पाकिस्तान - १

पुढील भाग लवकर येऊ द्यात

अरे वाह, दिल दिल पाकिस्तान
वाचतोय.....

अरे वा, बऱ्याच दिवसांनी काही माहितीपूर्ण लेखमाला वाचायला मिळणार दिसते आहे. माझे आजोबा लाहोरचे. शेवटपर्यंत तिथल्या आठवणींवर जगले. मराठी मातीत रमले तरी मनानी पंजाबीच राहिले.

आमच्या कौटुंबिक आठवणीं मध्ये सतत डोकावणाऱ्या (पण आता परक्या झालेल्या) देशाबद्दल वाचायला आवडेल.

वाचतोय, वाचणार !

वाचतोय, वाचणार ! >>> +१

इन्टरेस्टिंग. वाचते आहे.

खूप रोचक आहे... पुढील भाग येऊ द्या

@अमरेंद्र बाहुबली>>>
भारत पाकिस्तानचा इतिहास हा आवडीचा विषय आहे. पण ही सिरीज दूर्लक्षित राहिली. आता वाचतेय. तुम्ही शिवधनुष्य पेलत आहात. त्याबद्दल शुभेच्छा. लेखमाला आवडतेय.

माझी खालची माहिती खूपच मोठी झाली आहे.
तुम्ही पुस्तकाच्या आधारे लेख लिहीता आहात. तुम्हाला जे सांगायचे आहे त्या अनुषंगाने माझी माहिती इरिलेवंट वाटली तर जरूर सांगा. ती उडवेन.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
फाळणीसाठा जबाबदार ठरलेले जिन्ना वैयक्तिक आयुष्यात आधुनिक आचार विचारांचे होते. इस्लामला निषिद्ध अश्या पोर्क व दारूचे सेवन करण्यात ते गैर मानत नसत. व सुरूवातीच्या काळात त्यांची कॉंग्रेसमधील कारकीर्द मध्यममार्गी व नेहरूंना समांतर होती. इन फॅक्ट ते मुस्लिमहिताकडे दूर्लक्ष करतात हा सनातनी मुस्लिंमाचा दावा होता.

कॉंग्रेसमधील त्यांच्या भ्रमनिरासामुळे ( ज्याला काही अंशी कारणीभूत त्यांची राजकिय महत्वाकांक्षाही होती) कॉंग्रेस सोडल्यावर ते तुष्टीकरणाच्या आहारी जाऊ लागले. कारण आता त्यांना आता अनुयायांची गरज होती.

भारताच्या फाळणीच्या वेळी जिन्ना असाध्य रोगाने (बहुतेक टीबी) ग्रस्त होते. त्यांचा अंतःकाल जवळ आल्याचे निश्चित होते व तसा रिपोर्ट ब्रिटीश गुप्तचर खात्याने सरकारला दिला होता. गांधीजींनाही या बाबत माहिती होती. आणि स्वातंत्र्यासाठी काही काळ थांबले तर इतिहास काही वेगळा घडेल अशी आशा बाळगण्यासारखी गोष्ट होती. अर्थात हे घडले नाही.

पाकिस्तानात क़ायदेआझम झाले असले तरी त्यांच्या ढासळत्या आरोग्याविषयी राज्यकर्त्यांना कल्पना होती. व त्यातून त्यांच्या राजकिय वारश्याविषयी तीव्र स्पर्धा निर्माण झाली होती. पाकिस्तानचा हा निर्माता अखेरच्या दिवसांत आरामासाठी ज़ियारत (क्वेट्ट्याजवळचे हिल स्टेशन) ला गेला होता. तिथून त्यांना कराचीला धाडण्यात आले तेव्हा त्यांच्या अँब्युलन्सबरोबर कुठलेही पोलिस प्रोटेक्शन नव्हते व पुरेसे पेट्रोलही नव्हते. भर दूपारी नॅशनल हायवेवर पेट्रोल संपून ही अँब्युलन्स बंद पडली तेव्हा दोन अडीच तास पेट्रोल मिळू शकले नाही व हा सर्व वेळ तळपत्या उन्हात बंद पडलेल्या अँब्युलन्समध्ये जिन्ना पडून होते. अखेर संध्याकाळी ते कराचीला पोहोचले तेव्हा तिथे डॉक्टरची सोयही नव्हती. सोबत असलेल्या फातिमा जिन्ना(बहीण) यांनी चक्रे फिरवली तेव्हा कुठे डॉक्टर बंगल्यावर पोहोचले. त्याच रात्री जिन्ना यांनी शेवटचा श्वास घेतला.
जिन्ना यांच्यावर फातिमा जिन्ना यांनी लिहिलेल्या पुस्तकात ही माहिती होती. परंतु त्या पुस्तकावर बंदी घालून ते रातोरात मार्केटमधून गायब करण्यात आले. फातिमा यांनाही राजकीय वजन होते परंतु त्यांना नामोहरम करण्याची यशस्वी मोहिम राबवली गेली. यामागे तत्कालीन पंतप्रधान लियाकत अली यांचा हात होता.

@मनिम्याऊ >>>> फाळणी ठरलेल्या निकषानुसार झाली असती तर तुमचे मनाने पंजाबी आजोबा सुखनैव तिथेच राहिले असते. कारण लाहोर ही शिखांची राजधानी होती. व लोकसंख्या हिंदू शिखांची जास्त होती.
पण लाहोर भारताला दिले असते तर दिल्ली व लाहोरच्या तोडीचे एकही शहर पाकिस्तानात नसते. क्वेट्टा, कराची, मुलतान वगैरे फारच छोटी होती. त्यामुळे फाळणी करतानाही लाहोर पाकिस्तानात ठेवून भारतावर अन्याय केला गेला.

@बाहुबली>>> नीटसं आठवत नाही पण फाळणी किंवा डायरेक्ट ऍक्शन डे विषयी पु. भा. भावे यांनी ऍक्चुअली बंगालमधे जाऊन केलेल्या रिपोर्ताजचे एक पुस्तक आहे. अतिशय हृदयद्रावक वर्णनं आहेत ती.