विहंगम देवराई - २

विहंगम देवराई - १

अनेकांना वाटते आहे की देवराई म्हणजे जंगल असेल पण एका शेतकरी कुटूंबाने त्याच्या देवासाठी सोडलेली ती लहानशी जागा आहे. फारशी मोठी नाही. एकमात्र आहे की या जागेत माणसाचा वावर अजिबात नाही. त्यामुळे पक्षी, किडे वगैरे भरपुर दिसतात. देवराईच्या संवर्धनासाठी काय करावे? असा जेंव्हा मला प्रश्न पडला तेंव्हा त्याचे उत्तर या देवराईत मिळाले. देवराईच्या संवर्धनासाठी काहीही न करणे हेच देवराईला लाभदायक ठरते. तिकडे लक्ष देवू नका, फिरकू नका. देवराई आपली आपण समृध्द होत जाते. बहरत जाते. मी फोटो काढताना याची नेहमी काळजी घेतली की कोणत्याही पक्षाला अजिबात त्रास होऊ नये. मिळाला फोटो तर उत्तमच नाहीतर दुरुन मिळालेले दर्शनही काही कमी नाही. पक्षी पहाणे हे महत्वाचे, नशिब असेल तर फोटो मिळेलच हे माझे तत्व. बायको प्रथम माझ्या सोबत आली तेंव्हा हे पक्षीवैभव पाहून चकीत झाली. मग तिने दुसऱ्या दिवशी स्लिंगमधे थोडसं धान्य घेतले पक्षांना टाकायला. आणि मला जाणवलं की हाच हस्तक्षेप नकोय आपला पक्षांच्या जगात. त्यांना मिळेल ते खातात ते. आपण का सवयी बिघडवायच्या? असो. सुरवातीलाच चिऊताईचा फोटो देतोय. गोड दिसणारा हा पक्षी फार वैताग आणतो चिवचिवाट करुन. आणि क्रुरही असतो. माझ्या बाल्कनीत घर बांधायला घेतलय तिने. रोज फुलपाखरे पकडून आणते आणि फार वाईट पध्दतीने खाते.

प्रचि: १ चिमणी

प्रचि: २

प्रचि: ३

ठिपक्यांची मनोली. यांचा थवा चरत असतो रोज बाल्कनीसमोर. पण अगदी गवतात लपलेल्या असतात.

प्रचि: ४

काळी शराटी. ही क्वचीत येते आमच्याकडे. या वर्षी रोज हजेरी लावत आहेत. आपल्याच नादात असतात दोघेही.

प्रचि: ५

प्रचि: ६

प्रचि: ७. ही तांबटची जोडी.

प्रचि: ८

प्रचि: ९. साळूंकी.

प्रचि: १०. साळूंकीचा रुद्रावतार.

प्रचि: ११. शेकाट्या

प्रचि: १२

प्रचि:१३. धनेश

प्रचि: १४. टिटवी

प्रचि: १५. कापशी घार

प्रचि: १६. सुगरण मादी. ही खोपा बांधताना इकडची काडी तिकडे करत नाही. नर घरटे बांधतो. या मॅडम येतात. खोपा पहातात. आवडला तर नरासोबत रहातात नाहीतर दुसरा खोपा पहायला निघून जातात. एक नाही आवडले तर दुसरे असावे म्हणून नर कधी कधी दोन दोन खोपे बांधतो. बिच्चारा.

प्रचि: १७.
.
प्रचि: १८.

प्रचि: १९. हे नर महाशय.

प्रचि: २०

प्रचि: २१. सुगरणींची कॉलनी

प्रचि: २२. घार. ही शक्यतो येत नाही देवराईत. आली की मग मात्र सगळ्या लहान मोठ्या पक्षांची चक्क धावपळ होते.

प्रचि: २३

प्रचि: २४. कोकीळ. ओरडायला लागला की वैताग येतो अक्षरशः

प्रचि: २५. बगळा

प्रचि:२६. पाणकावळाही आजकाल रोज चक्कर टाकून जातो.

प्रचि: २७

प्रचि: २८. याला पाहीले की मला माझे लहानपणचे दिवस आठवतात. मीही असेच कंपाऊंडच्या तारेतून हात घालून फळे किंवा फुले चोरायचो. मज्जा यायची.

प्रचि: २९. मला आवडतो हा बुलबुल.

प्रचि: ३०. मला हा चिरक म्हणजेच रॉबिन फार आवडतो. कारण या जोडीने मला स्विकारलय. मी त्यांच्या नेहमीच्या जागेवर जावून बसलो तरी ते मला घाबरुन उडत वगैरे नाही. एकदोनदा तर माझ्या मांडीवर येवून बसला होता. असा कुणाचा विश्वास मिळाला की भारी वाटते. याचे मी सगळ्यात जास्त फोटो काढलेत. अनेक भावमुद्रा टिपल्यात.

प्रचि: ३१

प्रचि: ३२

प्रचि: ३३. या पाहूण्यांनाही काही जण घेऊन येतात. मग पक्षांची मेजवाणी होते मस्त.

प्रचि: ३४. मला वाटते खुप फोटो झालेत. अजुन खुप आहे. दुसराही भाग काढावा लागणार.
जाता जाता हे काही सातभाईंचे फोटो. मी एकदा घरी येताना देवराईसमोर गाडी लावली आणि एक सातभाई गाडीच्या आरशावर येऊन बसला. त्याला आरशात शत्रू दिसला असावा. त्याने मदत बोलावली आणि दहा पंधरा मिनिटे गाडीच्या आरशावर चक्क युध्द झाले.

प्रचि: ३५

प्रचि:३६. हा सुर्यपक्षी. फार त्रास दिलाय याने मला. कधी एका जागेवर ठरेल तर शप्पथ. कसाबसा कॅमेऱ्यात सापडलाय.

प्रचि: ३७

प्रचि: ३८

प्रचि: ३९. हा सोसायटीचा रस्ता. अनेक फुलांनी बहरलेला असल्याने सनबर्ड सारख्या पक्ष्यांची विशेष वर्दळ दिसते.

प्रचि:४०. देवराईतून दिसणारी आमची सोसायटी.

प्रचि: ४१. ही काठोकाठ भरलेली विहीर.

प्रचि: ४२. आणि ज्याच्यामुळे ही देवराई आहे तो हा देव. शेजारी विहिर दिसते आहे.

फोटो खुप आहेत. देवराईतले सुक्ष्म जग तर थकीत करते. बाजरीच्या दाण्यायेवढी लहान लहान तृणफुले तोंडात बोट घालायला लावेल इतकी सुंदर दिसतात. त्या सगळ्यांचे फोटो पुढच्या भागात.

देवराई - ३