शेतकरी पात्रता निकष.

गंगाधरजी
खूप गरिबीत बालपण गेले...रस्त्यावर भाजी विकणारी आई आठवते आज....शेती नसली तरीही शेती करायची जबरदस्त इच्छा आहे. काळ्या मातीत घाम गाळायचा आहे..पण हे करतांना जे करू ते व्यवस्थित हा बाणा आहे. त्या दॄष्टीने तुमचे लिखाण नेहमीच आवडते. तुम्ही अशीच माहीती देत रहा...एक दिवस आपण माझ्या (प्रस्तावित ) शेतामधे हुरडा पार्टी करू..

अवांतर : बाफ, बीबी हे शब्द फार छळून राहीलेत.. कुणी उलगडा करू शकेल का ?

बाफ म्हणजे बातमीफलक आणि बीबी म्हणजे बुलेटिन बोर्ड.
बीबीचं मराठीकरण म्हणजे बाफ.

मुटे साहेब,
फारच माहीतीपुर्ण लेख आहे.

एकूण अंदाजे भांडवली खर्च : २४,६०,०००=००
>> एवढं भांडवल असेल तर माणुस खरच शेती करायला जाईल असं मला तरी नाही वाटत. उलट होटल, टान्स्पोर्ट किंवा इतर काही व्यवसाय करायाप प्राधान्य देणार. आणी जो शेती करणारा सर्वसाधरण शेतकरी आहे त्याच्याकडे वडिलोपर्जित शेती, गोठा असतो. बाकी इतर Working Capital लागतो, तो लागतोच.

वरचे आकडे पाहुन शेतीत गुंतवणुक करणे जरा अवघडच वाटतेय, तरी हे कटु सत्य मांडल्या बददल तुमचे आभार.

हो ना.. २४,६०,००० चा आकडा ऐकून खचलेच मी!

नानबा सारखेच. २५ लाख!! एव्हढा खर्च. (शून्ये बरोबर मोजलयत ना मी?)

शेती करू इच्छिणार्‍यांचे दोन प्रकार दिलेत त्या पेक्षा वेगळ्या अशा तिसर्‍या प्रकारात मी आहे.
- उत्पन्नाचे साधन आहे. पण दोन पिढ्यांना पुरणार नाही
- पैसा काळा नाही, पांढराच आहे.
- राजकारणाशी नाते नाही.

अश्या लोकान्ना शेती करता येत नाही का? म्हणजे, उद्योगांत भागीदारीत धंदा असतो तसे, थोडे पैसे आणि कष्ट आम्ही तिसर्‍या विभागातले लोक घालू, नि जमीन आणि अनुभवाचे भांडवल सध्याच्या शेतकर्‍याने घालावे. असे काही मॉडेल चालणार नाही का?

खरच सही होईल ना तसं झालं तर - शेतकर्‍याला रनिंग खर्च नाही त्यामुळे तो फायद्यात - मृदुला स्वतःचा सध्याचा व्यवसाय चालू ठेवेल म्हणजे तिला फायनान्शियल रिस्क कमी..
पण शेती करणारा माणूस विश्वासातला पाहिजे.
खांडानं शेती घेतात करायला त्याचीच आणखीन सुधारित आवृत्ती, बरोबर?

२५ लाख??? कधीतरी कोकणात जाउन शेती करायच स्वप्न आहे ते मोडीत बहुतेक आता.

खांडानं शेती घेतात करायला त्याचीच आणखीन सुधारित आवृत्ती, बरोबर?>>>>>> कॉन्ट्रॅक्ट फार्मिंग करा.

२५ लाख खुप कमी सांगितलेत त्यांनी , नदीच्या / कॅनॉल च्या काठावर शेती घ्यायची असेल तर ५ लाख प्रती एकर पर्यंत रेट्स आहेत . नदीपासुन २-४ किलोमीटरच्या अंतरापर्यंत ३-४ लाख प्रति एकर रेट्स आहेत . हे सोलापुरसारख्या दुष्काळी जिल्ह्यातले रेट्स आहेत , कोल्हापुर , नाशीक , बारामती , पुण्याच्या आसपासचे तालुके यासारख्या ठिकाणचे रेट्स तर काहीच्या काही आहेत .

कोल्हापुर , नाशीक , बारामती , पुण्याच्या आसपासचे तालुके यासारख्या ठिकाणचे रेट्स तर काहीच्या काही आहेत .
>>>> एस ई झेड चा परिणाम. मोकळी बहुतेक शेती संपल्याने उरलेल्या शेतीला हिर्‍याचा भाव आलाय!

माझ्या गावात, २-३ वर्षांपूर्वी ८ लाख एकर जमीन होती.. अर्थातच आठ लाख नव्हते! नाही घेतली..
आत्ता १५ लाख आहे

शेती करण्यासाठी विदर्भात या>>> येणार एक दिवस नक्की.
लेख आवडला.

लेख आवडला!! खूपच माहिती मिळाली... माझ्या बघन्यात बरेच शेतकरी असुनही हे इतकं खर्चीक काम असेल असं कधी वाटलच नव्हतं.. कदाचीत त्यांचे पारंपारीक व्यवसाय असल्याने ते बर्‍यापैकी स्थिर असावेत.. आमची जिरायती शेती गावाकडे असल्याने, आणि नदी, कालवा इ. ठिकाणाहुन पाणी आनन्याची काहीच शक्यता नसल्याने आम्हीही इतर ठिकानी बागायती शेती बघत होतो.. पण भाव ऐकुनच तो निर्णय सोडावा लागला..

