फिदायी - कहाणी एका तोतयाची - भाग १३

उदे थोडासा शुद्धीवर आला तेव्हा त्याच्या डोळ्यांसमोर खुद्द त्याचं बाप सद्दाम हुसेन उभा होता.
सद्दामच्या आजूबाजूला त्याचे अंगरक्षक, इस्पितळातले काही निवडक डॉक्टर्स, याह्या आणि मेजवानीच्या जागी उपस्थित असलेले सद्दामचे काही खास लोक मान खाली घालून उभे होते. सद्दामने सगळ्यांची चांगलीच कानउघाडणी केलेली होती. उदेला कोणीही अडवू का शकलं नाही, या त्याच्या प्रश्नावर सगळे निरुत्तर झालेले होते. उदेचे डोळे किलकिले झाल्याचं बघून सद्दामने आपल्या अंगावरचा कोट उतरवला.
डॉक्टरांना सांगून त्याने उदेची खाट उभी केली. आपल्या हाताने त्याने त्या अर्धमेल्या उदेच्या मुस्काटात भडकावली. आता एक बाप नव्हे, तर इराकचा राष्ट्राध्यक्ष सद्दामच्या तोंडून बोलू लागला...
" तुझ्यासारख्या मुलाचा जन्म माझ्या खानदानात व्हावा यासारखी शरमेची दुसरी गोष्ट नाही...तू हे सगळं करशील हे मला माहित असतं तर जन्माला यायच्या आधीच तुला मी मारून टाकलं असतं....हुसेन खानदानावरचा तू कलंक आहेस...." सद्दाम आपल्या घोगऱ्या आवाजात बोलत होता. उदे अर्धवट शुद्धीत आणि अर्धवट ग्लानीत होता. " तुला शिक्षा होणार. तू माझा मुलगा असलास तरी....जो अपराध तू केला आहेस त्याला माफी नाही.... " सद्दामने उदेला पुन्हा एक मुस्काटात भडकावली. अखेर डॉक्टरांनी सद्दामला आवरलं, अन्यथा त्या दिवशी सद्दामच्या हातून उदे नक्कीच मारला गेला असता.
याह्या या प्रकारामुळे चकित झाला. खरोखरच सद्दामने आपापल्या दिवट्याला आरोपीच्या पिंजऱ्यात उभं केलं. त्याच्यावरचे आरोप सिद्ध झाल्यावर त्याला सद्दामने सरळ तुरुंगात टाकलं. त्याची तुरुंगातली खोली अतिशय वाईट होती...तीन तीन दरवाजे पार केल्यावर उदेची अंधारकोठडी यायची. तिथे उदेला फक्त प्यायचं पाणी आणि पाव इतकाच आहार दिला जायचा. सद्दामला या नाठाळ बैलाला पुरतं निष्प्रभ करून टाकायचं होतं....पण त्याला झुकावं लागलं त्याच्या पहिल्या बायकोसमोर.
झालं असं, की सद्दामच्या पहिल्या बायकोने - साजिदा तलफा हिने आपल्या मुलाच्या सुटकेसाठी थेट जॉर्डनच्या राजालाच साद घातली. राजे हुसेन आणि सद्दाम कुटुंबियांचे जुने संबंध. अखेर राजे हुसेन यांनी रदबदली केली आणि सद्दामने नाईलाजाने आपल्या या दिवट्याची तुरुंगातून सुटका केली. तीन महिने उदे तुरुंगात होता. त्याला सद्दामने थेट इराकच्या स्वित्झर्लंडमधल्या वकिलातीत अधिकारी म्हणून देशाबाहेर पाठवून दिलं. एका अर्थाचा हा व्हिजनवासच....सद्दामचा उद्देश हाच होता, की उदे एकदा इराकमधून बाहेर पडला की त्याच्या भोवतीचं कोंडाळं जाऊन तो चांगल्या संगतीत सुधारेल...किंवा कमीत कमी परदेशातल्या कठोर नियमांच्या भीतीने वेडंवाकडं काम करणार नाही. जवळ जवळ दीड वर्षं उदे इराकबाहेर होता.
सद्दामने संतापून आपला राग उदेच्या गाड्यांवर काढला. उदेला उंची गाड्यांचा षौक होता...त्याच्या ताफ्यात दोन-तीन डझन महागड्या गाड्या होत्या. काही गाड्या तर खास त्याच्यासाठी बनवल्या गेल्या होत्या. सद्दामने चक्क त्यातल्या अनेक गाड्यांना आग लावून त्या भस्मसात करून टाकल्या. कुसेने जर थांबवलं नसत, तर सद्दामने उदेच्या एकूण एक गाड्यांचे कोळसे करून टाकले असते. उदेला हे कळल्यावर त्याला अतिशय दुःख झालं....त्याच्या अनेक आवडत्या गाड्या त्याला आता कधीच परत मिळणार नव्हत्या.
