मराठी भाषा दिवस २०११

शीर्षक : आता काय करणार, तो काय करणार?
मूळ कवी : बुल्ले शाह (इ.स.१६८०-१७५८)
भाषा : पंजाबी

आता काय करणार, तो काय करणार?

आता काय करणार, तो काय करणार?
तुम्हीच सांगा प्रियतम काय करणार?
एक घरी ते नांदत असती पडदा हवा कशाला
मशीदीत तो नमाज पढला, मंदिरीही तरी तो गेला

तो एकचि पण लक्ष आलये, हर घरचा स्वामी तो
चहूदिशांना ईश्वर जो सर्वांच्या साथी असतो
मूसा फरोहा जन्मुनी मग तो दोन बनुनी का लढतो?
सर्वव्यापी तो स्वयंसाक्षी मग नरकात कुणाला नेतो?

गोष्ट ही हळवी नाजूक, कोणा सांगू, कैसे साहू
इतुकी सुंदर भूमी जेथ एक जळतो, एक दफनतो
अद्वैत अन् सत्य-सरितेत सारेचि तरंगत आहे

कवितेचे शीर्षक : मला काय झाले? मला काय झाले?

मला काय झाले? मला काय झाले?
ममत्व माझ्यातुनी ऐसे हरपले
खुळ्यासारखा मी विचारीत बसतो
सांगाल जन हो, मला काय झाले
हृदयात माझ्या डोकावलो मी
स्वतः नाही उरलो हे मलाही कळाले
तूचि वससी सदा ह्या मम अंतरी
आपादमस्तकी तूचि तू
आत - बाहेर केवळ तू!

--- अनुवाद : अरुंधती कुलकर्णी

मूळ काव्य : मैनूँ की होया मैथों गई गवाती मैं
कवी : बुल्ले शाह (इ.स.१६८० ते १७५७)
भाषा : पंजाबी

मायबोली आयडी : कविता नवरे
पाल्याचे नाव : सानिका नवरे
वयोगट : इयत्ता पहिली ते तिसरी

मायबोली आयडी - साधना
पी जी वुडहाउस यांच्या 'द मॅन विथ टु लेफ्ट फिट' या कथासंग्रहातील 'अ‍ॅट गिसेनहेमर्स' या कथेचा अनुवाद.
--------

त्या दिवशी गिसेनहेमरला जाताना माझा मुड पार बिघडलेला. सगळ्याचा वीट आलेला, न्युयॉर्कचा, डान्सचा, जगण्याचा एकुण सगळ्याचा म्हणजे सगळ्याचाच. ब्रॉडवे लोकांनी फुललेला होता. रस्त्यावरुन गाड्या पळत होत्या. जगातले सगळे दिवे गोळा करुन इथे लावल्यासारखा लखलखाट रस्त्यावर पसरला होता. आणि मला हे सगळे आता नकोसे झाले होते.

गिसेनहेमर नेहमीसारखे भरलेले होते. एकही टेबल रिकामे नव्हते, डान्स्फ्लोअरही आताच भरुन ओसंडत होता. बँडवर गाणे वाजत होते

जावे वाटतसे परतुनी

२७ फेब्रुवारी हा कविवर्य कुसुमाग्रजांचा जन्मदिवस 'मराठी भाषा दिवस' म्हणून मागच्या वर्षी पहिल्यांदा आपण मायबोलीवर साजरा केला. यापुढे करत रहाणार आहोत. यंदाही 'संयुक्ता' हा कार्यक्रम सादर करीत आहे..

यावर्षी खालील उपक्रम/स्पर्धा निवडल्या गेल्या आहेत. सर्व मायबोलीकर भरभरून प्रतिसाद देतील अशी खात्री आहे.

१. केल्याने भाषांतर..

२. ये हृदयीचे ते हृदयी

३. "बाल"कवी

बालगीत/बडबडगीत स्पर्धा

गेल्या वर्षीचा हा लोकप्रिय कार्यक्रम(स्पर्धा) यंदाही ठेवणार आहोत. मागच्या वर्षी भाग घेतलेल्या सगळ्या छोट्यांच्या बडबडगीतांनी मायबोलीकरांना भरभरुन आनंद दिला. यावर्षीही भरपूर सुंदर, गोड गाणी ऐकायला मिळोत. चला तर मग लागा तयारीला..

१. ही स्पर्धा एकाच वयोगटात घेण्यात येणार आहे: वय वर्षे ० ते ५

रसग्रहण...

ही स्पर्धा नाही. तुम्हाला समजलेला एखाद्या मराठी कवितेचा अर्थ लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी 'ये हृदयीचे ते हृदयी' या कार्यक्रमात आम्ही कवितेची ओळख, रसग्रहण किंवा समीक्षात्मक लेखन मागवत आहोत.

१. कविता मराठी असावी. प्रवेशिकेसोबत संपूर्ण कविता, कवी/कवयित्रीचे नाव द्यावे.

बिरबल आणि बादशहा, राजपुत्र ठकसेन, हिमगौरी... की विम्पी किड? चांदोबा, किशोर, चंपक आणि फँट्म, मॅन्ड्रेकचे कॉमिक्स.. छोट्यांना त्यांच्या आवडत्या पुस्तक/मासिकाबद्दल सांगण्याची संधी. पुस्तक कोणत्याही भाषेतलं असो, त्यांना ते का आवडतं याबद्दल त्यांनी मराठीत लिहायचं किंवा सांगायचं! कोणतं एकच नाही ठरवता येत? मग जेवढ्यांबद्दल लिहावं वाटेल तेवढ्यांवर लिहीता येईल. अगदी दहा ओळींपासून हज्जार ओळींपर्यंत..
ही स्पर्धा आहे हे लक्षात ठेवा!

छोट्यांसाठी कविता स्पर्धा

माझं नाव चिऊ, आडनाव चिमणे
आवडतात मला खायला दाणे||१||

माझं नाव काऊ, आडनाव कावळे
सगळे म्हणतात तुम्ही किती बावळे||२||

माझं नाव माऊ, आडनाव मांजरे
सगळ्यांपेक्षा आहेत डोळे माझे घारे||३||

ही आपल्या छोट्या अवनीला सुचलेली कविता.. पोस्टरसाठी हवी म्हटल्यावर एका आवडत्या कवितेवरुन प्रेरणा घेऊन तिने लिहून दिली. या छोट्यांमध्येही "बाल"कवी दडलेले आहेत. मग स्पर्धेसाठी अजून कोण कोण लिहिणार कविता?

स्पर्धेसाठी नियम व माहिती-

भाषा हे मूलत: संवादाचं माध्यम असलं तरी तो एक संस्कृतीचं प्रतिबिंब दर्शवणारा आरसाही असतो. अनुवादित साहित्याचं मोल म्हणूनच मोठं आहे. एका बाजूला आपल्या हाडीमांशी मुरलेल्यांहून निराळ्या जाणिवा, चालीरीती, जीवनपद्धती आणि विचारधारांची ओळख त्यातून होते, तर दुसर्‍या बाजूला जगाच्या पाठीवर कुठेही गेलं तरी माणसाच्या मूळ अंतःप्रेरणा अगदी तशाच असल्याचं भानही येतं.