खरं पहायला गेलं तर मनुष्यबळ कमी असल्याने शेतकरी सगळा माल, व्यापार्‍याला विकुन टाकतो.. शेतकर्‍याला मिळनारा मालाचा भाव आणि तिच वस्तु ग्राहकाला घेन्यासाठी असनारा भाव यात जबरदस्त तफावत आहे. इथे फक्त आडत्याचाच फायदा होतो... जर शेतकर्‍यांना थेट ग्राहकापर्यंत पोहोचता आले तर मला वाटतं शेती हा नक्कीच फायद्याचा व्यवसाय होवु शकेल. (यावर तज्ञांची मते ऐकायला आवडतील). पण बरोबर जोड्व्यवसाय हवेतच... यासर्वांसाठी पैश्यांबरोबरच मनुष्यबळ हवेच... शक्यतो घरतील मानसेच शेतात काम करायला तयार असतील तर, इतर काम करनार्‍यांवर लक्षपण राहतं आणि त्यांच्याकडुन काम चांगलं पण करुन घेता येतं. आपन जर फक्त कामगारांवर लक्ष ठेवायला गेलो तर जमनार नाही, तिथे त्यांच्याबरोबरीने काम केलं तरच फायदा होतो. तसेच कामगार मिळणे ही देखील सध्या एक समस्याच आहे...
पण शेतीसारखा उत्तम व्यवसाय नाही, असं मला तरी वाटतं..

मनुष्यबळ, पाणी आणि मार्केट इतक्या गोष्टी असल्या तर शेतीसारखा व्यवसाय खरेच नाही. कष्ट भरपुर आहेत पण त्याची परतफेड दामदुपटीने होते. पण वर उल्लेखलेल्या तिनही गोष्टी दुर्दैवाने शेतक-याच्या हातात नाहीत.

पण शेतीसारखा उत्तम व्यवसाय नाही, असं मला तरी वाटतं.. >>>>> तुम जियो हजारो साल!

माझ्या लहाणपणी, माझ्या मामाच्या घरात एक बोर्ड लावलेला होता, पत्र्यावर पेंटर ने रंगवलेले:
उत्तम शेती
मध्यम व्यापार
अन कनिष्ठ नोकरी!
.....
आता सगळे उलटे झाले आहे. पण शेती हा आजही शाश्वत धंदा मानला जातो! (मनातः असा शाश्वत कि ज्यात करणार्याची काहीही शाश्वती नाही :()

शेती हा अधिकृत सरकारी भाषेत व्यवसाय मानला गेला नसला, तरी जर तो व्यावसायिकपणे/ प्रोफेशनली केला, तर नक्कीच परवडतो. एक्दम कोटीत नाही, पण लाखात पैसा मिळु शकतो. जास्त हाव केली कि लाखाचे बारा हजार व्हायला वेळ लागत नाही!

शेती जरी उत्तम व्यवसाय वाटत असला तरी खरं काय ते शेती करुन पाहिल्याखेरीज कसं कळनार?? शेवटी म्हनतात ना ज्याचं जळतं त्यालाच कळतं... गंगाधरजी मला असं वाटतय की तुम्हाला शेतीचा बराच अनुभव असावा.. सर्व गोष्टीजरी वेळेवर जुळुन आल्या तरी शेतीत शेवट्पर्यंत कसलाही भरवसा देता येत नाही.. ही एक ऐकलेली पण गावच्या जवळच घडल्याने माहीत असलेली सत्य घटना.. त्या शेतकर्‍याचा गहु काढायला होता.. त्याचे आपले हातावर पोट..२ एकर जमीन.. स्वतःची जमीन कसुन, दुसर्‍यांच्याही शेतात काम करुन घर चालवनारे... २ एकर जमीनी करता त्यांना गहु काढणीची मशिन परवडनार नव्हतीच.. काही कारनाने शेतात त्या रात्री राखण करायला जमले नसावे.. पन एका रात्रीतुनच कोनितरी त्यांचा २ एकर गहु मशिनने काढुन नेला... अशी चोरी मी पहिल्यांदाच ऐकली

शासन शेतकरी धोरणाबाबत >>> त्यांनी इतके उदास व्हावे कि काही धोरण च थरवु नये! तो दिन एकदम सोनियाचा म्हणु! नाहीतरी, धोरणं ठरवुन काही होईना... एकदा हे पण करुण पाहु!

शेतकरी पात्रता ...
१.सरकारकडुन फुकट्च्या सवलती,पॅकेज घेण्याची सवय नसणारे..
२.बळीराज्याच्या भल्यासाठी प्रामाणिक पणे लढणारया नेत्याला पाठींबा देणारा,मग तो कुणीही असो,कोणत्याही पक्षाचा असो
३.शेतकरी विरोधी धोरणास जोरात विरोध करण्याची धमक असली पाहिजे, चार पैशे दिले की शेपुट घालणार्याना,त्यांच्या पिकाना मग दर कमी मिळु शकतो .
४.दिवस उजाडण्या पुर्वी,रात्री-अपरात्री आपल्या रानात जाण्याची तयारी असली पाहिजे,कारण भार्-नियमन.
५. नुसती शेती परवडत नाही,तोट्यात जाते, असं बोलुन इतरानां भीती घालणारे असू नयेत्,त्यापेक्षा आपले दोष, व्यवस्थेमधील,सरकारमधील दोष निवारण करता प्रसंगी लढणारे .
६.शक्यतो लाचार नसलेले .

कित्येक बागायति शेतकरी चान्गले पैसे मिळवतात हे हि लक्षात घेतले पाहिजे.:D

Gangadharji,
tumacha mhananae ekdam practical aahe.Me navinach join zaloy like first day first show, new to maayboli new to blog.Sarwat aagodar eka jwalant vishayala sparsha kelyabaddal abhinandan.Punha bhetu bhashecha adsar dur zalyavar.