मुंज करावी का?

तुम्ही मुंज करावी की करु नये असा साधा प्रश्न विचारला असता तरी चाललं असतं त्याला विकृत मार्ग म्हणायची गरज काय ?

एखाद्या लिंगासाठी विधी असणे यात गैर काय आहे? इतर धर्मातही एका लिंगासाठी सुंता करतात की. विधी हा आपल्या भल्यासाठी करायचा.. एकाच लिंगाला का, एकाच जातीला का असली खुस्पटं काढायची असतील तर तुम्ही करु नका.. कॉन्वेंट शाळेचा आणि मुंज न करण्याचा काय संबंध कळला नाही... उद्या एखादा परधर्मीय पतंगरावांच्या शाळेत शिकला तर त्याने सुंता करायची नाही का?

आपल्याच धर्माबाबत बरळल्यामुळे तुम्ही आधुनिक आहात हे सिद्ध झाले आहे. त्याबद्दल तुम्चे अभिनंदन .

फक्त तो अशा विकृत मार्गांनी खर्च करू नये असे वाटते.

गुरुजींची दक्षिणा पाच पन्नास रुपये, आलेल्या लोकाना जेवणावळ, एक दोन बारकी संध्येची पुस्तके आणि धार्मिक विधीसाठी चार शेणी, लाकडाच्या ढलप्या, तूप, दर्भ आणि जानव्याची दोरी... यातला कोण्ता खर्च विकृती या सदरात तुम्ही टाकला हे तुम्हालाच ठाऊक !

मुंज करावी का? हो जरूर करावी अन आमच्यासारख्यांना जेवणाला जरूर बोलवावे.

पुर्वी मुंज हा विधी कोणा एका जातीकरता मर्यादीत नव्हता.

बाबा महाराज सातारकर यांनी त्यांच्या मुलीचीही मुंज केल्याचे ऐकिवात आहे...

चौकस,

आपण हे विधी का करतो ?

पूर्वजांनी केले म्हणून.
शास्त्रात सांगितले म्हणून.
करावेसे वाटतात म्हणून.

कोणाची आणखीनही कारणे असू शकतील.

मला स्वत:ला हा विधी आवडतो कारण, ह्यात बटूला विद्याभ्यासासाठी विधीपूर्वक तयार केले जाते. तो गुरुगृही नसेल जात, पण आता ईथून पुढे स्वत:ला काया वाचा मने अभ्यासावर केन्द्रीत केले पाहिजे हे तर आपण त्याला समजावतो आहोत.

हा विधी फक्त काही जातीतच केला जातो कारण पूर्वी विद्याभ्यास ही त्याच जातींची मक्तेदारी होती. मला नाही वाटत की एखाद्याने मुंज केल्याने बाकीच्यांना चुकीचा किंवा निगेटीव्ह संदेश जातो.

व्रतबंधन, मौजीसंस्कार हे शब्दही संस्कार, बंधन ह्याच गोष्टी अधोरेखीत करतात. शेवटी हा संस्काराचा भाग आहे. ज्याला पटत असेल त्याने करावा, ज्याचा विश्वास नसेल त्याने करु नये.

माझ्यामते मुंज करावी. तशी आम्ही मुलाची मुंज केलीही.
जातीपातीचा मुद्दा आपण मध्ये आणला तर असतो.
तसेच मुंज साध्या पद्धतीनेही करता येते, म्हणजे खर्च आटोक्यात ठेवून.
आमच्याकडच्या मुंजीला सगळ्या जातीधर्माचे आमचे मित्र आनंदाने आले होते.
खरं सांगायचं तर पूर्वी मुंज हा विधी सगळ्यांकडे असायचा असे ऐकून आहे.
एका आजीबाईंना (अमराठी, अमहारष्ट्रीयन, सिंधी) पत्रीका, आमंत्रण देतेवेळी त्यांनी हे मला सांगितले.
लग्नाच्या आधी सोडमुंज असते. त्यांच्याकडे एक दिवस आधी मुंज, लगेच सोडमुंज करतात.
मुंजामुलाला सगळ्या विधींमधले किती कळते? फारसे नाही. पण सर्वसाधारणपणे गायत्रीमंत्र जरी शिकता आला तर वाईट काय? तसेही लग्नाच्या विधींमधले किती कळते? तरी बरीच लग्ने अजूनही गुरुजींना बोलावून, देवळात, चर्चमध्ये इ. केली जातात ना?
प्रत्येकाने आपापल्या ऐपतीप्रमाणे, नातलग, मित्रमंडळींना बोलावून मुंजच असे नाही एखादा दुसरा कार्यक्रम केला तर भेटीगाठी होतात. आम्हाला शालू, पैठण्या नेसायला मिळतात.;) आजीआजोबा डोळ्यात पाणी आणून नातवाला बघतात. यात काय बिघडले? हेच लग्नातही होत असते.

