माझ्या आठवणीतली मायबोली- rmd

माझ्या आठवणीतली मायबोली हा एकदम जिव्हाळ्याचा विषय आहे माझ्यासाठी. हा उपक्रम दिल्याबद्दल संयोजकांचे मनापासून आभार.

२१ वर्षांच्या आठवणी त्यानिमित्ताने पुन्हा वरती आल्या आणि मायबोली हा आयुष्यातला एक अविभाज्य घटक आहे हे नव्याने जाणवलं. २१ वर्षांपूर्वी गणेशोत्सवाच्या सुमारासच मी सभासद झाले. मला अजूनही आठवतंय की हरतालिकेचा दिवस होता आणि मी रात्री बर्‍याच उशीरापर्यंत ऑनलाईन होते आणि हितगुजवर टाइमपास करत होते त्यावेळी हवाहवाईने 'हरताळका जागवते आहेस की काय?' अशीच सुरूवात केली होती बोलायला.

त्यावेळी इंटरनेट, बुलेटिन बोर्ड हे सगळंच नवीन होतं. काय शोधत असताना मायबोली सापडली होती हे आता आठवत नाही. पण इतकं आठवतं की इथल्या गप्पा वाचताना रमायला झालं. वास्तविक मी पुण्यात होते तेव्हा आणि आसपास सगळी मराठीच लोकं होती. पण तरीही ही सातासमुद्रापार असलेली मराठी लोकं कोण आहेत, कशी आहेत याची उत्सुकता वाटली. चुकतमाकत का होईना पण मायबोलीवर गप्पा मारणं जमायला लागलं. तेव्हा सभासदपण खूप नव्हते. जे होते त्यांनी पटकन मला माबो परिवारात सामील करून घेतलं. आणि थोड्याच काळात माबोमैत्र हे माझ्या तेव्हाच्या, पुण्यात असलेल्या मित्रमैत्रिणींपेक्षाही जवळचे होऊन गेले. त्या वेळी आमच्याकडे 'क्रॅ क्रॅ कुईंईंईंईं' वाजणारा मोडेम होता आणि तो चालू केला की फोन बंद व्हायचा त्यामुळे सतत इंटरनेट वापरणं शक्य नसायचं. नाहीतर बाबांचा ओरडा खावा लागायचा पण माबोचं व्यसन इतकं जास्त इतक्या अल्पावधीत लागलं की ओरडा खाऊनही तासन्तास इथे पडीक असायचे मी. GTP आणि USPJ (म्हण्जे यू एस मधली पुणेकर जनता) हे धावते धागे होते. त्यावर सतत बडबड चालू असे. पेशवा, हवाहवाई, मिल्या, असामी, समीर, सम्र्या आणि अजून कित्येक जुने मायबोलीकर धमाल करत असत अगदी. या सर्वांशी तेव्हा मैत्र्या झाल्या (ज्या आजही तेवढ्याच छान टिकून आहेत). अज्जुका (आताची नीधप) आणि बेटी या तर चक्क माझ्या जुन्या मैत्रिणीच निघाल्या (अज्जुका चा अर्थ मला अजूनही माहिती नाहीये. पण तिला तो विचारला की ती जाम चिडत असे. त्यामुळे आजतागायत मी तिला तो विचारला नाहीये).

हितगुजवर तेव्हा यूएस मधली किंवा जनरलच भारताबाहेर असलेली जनता बरीच होती. कधीकधी त्यांचे काही काही रेफरन्स अगदीच डोक्यावरून जायचे. पण त्यामुळे गप्पा मारताना कधी काही अडलं नाही. सुरूवातीला हे असं ओळखदेख नसलेल्या माणसांशी बोलणं खूप विचित्र वाटलं. पण हळुहळू सवय झाली. यथावकाश गप्पांच्या धाग्यांपलिकडे जाऊन बाकीचे धागे एक्स्प्लोअर करणं सुरू झालं आणि खजिनाच गवसला. गुलमोहर विभागात कितीतरीजण कथा, कविता लिहितायत हे लक्षात आलं आणि आपणही आपल्या कविता इथे पोस्ट कराव्यात असं वाटलं. जास्तीत जास्त काय होईल, लोकं काही रिस्पॉन्स देणार नाहीत पण निदान त्यानिमित्ताने आपण काय लायकीचं लिहितोय हे लक्षात येईल अश्या विचाराने गुलमोहरात कविता टाकायला लागले. आणि चक्क अनपेक्षित सुखद धक्का बसला. माझ्या कविता लोकांना वाचायला आवडतायत हे जामच भारी वाटलं.

