रत्ननगरी "रत्नागिरी" – (१) गणपतीपुळे, गणेशगुळे आणि भंडारपुळे

सह्याद्रीच्या तळी शोभते हिरवे तळकोकण
राष्ट्रदेवीचे निसर्व निर्मित केवळ नंदनवन
– कवी माधव

"कोकण" – महाराष्ट्राच्या कोंदणातील हिरवागार पाचू. समोर पसरलेला निळाभोर आणि शांत समुद्रकिनारा, आकाशाशी स्पर्धा करणार्‍या उंचच उंच नारळपोफळींच्या बागा, हिरव्यागार झाडांमधुन धावणारी लालचुटुक मातीची वाट, आंबा, फणस, काजू इ, रानमेवा, कौलारू चिरेबंदी घरे, वडे सागुती असा फक्कड बेत, प्रेमळ कोकणी माणूस हे सगळे रसायन एकत्र केले कि तयार होते "कोकण". भगवान परशुरामने वसवलेल्या याच कोकणातील एक भाग म्हणजे "रत्नागिरी" जिल्हा. आंबे-फणस, नारळ-पोफळींच्या बागांनी समृद्ध रत्नागिरीला अप्रतिम असे निसर्गसौंदर्य बहाल केले आहे. याच रत्ननगरीचा एक हा एक फेरफटका.
रत्नागिरी भटकंतीची सुरुवात आपण श्रीगणेशाच्या दर्शनाने करूया.

=================================================
=================================================
गणपतीपुळे – मुंबईपासुन साधारण ३७० किमी अंतरावर समुद्रकिनारी वसलेले अत्यंत सुंदर असे श्रीगणेशाचे स्वयंभू स्थान. हे गणेश मंदिर एका डोंगराच्या पश्चिम बाजूस पायथ्याशी असुन संपूर्ण डोंगरालाच श्रीगणेशाचे स्वरूप मानण्यात येते. समुद्रकिनारी असल्याने भरती-ओहोटीच्या रुपात पुळणीने तयार झाल्यामुळेच याला "पुळ्याचा गणपती" असेही म्हणतात. समोर पसरलेला निळाशार समुद्र आणि त्याच्या पार्श्वभूमीवर असलेले हे सुंदर गुलाबी मंदिर पर्यटनाबरोबर तीर्थाटनाचाही आनंद देते.

=================================================

प्रचि १

प्रचि २

प्रचि ३

प्रचि ४

प्रचि ५

प्रचि ६

प्रचि ७

प्रचि ८

प्रचि ९
प्रदक्षिणा मार्ग
प्रचि १०

प्रचि ११

प्रचि १२

प्रचि १३
गणपतीपुळ्याच्या समुद्रकिनारा
प्रचि १४

प्रचि १५

प्रचि १६

प्रचि १७

प्रचि १८

प्रचि १९

=================================================
=================================================
गणेशगुळे – गणपतीचे हे स्थान पावस या गावापासुन साधारण २-३ किमी अंतरावर एका डोंगरावर वसले आहे. या मंदिराच्या प्रवेशद्वारावर शिळा असल्याने हे द्वार बंद केले गेले आणि त्या शिळेलाच श्रीगणेश मानून तिची पूजा केली जाते. अलिकडेच या शिळेवर श्रीगणेशाकृती प्रकट झाली असल्याणे "गुळ्याचा गणपती पुळ्यास गेला आणि पुन्हा प्रकट झाला" असे मानले जाते.
रत्नागिरी-पावस अंतर साधारण १८-२० किमी
पावस-गणेशगुळे अंतर साधारण २-३ किमी
=================================================
प्रचि २०

प्रचि २१

प्रचि २२

=================================================
=================================================
भंडारपुळे – "आरेवारे" या गावाजवळ खाडीवर पूल झाल्याने रत्नागिरीहुन गणपतीपुळ्याला जाणारा मार्ग हा भंडारपुळे गावातुन जातो. या गावाला अतिशय सुंदर आणि रमणीय समुद्रकिनारा लाभला आहे. गणपतीपुळ्याहुन रत्नागिरीला जाताना डोंगरावरून समुद्रकिनार्‍याचे विलोभनीय दृष्य दिसते. या गावातील बहुतेक लोक घरी गणपती आणत नाहीत. गणपतीपुळ्याचा गणपती हेच या गावचे मुख्य दैवत आहे. गणपतीपुळे ते भंडारपुळे अंतर साधारण २ किमी आहे.
=================================================
प्रचि २३

प्रचि २४

प्रचि २५

प्रचि २६

प्रचि २७

=================================================
रत्ननगरी "रत्नागिरी" क्रमश: :-)=================================================