>>> 'आमचा पैसा आम्ही कसा खर्च करू हे इतरांनी सांगू नये' हे खुसपट मान्य. ते मी सांगूही इच्छीत नाही. फक्त तो अशा विकृत मार्गांनी खर्च करू नये असे वाटते.

मुंज करणे या कार्यक्रमातील खालीलपैकी नक्की कोणते विधी (किंवा सर्वच विधी) तुम्हाला विकृत वाटतात ते जरा सोदाहरण स्पष्ट करावे.

१) मुंज लागण्याच्या आधी बटू इतर मुलांबरोबर जेवतो.
२) बटूचा घेरा करणे.
३) पुरोहीत काही मंत्र म्हणून प्रत्यक्ष मुंज लावणे.
४) जानवे परिधान करणे.
५) गायत्री मंत्राचा उपदेश घेणे.
६) नातेवाईक व इतर मित्रमंडळींबरोबर जेवणावळ.
७) भिक्षावळ
८) निमंत्रितांकडून बटूला आहेर

वरील पैकी विधी क्रमांक (२) आणि (७) ची आता फक्त औपचारिकता पूर्ण केली जाते. बाकी इतर विधी बर्‍याच प्रमाणात पार पाडले जातात.

वरीलपैकी कोणते विधी विकृत आहेत?

मुंजच काय आणि हिंदुच काय, सर्वच प्रथा नव्या चश्म्यातून पाह्यला हव्यात (आणि डिस्टॉरशन्स दुरुस्त करायला हवेत).
तुमच्या लिखाणाला अनुमोदन.

आम्ही आमच्या मुलाची मुंज करायची नाही हे ठरवले तेंव्हा दोन्हीकडच्या नातेवाईकांना कारणांचे एक पत्र लिहीले होते. ते बहुदा मायबोलीवर कुठेतरी आहे - शोधून टाकतो.

फुकाच्या गर्वाबद्दल मागे थोडे लिहीले होते, त्याचा हा दुवा:
http://aschig.blogspot.com/2007/01/on-racial-pride.html

मुंज हा कालबाह्य विधी आहे याबद्दल अनुमोदन्.दुसरी गोष्ट ही की कालबाह्य होण्याचे कारण म्हणजे शिक्षण पध्दती बदलली व जसे सांगण्यात आले आहे त्याप्रमाणे सर्व समाजास समाविष्ट न केल्याने तो फक्त जातीसापेक्ष राहिला .बहुतेक बाबतीत हा गेट टुगेदर वा शो ऑफ साठी एक समारंभ राहिला आहे.जे लोक यामागील भूमिका समजून अजूनही हा विधी करतात त्यांची मी माफी मागतो.बाकी ठिकाणी मुंजा मणी सकाळी विधी करवून घेतो व सायंकाळी आई वडिलांच्या संमतीने चिकन बर्गर खातो.परखड मताबद्दल ( तथ्यांवर आधारीत) क्षमस्व.

बा द वे ,लग्नात करतो म्हणून इथेही तेच करायचे हा तर्क कळाला नाही.

चिकन बर्गर कुणीतरी खातो म्हणून सर्वासाठी विधी कालबाह्य.. हेही काही कळले नाही.

ऑफिसला जाताना टाय घालणे हादेखील निरुपयोगी आणि बिनकामाचा विधी आहे. तो का नाही बंद करत? टायचा माणसाला काय उपयोग असतो?

लिंबुभाऊ हाजीर होSSSSSSSSSSSSSSSS

जामोप्या....नाक पुसण्यासाठी उपयोग होतो...

जानवेदेखील किल्ली अडकवायला उपयोगी पडते. ( पण म्हणून त्याच्यासाठी मुंज करावी हा आमचा दावा नाही. )

मला तर टाय घातलेला प्रत्येक माणूस सेल्समन किंवा एम.आर. वाटतो... जामोप्या तुमच्याकडे येत असतील ना भरपूर एम.आर...

एकाच लिंगासाठी विधी मुलींसाठीही होता... मुली वयात यायच्या तेंव्हा.

जामोप्या ...

तो विधी अजूनही केला जातो की... कमी प्रमाणात का होईना...

लिंबु भाऊ लवकर या..................................................................................

कळवलेत ना तुम्ही... येतील की मग उद्या सकाळी...

बर मग समजा रजिस्टर्ड मुंज केली तर ठिक ना ? खर्च नाही, गेट टुगेदर नाही, काही नाही, आणि तरी मुंज केल्याचे समाधान पण.