V&C, पाककला वगैरे धाग्यांशी माझी काही फारशी नाळ जुळली नाही. पण एक मिंग्लीशचा धागा होता तेव्हा त्यावर खूप धमाल यायची. मिंग्लीश म्हणजे अधूनमधून इंग्लिश शब्दांचं शब्दशः भाषांतर करून लिहीणे. उदा: storvi या आयडीला तिथे चक्क गोदामवी असं नाव पडलं होतं. अश्या पद्धतीने वाक्यच्यावाक्यं लिहीणं सोपं नव्हतं पण सवय झाल्यावर काही वाटेनासं झालं. बाकी एक भाषा आणि साहित्य विभाग मला खूप आवडायचा. त्यात प्रत्येक लेखकासाठी स्वतंत्र धागा होता आणि त्या त्या लेखकाचे फॅन्स तिथे गप्पा मारत असत. कधी कधी काही वाक्यं, कधी उतारे असं शेअर होत असे. कधी चक्क वादही होत असत.

मेंबर झाल्यानंतर काहीच महिन्यांत पुण्यातल्या मेंबरांनी भेटूया अशी एक टूम निघाली. पुण्यात तेव्हा फक्त मिल्या होता. किंवा बहुधा तेव्हा फक्त त्यालाच भेटायला जमत होतं. मग असा प्रश्न पडला की असं एकट्याच अनोळखी मुलाला कसं भेटायचं? मग मी माझ्या एका मैत्रिणीला मेंबर करून घेतलं. जबरदस्तीने. आणि फायनली आम्ही तिघे भेटलो. माझी मैत्रिण म्हणजे आत्ताचा पूनम आयडी ( तेव्हा तिने माझ्यासारखा psg असा आयडी घेतला होता आणि बरेच लोक त्याला psq समजत असत.)

त्यानंतर मग जसजसे मेंबर्स पुण्यात येत राहिले तसतशी आमची गटग होऊ लागली आणि अनोळखी लोकांना भेटायची भीडही चेपली. मग कधीतरी मायबोली हितगुजचे टीशर्टस तयार करायची टूम निघाली. मला वाटतं मृ ने ही जबाबदारी घेतली होती. मग ते टीशर्ट मिरवण्यासाठी एक AMBA आयोजित केलं गेलं. पुण्याबहेरचेही काही माबोकर यासाठी आले होते. त्याचा वृत्तांत इथे सापडेल - https://www.maayboli.com/hitguj/messages/34/37603.html?1009972409
यानंतर मी अजून एका AMBA च्या आयोजनात सहभागी झाले होते. आम्ही बरेच जण किनारा रेस्टॉरंटला भेटलो होतो. इथे झक्की आणि वाकड्या आयडीजची ऐतिहासिक भेट याची देही पाहाण्याचा योग आला याचा वृत्तांत इथे आहे - https://www.maayboli.com/hitguj/messages/34/44578.html?1037420893 पण हा कसा वाचायचा ते आता मलाही समजत नाहीये.

अश्या अजून अनंत आठवणी आहेत. सगळ्या कदाचित सुसंगत मांडताही येणार नाहीत. काही अगदीच रँडम आहेत. पण त्या आठवणींमधे काही ठळक आठवणी आहेत त्या मिल्या-पेशवाच्या 'जावाकसम'च्या, हवाहवाई आणि असाम्याच्या 'डायरी दोघांची'च्या, मिल्याच्या टेरिफिक विडंबनांच्या, हवाहवाईच्या कुजबुजच्या (हे एक मी माबोवर खूप मिस करते आजही), सानुलीच्या चित्रकवितांच्या, मिलिंदाच्या निळ्या रंगात लिहीलेल्या सार्कॅस्टिक पोस्ट्सच्या (हा एकटाच निळ्या रंगात लिहायचा. मॉडरेटर्स पैकी होता ना!) आणि अजून कितीतरी!