हा काळ याह्यासाठी अतिशय सुखाचा होता. त्याची ' फिदायी ' म्हणून असलेली गरज संपल्यामुळे तो पुन्हा एकदा सामान्य आयुष्य जगायला लागलेला होता...अर्थात हे आयुष्यही पूर्वीसारखं नव्हतंच. सद्दामच्या लोकांची नजर त्याच्यावर सतत असायचीच. चुकूनही आपल्या जुन्या रूपात तो आपल्या कुटुंबीयांपुढे अथवा परिचितांपुढे जाणार नाही याची सद्दामने पूर्ण काळजी घेतली होती...याह्याला देशाबाहेर जायला तर सक्त मनाईच होती. तरीही त्याला मनःशांती मिळालेली होती....पण त्याचं हा आनंद फार काळ टिकणार नव्हता. आसमंतात पुन्हा एकदा युद्धाचे ढग जमा होत होते आणि उदेसुद्धा स्विस सरकारकडून इराकमध्ये परत पाठवला जाणार होता.
उदे मुळातच माथेफिरू. तशात नशेच्या आहारी गेलेल्या व्यक्तीच्या मेंदूवर जे वाईट परिणाम होतात, ते त्याच्या मेंदूवर झालेले होतेच...त्यामुळे त्याचा स्वभाव अतिशय शीघ्रकोपी झालेला होता. स्वित्झर्लंडमध्ये कोणत्याशा कारणामुळे त्याची आणि एका स्विस नागरिकांची झटपट झाली, आणि त्यात उदेने त्या माणसाला बुकलून काढलं. स्वित्झर्लंडच्या सरकारने उदेला सरळ इराकला जाणाऱ्या विमानात बसवलं आणि त्याची रवानगी मायभूमीत करून टाकली. सद्दामने नाखुशीनेच आपल्या दिवट्याला त्याच्या महालात परत जायला परवानगी दिली आणि आपल्या खास अंगरक्षकांना त्याच्यावर करडी नजर ठेवण्याचे आदेश दिले. याह्या पुन्हा एकदा आपल्या ' मालकाकडे ' परतला.
या काळ होता आखातात वातावरण तापून हाताबाहेर जाण्याचा. सद्दामच्या इराण मोहिमेमध्ये त्याला आलेल्या अपयशाने इराकच्या डोक्यावर कर्जाचा डोंगर उभा राहिलेला होता. चलनफुगवट्याला चाप लावणं दिवसेंदिवस इराकसाठी कठीण होत चाललेलं होतं. तशात अरब देशांमध्ये पुन्हा एकदा सामान्य वकूबाच्या नेत्यांची चलती सुरु झाली होती. सौदीसारख्या तेलउत्पादक देशानेही तेलाच्या बदल्यात शस्त्रास्त्रांचा छुपा करार करून आपल्या बेजबाबदार कृत्याची झलक दाखवून दिली होती....त्यामुळे तेलाचे भाव सतत पडत होते. इराकसाठी तेल हा उत्पन्नाचा एकमेव शाश्वत स्रोत होता....तेलाचे भावच पडल्यावर त्याच्या चांगल्याच झळा सद्दामला बसल्या होत्या. त्याने या सगळ्यातून एक भलताच मार्ग काढला....इराणबरोबरच्या युद्धासाठी अरब देशांनी इराकला जी मदत केली होती, ती त्या त्या देशाने माफ करावी असा प्रस्ताव त्याने पुढे रेटला. अरब लीग आणि ओपेकच्या बैठकांमध्ये सद्दामचे प्रतिनिधी ही भूमिका पुढे रेटायला लागले. सद्दामच्या मते हे युद्ध इराकच्या सैन्याने समस्त अरब जगतासाठी लढलं होतं...तेव्हा त्या त्या देशांनी केलेली मदत युद्धासाठी दिलेलं कर्ज या रूपाने बघणं चुकीचं आहे. अर्थात यामागचा सद्दामचा कांगावा सगळ्यांना पुरेपूर ठाऊक होता.
साल १९९०. सद्दामच्या कुटुंबीयांनी इराक सोडून कुठल्याशा सुरक्षित जागी आसरा घेतला. अनेकांच्या मते या काळात सद्दामच्या मुली आणि बायको स्वित्झर्लंड येथेच अज्ञातवासात राहिल्या होत्या....इराकमध्ये सद्दाम आपल्या दोन्ही मुलांबरोबर पुढच्या हालचालींचा विचार करत होता. उदे या काळात आपल्या बापाच्या नजरेत जबाबदार उत्तराधिकारी म्हणून स्वतःला सिद्ध करण्याच्या उद्देशाने बापाच्या राजकारणात बराच रस घेत होता. थोड्याच वेळात सद्दाम आणि त्याचे दोन्ही सुपुत्र आखातात पुन्हा एकदा युद्धाच्या ठिणग्या पाडणार होते....