खर्च कसा नाही? रजिस्टर लग्न केल्यावर संध्याकाळी पार्टी नाही का करत तशी पार्टी मागणारच लोक...

आणखीन एक टीपीचं कुरण?

दिवाळी, गणपती, नवरात्री, ख्रिसमस, ईद, बुद्धपौर्णिमा असे एका धर्मापुरते सण तरी कशाला साजरे करावेत? हेही कालबाह्यच ना मग? उगाचच दुही माजेल ना त्यानही!
कायच्या काय..

आणि मुंज फक्त ब्राह्मण मुलाची होऊ शकते हा मोठाच गैरसमज आहे.

आणि ही विकृती वाटत असेल तर जातीच्या नावे होणारी संमेलनं (हो, ही सगळ्या जातींची होतात) हे जास्त घातक वाटतं मला. धर्माच्या/जातीच्या नावानं संस्था असणं आणि त्यांनी इतर जाती-धर्मांविरुद्ध गरळ ओकणं - ही अती जास्त विकृत.
हॅलोविन म्हटलं की 'वा वा' (सजवा सोंग आणि खाउ मागत फिरु द्या) आणि सर्वपित्री अमावस्या, संक्रात, दसरा म्हणजे 'अरारा' - असं काही असतं का?

असो.. ही पोस्ट म्हणजे नको त्याचा टीआरपी वाढवणंच आहे.

इतर जाती-धर्मांविरुद्ध गरळ ओकणं

ते त्यानी वर केलेलं आहेच... ख्रिस्चन संताला चर्चकडून पगार मिळतो म्हटल्यावर तो त्याच्याच धर्माचा प्रसार करणार ना? यात त्याचं काय चुकलं? मुंजीच्या धाग्यात हा फादर का आला?

हॅलोविन म्हटलं की 'वा वा' (सजवा सोंग आणि खाउ मागत फिरु द्या) आणि सर्वपित्री अमावस्या, संक्रात, दसरा म्हणजे 'अरारा' - असं काही असतं का? >>> नानबा त्याशिवाय आपण किती पुढारलेलो ( पाश्चाळलेलो ) आहोत हे लोकांना कसं कळेल ?

नानबाशी सहमत.
नुकतेच एके ठिकाणी लावलेल्या फलकावरून तिथे विशिष्ठ जातीचा मेळावा असल्याचे समजले.
पुढे गेल्यावर 'त्या मेळाव्यास अबक जातीबांधवांतर्फे शुभेच्छा' अजून एका कोपर्‍यात 'एक्सवायझी जाती कडून शुभेच्छा' असे वाचले. हसू आल्याशिवाय रहात नाही. इतरवेळी याचेच राजकारण करून भांडता. आता त्या शुभेच्छांवर विश्वास कसा बसणार?
मुंज करा किंवा नका करू, हेतू चांगला असला की आनंददायी समारंभ आपण करू शकतो.

चौकस... छान लिहले आहे... अर्थातच अनुमोदन...
याच नाही तर अश्या सर्व कालबाह्य रुढी आणी अंधश्रद्धा सर्वच जाती धर्मातुन हद्दपार व्हाव्यात ही सदिच्छा..:)
मी माझ्या मुलाची मुंज केली नाही... माझ्या लहाणपणी माझी मुंज झाली होती पण तेंव्हा मला काय योग्य काय अयोग्य ते कळत न्हवते..
जाताजाता ....आता या बाफ ला मनुवादी लोक येउन झोडपणार.. इतर धर्मात किंवा जातीत चालणार्‍या प्रथा तुम्हाला कशा चालतात मग आमच्या याच विधीला का नावे ठेवता असे आक्रमक प्रतिसाद येणार... आणी या बाफ ला विधीवत टाळे लागणार..:P

आणि मुंज फक्त ब्राह्मण मुलाची होऊ शकते हा मोठाच गैरसमज आहे.

मुंज फक्त ब्राह्मण मुलाची होऊ शकते.
बाकी चालूद्यात.

तुम्ही मुंज करावी की करु नये असा साधा प्रश्न विचारला असता तरी चाललं असतं त्याला विकृत मार्ग म्हणायची गरज काय ?>> +१

सध्या आमच्या घरातही हाच विषय चालु असतो, तेव्हा मुलगा विचारतो की मुंज करायची म्हण्जे नक्की काय करायचे? मग सई ची पण करायची का? आणि त्याच्या ईतर मित्रांची का नाही केली? , एक ना दोन. आणि उत्तरे देताना जुने रेफरन्स दिले कि विचारतो " मग मला घराबाहेर जावे लागेल का, मुंज झाल्यावर?
मुलाच्या मनातले प्रश्न मलाही लॉजिकल वाटतात. gen. next. लॉजिक पटल्याशिवाय काही करायला तयार होत नाहीत.