आता प्रश्न -

- तुम्ही मायबोलीवर यायला लागल्यापासून तुम्हाला काय बदल जाणवले

भरपूर बदल आहेत. एकतर मायबोली इंटरफेस बदलला. आधी ट्री स्ट्र्क्चर मधे सगळे धागे दिसत. त्यामुळे व्हायचं असं की जे सेक्शन टाळायचे असतील ते सहज टाळता यायचे. आता सगळ्याच धाग्यांची लिस्ट समोर दिसते. म्हणजे एखादे दिवशी मला कविता, कथा वगैरे धागे पहायचे नसले तरीही मी त्या ग्रूपची मेंबर आहे म्हणून ते मला सक्तीने दिसतातच.
अर्थातच इथले मेंबर बदलले. तेव्हाचे बरेच मेंबर्स आता माबोवर दिसतच नाहीत. त्यांची जी मजा, वाद, संवाद चालू असायचे ते त्यामुळे अर्थातच आता दिसत नाहीत.
आतासारखं प्रत्येक धाग्यावर काही ठराविक मेंबर्स काही ठराविक वादाचे विषय घेऊन येत नसत. वाद घालण्यासाठी वेगळा सेक्शन होता. काय मारामार्‍या व्हायच्या त्या तिथेच.
तेव्हा मॉडरेटर्स होते जे वादविवादांना अनावश्यक वळण लागायला लागलं की मध्यस्थी करायचे.
पाऊलखुणा आता पाहता येत नाहीत. त्या तेव्हा अव्हेलेबल होत्या. एखादा मेंबर कुठे कुठे पोस्टी टाकून आलाय ते पाहता यायचं.
आता इथे कोणी मिंग्लीश बोलत नाही

- इथली कुठली सोय तुम्हाला एकदम आवडली

गप्पांचे धागे.

- कुठली सोय तुम्हाला कित्येक दिवस माहितच नव्हती

असं काही आठवत नाही.

- गेल्या २५ वर्षात मायबोलींनं तुम्हाला काय दिलं

जगभरातले मित्र दिले. आयुष्यभराच्या मैत्र्या दिल्या. कुठेही गेले तरी मदतीचा हात असेलच याची खात्री दिली. माझ्या कवितांसाठी, लेखनासाठी व्यासपीठ दिलं. गटग आयोजित करताना अनेक अनोळखी लोकांशी बोलण्याचा आत्मविश्वास दिला. उपक्रमांचं संयोजन करण्याची संधी दिली. आणि सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे माझा जन्माचा जोडीदार मला मायबोलीमुळे मिळाला.

- तुम्ही मायबोलीला काय दिलं

कविता इथे माझी रिक्षा फिरवायचा स्कोप आहे त्यामुळे माझ्या रंगीबेरंगी पानाची लिंक देते आहे -
https://www.maayboli.com/blog/645

जुन्या मायबोलीत रंगीबेरंगी सेक्शन नव्हता. तेव्हा सगळ्याच कवितांच्या धाग्यांवर माझ्या कविता फिरत असत (बहुधा त्यांना कंटाळून ) तेव्हा वेमांनी मला 'रूपावली' नावाचा एक स्वतंत्र धागा काढून दिला होता. दुर्दैवाने तो जुन्या मायबोलीबरोबरच हरवला. त्यामुळे त्याची लिंक देणं शक्य नाही.

- तुमचं कुठलं लेखन गाजलं

बर्‍याच कविता गाजल्या तेव्हा दुसर्‍याच्या कवितांना उत्तर देणं असा एक प्रकार चालू असायचा त्यात मी पेशव्याच्या कवितांना लिहीलेली उत्तरं गाजली. माझ्या दिवाळी अंकांना दिलेल्या कविताही गाजल्या बहुधा
बाकी बे एरिया (बेकरी) मधल्या माझ्या पोस्टींना लेखन म्हणत असाल तर त्यात बरंच मटेरिअल सापडेल.

- कूठल्या लेखांनी तुम्ही मायबोलीकरांना गांजलं

हे मायबोलीकरांना विचारलं तर जास्त बरं होईल पण पटकन आठवलेल्या एक-दोन गोष्टी इथे डकवते -
https://www.maayboli.com/node/59586
https://www.maayboli.com/node/39274

अजून कदाचित लिहीण्यासारख्या आठवणी बर्‍याच असतील. पण तूर्त इतकेच पुरे. नाहीतर या वरच्या प्रश्नाच्या उत्तरात माझ्या या लेखाचा समावेश व्हायचा.