एक मूड असाही

Submitted by सामो on 3 October, 2022 - 04:43

कॉफी कमी पडली की, मन प्रचंड रिसेप्टिव्ह होउन जातं. तरल-भावुक. मग लॅपटॉपवर, कीबोर्डच्या वरच्या रिकाम्या जागेत ठेवलेल्या , इवल्याश्या निळ्या व पांढर्‍या रंगांच्या शिंपल्यांच्या डब्याही कशा एकमेकांशी गप्पा मारणार्‍या सख्या वाटू लागतात. टेबलवरचे बांबूचे रोपटे, आपल्याला त्याच्या मनातील अलवार गूज सांगते आहे असे वाटू लागते. आणि हे सारे केव्हा आता ..... पहाटेच्या तीन-चार वाजता. जेव्हा आख्खे शहर निद्राधिन झालेले आहे, सारे शहर अमूर्त मनाच्या राज्यातून फेरफटका मारीत आहे. स्वप्नांच्या अगणित पालख्या, मिरवणुका निघालेल्या आहेत, काही भरजरी, डौलदार, दिमाखदार तर काही शांत, प्रार्थनेसारख्या. रुमीने लिहीलेली - 'Out beyond ideas of wrongdoing and rightdoing, there is a field. I'll meet you there.' तो हा प्रसिद्ध प्रदेश, स्वप्नांचा प्रदेश, अमूर्त मनाच्या अधिराज्याचा प्रदेश.
एकेक आठवणी येउ लागल्यात - कधी खलिल जिब्रानच्या लेखनातील मखमली, गर्वोन्नत निशा आठवते आहे. ती ही अशी की - सर्व दीनदुबळ्या लोकांची दिवसभर उधळलेली स्वप्ने, आणि आकांक्षारुपी खिल्लारे गोळा करणारी जणू गोपस्त्रीच. जिच्या जादूभर्‍या, कोमल अंगुलीस्पर्शाने , शीणलेल्या भागलेल्या लोकांचे नेत्र झाकून त्यांच्या हृदयाकाषात स्वप्नरुपी आनंदाचे नंदनवन फुलविणारी कल्पवृक्षलताशी. जिच्या काळ्या मखमली वस्त्रप्रावरणांच्या घडींत प्रेमिकांना मदनाचे धनुष्य सापडते तर दवबिंदूंनी चिंब झालेल्या जिच्या पावलांपाशी कित्येक एकाकी हृदये मूकपणे अश्रू ढाळतात. अनंत प्रेमिकांच्या प्रेमाची साक्षी, एकाकी हृदयांची मैत्रिण तर बेघरांची आश्रयदाती अशी ही खालील जिब्रानने, वर्णिलेली रजनी. माझ्याकरतासुद्धा वरदानमयीच ठरते. हां असेल जग सूर्योपासक पण सूर्याच्या दाहक आणि वादळी, मनस्वी राज्यानंतर, तप्त हृदयावर फुंकर घालणारी प्रेमिकाच जणू अशी यामिनी मनाला प्रचंड गारवा देणारी.
अशा निवांत वेळी , जगाच्या नजरेपासून दूर, माझ्या फक्त माझ्या वेळात मी संग्रह केलेला, साहित्य-खजिना उघडलेला आहे - तरल कथांचा, भावुक लेखांचा, सुंदर कवितांचा आणि होय ईश्वरविषयक चिंतनात्मक लेखांचा. वेळ कसा जातो आहे ते कळतच नाहीये. वारा शांतावलेला असताना कशा समुद्रावरती हळूवार लाटा येतात तसे तरंग मनात उमटवतात या कथा, लेख आणि कविता. कधी मला विस्कॉन्सिनच्या तळ्यावरती, रात्रीच्या वेळी चमचमणार्‍या रुप्याच्या नाण्यांची आठवण येते तर कधी लहानपणी अनुभवलेल्या सुशेगाद दुपारीची. फार मौल्यवान वेळ असते ही. रिचार्ज करणारी. मला हवे तसे वागण्याचे स्वातंत्र्य असते मग मी वाटले तर देवीची किंवा दत्तगुरुंची स्तोत्रे म्हणु शकते वाटले तर 'मुक्तानंदांच्या चित्शक्तीविलास' पुस्तकाचे वाचन करु शकते, आठवणींच्या राज्यात हरवु शकते तर कानाला हेडफोन लावून मंद सूरावटीची , अटमोस्ट रोमँटिक गाणि ऐकू शकते. आपणच, आपल्या प्रेमात पडण्याची एक संधी. स्वतःच स्वतःला सापडण्याची वेळ की स्वतःमध्ये हरवून जाण्याची वेळ - की एकदमच दोन्ही. होय दोन्ही एकाच वेळी.
वेळ कसा गेला ते कळलेच नाही. लवकरच जगरहाटी सुरु होइल, शांतता भंग पावेल. जग गजबजून जाइल आणि रात्रीचे वनदेव परत आपापल्या प्रदेशात, परततील. पाखरांना जाग येइल. पण आज रिचार्ज झालेला मूड मला अनेक दिवस पुरेल.

Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

सामो, अप्रतिम लेख आहे हा. अशा तरल भावना शब्दात मांडायला तेवढंच तरल मन आणि शब्द हवेत. ते तुझ्याकडे आहे, हे तुझे लेख आणि प्रतिसाद वाचुन जाणवतं. मी तुझ्या नावासकट (माहित असलेल्या, सामो) हे माझ्या घरातील लोकांना forward करू का? Esp माझ्या सासूबाईंना कारण त्या यातील भावना समजतील आणि appreciate करतील एवढ्या वाचन आणि भावना प्रगल्भ आहेत.

छान लेख आणि प्रतिक्रिया. असा अनुभव/मुड मलाही येतो. मलाच काय अनेकांना तो अनुभव येत असेल. पहाटेची वेळ निरव असते. मन हे डोहाप्रमाने आहे. शांत असते तेंव्हा आपले प्रतिबिंब त्यात दिसते. तिथे आयुष्याविषयीच्या आपल्या कल्पना परिपूर्ण दिसतात. त्यातून एक चैतन्य निर्माण होते. आव्हानांचा सामना करायला सज्ज होते. मन रिचार्ज होते म्हणजे हेच ते.

दिवस सुरु होईल तसे हळूहळू इतरांशी आपलेinteraction सुरु होते. घरचे, बाहेरचे, ऑफिसमधले, ओळखीचे, अनोळखी विविध मार्गांनी हा कोलाहाल वाढतो. मघाशी शांत नितळ असलेला डोह ढवळून निघायला सुरवात होते. दिवसभर तो तसाच व तितकाच शांत ठेवणे हे मोठे आव्हान. योगी व्यक्तींना ते जमत असेल. आपण मात्र ती शान्त्तता जपायची धडपड दिवसभर करत राहतो. सकाळी मिळालेली उर्जा अशी हळूहळू अशी कमी कमी होत जाते.

मानसिक शांती हा सर्वात मौल्यवान दागिना Happy

अतुल फार सुंदर लिहीलेत. तुमच्या 'लिटल मॅच्बॉक्स गर्ल' कवितेच्या भाषांतरामधून, तुमच्या कविमनाची ओळख आहेच. नक्कीच अशा सविस्तर प्रतिक्रिया व लेख वाचायला आवडतील.
निकु, शरदजी खूप आभार.
आरेमडी, प्लेलिस्टस नक्की ऐकेन.
आज बंगाली गाणी ऐकते आहे. किती गोडवा आहे या भाषेत. मधुर मधुर निव्वळ रसगुल्ला! 'आमि एक जाजाबोर' हे भूपेन हझारिका यांचे गाणे फार आवडते. 'आमि चॉलते चॉलते थामे गेशी...' , 'प्रियतमा ... ', 'अंतो बिहीन ...' , 'ब्रिष्टी ब्रिष्टी ....' सर्वच गाणी फार फार आवडतात. 'कि लिखी तोमाय ...", "शोनो कोनो एके दिन , घ्या किंवा 'आकाश बाकाश करे रिमझिम ...." अहाहा!!!

खुप सुंदर लिहिलंयस सामो.. असेच लिहिते रहो! Happy
पहाट किंवा मध्यरात्रीनंतरची वेळ माझी खूप आवडती. अशी प्रचंड शांतता अनुभवणं मला मानसिक बळ देतं.
इथे का कुठे आठवत नाही पण रात्रीवर पण एक लेख वाचला होता त्याची आठवण झाली.

