूप पाणी सोडलेलं असतं . ज्याचा इशारा दिला जातो . नाहीतर नदीकाठाला बोंब ठरलेली .
अशा त्या खतरनाक , गढूळ ,स्वतःशी वेटोळं घेत , स्वतःच्या नादात चाललेल्या पाण्यात उडी टाकायची म्हणजे ...
भिवा जो पाण्याखाली गेला तो वर आलाच नाही . नाना पळत पुलाच्या दुसऱ्या बाजूला गेला . अन लोकही . सगळेजण खाली नजर ताणून पहात होते . एखादा माणूस आपल्यासमोर जातो म्हणजे ? ...
तो वर आलाच नाही ! गेला ? ...
लोक पाण्याकडे पहात होते . काळजीने , बेफिकिरीने . नानाच्या डोळ्यांत मात्र पाणी आलं - काय केलं या पोराने !
काही जण मात्र त्याही परिस्थितीत व्हिडिओ काढत होते .
अन थोडा पुढे - भिवा वर आला . नानाला आशा वाटली - आला , आला वर . तो ओरडला ' अरे , त्याला कोणी घ्या रे वर ! काढा - वाचवा !'
आणि गंमत ! ...
भिवा छान वर आला आणि आत्मविश्वासाने हातपाय मारू लागला .
तो पट्टीचा पोहणारा होता . पुरात पोहणं त्याला काही नवीन नव्हतं . गावाकडे तर तो यासाठी हिरोच होता . त्याने जरा गंमत केली होती . थोडंसं वेडंसं धाडस !
तो पोहत पुढे गेला आणि पाण्यात बुडालेल्या घोरपडे घाटापाशी जाऊन एका झाडाला धरून थांबला . आनंदाने . एखाद्या विजयी वीराच्या आवेशात . लोकांनी टाळ्या वाजवल्या . लोक जोमाने व्हिडिओ घेऊ लागले . तोही खूष लोकही खूष अन नानाही .
मग एक दोर टाकण्यात आला आणि त्याला धरून तो पुढे बाहेर आला . अन मंगलाजवळच्या जुन्या दगडी पायऱ्या चढून वर परत पुलावर .
लोकांनी त्याला डोक्यावर घेतलं . एका माणसाने त्याला पाचशेची नोट दिली . ते बघून तो आणि नाना डबल खूष .
आज खायची चंगळ होती !
त्यांनी त्या दिवशी ऐश केली . खाऊन पिऊन मजा .
नाना म्हणाला , ' भिव्या , लय भारी केलंस गड्या ! ... मंग आता उद्यापण ? '
भिवाने छाती थोपटली , ' आपुन है ना यार ! '

दुसऱ्या दिवशी ती बेकारांची फौज रोजच्यासारखी जमलेली होती .
पण आज पाऊस थांबला होता .
पूर ओसरला होता आणि गर्दीही ! ...
--------------------------------------