-----------------पूर्वप्रकाशित-----------------

खलिल जिब्रानचे "The Earth Gods" नावाचे अतिव सुंदर पुस्तक वाचते आहे. या पुस्तकाची सुरवातच ३ भूदेवांच्या भेटीने व गप्पांनी होते. पैकी पहीला भूदेव हा कनवाळू व भावनाप्रधान आहे तर दुसरा निष्ठुर, गर्विष्ठ आणि नार्सिसिस्ट रेखाटलेला आहे तर तिसरा उदासीन अन कलेमध्ये रममाण होणारा व निरीक्षण करणारा असा रंगविलेला आहे. जिथे पहील्या भूदेवाचा दुसर्‍या भूदेवाबरोबर खडाजंगी वाद सुरु आहे की मनुष्य महान की भूदेव महान, तिथे तिसरा भूदेव मात्र पृथ्वीवरी एका नर्तकी मुलीच्या नर्तनाचा व एका तरुण गायकाच्या मधुर आवाजाचा आस्वाद लुटतो आहे. हा तिसरा भूदेव परोपरीने पहील्या दोघा जणांना सांगतो आहे की अरे बाबा तुमचा वाद थांबवा आणि जरा खाली बघा २ तरुण-तरुणी कसे प्रेमात पडत आहेत. पण पहील्या भूदेवाला आणि दुसर्‍या भूदेवाला त्यांच्या वादातून डोके काढण्याची उसंत नाही.
.
मला दुसर्‍या भूदेवाचे व्यक्तीचित्र आवडले कारण त्याच्या निवेदनात मला मनुष्यजन्माची एक कटू यथार्थता दिसून आली. या दुसर्‍या भूदेवाने निवेदन केलेल्या एका उतार्‍याचे हे स्वैर रुपांतर आहे -
.
मित्रांनो तुम्हाला कळत नाही का की आपण, आपण बलशाली भूदेव, मर्त्य अशा मनुष्याला निबिड अंध:कारातून वर तर काढतो अन तरीही त्याचे पाय मात्र पृथ्वीवरती घट्ट रोवलेले राखतो.
त्याला जिजीविषेची, जीवनेच्छेची अतिव तृष्णा तर देतोच पण अंती त्याच्या हाती मृत्युरुपी वैफल्याचा पेला देतो.
आपण मनुष्याला जेव्हा प्रेमासारख्या उदात्त भावनेची अनुभूती देतो तेव्हा तेच प्रेम अंती दु:खात विलीन करतो. जे प्रेम मीलनोत्सुकतेने भरतीस येते तेच प्रेम पहील्या मीठीनंतर ओसरते.
मनुष्याच्या रात्री आपण पुढील दिवसांच्या सुखी स्वप्नांनी रंगीन करतो तेच त्याचे दिवस मात्र गतकाळाच्या स्मृतींनी कोळपून टाकतो.
मनुष्याच्या आकांक्षेमध्ये जिथे गरुडभरारी अन विचारांमध्ये जिथे समुद्राची गाज ओवतो तिथे त्याचे हात अन पाय मात्र नियतीच्या साखळदंडाने बांधून टाकतो.
.
मित्रांनो होय आपण आपण शक्तीवान अन अमर भूदेव जिथे मनुष्याचे मन असिम आनंदाने भरुन, त्याच्या गायलेल्या गोड गाण्यांनी , स्वतःचे मन रिझवतो तिथे काही काळातच आपण मनुष्यास अशा दु:खाच्या निष्ठुर डागण्या देतो की ज्यायोगे तो आपला धावा करेल.
पृथ्वी, आपली माता जेव्हा क्षुधार्ततेने आक्रोश करते तेव्हा मनुष्याचे जीवन संपवून आपण त्याला मातीत मिसळून टाकतो, तिची क्षुधा शांतवतो.
मनुष्याच्या आत्म्याला इतका उन्नतीचा, भव्यतेचा असा ध्यास देतो की त्याची नजर भविष्याचा वेध घेइल पण त्याचवेळी त्याचे शरीर मात्र भूतकाळाच्या स्मृतींच्या दलदलीत धसवून ठेवतो.
.
स्वतःच्या मातेच्या अश्रूमय प्रसूतीवेदनेपासून ज्या मनुष्यजीवनाची अथ होते, त्याच जीवनाची इति त्याच्या स्वतःच्या पुत्रादिकांच्या शोकाने व रुदनाने करतो.
आणि मधल्या काळात मित्रांनो, आपणच त्याला आशा-निराशा, स्वप्न-वैफल्य, सुख-दु:खाच्या थपडा देत हेलकावत ठेवतो.

गुलजारची गाणी ढगाळ हवेत, विलक्षण व्याकुळ करतात. Sad

जीने के लिये सोचा ही नही दर्द संभालने होंगे
मुस्कुराये तो मुस्कुरानेके कर्ज उतारने होंगे

Pages